Sprawa C‑127/08

Blaise Baheten Metock i in.

przeciwko

Minister for Justice, Equality and Law Reform

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez High Court (Irlandia)]

Dyrektywa 2004/38/WE – Prawo obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich – Członkowie rodziny będący obywatelami państw trzecich – Obywatele państw trzecich, którzy wjechali do przyjmującego państwa członkowskiego przed zawarciem małżeństwa z obywatelem Unii

Streszczenie wyroku

1.        Obywatelstwo Unii Europejskiej – Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich – Dyrektywa 2004/38 – Prawo wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich, będącym członkami rodziny obywateli wspólnotowych

(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/38)

2.        Swobodny przepływ osób – Pracownicy – Prawo pobytu członków rodziny – Prawo pobytu współmałżonka będącego obywatelem państwa trzeciego

(rozporządzenie Rady nr 1612/68, art. 10)

3.        Obywatelstwo Unii Europejskiej – Swobodny przepływ osób – Pracownicy – Swoboda przedsiębiorczości – Swoboda świadczenia usług – Kompetencja Wspólnoty w zakresie podejmowania środków koniecznych dla realizacji swobodnego przemieszczania się obywateli Unii

(art. 3 ust. 1 lit. c) WE, art. 18 ust. 2 WE, art. 40 WE, 44 WE, 52 WE; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/38)

4.        Obywatelstwo Unii Europejskiej – Prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich – Dyrektywa 2004/38 – Osoby uprawnione

(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/38, art. 3 ust. 1)

1.        Dyrektywa 2004/38 w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221, 68/360, 72/194, 73/148, 75/34, 75/35, 90/364, 90/365 i 93/96, sprzeciwia się obowiązywaniu przepisów państwa członkowskiego, które wymagają, dla skorzystania z przepisów tej dyrektywy, aby obywatel państwa trzeciego, będący współmałżonkiem obywatela Unii zamieszkującego w tym państwie członkowskim, którego obywatelstwa nie posiada, przebywał wcześniej zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim, przed jego przybyciem do przyjmującego państwa członkowskiego.

W odniesieniu do członków rodziny obywatela Unii żaden przepis dyrektywy 2004/38 nie uzależnia stosowania tej dyrektywy od warunku, zgodnie z którym musieliby oni przebywać wcześniej w innym państwie członkowskim. Zgodnie bowiem z jej art. 3 ust. 1 dyrektywa 2004/38 znajduje zastosowanie do wszystkich obywateli Unii, którzy przemieszczają się do innego państwa członkowskiego lub przebywają w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, którego są obywatelami, oraz do członków ich rodziny, jak zdefiniowano w art. 2 ust. 2 tej dyrektywy, którzy im towarzyszą lub do nich dołączają w tym państwie członkowskim. Tymczasem definicja członków rodziny, zawarta w art. 2 pkt 2 dyrektywy 2004/38 nie ustanawia rozróżnienia w zależności od faktu, czy przebywali oni zgodnie z prawem, czy też nie w innym państwie członkowskim.

Ponadto art. 5, art. 6 ust. 2 i art. 7 ust. 2 tej dyrektywy przyznają prawo wjazdu, prawo pobytu przez okres nieprzekraczający trzech miesięcy i prawo pobytu przez okres przekraczający trzy miesiące w przyjmującym państwie członkowskim obywatelom państw trzecich, będącym członkami rodziny obywatela Unii, któremu towarzyszą lub do którego dołączają w tym państwie członkowskim, bez odwoływania się do miejsca lub warunków ich pobytu przed przybyciem do rzeczonego państwa członkowskiego.

W szczególności art. 5 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy 2004/38 stanowi, że obywatele państw trzecich, będący członkami rodziny obywatela Unii, są zobowiązani posiadać wizę wjazdową, chyba że posiadają ważną kartę pobytową, o której mowa w art. 10 tej dyrektywy. W zakresie, w jakim, jak wynika z art. 9 ust. 1 i art. 10 ust. 1 dyrektywy 2004/38, karta pobytowa jest dokumentem stwierdzającym prawo pobytu przez okres przekraczający trzy miesiące w państwie członkowskim członków rodziny obywatela Unii, którzy nie mają obywatelstwa państwa członkowskiego, fakt, że wskazany art. 5 ust. 2 przewiduje wjazd do przyjmującego państwa członkowskiego członków rodziny obywatela Unii, którzy nie posiadają karty pobytowej, świadczy, że dyrektywa 2004/38 może znajdować zastosowanie również do członków rodziny, którzy nie przebywali wcześniej zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim.

Ponadto art. 10 ust. 2 dyrektywy 2004/38, który wymienia w sposób wyczerpujący dokumenty, o których przedstawienie mogą zostać poproszeni obywatele państw trzecich, będący członkami rodziny obywatela Unii, w przyjmującym państwie członkowskim w celu uzyskania karty pobytowej, nie przewiduje możliwości, że przyjmujące państwo członkowskie może zażądać dokumentów poświadczających ewentualne wcześniejsze przebywanie zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim.

(por. pkt 49–53, 70, 80; pkt 1 sentencji)

2.        Wbrew temu, co Trybunał orzekł w wyroku z dnia 23 września 2003 r. w sprawie C‑109/01 Akrich, Rec. s. I‑9607, korzystanie z praw ustanowionych w art. 10 rozporządzenia nr 1612/68 w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Wspólnoty przez obywatela państwa trzeciego, będącego współmałżonkiem obywatela Unii, nie może zależeć od wcześniejszego przebywania zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim w momencie przeprowadzki do państwa członkowskiego, do którego przenosi się lub przeniósł się obywatel Unii.

Korzystanie z tych praw nie może bowiem zależeć od wcześniejszego przebywania takiego współmałżonka zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim.

(por. pkt 53, 54, 58; pkt 1 sentencji)

3.        Prawodawca wspólnotowy ma kompetencję w zakresie regulowania, tak jak w dyrektywie 2004/38 w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221, 68/360, 72/194, 73/148, 75/34, 75/35, 90/364, 90/365 i 93/96, wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich, będących członkami rodziny obywatela Unii, w państwie członkowskim, w którym obywatel ten korzysta z przysługującego mu prawa swobodnego przemieszczania się także, jeśli członkowie rodziny nie przebywali wcześniej zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim.

W ramach kompetencji przyznanej na mocy art. 18 ust. 2 WE, art. 40 WE, 44 WE i 52 WE, które były podstawą przyjęcia między innymi dyrektywy 2004/38 prawodawca wspólnotowy może bowiem uregulować warunki wjazdu i pobytu członków rodziny obywatela Unii na terytorium państw członkowskich, w sytuacji gdy fakt, że obywatelowi Unii nie może towarzyszyć jego rodzina lub że rodzina ta nie może do niego dołączyć w przyjmującym państwie członkowskim, mógłby naruszać jego swobodę przemieszczania się, zniechęcając go do korzystania z przysługujących mu prawa wjazdu i prawa pobytu w tym państwie członkowskim.

Tymczasem odmowa ze strony przyjmującego państwa członkowskiego przyznania prawa wjazdu i prawa pobytu członkom rodziny obywatela Unii może zniechęcić go do przemieszczania się lub pozostawania w tym państwie członkowskim, również jeśli członkowie jego rodziny nie przebywają dotychczas zgodnie z prawem na terytorium innego państwa członkowskiego.

Należy zatem odrzucić stanowisko, zgodnie z którym państwa członkowskie mają wyłączną kompetencję, z zastrzeżeniem tytułu IV, części trzeciej traktatu, w zakresie regulowania pierwszego wjazdu na terytorium wspólnotowe członków rodziny obywatela Unii, którzy są obywatelami państw trzecich.

Ponadto przyznanie państwom członkowskim wyłącznej kompetencji w zakresie udzielenia zezwolenia na wjazd i pobyt lub odmowy wjazdu i pobytu na ich terytorium obywatelom państw trzecich, będącym członkami rodzin obywateli Unii, którzy nie przebywali wcześniej zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim, powodowałoby, że swoboda przemieszczania się obywateli Unii w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami, różniłaby się w poszczególnych państwach członkowskich, w zależności od przepisów prawa krajowego dotyczących imigracji, gdyż niektóre państwa członkowskie zezwalałyby na wjazd i pobyt członków rodziny obywatela Unii, a inne odmawiałyby takiego wjazdu i pobytu.

Taki skutek byłby niezgodny z celem, o którym mowa w art. 3 ust. 1 lit. c) WE, jakim jest rynek wewnętrzny charakteryzujący się zniesieniem między państwami członkowskimi przeszkód w swobodnym przepływie osób. Ustanowienie wewnętrznego rynku zakłada, że warunki wjazdu i pobytu obywatela Unii w państwie członkowskim, którego obywatelstwa nie posiada, będą takie same we wszystkich państwach członkowskich. W rezultacie swobodę przemieszczania się obywateli Unii należy rozumieć jako prawo opuszczenia każdego państwa członkowskiego i w szczególności państwa członkowskiego, którego obywatelstwo posiada obywatel Unii, w celu osiedlenia się, na takich samych warunkach, w każdym państwie członkowskim, innym niż państwo członkowskie, którego obywatelstwo posiada obywatel Unii.

(por. pkt 63–68)

4.        Wykładni art. 3 ust. 1 dyrektywy 2004/38 w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221, 68/360, 72/194, 73/148, 75/34, 75/35, 90/364, 90/365 i 93/96, mówiącego, że dyrektywę tę stosuje się w odniesieniu do wszystkich obywateli Unii, którzy przemieszczają się do innego państwa członkowskiego lub przebywają w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, którego są obywatelami, oraz do członków ich rodziny, jak zdefiniowano w art. 2 ust. 2 wskazanej dyrektywy, którzy im towarzyszą lub do nich dołączają, należy dokonywać w ten sposób, że obywatel państwa trzeciego, będący współmałżonkiem obywatela Unii zamieszkującego w państwie członkowskim, którego obywatelstwa nie posiada, i towarzyszący temu obywatelowi Unii lub dołączający do niego, korzysta z przepisów rzeczonej dyrektywy, niezależnie od miejsca i daty zawarcia przez nich związku małżeńskiego oraz sposobu, w jaki ten obywatel państwa trzeciego wjechał do przyjmującego państwa członkowskiego.

Po pierwsze, żaden z przepisów dyrektywy 2004/38 nie wymaga bowiem, żeby obywatel Unii założył rodzinę zanim przeniesie się do przyjmującego państwa członkowskiego po to, aby członkowie jego rodziny, obywatele państw trzecich, mogli skorzystać z praw ustanowionych w rzeczonej dyrektywie. Przeciwnie, stanowiąc, że członkowie rodziny obywatela Unii mogą dołączyć do niego w przyjmującym państwie członkowskim, prawodawca wspólnotowy uznał, że obywatel Unii może założyć rodzinę dopiero po skorzystaniu z prawa swobodnego przemieszczania się. Taka wykładnia jest zgodna z celem dyrektywy 2004/38, jakim jest ułatwienie korzystania z podstawowego prawa pobytu obywateli Unii w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, którego obywatelstwo posiadają.

Po drugie, wobec konieczności powstrzymania się od zawężającej wykładni przepisów dyrektywy 2004/38 i pozbawienia tych przepisów skuteczności zwrot „członk[owie] […] rodziny [obywatela Unii], […] którzy [mu] towarzyszą lub do [niego] dołączają”, znajdujący się w art. 3 ust. 1 wskazanej dyrektywy, należy interpretować jako obejmujący zarówno członków rodziny obywatela Unii, którzy wjechali razem z nim do przyjmującego państwa członkowskiego, jak i tych, którzy przebywają z nim w tym państwie członkowskim, bez konieczności rozróżniania w tym drugim przypadku, czy obywatele państw trzecich wjechali do rzeczonego państwa członkowskiego przed przybyciem lub po przybyciu obywatela Unii, czy też przed tym lub po tym, jak zostali członkami jego rodziny.

Po trzecie, ani art. 3 ust. 1, ani żaden inny przepis dyrektywy 2004/38 nie zawiera wymogów co do miejsca, w którym zawierany jest związek małżeński obywatela Unii i obywatela państwa trzeciego.

(por. pkt 87–90, 93, 98, 99; pkt 2 sentencji)

WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba)

z dnia 25 lipca 2008 r.(*)

Dyrektywa 2004/38/WE – Prawo obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich – Członkowie rodziny będący obywatelami państw trzecich – Obywatele państw trzecich, którzy wjechali do przyjmującego państwa członkowskiego przed zawarciem małżeństwa z obywatelem Unii

W sprawie C‑127/08

mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 234 WE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez High Court (Irlandia) postanowieniem z dnia 14 marca 2008 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 25 marca 2008 r., w postępowaniu:

Blaise Baheten Metock,

Hanette Eugenie Ngo Ikeng,

Christian Joel Baheten,

Samuel Zion Ikeng Baheten,

Hencheal Ikogho,

Donna Ikogho,

Roland Chinedu,

Marlene Babucke Chinedu,

Henry Igboanusi,

Roksana Batkowska

przeciwko

Minister for Justice, Equality and Law Reform,

TRYBUNAŁ (wielka izba),

w składzie: V. Skouris, prezes, P. Jann, C.W.A. Timmermans, A. Rosas i K. Lenaerts, prezesi izb, A. Tizzano, U. Lõhmus, J.N. Cunha Rodrigues, M. Ilešič (sprawozdawca), J. Malenovský, J. Klučka, C. Toader i J.J. Kasel, sędziowie,

rzecznik generalny: M. Poiares Maduro,

sekretarz: M. Ferreira, główny administrator,

uwzględniając postanowienie prezesa Trybunału z dnia 17 kwietnia 2008 r. o zastosowaniu w sprawie trybu przyspieszonego zgodnie z art. 23a statutu Trybunału Sprawiedliwości i art. 104a akapit pierwszy regulaminu,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 3 czerwca 2008 r.,

rozważywszy uwagi przedstawione:

–        w imieniu B. Bahetena Metocka, H.E. Ngo Ikeng, C.J. Bahetena oraz S.Z. Ikenga Bahetena przez M. de Blacama, SC, oraz J. Stanleya, BL, działających z upoważnienia V. Crowleya, S. Burke oraz D. Langana, solicitors,

–        w imieniu H. Ikogho oraz D. Ikogho przez R. Boyle, SC, oraz G. O’Hallorana, BL, oraz A. Lowry’ego, BL, działających z upoważnienia S. Mulvihilla, solicitor,

–        w imieniu R. Chinedu oraz M. Babucke Chinedu przez A. Collinsa, SC, M. Lynna, BL, oraz P. O’Shea, BL, działających z upoważnienia B. Burnsa, solicitor,

–        w imieniu H. Igboanusi oraz R. Batkowskiej przez M. Forde’a, SC, oraz O. Ladenegana, BL, działających z upoważnienia K. Tunneya oraz W. Mudaha, solicitors,

–        w imieniu Minister for Justice, Equality and Law Reform przez D. O’Hagana, działającego w charakterze pełnomocnika, wspieranego przez B. O’Moore’a, SC, S. Moorhead, SC, oraz D. Conlana Smytha, BL,

–        w imieniu rządu czeskiego przez M. Smolka, działającego w charakterze pełnomocnika,

–        w imieniu rządu duńskiego przez J. Beringa Liisberga oraz B. Weis Fogh, działających w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu niemieckiego przez M. Lummę oraz J. Möllera, działających w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu greckiego przez T. Papadopoulou oraz M. Michelogiannaki, działające w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu cypryjskiego przez D. Lisandrou, działającego w charakterze pełnomocnika,

–        w imieniu rządu maltańskiego przez S. Camilleriego, działającego w charakterze pełnomocnika,

–        w imieniu rządu niderlandzkiego przez C. Wissels oraz C. ten Dam, działające w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu austriackiego przez E. Riedla oraz T. Fülöp, działających w charakterze pełnomocników,

–        w imieniu rządu fińskiego przez A. Guimaraes‑Purokoski, działającą w charakterze pełnomocnika,

–        w imieniu rządu Zjednoczonego Królestwa przez I. Rao, działającą w charakterze pełnomocnika, wspieraną przez T. Warda, barrister,

–        w imieniu Komisji Wspólnot Europejskich przez D. Maidani oraz M. Wilderspina, działających w charakterze pełnomocników,

po wysłuchaniu rzecznika generalnego,

wydaje następujący

Wyrok

1        Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniającej rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylającej dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. L 158, s. 77, oraz sprostowanie, Dz.U. 2004, L 229, s. 35, Dz.U. 2005, L 197, s. 34 oraz Dz.U. 2007, L 204, s. 28).

2        Wniosek ten został złożony w ramach czterech procedur kontroli sądowej wszczętych przed High Court, z których każda miała na celu uzyskanie w szczególności postanowienia certiorari, stwierdzającego nieważność decyzji, na mocy której Minister for Justice, Equality and Law Reform (minister ds. sprawiedliwości, równości szans i reformy prawa, zwany dalej „Minister for Justice”) odmówił przyznania zezwolenia na pobyt obywatelowi państwa trzeciego będącego współmałżonkiem obywatelki Unii zamieszkującej w Irlandii.

 Ramy prawne

 Uregulowania wspólnotowe

3        Dyrektywa 2004/38 została przyjęta na podstawie art. 12 WE, 18 WE, 40 WE, 44 WE i 52 WE.

4        Motywy 1–5, 11, 14 i 31 tej dyrektywy mają następujące brzmienie:

„(1)      Obywatelstwo Unii nadaje każdemu obywatelowi Unii podstawowe i indywidualne prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktacie i środków przyjętych w celu ich stosowania.

(2)      Swobodny przepływ osób stanowi jedną z podstawowych swobód rynku wewnętrznego obejmującego przestrzeń bez granic wewnętrznych, gdzie swoboda ta jest zapewniona zgodnie z postanowieniami traktatu.

(3)      Obywatelstwo Unii powinno stanowić podstawowy status obywateli państw członkowskich, w przypadku gdy korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu. Należy zatem skodyfikować i zweryfikować istniejące instrumenty wspólnotowe, które traktują oddzielnie pracowników najemnych, osoby pracujące na własny rachunek, studentów i inne osoby niezatrudnione w celu uproszczenia i wzmocnienia prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu wszystkich obywateli Unii.

(4)      Aby odejść od takiego sektorowego i fragmentarycznego podejścia do prawa swobodnego przemieszczania się i pobytu oraz ułatwić korzystanie z tego prawa, należy przygotować jeden akt prawny […].

(5)      Prawo wszystkich obywateli Unii do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich powinno być również zagwarantowane członkom ich rodzin bez względu na przynależność państwową, aby korzystanie z niego mogło opierać się na obiektywnych warunkach wolności i godności. […]

[…]

(11)      Podstawowe i osobiste prawo do pobytu w innym państwie członkowskim zostało przyznane obywatelom Unii bezpośrednio na mocy traktatu i nie jest zależne od spełnienia procedur administracyjnych.

[…]

(14)      Dokumenty uzupełniające wymagane przez właściwe władze w celu wydania zaświadczenia o rejestracji lub karty pobytowej powinny być precyzyjnie określone, w celu uniknięcia rozbieżności w praktykach administracyjnych lub wykładni, stanowiącej zbytnią przeszkodę w korzystaniu z prawa pobytu obywateli Unii i członków ich rodziny.

[…]

(31)      Niniejsza dyrektywa przestrzega podstawowych praw i wolności oraz stosuje się do zasad uznanych w szczególności przez Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej. Zgodnie z zakazem dyskryminacji zawartej w karcie, państwa członkowskie powinny wdrożyć niniejszą dyrektywę bez dyskryminowania jej beneficjentów ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub światopogląd, opinie polityczne lub wszelkie inne, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną”.

5        Zgodnie z jej art. 1 lit. a) dyrektywa 2004/38 dotyczy w szczególności „warunk[ów] regulując[ych] korzystanie z prawa swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich przez obywateli Unii i członków ich rodziny”.

6        Na podstawie art. 2 pkt 2 lit. a) dyrektywy 2004/38 dla celów tej dyrektywy „członek rodziny” oznacza między innymi współmałżonka.

7        Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 2004/38 zatytułowany „Beneficjenci” stanowi:

„Niniejszą dyrektywę stosuje się w odniesieniu do wszystkich obywateli Unii, którzy przemieszczają się do innego państwa członkowskiego lub przebywają w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, którego są obywatelami, oraz do członków ich rodziny, jak zdefiniowano w art. 2 ust. 2, którzy im towarzyszą lub do nich dołączają”.

8        Artykuł 5 dyrektywy 2004/38 zatytułowany „Prawo wjazdu” stanowi:

„1.      Bez uszczerbku dla przepisów dotyczących dokumentów podróży, mających zastosowanie do krajowych kontroli granicznych, państwa członkowskie przyznają obywatelom Unii prawo wjazdu na ich terytorium z ważnym dokumentem tożsamości lub paszportem oraz przyznają prawo wjazdu na ich terytorium członkom rodziny, którzy nie są obywatelami jednego z państw członkowskich, z ważnym paszportem.

[…]

2.      Członkowie rodziny, którzy nie są obywatelami państwa członkowskiego, są jedynie zobowiązani posiadać wizę wjazdową zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 539/2001 lub, w określonym przypadku, prawem krajowym. Do celów niniejszej dyrektywy posiadanie ważnej karty pobytowej, określonej w art. 10, zwalnia takich członków rodziny z wymogu posiadania wizy.

[…]

5.      Państwo członkowskie może wymagać od zainteresowanych osób zgłoszenia swojej obecności na jego terytorium w racjonalnym i niedyskryminującym terminie. Niedopełnienie takiego wymogu przez zainteresowane osoby może podlegać proporcjonalnym i niedyskryminującym karom”.

9        Zgodnie z art. 7 dyrektywy 2004/38 zatytułowanym „Prawo pobytu przez okres przekraczający trzy miesiące”:

„1.      Wszyscy obywatele Unii posiadają prawo pobytu na terytorium innego państwa członkowskiego przez okres dłuższy niż trzy miesiące, jeżeli:

a)      są pracownikami najemnymi lub osobami pracującymi na własny rachunek w przyjmującym państwie członkowskim; lub

b)      posiadają wystarczające zasoby dla siebie i członków ich rodziny, aby nie stanowić obciążenia dla systemu pomocy społecznej przyjmującego państwa członkowskiego w okresie pobytu, oraz są objęci pełnym ubezpieczeniem zdrowotnym w przyjmującym państwie członkowskim; lub

c)      –       są zapisani do instytucji prywatnej lub publicznej, uznanej lub finansowanej przez przyjmujące państwo członkowskie na podstawie przepisów prawnych lub praktyki administracyjnej, zasadniczo w celu odbycia studiów, włącznie z kształceniem zawodowym; oraz

         –       są objęci pełnym ubezpieczeniem zdrowotnym w przyjmującym państwie członkowskim i zapewnią odpowiednią władzę krajową, za pomocą oświadczenia lub innego równoważnego środka według własnego wyboru, że posiadają wystarczające zasoby dla siebie i członków rodziny, aby nie stanowić obciążenia dla systemu pomocy społecznej przyjmującego państwa członkowskiego w okresie ich pobytu; […]

[…]

2.      Prawo pobytu przewidziane w ust. 1 rozciąga się na członków rodziny, którzy nie są obywatelami jednego z państw członkowskich, towarzyszących lub dołączających do obywatela Unii w przyjmującym państwie członkowskim, o ile tacy obywatele Unii spełniają warunki określone w ust. 1 lit. a), b) lub c).

[…]”.

10      Artykuł 9 dyrektywy 2004/38 zatytułowany „Formalności administracyjne dla członków rodziny, którzy nie są obywatelami jednego z państw członkowskich” stanowi:

„1.      Państwa członkowskie wydają kartę pobytową członkom rodziny obywatela Unii, którzy nie są obywatelami jednego z państw członkowskich, jeżeli planowany okres pobytu przekracza trzy miesiące.

2.      Nieprzekraczalny termin dla złożenia wniosku o kartę pobytową nie może być krótszy niż trzy miesiące od dnia przyjazdu.

3.      Niedopełnienie wymogu złożenia wniosku o kartę pobytową przez zainteresowaną osobę może podlegać proporcjonalnym i niedyskryminującym karom”.

11      Zgodnie z art. 10 dyrektywy 2004/38 zatytułowanym „Wydawanie kart pobytowych”:

„1.      Prawo pobytu dla członków rodziny obywatela Unii, którzy nie są obywatelami jednego z państw członkowskich, zostaje stwierdzone poprzez wydanie dokumentu zwanego »Karta pobytowa członka rodziny obywatela Unii« nie później niż sześć miesięcy od dnia, w którym złożyli wniosek. Zaświadczenie o złożeniu wniosku na kartę pobytową jest wydawane bezzwłocznie.

2.      W celu wydania karty pobytowej państwa członkowskie wymagają okazania następujących dokumentów:

a)      ważnego paszportu;

b)      dokumentu poświadczającego istnienie więzi rodzinnych lub zarejestrowanego związku;

c)      zaświadczenia o rejestracji lub – w przypadku braku systemu rejestracji