Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1929/7
Karar No: 1929/12
Karar Tarihi: 19.06.1929

(1086 S. K. m. 536)

Dava: Temyiz Mahkemesi Ticaret Dairesi Aliyesince Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun neşrinden mukaddem verilen hakem kararlarının tescile tabi olup olmadığı hakkında 5 Mayıs 928 ve 26 Mayıs 928 tarihinde ittihaz olunan iki karar arasında tezat ve mübayenet hasıl olup hadisatı mümasilenin bir kararı kat'iye raptı mümkün olamadığından Temyiz Mahkemesi Teşkilatına dair kanunun sekizinci maddesi mucibince içtihadın tevhidi dairei müşarünileyhanın 10 teşrinisani 928 tarih ve 79 numaralı müzekkeresi ile talep ve bu babdaki kararlar Birinci Riyaset Dairesi'ne tevdi kılınmakla kararların nüshaları teksir edilerek Heyeti umumiyeye tevzi ve 929 senesi mayısının sekizinci günü içtima eden Heyeti Umumiyeye kırk iki zatın iştirak ettiği anlaşıldıktan ve nisabı müzakere tahakkuk ettikten sonra Ticaret Dairesi'nin marüzzikr kararları okundu.

Ticaret Dairesi'nin noktai nazarını izah için söz alan daireyi müşarünileyha azasından Fuat Hulusi Beyefendi: İhtilafı vakii vücuda getiren kararlar yeni usulün neşrinden evvel verilip yeni Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun neşrinden sonra tescili talep edilen hakem kararlarıdır. Tarafeynden biri bu kararın tescili için mahkemeye müracaat ediyor ve mahkeme diyor ki: Yeni hukuk usulü muhakemeleri hakem kararlarını muteber addetmiştir ve tescile lüzum yoktur. Bunun üzerine mahkeye müracaat eden zat temyize müracaat ediyor. Ve dairemiz eski usul zamanında hakem kararları tescile tabi olup yeni Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu tescile emir vermediği için mahkemenin bunu yapamayacağını ve bu ir derece olmasına ve yeni usule göre hakimin böyle bir karar veremeyeceğine binaen dairede ihtilaf hasıl olduğunu,

Bahri Beyefendi: Hükmü gıyabilere karşı itirazi hakkı müktesep dediğimiz halde tescilin hakkı müktesep olarak kabul edilmemesi muvafık olamayacağından 578. madde ahkamına göre tescili lazım geleceğini,

Sait Beyefendi: Yeni kanunda tasdik deniyor, eski kanunda ise tescil lazım idi. Binaenaleyh tescil edileceğine dair bir sarahat yoktur. Yalnız temyizden sonra mı tescil ettirmek lazım gelip gelmediği meselesi vardır. Evvelce böyle değildi. Çünkü muvafık olup olmadığını da tetkik ettiğini,

Fuat Beyefendi: Usulün tahkim faslının 536. maddesinde temyiz müddetinden bahsedildiğine göre Temyiz Mahkemesi tastik ettikten sonra tekrar hakimin bunu tetkike hakkı yoktur. Hakkı müstesep de mevzuubahis olamaz. Zira kendi lehinedir. Hakem kararını tescil ettirdiği takdirde esbabı nakziye vasi olması itibarıyla müracaatta bulunuyor. Bu, usulün makabline teşmili değildir. Bu bir derecedir. Bu kalktıktan ve kanunun neşrinden sonra müracaat için imkânı infaz yoktur.

Yusuf Cemal Bey: Karar usulün meriyete vaz'ından evvel sudur ettiği anlaşılıyor. Şuna nazaran mülga usule göre ne yapmak lazım gelirse şimdi de ona tebaiyete mecburdur. Yeni usulde hakkı müktesep mevzuubahistir. Bu karar müracaat edenin lehinde olabilir. Fakat aleyhinde olanlar da vardır. eski kanuna göre tetkik lazımdır.

Bahri Beyefendi: Yeni kanundan malümatım olmadığı bir zamanda eski kanuna göre yaptığım işten dolayı ne için hukukum ziyaa uğrasın:

Himmet Bey: Eski usul zamanında verilen hakem kararları tescil edilmeden infaz edilemezdi. Hakkı itiraz ve müdafaası olmak itibarıyla mahkûmualeyh için bu bir hakkı mükteseptir. Fuat Hulusi Beyefendi buyurdularki hüküm mümeyyizin lehindedir. Evet lehinedir, fakat tescil ettirmeye mecburdur. Çünkü tescil ettirmezse icra ve infaz edilemez.

Ziya Bey: Tebliğ ettirir ve müddeti temyiz geçtikten sonra infaz ettirir.

Kazım Bey: Hadisede derece mevzuubahis değildir. Kanunda temyiz edileceği musarrahtır. Mademki eski usule göre tescili lazımdır, mahkûmunaleyh için de bir hakkı müktesep mevcut olmasına göre tescil lazım oluğunu beyan ve ifade eylemeleriyle neticede:

Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun neşrinden evvel verilen hakem kararları hakkı müktesebe binaen kanununun neşrinden sonra dahi tescile tabi olduğuna beş re'yi muhalife karşı otuz yedi reyle mevcudun üçte ikisinin ittifakıyla karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy