Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1939/11
Karar No: 1939/60
Karar Tarihi: 27.12.1939

(743 S. K. m. 633, 931)

Dava: İntikal ve ferağ muamelelerinin aynı zamanda yapılması halinde Kanunu Medeninin 931. maddesi hükmüne istinat edilemeyeceği kabul edilerek şimdiye kadar bu şekilde kararlar verilmekte iken bu kerre mümasil bir hadisenin tetkiki esnasında evvelki içtihada mübayin bir ekseriyet husule geldiğinden işbu mübayin içtihatların tevhidi içtihat yolu ile halli lüzumu Temyiz 1. Hukuk Dairesi Reisliğinden istenilmesine mebni 27.12.939 tarihinde toplanan Heyeti Umumiyeye 46 zatın iştirak ettiği görüldükten ve müzakere nisabı tahakkuk ettikten ve mezkur müzakkere ile merbutu ilam okunduktan ve hadise bir kerre de 1. Reis İhsan Ezgü tarafından izah edildikten sonra söz alan;

Fuat Hulusi; İntikal ve ferağ muameleleri için bir ilmühaber tanzim edilmiş olması sicil muhafızı yani tapu memuru tarafından gayrimenkulün evvela fariğa intikal, sonra müşteriye o fariğin takriri üzerine ferağ muamelelerini yürütmüş olacağına göre hüsnüniyet sahibi mefruğunlehin Kanunu Medeninin 931. maddesi hükmünden istifade etmesine mani olmamak lazım gelirken dairece böyle bir halde ferağdan evvel intikale dair bir kaydın mevcudiyeti iddia ve buna istinat edilemeyeceği içtihat edilmiş bulunmaktadır. Yeni tahassül eden ekseriyetin fikri ise o gibi hallerde de intikal muamelesinin ferağ muamelesine takaddüm etmiş olacağı ve binaenaleyh 931. madde hükmünün o misilli tek ilmühaberli hadiselerde de cereyan edeceği merkezindedir. İçtihadın tevhidi hakkında yüksek heyetin kararını bekliyoruz.

Cevat; Yevmiye defterine geçmiş ve fakat tescil edilmemiştir. İlmühaberle ferağ muteberdir. istinat yoktur. 931. madde tatbik edilemez.

Ali Rıza; Eski içtihadın doğru olduğunu 633. maddedeki temliki tasarruf hakkında hüküm, bu noktai nazarı müeyyittir.

Y. Kemal; İntikal ve ferağ muamelesinin beraber yapılması suiniyeti göstermez.

İbrahim; Hadise ferağ ve intikalin beraber yapılması suiniyete makrunmu değilmi meselesi oluyor. Bu tamamen takdiridir. Tevhidi içtihat takdiri mesail ile değil, kanuni mesail ile iştigal eder. Bence bu hal hadiselere göre değişir. Birine suiniyet dediğimiz halde diğerine de pek ala hüsnüniyet diyebilir. Evvelemirde tevhidi içtihada mahal olmadığı hususunun teemmül edilmesi reyindeyim.

Fuat Hulusi; Tapu memurunun kabul ettiği vesaika müsteniden yaptığı muameleye bakarak hüsnüniyete iktisapta bulunan kimse 931. madde hükmünden niçin istifade edemesin?

Ali Rıza; Tapuda fariğ olan kimse üzerine teessüs etmiş bir kayıt varsa diyeceğimiz söz yoktur. Yok ise heyeti celile hakem olsun.

Ali Himmet; Evvela intikal muamelesinin teessüs ve tekemmül olunması lazımdır.

Kasım; Arkadaşlarımın endişeleri varit değildir. Çünkü o ilmühaber bir çok merasimden sonra verilir. Veraset ilamı rabtedilir. İntikal harcı ayrı, ferağ harcı ayrı alınır, demeleriyle reye müracaat neticesinde ekseriyetle atideki karar ittihaz olunmuştur:

Bir kimsenin bir gayrimenkul aynı hak üzerinde muteber bir temliki tasarrufta bulunabilmesi Kanunu Medeninin 633. maddesinin son fıkrasına göre gayrimenkulün o kimseye intikal ve tescil merasiminin ikmal edilmiş olmasına mütevakkıftır.

İntikal ve farağ muamelelerinin her ikisi için sicil muhafızına yani tapu memuruna bir ilmühaber ibraz edilmiş olması fariğ lehine intikal muamelesinin mefruğunleh namına ferağ ve tescil muamelesine takaddüm etmesi zaruretini ortadan kaldırmaz. Tapu memurunun intikali gösterdiği aynı zamanda ve aynı sahifede ferağ muamelesini yürütmüş olması halinde de mefruğunlehin iktisabı tapu sicilindeki kayda istinat etmiş demektir. Gayrimenkul mükiyetini veya diğer aynı bir hakkı bu suretle ve hüsnüniyetle iktisap eden kimse mezkur kanunun 931. maddesi hükümlerinden istifade edebilir.

Sonuç: Mücerret iki muamelenin, hatta ikiden ziyade muamelenin bir ilmühaber üzerine ve yan günde yapılmış olmasından dolayı bu istifade hakkı selp edilemeyip iktisabının iptali için suiniyetle hareket etmiş olduğunun sübutu lazımdır. (27.12.1939)

Full & Egal Universal Law Academy