Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2007-3-88 (Devralma)
Karar Sayısı : 08-69/1128-444
Karar Tarihi : 4.12.2008
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
10
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Tuncay SONGÖR, M. Sıraç ASLAN, Süreyya ÇAKIN, Mehmet
Akif ERSİN, Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı KARAKELLE
B. RAPORTÖRLER: Orçun SENYÜCEL, Nazlı UĞURLU
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Greencastle Drinks Limited
Temsilcisi: Av. Ceyda TABAK
Güner Hukuk Bürosu, Alt Zeren Sokak No:7 Daire:1 20
34330 Levent / İstanbul
D. TARAFLAR : Greencastle Drinks Limited
Saadet Gıda Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.
Merkez Mh. Birlik Cad. No:20 Esenyurt Büyükçekmece/İstanbul
Kent Gıda Maddeleri San. ve Tic. A.Ş.
Ankara Asfaltı Üzeri, İstanbul Cad. No: 111
41400 Çayırova, Gebze/Kocaeli
30
Akis Türkiye Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş.
Yapı Kredi Plaza C Blok Kat 17 Büyükdere Cad. Levent
34330/İstanbul
E. DOSYA KONUSU: Greencastle Drinks Limited’in Intergum Gıda San. ve Tic.
A.Ş.’yi devralması çerçevesinde Nazar markasının lisansını devretmeye yönelik
verdiği taahhüdü yerine getirmesi.
F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 30.10.2008 tarihinde giren görüş yazısına
ilişkin yapılan değerlendirmelerin ardından düzenlenen 31.10.2008 tarih, 2007-3-88 /BN-40
08-OS sayılı Bilgi Notu Kurulun 7.11.2008 tarihli toplantısında görüşülmüş ve 08-
62/1026-MB sayı ile bilgi alındığına ilişkin karar alınmıştır.
Bu kararın ardından Kurum kayıtlarına 17.11.2008 tarih, 7554 sayı ile giren bildirim
üzerine, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 7. maddesi ile 1997/1
08-69/1128-444
2
sayılı Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında
Tebliğ’in ilgili hükümleri uyarınca yapılan inceleme sonucu düzenlenen 27.11.2008 tarih
ve 2007-3-88/Öİ-08-OS sayılı Birleşme/Devralma Raporu, 28.11.2008 tarih ve
REK.0.07.00.00-120/259 sayılı Başkanlık Önergesi ile 08-69 sayılı Kurul toplantısında
görüşülerek karara bağlanmıştır. 50
G. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili Rapor'da;
- Greencastle Drinks Limited tarafından Rekabet Kurulu’na sunulan; temel olarak Kent
Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin “Nazar” markasının lisansının süresiz bir
şekilde başka bir teşebbüse verilmesini içeren “Intergum’un Devralınması İşlemi
Kapsamında Sayın Rekabet Kurumuna Greencastle Tarafından Sunulan Taahhüt”
başlıklı metindeki taahhütler açısından; Nazar markasının lisansının Saadet Gıda
Pazarlama ve Ticaret A.Ş.’ye devredilmesiyle, Greencastle Drinks Limited’in taahhüdü
çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirdiği, 60
- taahhüde uygun biçimde Lisans Anlaşması’nın imzalanmasıyla beraber, Akis Türkiye
Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş.’nin görevinin sona erdiği
sonuç ve kanaatine ulaşıldığı ifade edilmektedir.
H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
H.1. Olaylar
8.6.2007 tarih, 3894 sayı ile Kuruma intikal eden bildirimde; sakız üretimi ve 70
pazarlaması işi ile iştigal eden Cadbury Schweppes Plc. (Cadbury Schweppes)1
kontrolündeki Greencastle Drinks Limited (Greencastle) tarafından, Jak AMRAM, Leon
AMRAM, Filip AMRAM ve Lolita AMRAM’ın sermayelerinin tamamına sahip olduğu,
sakız üretimi ve pazarlaması işi ile ilgilenen Intergum Gıda San. ve Tic. A.Ş. (Intergum),
Dandy Sakız Şekerleme ve Tic. A.Ş. (Dandy), Intergum North America Inc. (Intergum
North America) ve Falım Sakız San. ve Tic. A.Ş. (Falım A.Ş.)’nin kontrolünün
devralınması işlemine izin verilmesi talep edilmiştir. Yapılan incelemeler neticesinde ilgili
ürün pazarlarından2 “şekersiz sakız” pazarında, devralma öncesindeki mevcut hakim
durumun güçlendirilmesi suretiyle Kent Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin (Kent
Gıda) hakim duruma gelmesi3 ve dolayısıyla rekabetin önemli ölçüde azalması sonucu 80
doğacağından, bildirime konu işlemin 4054 sayılı Kanun'un 7/1. maddesi kapsamına
gireceği, bu nedenle işleme bu haliyle izin verilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır. Ancak
23.8.2007 tarih ve 07-67/836-314 sayılı Kurul kararıyla, Greencastle tarafından Rekabet
Kurumu’na sunulan ve temel olarak Kent Gıda’nın “Nazar” markasının lisansının bir
başka teşebbüse devredilmesini öngören Taahhüt’ün yerine getirilmesi halinde; Kent
1 Söz konusu teşebbüs “Nazar” adlı şekersiz sakız markasının sahibi Kent Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin
de kontrolüne sahiptir.
2 İlgili kararda; “tatlandırıcılı sakız”, “şekerli sakız” ve “şekersiz sakız” olmak üzere üç ayrı ilgili ürün pazarı
belirlenmiştir.
3 16.8.2007 tarihli, 2007-3-88 /Öİ-07-OS sayılı rapora göre şekersiz sakız pazarında faaliyette bulunan teşebbüslerin
2007 yılı pazar payları şu şekildedir: Intergum (Falım): %(…), Ülker Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (Yıldız ve
diğer markalar) %(…), Kent (Nazar) %(…), diğer %1.
08-69/1128-444
3
Gıda’nın devralma işlemi ile şekersiz sakız pazarında mevcut hakim durumu devralmak
suretiyle hakim duruma gelecek olmasıyla beraber, söz konusu pazarda bir yoğunlaşma
gerçekleşmeyeceği, dolayısıyla rekabetin önemli ölçüde azalması sonucu doğmayacağı,
bu nedenle Taahhüt’ün yerine getirilmesi şartıyla bildirim konusu devralma işlemine izin
verilebileceğine karar verilmiştir4. 90
Söz konusu Taahhüt’ün ilgili maddeleri özetle aşağıda sıralanmıştır:
1. Taahhüt, devralma işleminin gerçekleşmesinden itibaren Kent Gıda’nın 10 ay
içerisinde Nazar markasının Türkiye’de üretimi ve satışı için münhasır ve devamlı
surette lisans vermesini gerektirmektedir. Lisans verilene kadar Kent Gıda, mevcut
yatırım politikalarını ve dağıtım seviyelerini markaya uygun şekilde sürdürecektir5.
2. Kapanış tarihinden itibaren en geç iki hafta içerisinde Greencastle söz konusu
taahhüdün yerine getirilmesinin denetlenmesi için bir uzman ile (Denetleyici Uzman)
sözleşme imzalayacaktır. Söz konusu sözleşmenin şekli Taahhüt’ün ekinde 100
sunulmuştur.
3. Bağlayıcı bir lisans sözleşmesinin kapanış tarihinden itibaren 10 ay içerisinde
imzalanamaması halinde, Denetleyici Uzman’ın bundan sonraki altı ay içerisinde asgari
bir fiyat belirlemeden üçüncü bir kişiyle bir lisans sözleşmesi imzalamaya çalışması
gerekmektedir.
4. Türkiye'de mevcut en büyük 20 sakız üreticisine ve Kent Gıda'nın, Nazar markasına
ilişkin lisans almak konusunda ilgili olacağını makul olarak düşündüğü diğer sakız ve
şekerli mamul üreticilerine yazılı olarak teklif yapılacaktır. 110
5. Söz konusu lisans verilene kadar Kent Gıda, Nazar markasına yönelik mevcut yatırım
politikalarını (pazarlama ve ürün destekleme harcamaları) ve dağıtım seviyelerini
koruyacaktır.
6. Kent Gıda, yukarıda belirtildiği şekilde, Nazar markasına ilişkin lisans vermek için
üçüncü bir kişiyi belirlemesi halinde, Denetleyici Uzman tarafından bilgilendirilen
Rekabet Kurumu'nun ön onayını alacaktır. Kent Gıda söz konusu onayın aşağıdaki
şartlara bağlı olduğunu kabul etmiştir:
(a) Lisans alanın Kent Gıda ile bağlantısı olmayacak ve Kent Gıda’dan bağımsız 120
olacaktır;
(b) Lisans alan, Nazar markasını pazarda aktif rekabetçi bir güç haline getirmek
üzere geliştirme ehliyetine sahip olacaktır;
(c) Önerilen lisans alanın söz konusu lisansı alması, sakız pazarı veya şekerli
mamuller pazarında hakim durum yaratma veya mevcut bir hakim durumu güçlendirme
veya başka bir şekilde rekabeti bozma ihtimali doğurmayacaktır.
4 İşlemi düzenleyen Hisse Devir Sözleşmesi’nde yer alan gizlilik yükümlülüğüne ilişkin Kurul kararındaki düzenlemeler
taraflarca yerine getirilmiş bulunup, söz konusu değişikliklerin yapıldığına ilişkin bilgi Kurum kayıtlarına 17.10.2008
tarih, 6776 sayı ile intikal etmiştir.
5 Söz konusu lisansa ek olarak, Kent Gıda, lisans alanın kendi mülkiyeti altında Nazar markasını yeniden pazara
sunmasını sağlamak için gerekli Nazar logosu ve paketleme örneklerini ve Nazar markasının finansal kapasite ve
rekabet edebilirliğinin temin edilmesi için gerekli olan diğer bilgileri lisans alana sağlayacaktır.
08-69/1128-444
4
7. Rekabet Kurumu, uygun görüldüğü halde, Greencastle'ın talebi üzerine ve eğer
gerekli görülürse, Denetleyici Uzman'ın Raporu ile istisnai hallerde, Taahhüt'teki
taahhütlerden bir veya bir kaçını değiştirebilir, bunlardan vazgeçebilir veya bunların 130
yerine başkalarını getirebilir.
Taahhüt’ün eki niteliğini taşıyan Denetleyici Uzman Atanmasına İlişkin Sözleşme’nin
önemli kısımlarına aşağıda yer verilmiştir:
1. Greencastle, kendisinin Taahhüt’e uyduğunun denetlenmesi amacıyla Denetleyici
Uzman'ı atayacaktır.
2. Denetleyici Uzman, Taahhüt'e uygun olarak söz konusu lisans verilene kadar, Kent
Gıda'nın Nazar markasına yönelik mevcut yatırım politikalarını (pazarlama ve ürün 140
destekleme harcamaları) ve dağıtım seviyelerini koruduğundan, Kent Gıda'nın markanın
rekabetçi potansiyelini zayıflatmadığından, markanın değeri üzerinde önemli derecede
olumsuz bir etki oluşturacak bir şey yapmadığından emin olmak için, markanın bağımsız
yönetildiğini denetleyecektir.
3. Greencastle, Rekabet Kurumu'na bir lisans alana ilişkin teklif sunduğu