Danıştay Karar Arama

Tüm dünyadaki emsal yüksek mahkeme kararlarına sınırsız olarak erişin!

Lütfen bekleyiniz
Algılanan Dil
Arama İpuçları

{0} için arama sonuçları

Türkiye Danıştay Mahkemesi

Danıştayın kurulmasının kökleri 1868 yılına kadar dayanır. Zaman içinde gelişip, bağımsız bir yüksek mahkeme durumuna gelmiştir. Danıştayın kuruluşu Anayasamızın 155. maddesinde düzenlenmiştir. Anayasada yer alması nedeniyle Anayasal bir kurumdur. Kanunlar tarafından başka bir idari yargı mercilerine bırakılmayan karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Bazı özel hükümlerle belirlenen davalara ilk derece mahkemesi olarak bakar. Bölge İdare Mahkemesinden daha üst dereceli temyiz yüksek mahkemesi olarak işler. Danıştayda; İdari Dava Daireleri Kurulu, Vergi Dava Daireleri Kurulu ve bir de İçtihatları Birleştirme Kurulu bulunur.

Danıştay Mahkemesi Temyiz Denetimi

Bölge İdare Mahkemeleri tarafından verilen ve belirlenen değerin altında kalan yargı kararlarına karşı kanun yoluna gidilerek temyiz incelemesine başvurulması mümkündür. Taraflardan en az biri tarafından temyiz başvurusu yapılması sonucunda, Bölge İdare Mahkemeleri tarafından görülen ve temyiz edilen dava, Danıştayın ilgili dairelerinde sadece hukuka uygunluk açısından incelenir ve karara bağlanır. Danıştay, temyiz edilen kararın hukuka uygun olduğuna karar verirse onama, uygun olmadığına karar verirse bozma kararı verir. Yalnızca maddi hataların varlığına hükmederse, maddi hataları düzelterek onama kararı verir. İstinaf mahkemeleri olan Bölge İdare Mahkemeleri tarafından verilen kesin olmayan kararlara karşı temyiz yolu açıktır ve temyiz incelemesi ise Danıştay Mahkemesinde yapılır. İlgili filtreler seçilerek, Arama Motorumuzdan Danıştayın tüm emsal kararlarına ulaşmak mümkündür.

Emsal Danıştay Kararları

Danıştay, gerekli gördüğü durumlar hariç, kural olarak temyiz incelemelerini dosya üzerinden hukuka uygunluk denetimi olarak gerçekleştirir. Hukuk mahkemelerinin temyiz edilen kararları dosyasıyla birlikte Danıştaya gönderilir ve yetkili dava dairesince incelenir. Danıştay, eğer bu inceleme sonucunda onama kararı verirse Bölge İdare Mahkemesinin kararı kesinleşmiş olur. Eğer bozma kararı verirse de yeniden yargılama yapmak üzere dosyayı Bölge İdare Mahkemesine gönderir. Bölge İdare Mahkemesi bu bozma kararına uyar veya direnir. Danıştayın daha önce vermiş olduğu kesinleşmiş emsal kararlara ulaşılabilir.

Danıştayın Kuruluşu ve Yargılama Usulleri

Danıştay, Anayasamızın 155. maddesi; “Danıştay, idari mahkemelerce verilen ve kanunun başka bir idari yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar.”, hükmü ile kurulmuş ve 2575 sayılı Danıştay Kanunu ile de; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş Yüksek İdare Mahkemesi, danışma ve inceleme mercii olarak düzenlenmiştir. Danıştay üyelerinin dörtte üçü, birinci sınıf idari yargı hâkim ve savcıları ile bu meslekten sayılanlar arasından Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından seçilir; kalan dörtte biri ise nitelikleri kanunda belirtilen görevliler arasından Cumhurbaşkanı; tarafından seçilir. Danıştayda dokuzu dava biri idari olmak üzere on daire vardır. Her dairede bir başkan ve yeteri kadar üye bulunur. Bu daireler de, vergi dava daireleri ve idari dava daireleri olarak ayrılır ve davalar yapılan iş bölümüne göre gerçekleştirilir. Danıştayın; biri İdari Dava Daireleri Kurulu diğeri Vergi Dava Daireleri Kurulu olmak üzere iki tane de dava daireleri kurulları bulunur. Bunların yanı sıra Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri ve dava daireleri başkanları ile üyelerinden oluşan bir İçtihatları Birleştirme Kurulu vardır.

Danıştay Kanunu

Danıştayın görevleri ve işleyişi, 6/1/1982 tarihinde kabul edilen 2575 sayılı Danıştay Kanunu ile düzenlenmiştir. Danıştay, idari yargıdaki en yüksek mercidir. Temyiz incelemesi yapmak, idare hukukunu ilgilendiren bazı konular hakkında ilgili resmi makamlara görüş bildirmek ve bazı davalara ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakma görevine sahiptir. Kanunun 24 üncü maddesinde sayıldığı üzere; Bakanlar Kurulu kararlarına, Başbakanlık, bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının müsteşarlarıyla ilgili müşterek kararnamelere, Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere, Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca verilen kararlar üzerine uygulanan eylem ve işlemlere, Birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işlere, Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu kararları ile bu Kurulun görev alanı ile ilgili Danıştay Başkanlığı işlemlerine, karşı açılacak iptal ve tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülmeyen kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan idari davalara, Danıştay tarafından ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakılır.

Danıştay Daireleri ve Kurulları

Danıştayda, dokuzu dava ve biri idari daire olarak toplamda on daire bulunur. Dairelerde birer başkan ve yeteri kadar üye bulunur. Heyetler, dairelerde karar almak üzere bir başkan ve dört üyenin katılımıyla toplanır. Üye sayısı yeterli ise birden fazla da heyet oluşturulması mümkündür. Eğer başka bir heyet oluşturulursa, heyetin en kıdemli üyesi başkanlık görevini ifa eder. Heyetlerin yaptığı müzakereler gizlidir ve salt çoğunlukla karar alınır. Dairelerde yeteri kadar tetkik hâkimi ve yazı işleri müdürü yönetiminde bir kalem bulunur. Kalem, yazı ve tebliğ gibi işleri yerine getirir. Danıştayda ayrıca; İdari Dava Daireleri Kurulu, Vergi Dava Daireleri Kurulu ve İçtihatları Birleştirme Kurulu bulunur.

Dava Daireleri Kurulları

Danıştayda, biri İdari Dava Daireleri Kurulu ve diğeri Vergi Dava Daireleri Kurulu olmak üzere iki tane dava dairesi vardır. İdari Dava Daireleri Kurulu, idari dava dairelerinin başkanları ve iki asıl, iki yedek üyeden oluşur. İdari Dava Daireleri Kurulunda başkanlık görevi Danıştay Başkanı veya vekili, vekillerinden biri yoksa da en kıdemli üye tarafından ifa edilir. İdari Dava Daireleri Kurulunun görüşmeleri için on beş kişi gereklidir. Danıştay Kanunun 38. maddesi uyarınca, Kurulun başlıca iki görevi vardır. Bunlardan birincisi; bölge idare mahkemelerince verilen direnme kararlarının incelenmesi, ikincisi ise Danıştay Kanunun 24. maddesi kapsamında Danıştay idari dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak gördüğü davaların temyiz incelemesini yapıp karar vermektir. Vergi Dava Daireleri Kurulu, vergi dava dairelerinin başkanları ve üç asıl, üç yedek üyeden oluşur. Vergi Dava Daireleri Kurulunda başkanlık görevi Danıştay Başkanı veya vekili, vekillerinden biri yoksa da en kıdemli üye tarafından ifa edilir. Toplantı ve görüşme yeter sayısı on birdir. Kurulun başlıca iki görevi vardır; bölge idare mahkemelerinin vergi dairelerince verilen direnme kararlarını incelemek ve Danıştay Kanunun 24. maddesi kapsamında Danıştay vergi dairelerinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararların temyiz incelemesini yapmak.

İçtihatları Birleştirme Kurulu

İçtihatları Birleştirme Kurulunun görevleri Danıştay Kanununun 39. maddesinde; dava dairelerinin veya idari ve vergi dava daireleri kurullarının kendi kararları veya ayrı ayrı verdikleri kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık görüldüğü veyahut birleştirilmiş içtihatların değiştirilmesi gerekli görüldüğü takdirde, Danıştay Başkanının havalesi üzerine, Başsavcının düşüncesi alındıktan sonra işi inceler ve lüzumlu görürse, içtihadın birleştirilmesi veya değiştirilmesi hakkında karar verir, olarak belirtilmiştir. İçtihatların birleştirilmesi veya değiştirilmesi; Danıştay Başkanı, ilgili daire, idari veya vergi dava daireleri kurulları veya Başsavcı tarafından istenebilir. İçtihatları Birleştirme Kurulunun kararları Resmi Gazetede yayımlanır, bu kararlar idare mahkemelerini ve idari makamları bağlar. Kurul; Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri ve dava daireleri başkanları ile üyelerinden oluşur. Toplantılar için yeter sayısı otuz birdir. Toplantıya katılanlar çift sayıda olursa, en kıdemsiz üye toplantıya katılmaz. İçtihatları Birleştirme Kuruluna ihtiyaç olduğu kadar tetkik hâkimi ve memur verilir.

Danıştaya Üye Seçimi

Danıştayda boşalan üyeliklerin; dörtte üçü idari hâkim ve savcıları arasından, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından; diğer görevlerde bulunan dörtte biri ise Cumhurbaşkanı tarafından seçilirler. Danıştay üyeleri on iki yıllığına ve tek seferliğine seçilebilirler. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından seçilen ve görev süresi sona eren Danıştay üyeleri, daha sonra Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun ilgili dairesince, idari yargıda sınıf ve derecelerine uygun bir göreve atanırlar. Danıştay Başkanlığı; Danıştayda dört üyelik boşluk oluştuğunda, en geç üç gün içerisinde bu durumu Cumhurbaşkanlığına ve Adalet Bakanlığına bildirir. Cumhurbaşkanı ile Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu bu duyuru üzerine, iki ay içinde seçim yapar.

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların yargı denetimini yapan ilk ve son derece mahkemesi olarak görev yapmaktaydı. Hem ilk derece hem de son derece mahkemesi olarak görev yapan Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde iki daire bulunmaktaydı. Her daire, askeri hâkim sınıfından olan bir başkan ve ikisi askeri hâkim diğer ikisi ise hâkim olmayan kurmay subay olan dört üyeden oluşan heyetler halinde çalışmaktaydı. 4 Temmuz 1972 tarih ve 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu ile kuruldu ve 16 Nisan 2017'de yapılan Anayasa Değişikliği Referandumunun kabul edilmesi ile kapatıldı. Artık ülkemizde bir askeri yargı mercii bulunmamaktadır. Daha önce bu mahkemenin görevinde sayılan uyuşmazlıklara, konusuna göre idare mahkemeleri veya Danıştay tarafından bakılmaktadır.

Full & Egal Sitesinde, Danıştay Sayfasında Bulunan Özellikler

Danıştayın; vergi ve idari dava daireleri, İdari Dava Daireleri Kurulu, Vergi Dava Daireleri Kurulu ve İçtihatları Birleştirme Kurulu tarafından verilen tüm kararlara, ücretsiz olarak üye olunup, kendilerine en uygun içtihat paketini satın alındıktan sonra Full & Egal sitesinde; Karar arama Motoru üzerinden ulaşılabilir. Danıştay dairelerinin ve kurullarının verdiği bu emsal niteliğindeki kararlar, idari mahkemeler ve makamlar için bağlayıcıdır. Arama Motorları başlığında, İçtihat kısmından ülke, Kurum/Mahkeme ve görüntülenmek istenilen dil seçilerek, milyonlarca içtihat kararının bulunduğu veri tabanında arama yapılabilir. Arama motoru kullanılarak aranan ve ulaşılan sonuçlar için herhangi bir kısıtlama yoktur. Üyelerin, istedikleri tüm kararları PDF formatında indirmesi veya çıktısını alması mümkündür. Ayrıca istenilen kararlar, Full & Egal’in kendi çeviricisi tarafından, istenilen dile çevrilebilir.

Sık Sorular Sorular

Danıştay hakkında sık sorulan sorular

Bölge İdare Mahkemeleri tarafından yapılan istinaf incelemesi üzerine verdiği kararlardan memnun olmayan taraflar ilgili kararı; İdari Yargılama Usulü Kanununun 46. maddesinde sayılan davalar hakkında verilen kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştay’da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edebilirler. Danıştay, temyiz incelemesini yalnızca hukuka uygunluk açısından yapar. Alt mahkemenin verdiği kararın dayanağı olan somut vakaların doğruluğunu araştırmaz.
Danıştayda, dokuz dava ve bir idari daire olmak üzere toplamda on daire bulunur. Her daire bir başkan ve yeteri kadar üyeden oluşur. Yeterince üye bulunması halinde dairelerde birden fazla heyet oluşturulabilir. Heyetler bir başkanın başkanlığında, dört üyenin katılımıyla toplanır ve salt çoğunluk ile karar verir. Danıştayda iki tip dava dairesi vardır. Bunlar vergi ve idari dava daireleridir. Bu dava daireleri arasındaki iş bölümü, özel bir kanun hükmü bulunmadıkça, her yıl Danıştay Başkanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Danıştay Başkanlık Kurulu 18/12/2020 tarihinde toplanarak, 2575 sayılı Danıştay Kanununun 27. maddesi uyarınca, Danıştay dava daireleri arasındaki iş bölümünün; Üçüncü, Dördüncü, Yedinci ve Dokuzuncu Dairelerin vergi dava dairesi, diğer dava dairelerinin ise idari dava dairesi olarak görev yapmaları kararlaştırılmıştır. Yani toplamda, dört vergi dava dairesi ve beş idari dava dairesi olmak üzere dokuz tane dava dairesi bulunur.
Danıştay, bir yüksek mahkemesi olarak; Bölge İdare Mahkemelerinin kararlarını ve Danışay Kanunda sayılan özel hallerde ilk derece mahkemesi sıfatıyla karar veren ilgili Danıştay dairesinin kararlarını temyiz makamı olarak inceler. Danıştayın vermiş olduğu kararlara; Full & Egal’de; Karar Arama Sayfası üzerinden ulaşılabilir. Danıştayın verdiği kararlar emsal niteliğindedir. Danıştay kararları idare mahkemelerini ve idari makamları bağlar.
Bölge İdare Mahkemelerinin vergi veya idari dava daireleri tarafından verilen, temyizi kabil olan kararların tebliğinden itibaren ilgili taraflarca otuz gün içinde Danıştaya temyize götürülmesi mümkündür. İstinaf mahkemelerinde görülen davalardan; İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesinde sayılan davalar ve 2021 yılı itibariyle konusu 192.000 TL’yi geçen davalar haricinde verilen kararlar kesin nitelik taşıyacak ve temyiz yoluna başvurulması mümkün olmayacaktır. Bu parasal değer, her yıl yeniden belirlenir. Danıştayın ilk derece mahkemesi sıfatıyla gördüğü davaların temyizi de aynı şartlara tabidir. Fakat bu davaların görüldüğü yer, Danıştayın İdari Dava Daireleri Kurulu veya Vergi Dava Daireleri Kuruludur.
İdare hukukunda, temyiz edilebilecek kararlar; İdari Yargılama Usul Kanununun 46. maddesinde sayılmıştır. Bölge İdare Mahkemelerinin ve Danıştayın ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği, temyizi kabil olan kararlar, ilgililer tarafından Danıştay'a temyiz edebilirler. Danıştay yalnızca hukuka uygunluk denetimi gerçekleştirir, Alt derece mahkemesinin kararının dayanağı olan maddi vakıaların doğruluğunu araştırmaz.
Cumhuriyet dönemi Danıştay başkanları sırasıyla; Nusret METYA (1927-1931), Reşat MİMAROĞLU (1931-1938), İsmail Hakkı GÖRELİ (1939-1947), Selahattin ODABAŞIOĞLU (1947-1951), Hazım TÜREGÜN (1952-1954), İbrahim SENİL (1960-1962), Rıza GÖKSU (1962-1968), Prof. İsmail Hakkı ÜLGEN (1969-1979), Ragıp TARTAN (1979-1981), Orhan Arif ÖZDEŞ (1982-1987), M. Orhan TÜZEMEN (1987-1988), Süleyman Sırrı KIRCALI (1988-1990), Süleyman TÜRKOĞLU (1990-1990), Ekrem İSPİR (1990-1993), Hüseyin Metin GÜVEN (1993-1994), Füruzan İKİNCİOĞULLARI (1994-1998), Erol ÇIRAKMAN (1998-2000), Nuri ALAN (2000-2004), Ender ÇETİNKAYA (2004-2006), Sumru ÇÖRTOĞLU (2006-2008), Mustafa BİRDEN (2008-2011), Hüseyin H. KARAKULLUKCU (2011-2013), Zerrin GÜNGÖR (2013- 2020) ve hâlâ görevde bulunan Zeki YİĞİT olarak sayabiliriz.
Anayasanın 155. maddesi uyarınca; Danıştay üyelerinin dörtte üçü, Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından birinci sınıfa ayrılmış idari yargı hâkim ve savcıları ile bu meslekten sayılanlar arasından, kalan dörtte biri ise kanunda belirtilen görevliler arasından Cumhurbaşkanı tarafından seçilir.
Danıştay, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş ve Ankara’da yerleşik olan bir Anayasal kurumdur. Bir Yüksek İdare Mahkemesi olan Danıştay kanunda, danışma ve inceleme merci olarak tanımlanmaktadır. Yargı kurumlarının bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkesi gereğince, Danıştayın doğrudan bağlı bulunduğu bir üst merci bulunmamaktadır. Verdiği kararlar kesindir ve bağlayıcıdır.
Danıştayda dört vergi dava dairesi ve beş idari dava dairesi olmak üzere toplamda dokuz dava dairesi ve bunların yanında bir de idari daire bulunur. Tüm dairelerde bir başkan ve yeteri kadar üye mevcuttur. Üye sayıları ihtiyaca göre sıklıkla azaltılıp artırılmaktadır. Şu anda Danıştayda, Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler olarak, 168 yüksek mahkeme hâkimi görev yapmaktadır.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde 54 yıl görev yapan Danıştay, 4 Kasım 1922 tarihinde İstanbul’da bulunan diğer kurumlarla birlikte, TBMM idaresine geçmiştir. Daha sonra, 669 sayılı kanunla yeniden düzenlenip, 6 Temmuz 1927 tarihinde çalışmaya başlamıştır. 669 sayılı Kanuna göre Danıştayda üç idari bir dava dairesi olmak üzere, dört daire bulunmaktaydı.

1961 Anayasasının Anayasanın 114. maddesinde, "İdarenin hiçbir eylem ve işlemi yargı mercilerinin denetimi dışında bırakılamaz" denilerek idarenin işlemlerinin hukuki denetime tabii olması sağlanmıştır. Sonradan 1982 Anayasası ile bazı kısıtlamalar getirilmişse de, temel ilke korunmuştur.

1982 yılında ayrıca, ilk derece idari yargı mercileri olan idare ve vergi mahkemelerinin kurulmuştur. Günümüzde hala bu kurulan idari yargı örgütü vardır. Bu gün Danıştay, bu mahkemelerin üzerinde bir temyiz mercii olarak, yüksek mahkeme sıfatıyla yargı görevini yerine getirmektedir.
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu; Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri ve dava daireleri başkanları ile üyelerinden oluşur. Toplanma ve karar almak için gereken kişi sayısı en az otuz birdir. Toplantıya katılanlar çift sayıda ise, en kıdemsiz üye toplantıya katılmaz. İçtihatları Birleştirme Kurulu; idari ve vergi dava dairelerinin veya idari ve vergi dava daireleri kurullarının verdikleri kararlar arasında uyuşmazlık ve aykırılık olduğuna ya da yerleşik olan bir içtihadın değiştirilmesi gerektiğine kanaat getirirse, bir içtihadı birleştirme veya değiştirme kararı verir. Verilen bu karar idari yargıyı ve idari makamları bağlar.
Danıştay Başsavcısı; altı yıl boyunca Danıştay üyeliği yapmış olanlar arasından, Danıştay Genel Kurulunun üye tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. Seçilen Başsavcının görev süresi dört yıldır. Süresi bitenler yeniden seçime girip seçilebilirler. Seçime girmeyenler, süresi dolmadan görevden çekilenler Danıştay üyeliği görevlerine devam ederler.
Danıştay Başkanı, Danıştay Genel Kurulu tarafından üye tam sayısının salt çoğunluğuyla, dört yıllığına seçilir. Danıştay Başkanı seçilebilmek için en az altı yıl boyunca Danıştay üyeliği yapmış olma şartı aranır. Danıştay Başkanı, görev süresi bittikten sonra yeniden aday olup seçilebilir. Yeniden aday olmayan, aday olup da seçilemeyen veya henüz süresi dolmadan adaylıktan çekilenler, Danıştay üyesi olarak kalmaya devam ederler.
Geçmişte ve son dönemlerde verilen güncel emsal niteliğindeki Danıştay kararlarına sitemizden ulaşılabilir. İlgili sayfaya girdikten sonra gerekli filtreleri seçerek ve arama motoruna aratılmak istenen anahtar kelimeleri yazarak milyonlarca içtihat kararının bulunduğu veri tabanında arama yapmak mümkündür. Full & Egal sitesine ücretsiz olarak üye olunduktan sonra, tercih edilen içtihat paketi satın alınarak tüm içtihat kararlarına sınırsız olarak ulaşmak, indirmek ve yazdırmak mümkündür.
İçtihatları Birleştirme Kuruluna; Danıştay Başkanı, Başsavcı, konu ile ilgili daireler veya idari ve vergi dava daireleri kurulları tarafından içtihatların birleştirilmesi veya var olan içtihadı birleştirme kararlarının değiştirilmesi için başvurabilirler. Başvuru üzerine Kurul tarafından karar verilir ve gönderdikleri tarihten itibaren bir ay içerisinde Resmi Gazete ’de yayımlanır. Yayımlanan bu kararlara, Danıştayın birimleri, idari mahkemeler ve idari makamlar uymak zorundadır.
Danıştay tarafından verilen onama kararına itiraz yolu bulunmamaktadır. Danıştay tarafından verilen onama kararı ile birlikte, istinaf mahkemesinin hükmü kesinleşmiş olur. Bir itiraz yolu olmamakla birlikte, Danıştayın verdiği bozma kararlarına, alt mahkemenin direnmesi mümkünüdür. Bu durumda dosya tekrar Danıştay'a temyiz edilir ve bu sefer vergi veya idari dava daireleri kurulunda karara bağlanır. Alt mahkeme, Kurul tarafından verilen bozma kararına uymak zorundadır.
Dava dairelerinin veya idari ve vergi dava daireleri kurullarının kendi kararları veya ayrı ayrı verdikleri kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık görüldüğü veyahut birleştirilmiş içtihatların değiştirilmesine kanaat getirdiği takdirde, İçtihatları Birleştirme Kurulu tarafından içtihadın birleştirilmesi veya değiştirilmesi kararı verilir. Kurul bu incelemeyi, Danıştay Başkanının havalesi üzerine, Başsavcının düşüncesi alındıktan sonra gerçekleştirir. Konu ile ilgili daireler, idari ve vergi dava daireleri kurulları veya Başsavcı tarafından da başvuruda bulunabilecek Danıştay birimleridir. Bunların yanı sıra, aykırı kararlarla ilgili kişiler, içtihatların birleştirilmesi için Danıştay Başkanlığına başvurabilirler.
Danıştayın verdiği onama kararlarına karşı bir itiraz yolu yoktur. Verilen onama kararıyla birlikte hüküm kesinleşir. Ancak bozma kararlarına karşı, alt mahkemenin direnme seçeneği bulunur. Bu defa da Danıştayın ilgili dava daire kurulu tarafından karar verilir. Verilen bozma kararına alt mahkeme direnemez.
Danıştay, idari yargı teşkilatında yer alan en üst dereceli yüksek mahkemedir. Dolayısıyla, Danıştay tarafından verilen kararların temyiz edilebileceği bir üst yargı mercii yoktur. Verilen kararlar kesindir.
Vergi ve idari dava dairelerinin verdiği onama kararları verildiği anda kesinleşir. Danıştay, temyiz mahkemesi olduğu için artık tüm kanun yolları tüketilmiştir. Danıştayın verdiği kararlar, Resmî Gazetede yayımlanır ve yayımı izleyen aybaşından itibaren uygulanır. Kararlar idari mahkemeler ve idari makamlar için bağlayıcıdır.
Danıştay dairelerinde toplantılar heyet halinde gerçekleştirilir. Heyetler bir başkan ve dört üyenin katılımıyla toplanır. Eğer üye sayısı yeterliyse birden fazla da heyet oluşturulabilir. Birden fazla heyet oluşturulduğunda, en kıdemli üye heyete başkanlık eder. Heyet, önlerine gelen dosyayı görüşüp salt çoğunlukla karar verir.
Danıştay’daki dosyaların incelenip sonuçlanma süreleri davaya, dosyaya ve dairelere göre değişiklik göstermektedir. Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü'nün resmi istatistik verilerine göre Danıştay’a giden bir dosyanın görülmesi, yaklaşık bir buçuk yıl sürebilmektedir. Ancak bu sürecinin kısalması ya da uzaması mümkündür.
Temyiz edilen, Bölge İdare Mahkemesi kararları ve Danıştayın ilgili dairelerinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdikleri kararlar Danıştay incelemesi sonucunda hukuken uygun bulup onanabileceği gibi, hukuka aykırılık olduğuna kanaat getirilirse bozma kararı da verilebilir. Bozma kararı, İlgili alt mahkemeye dosya ile birlikte gönderilir. Alt mahkeme bu bozma kararına uyup yeniden yargılama yapabilir ya da bozma kararına karşı direnebilir. Alt mahkemenin direnmesi durumunda dosya tekrar temyiz edilebilir.
Danıştay, Bölge İdare Mahkemesinin vermiş olduğu kararda, yalnızca hukuka uygunluk denetimi yapar. Somut verilerin araştırmasını yapmaz. İncelemeyi gerçekleştiren, Danıştayın ilgili dairesi eğer kararın hukuka uygun olduğuna kanaat getirirse onama kararı verir. Fakat kararın hukuka aykırı olduğuna kanaat getirirse bozma kararı verir. Yani bozma kararının yegâne sebebi kararın hukuka aykırı olduğuna kanaat getirilmesidir.
İdari ve adli makamlarca verilen, vergi ve diğer dava dairelerinin görevi dışında kalan, idari para cezaları ile bu işlemlerin tahsili ve idari yaptırım kararları hakkında Danıştayın İkinci Dairesi tarafından çözümlenir. İkinci Dairenin dosyayı inceleyip karara bağlama süresi yaklaşık olarak dört yüz yetmiş dört gündür. Bu kararlara da tıpkı diğer dairelerin kararlarına olduğu gibi Full & Egal üzerinden; ilgili filtreler seçilerek ulaşılması mümkündür.
Danıştay daireleri, önlerine gelen dosyada alt mahkemenin kararını bozmaya hükmederse, bozma kararı ilgili Bölge İdare Mahkemesine dosya ile birlikte yeniden gönderilir. Bu durumda Bölge İdare Mahkemesi, bozma kararına uyarak yeniden yargılama yapar ve bir karar verir. Bölge İdare Mahkemesi, Danıştayın vermiş olduğu bozma kararına karşı direnebilir. Direnme kararı da temyiz edildiğinde vergi veya idari dava daireleri tarafından değil de İdari Dava Daireleri Kurulu veya Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından incelenir ve karar verilir. Alt mahkemenin, Kurul tarafından verilen bozma kararına karşı direnmesi mümkün değildir.
Bozma kararı sonucunda alt mahkeme uyma kararı verip yeniden yargılama yapabilir. Verilen bu yeni nihai karar da temyiz edilebilir. Ayrıca taraflar, Danıştayın bozma kararına karşı, direnme kararı verilmesi durumunda da yeniden temyize gidebilir. Fakat temyiz edilen direnme kararı bu sefer dairelerde değil de, İdari Dava Daireleri Kurulu veya Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından incelenir.
Kurul ve daire başkanları, dosya ve evrakları süresi içinde incelemek ve rapor düzenlemek üzere tetkik hâkimlerine verirler. Tetkik hâkimleri yalnızca kararlara ve yapılacak işlere ilişkin düşüncelerini rapora yazıp kurullara açıklarlar. Danıştay Kanunun 13. maddesinin 3. fıkrası uyarınca; her dairede bir başkan ve yeteri kadar üyeden oluşan heyetlerin yanında, gerektiği kadar da tetkik hâkimi bulunur.
Full & Egal’e ücretsiz olarak üye olduktan sonra uygun görülen içtihat paketini satın alıp tüm site içeriğine sınırsız şekilde erişmek mümkündür. Full & Egal’de; Danıştay Karar Arama Motorundan istenilen tüm kararlara ulaşılabilir. Ulaşılan kararları indirip kaydetmek veya yazdırmak mümkündür. Ayrıca ulaşılan tüm kararların istenilen dile, Full & Egal’in kendi tercüme özelliği kullanılarak, çevrilebilmesi de mümkündür.
Size daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezler kullanılmaktadır. Detaylı bilgi için Çerez Aydınlatma Metnini inceleyebilirsiniz.