© Avrupa Konseyi/Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 2012. Bu çeviri, Avrupa Konseyi’nin insan haklarına destek Fonu’nun desteğiyle hazırlanmıştır (/humanrightstrustfund). Mahkeme’yi bağlamamaktadır. Daha fazla bilgi için, bu belgenin sonunda bulunan yazarın telif hakkı ile ilgili kısmı okuyabilirsiniz.
© Council of Europe/European Court of Human Rights, 2012. This translation was commissioned with the support of the Human Rights Trust Fund of the Council of Europe (/humanrightstrustfund). It does not bind the Court. For further information see the full copyright at the end of this document.
© Conseil de l’Europe/Cour européenne des droits de l’homme, 2012. La présente traduction a été effectuée avec le soutien du Fonds fiduciaire pour les droits de l’homme du Conseil de l’Europe (/humanrightstrustfund). Elle ne lie pas la Cour. Pour plus de renseignements veuillez lire l’indication de copyright/droits d’auteur à la fin du présent document.
Guja/Moldova – 14277/04
Karar 12.2.2008 [BD]
Madde 10
Madde 10–1
Bilgi aktarma özgürlüğü
Hükümetin ceza yargısının işleyişine açık bir şekilde müdahale ettiğini gösteren unsurları basına sızdırmaktan dolayı başsavcılıktaki işinden atılan memur: İhlal
Olaylar: Ocak 1993 tarihinde, Moldova Cumhurbaşkanı, idare içindeki yozlaşmayla mücadele edilmesinin gerekliliğinin altını çizen ve yasaların uygulanmasıyla görevli devlet memurlarından, devlet sorumlularının yolsuz baskı girişimlerini dikkate almamalarını isteyen bir açıklama yapmıştır. Bu açıklamanın basında yayımlanmasından birkaç gün sonra, başsavcılığın basın servisini yöneten başvurucu ulusal bir gazeteye başsavcının almış olduğu iki mektubu göndermiştir. Bu belgelerin üzerinde gizli olduklarını gösterir hiçbir ibare yoktu. Bunlardan birincisi Parlamento başkan yardımcısının başsavcıya, haklarında yasadışı tutma ve mahkûmlara kötü muamele suçlaması bulunan dört polisin hakkında cezai soruşturma yapılmaması talebini içeren bir mektupla birlikte gönderdiği bir nottan ibaretti. Bu not başsavcılığı eleştiriyor ve polisleri bakanlığın “en iyi ekibi” içinde olmakla övüyordu. Başkan yardımcısı notunu savcıdan “bu davaya şahsen müdahalede bulunmasını ve davayı kanuna tam uygun bir şekilde çözmesini” isteyerek bitiriyordu. Bir bakan yardımcısı tarafından başsavcı yardımcısına gönderilmiş olan ikinci mektup, polislerden birisinin daha önce mahkûmlara şiddet uygulamaktan mahkûm olduğunu ama sonradan affedildiğini ifade ediyordu. Bu mektupları aldıktan sonra gazete Cumhurbaşkanı’nın yozlaşmaya karşı başlattığı kampanyayı anlatan ve görevini kötüye kullanmanın Moldova’da yaygın olan bir problem olduğunu belirten bir makale yayımlamıştır. Gazete, Parlamento başkan yardımcısının dört polisi korumak için yaptığı açık girişimleri örnek olarak vermiş ve bu iki mektubun bir örneğini yayımlamıştır. Daha sonra başvurucu gazeteye iki mektubu gönderdiğini kabul etmiş ancak Cumhurbaşkanı’nın yozlaşmaya karşı mücadeleyle ilgili açıklamaları üzerine ve savcılığa pozitif bir imaj vermek amacıyla bunu yaptığını açıklamış ve mektuplarında gizli nitelikli olmadıklarını belirtmiştir. Ancak meslektaşlarına danışmadığı ve gizli belgeleri açıkladığı gerekçesiyle işine son verilmiştir. Başvurucu yeniden işe alınması için dava açmışsa da bir sonuç elde edememiştir.
Hukuk: Şu ana kadar AİHM memurun kurum içi bilgileri açıkladığı bir davaya bakma fırsatı bulmamıştır. AİHM, kamu görevlilerinin, kadrolu veya sözleşmeli olsun, görevleri sırasında, gizli nitelikli olanlar dâhil, vatandaşların açıklanmaları ve yayımlanmaları konusunda ciddi bir çıkarlarının olduğu kurum içi bilgileri öğrenebileceklerini kaydeder. Bu koşullarda söz konusu kamu görevlilerinin iş yerlerindeki yasadışı eylemleri ihbar etmeleri bazı durumlarda korunmalıdır. Eğer söz konusu kamu görevlisi iş yerinde olup bitenleri bilebilecek tek kişiyse – veya bunları bilebilecek küçük bir grubun üyesiyse – bu durumda buna karşı bir şey yapabilecek en iyi durumdaki kişi olarak korunması gerekebilir. Bu durumda ilgili kişi bu bilgiyi öncelikle üstü veya yetkili başka bir kurum veya makamla paylaşmalıdır. Bu bilginin kamuoyuna açıklanma