Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 19-03/13-5
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Gaziantep ilindeki çiğ köfte üreticilerinin aralarında anlaşarak rekabet karşıtı eylem ve davranışlar içerisinde bulunduğu iddiası
Karar Tarihi: 10.01.2019

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2018-3-72 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 19-03/13-5
Karar Tarihi : 10.01.2019
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN (İkinci Başkan), Adem BİRCAN, Mehmet AYAN,
Ahmet ALGAN, Hasan Hüseyin ÜNLÜ
B. RAPORTÖRLER: Kerem TOMUR, Ömer Volkan YAZAR, Ahmet SAĞDUYU,
İbrahim ŞAHİN
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Cevizli Köfteci
Batıkent Mah. Adnan İnarıcı Cad. Şarkıcı Plaza No:13/D
Şehitkamil, Gaziantep
- İsot Köfte
Zeytinli Mah. Çetin Emeç Cad No:17/A Şehitkamil, Gaziantep
- Padişah Köfte
Şirinevler Mah. 69010 nolu Cadde No:4/A Şehitkamil,
Gaziantep
- Şifa Köfte
Eydibaba Mah. Bademci Sokak No:89/B Şehitkamil, Gaziantep
- Fıstık Köfte
İstiklal Mah. 138. Sokak, No:89, Gaziantep
- Bereket Köfte
23 Nisan Mah. 82020 nolu Sok. No:12/A Şahinbey, Gaziantep
- SanpaUğur Gıda Dağıtım Pazarlama Ltd. Şti.
Aydınlar Mah. Bahattin Nakıpoğlu Bul.3042 nolu Sok. No:4
Şehitkamil, Gaziantep
- Gaziantep Ticaret Odası
İncilipınar Mah. Ticaret Odası Hizmet Kompleksi Şehitkamil,
Gaziantep
E. DOSYA KONUSU: Gaziantep ilindeki çiğ köfte üreticilerinin aralarında
anlaşarak rekabet karşıtı eylem ve davranışlar içerisinde bulunduğu iddiası.
(1) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle Gaziantep Ticaret Odasında (GTO)
yapılan toplantıda piyasada satılan çiğ köftenin satış fiyatının belirlendiği, satış
fiyatına uymayan işletmelere cezai müeeyyide uygulanmasının kararlaştırıldığı iddia
edilerek, ilgili teşebbüsler hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun (4054 sayılı Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.
(2) G. DOSYA EVRELERİ: Rekabet Kurumu kayıtlarına 08.10.2018 tarih ve 7251 sayıyla
intikal eden başvuru ile 12.10.2018 tarih ve 7443 sayılı ek bilgi üzerine düzenlenen
18.10.2018 tarihli, 2018-3-72/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu Rekabet Kurulunun
25.10.2018 tarihli toplantısında görüşülmüş ve 18-40/648-M sayı ile 4054 sayılı
19-03/13-5
2/7

Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 40. maddesinin birinci fıkrası uyarınca
önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.
(3) Önaraştırma kapsamında 04.12.2018 ve 05.12.2018 tarihlerinde Gaziantep ilinde
faaliyet gösteren çiğ köfte üreticilerinde yerinde incelemeler yapılmıştır. Şikayet
dilekçesinin ekinde iletilen “Çiğköfte Üreticileri İstişare Toplantısı” başlıklı belgede;
toplantının GTO’da yapıldığı ifadesinin yer alması ve söz konusu belgenin altında
isminin bulunması nedeniyle GTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı (…..) ile
görüşme gerçekleştirilmiştir. Düzenlenen 03.01.2019 tarihli ve 2018-3-72/ÖA sayılı
Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda Gaziantep ilinde faaliyet gösteren çiğ köfte
üreticilerinin 4054 sayılı Kanunun 4. maddesini ihlal edip etmediklerinin tespiti
amacıyla; Cevizli Köfteci, İsot Köfte, Padişah Köfte, Şifa Köfte, Fıstık Köfte, Bereket
Köfte, SanpaUğur Gıda Dağıtım Pazarlama Ltd. Şti. hakkında 4054 sayılı Kanun’un
41. maddesi kapsamında soruşturma açılması gerektiği; diğer yandan, her ne kadar
GTO yetkilisi tarafından şikayet konusu toplantının Oda bünyesinde yapılmadığı
beyan edilmişse de, söz konusu toplantının rekabet açısından sakıncalı unsurlar
içermesi nedeniyle; GTO yetkililerine 4054 sayılı Kanun kapsamında rekabet ihlali
oluşturabilecek bu tür davranışlardan kaçınılması gerektiği yönünde 4054 sayılı
Kanun’un 9. maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde görüş yazısı gönderilmesinin
uygun olacağı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
I. YAPILAN İNCELEME VE TESPİTLER
I.1. İlgili Pazar
I.1.1. İlgili Ürün Pazarı
(5) Çiğ köfte; bulgur, isot, salça ve çeşitli baharatlar ile hazırlanan ve pişirilmeden
tüketilen bir yiyecektir. Demografik özelliklerin ve yaşam tarzlarının değişmesi ile
birlikte hazır yemek sektörü tüketiciler için önemli bir alternatif haline gelmiştir. Hazır
yemek sektörünün alt kırılımından olan çiğ köfte pazarı, çiğ köfte dükkânlarının son
yirmi yıl içerisinde açılmaya başlamasını takiben önem kazanarak gelişme
kaydetmiştir. Kurumsal çiğ köfte zinciri markalarının bayi kanalıyla, yerel olarak
faaliyet gösteren çiğ köfte markalarının ise kendi bünyelerinde üretim ve satış
yapması gibi yollarla çiğ köfte tüketiciye satış noktaları ve marketler kanalıyla
ulaştırılmaktadır. Başvuruda yer alan teşebbüsler ve faaliyet alanları göz önüne
alındığında söz konusu teşebbüslerin Gaziantep ilinde çiğ köfte imalatı ve satışıyla
iştigal ettiği görülmektedir.
(6) İlgili Pazarın Tanımlanmasına İlişkin Kılavuz’un 20. maddesinde “…inceleme konusu
işlem, gerek ürün gerekse de coğrafi açıdan olası alternatif pazar tanımları
çerçevesinde rekabet açısından endişeler yaratmıyor ya da alternatif tüm tanımlar
açısından rekabeti bozucu bir etki söz konusu oluyorsa pazar tanımı yapılmayabilir.”
Denilmektedir. Başvuru konusu anlaşma değerlendirilirken “çiğ köfte imalatı” pazarı
temel alınacak olmakla birlikte, alternatif ürün pazarı tanımları çerçevesinde yapılacak
rekabet hukuku değerlendirmesi değişmeyeceğinden kesin pazar tanımı
yapılmamıştır.
I.1.2. İlgili Coğrafi Pazar
(7) Başvuruya konu çiğ köfte üretiminin Gaziantep’te gerçekleştirdiği ve üretilen ürünün
çevre illere dağıtım yapacak şekilde organize edildiği görülmektedir. Bununla birlikte,
İlgili Pazarın Tanımlanmasına İlişkin Kılavuz’un 20. paragrafı da dikkate alınarak
19-03/13-5
3/7

dosya konusu iddialar bakımından bu aşamada ilgili coğrafi pazarın tanımlanmasına
gerek görülmemiştir.
I.2. Elde Edilen Bilgi ve Belgeler
(8) Gaziantep ilindeki çiğ köfte üreticilerinin aralarında anlaşarak rekabet karşıtı eylem ve
davranışlar içerisinde bulunduğu iddiasına yönelik olarak yapılan önaraştırma
kapsamında 04-05.12.2018 tarihlerinde Cevizli Köfteci ve Padişah Köfte’de yerinde
inceleme, GTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı (…..) ve şikayetçi ile görüşmeler
gerçekleştirilmiştir. Başvuru sahibi ile taraflarca iletilen belgelere ve yapılan
görüşmelere aşağıda yer verilmektedir.
(9) Belge 1: 08.10.2018 tarihli, 7251 sayılı başvurunun ekinde yer alan “Çiğköfte
Üreticileri İstişare Toplantısı” başlıklı belgede Gaziantep ilinde faaliyet gösteren İsot
Köfte, Padişah Köfte, Bereket Köfte, Cevizli Köfteci, Fıstık Köfte ve Şifa Köfte adına
açılmış imzalar bulunmakta olup ilgili belgeye aşağıda yer verilmektedir;
“Çiğ Köfte Üreticileri İstişare Toplantısı
15.09.2018 SAAT 13:00 GAZİANTEP TİCARET ODASI
15.09.2018 saat 13:00’da Gaziantep Ticaret Odası Toplantısı Salonunda
Odamız Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı (…..) başkanlığında, Tüketiciler
Derneği Başkanı (…..), Tüketiciler Derneği Başkan Yard. (…..) ve çiğköfte
üreticilerinin katılımıyla sektöre yönelik bir istişare toplantısı gerçekleştirilmiştir.
Sektör temsilcileri aşağıda belirtilen kararları gündeme alarak, söz konusu
kararlara kayıtsız şartsız uyma kararı almışlardır.
KARARLAR
1-(…..) tarihinden başlamak üzere (…..) tarihine kadar 1 kg çiğköfte fiyatı
(…..) TL olarak belirlenmiştir.
2-Üretici yada satıcılar promosyon ürünü verebilir ancak bedelsiz çiğköfte
satışı yapamazlar.
3-Marketlerde satılan yarım kg’lık çiğköfte fiyatı (…..) Tl olacaktır.
4-Yapılan bu sözleşmedeki fiyat Gaziantep il ve ilçe sınırları içerisinde
geçerli olacaktır. Ayrıca; Türkiye sınırları içerisinde taban fiyat (…..) TL/kg
olarak belirlenmiştir.
5-Firma elemanlarının, tüccarların, plasiyerlerin ve ana toptancılar ile
distribütörlerin satış politikası işletmeye bağlar.
6-Bir whatsapp grubu kurularak, şahit olunan yada duyulan
olumsuzlukların anında isimle paylaşılması sağlanacaktır.
7-Kantinciler Odası Başkanından kendi firmasından ürün alınması
yönünde kantin işletmecilerine herhangi bir baskı yapmayacağı sözü
kalmıştır.
8-İşletmeler kendi bünyesinde farklı marka ile piyasa değerinin altında
ürün satışı yapmayacaktır.
9-Yukarıdaki kararlara uymayan işletmeci 13.000 TL (Onüçbin Türk Lirası)
ceza bedeli ödeyecektir.
10-Kasiyer ve satıcılar alınan kararlara uymamaları durumunda da 13.000
TL (Onüçbin Türk Lirası) ceza bedeli ödeyeceklerdir.”
(10) Yukarıda sayılan tüm çiğ köfte üreticileri söz konusu toplantıya katılım sağlamıştır.
Şifa Köfte hariç diğer teşebbüslerden en az bir temsilcinin ise belgede imzası
bulunmaktadır. Üreticilere ek olarak söz konusu belgede Tüketiciler Derneği Başkanı
(…..), Tüketiciler Derneği Başkan Yardımcısı (…..), GTO Yönetim Kurulu Başkan
Yardımcısı (…..) ve Kantinciler Odası Başkanı (…..)’a imza yerinin açılmış olduğu
19-03/13-5
4/7

görülmekle birlikte sadece Tüketiciler Derneği Başkan Yardımcısı (…..)’nın imza attığı
anlaşılmaktadır.
(11) Belge 2: 04.12.2018 tarihinde Cevizli Köfteci’de yapılan görüşmede firma sahibi (…..)
tarafından belirtilen hususlar yerinde inceleme tutanağına aşağıdaki şekilde
yansımıştır:
“Daha önce İsot Köfte’de çalışan beş kişi Padişah Köfte’yi kurduktan sonra fiyat
kırarak zararına satış yapmaya başlamıştır. Piyasa şartlarında oluşan fiyatların
altında P