Yargıtay
Dairesi: 9. Hukuk Dairesi
Esas No: 2008/ 36930
Karar No: 2010 / 33597
Karar Tarihi: 11.11.2010

(6245 S. K. m. 5) (1086 S. K. m. 429) (5. DD. 19.11.1998 T. 1995/4056 E. 1998/2720 K.)

Dava: Davacı, Cevat Boroğlu ile davalı DSİ 6. Bölge Müdürlüğü arasındaki alacak davasına ilişkin Adana 2. İş Mahkemesince verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleşen 16/7/2007 tarih ve 2004/1610 esas, 2007/1145 karar sayılı kararının 6245 sayılı harcırah kanununa aykırı olduğu iddiası ile kanun yararına bozulması Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 14/7/2008 gün ve 2008/138631 sayılı tebliğnamesi ile istenilmiş olmakla, dosyadaki tüm belgeler okunup olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi Ş. Kırmaz tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacı işçi Tarsus, Yenice’de davalıya ait işletmede çalışırken Adana’ya nakledildiğini, ancak harcırahının ödenmediğini ileri sürerek anılan isteğinin hüküm altına alınmasını istemiştir.

Davalı vekili ise davacının sürekli görev yolluğunu evini taşımadığı halde taşımış gibi göstererek gerçek dışı beyanla aldığının tespit edilmesi üzerine haksız aldığı harcırahı iade ettiğini davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece Harcırah Kanunu’nda işçinin görev yerine taşınmayarak eski ikametgahından yeni işyerine gidiş geliş yapmasının yasak olduğu yolunda bir hüküm bulunmadığı, iki yer arasında 26 km bulunduğu, işçinin mesai saatinde hazır olmaması halinde disiplin hükümleri gereği yaptırım yetkisinin bulunduğu böylelikle ödenen harcırahın geri talep edilmesinin yasal dayanağının bulunmadığı belirtilerek istek hüküm altına alınmıştır.

10. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 110. maddesinde geçici ve sürekli görev yolluklarının Bütçe Kanunu ve Harcırah Kanunu hükümlerine göre ödeneceği düzenlenmiştir.

Harcırah Kanunu 5. maddesinde harcırah yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu Kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstehak olabilir. şeklinde tanımlanmıştır. Söz konusu maddede harcırahın unsurları sayılmış ve ilgililerin bu Kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstehak olabilecekleri açıklanmıştır.

Dosya içeriğine göre davacı işçi Yenice/TARSUS'da çalışırken naklen Adana’ya atanmıştır. Davacının yeni görev yerine evini ve ailesini götürmediği sabit olup mahkemenin de kabulündedir.

Danıştay 5. Dairesinin 19/11/1998 gün 95/4056 E 98/2720 K sayılı kararında özetle görev yaptığı ile evini, eş ve çocuklarını götürmeyip gidiş geliş yapan memura aile ve yer değiştirme masrafı verilemeyeceği ancak yol ve yevmiye ödenmesi gerekeceği, yine Danıştay 5. Daire’nin 1987/437 E. 1987/2082 K. sayılı kararında Harcırah Kanunu hükümlerine göre naklen atananların yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafına birlikte hak kazanabilmesi için eş ve çocuklarının da kamu görevlisinin naklen atandığı yere gitmeleri zorunludur.... eş ve çocuklar nedeniyle yolluk ödenebilmesi için bunların herhangi bir zamanda kamu görevlisinin yeni görev yerine gitmiş olmaları yeterlidir denilmiştir.

Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacı, eş ve iki çocuğu için yol masrafı, yevmiye, yer değiştirme ve aile masrafı hesaplanmıştır.

Davacı öncelikle ailesini yeni atandığı yere götürmediğine göre onlar yönünden harcırah hesabı yapılması ve hüküm altına alınması hatalıdır.

Yukarıda belirtilen açıklama ve Danıştay kararları karşısında naklen atandığı Adana iline evini ve ailesini götürmeden gidiş-geliş yapan davacı için Harcırah Kanunu 5. maddesi uyarınca sadece kendisine ait yol masrafı ve yevmiyesinin ödenmesi gerekmektedir.

Mahkemece hatalı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.

Sonuç: Bu nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine atfen düzenlediği tebliğname yerinde görülmekle Adana 2. İş Mahkemesi'nin 16/7/2007 tarih ve 2004/1610 esas, 2007/1145 karar sayılı kararının sonucu etkili olmamak üzere HUMK. nun 427/6. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın gereği için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına tevdiine, 11.11.2010 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy