Türk Cemaatı İstinaf Mahkemesi Aile Dairesi Numara 1/1973 Dava No / Karar Tarihi 09.03.1973
Numara: 1/1973
Dava No: /
Taraflar: Şenay Hasan Tahsin ile Mehmet İmamoğlu
Konu: Herhangi bir meselede uyuşmazlık konusunun karara bağlanmasında tesiri olan bir konu veya kararın Anayasaya aykırılığının ileri sürülmesi - 1961 Türk Cemaat Mahkemesi Tüzüğü 15 (d) fıkrası - Bir davada şahitlerin tarafların rızası ile şahadetin gizli oturumda dinlenilmesi.
Mahkeme: TCM/aile
Karar Tarihi: 09.03.1973

- A.M.Y. Havale No. 1/73
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA
(ANAYASA MAHKEMESİ YETKİSİ)

Mahkeme Heyeti : M.Necati Münir, Başkan ve Ahmed İzzet
- Anayasanın 144. maddesi hakkında

ve
Lefkoşa-Mağusa-Girne Türk Cemaat Mahkemesi tarafından 123/70 sayılı davada
(Şenay Hasan Tahsin ile Mehmet İmamoğlu arasında) yapılan havale.

Davacı namına - : Ayhan Çiftçioğlu

Davalı namına : Gürsel E.Kadri
--------------------------------
Kıbrıs Anayasası 1960, Madde 144. Herhangi bir meselede uyuşmazlık
konusunun karara bağlanmasında tesiri o-lan bir konu veya kararın Anayasaya aykırılığının ileri sürülmesi. Herhangi bir Anayasaya aykırılık meselesinin Yüksek Mahkeme'ye havale edilebilmesi için havaleyi yapacak Mahkemenin, Anayasaya aykırı olduğu iddia edilen kanun veya kararın Mahkeme huzurun-daki muamelede iddia edilen hususun karara bağlanmasında tesiri olduğuna kanaat getirmesi gerekir.
1961 Türk Cemaat Mahkemesi Tüzüğü 15 (d) fıkrası - Bir davada şahitlerin
tarafların rızası ile şahadetin gizli oturumda dinlenilmesi. Kıbrıs Anayasası Ma-dde 30 (2) - Küçüklerin menfaati veya tarafların hususi hayatlarının
korunması için Mahkemenin gerekli gördüğü hallerde basın mensupları ve halkın duruşmalara sokulmaması. Anayasanın 30. maddesinin 2'nci fıkrasına göre basın mensupları ve halkın duruş-maların bir kısmına veya
tamamına sokulmaması mahkemenin takdirine bırakılmıştır. Tarafların
bu konudaki görüŞ ve nizaları mahkemenin geniŞ yetkisini etkilemez.1961
Türk Cemaat Mahkemeleri Tüzüğü Madde IS (d) Anayasanın 30 (2)' sine
giren hallerde Mahkemen-in şahitlerin gizli oturumda şahadetlerini alabilmesini emretme yetkisi tarafların ıızasına tabi olduğu nisbette aykırıdır.
Mağusa'da oturum yapan Lefkoşa-Mağusa-Girne Türk Cemaat Mah-
kemesi tarafından 123/70 sayılı nişan bozmadan mütevellit tazminat dava-sında 1961 Türk Cemaat Mahkemesi Tüzüğüne göre, şahadetin gizli
oturumda verilmesi hakkındaki 15 (d) fıkrasının Anayasanın 30. Maddesinin 2. fıkrasındaki esa.5lara aykıı-ı olup olmadığı sorulmuştur.
Anayasa Mahkemesi kararıncla şahadetin gizli oturumda ver-ilmesinin tarafların rızasına bağlanmasının Anayasanın 30. maddesinin 2. fıkrasına aykırı olduğuna karar vermiştir.

--------------------------------
KARAR
Mağusa'da oturum yapan Lefkoşa-Mağusa-Girne Türk Cemaat Mahkemesi tarafından 123-/70 sayılı nişan bozmadan mütevellit tazminat davasında, Anayasanın 144. maddesi tahtinde yapılan bu havale ile şu Anayasaya aykırılık meselesi Yüksek Mahkemenin kararına sunulmuştur:
"Anayasanın yürürlüğe girmesinden sonra Türk Cemaati İstinaf Mahkemesi'-nin yapmış olduğu 1961, Türk Cemaat Mahkemesi Tüzüğünün, şahadetin gizli bir oturumda verilmesi hakkındaki 15 (d) fıkrası Anayasanın 30. maddesınin 2. fıkrasındaki esaslara aykırı mı yoksa uygun mu?"
Bu havalenin istinad ettirildiği Anayasanın 144. maddesi-nin 1. fıkrası aynen şöyledir:

"MADDE 144
1. Herhangi bir mahkeme muamelesindeki bir taraf, istinaf muameleleri dahil olmak üzere, bu muamelenin herhangi bir safhasında bu muameledeki uyuşmazlık konularından herhangi birinin karara- bağlanmasında tesiri olabilen herhangi bir kanunun veya kararın veya onun herhangi bir hükmünün Anayasaya aykırılığı meselesini ileri sürebilir ve bunun üzerine, kendisine karşı böyle bir mesele ileri sürülen mahkeme, bu meseleyi, kararını vermek üzere Y-üksek Anayasa Mahkemesine sunar ve bu mesele hakkında Yüksek Anayasa Mahkemesince bir karar verilinceye kadar bu muameleyi durdurtur."

144. maddenin yukarıda iktibas edilen hükümlerinden görüleceği gibi her Anayasaya aykırılık meselesi bu maddenin kapsamı-na girmez. Herhangi bir Anayasaya aykırılık meselesinin bu madde tahtinde Yüksek Mahkemeye havale edilebilmesi için havaleyi yapacak olan mahkeme Anayasaya aykırı olduju iddia edilen kanun veya kararın mahkemenin huzurundaki muamelede iddia konusu olan hus-usun ("matter ât issue in such proceedings") karara bağlanmasında tesiri olabilen bir mesele ("material for the determination of any matter at issue in such proceedings") olduğuna kanaat getirmesi gerekir.
Yüksek Anayasa Mahkemesi The Republic v. N.P.Lofti-s 1 R.S.C.C. 30 davasında v