L.M. ve Diğerleri / Rusya – 40081/14, 40088/14 ve 40127/14 - 15.10.2015 tarihli Karar [I. Bölüm]
Olaylar – Başvuranlar iki Suriye vatandaşı ve ikametgâhı Suriye’de bulunan vatansız bir Filistinlidir. Başvuranlar 2013 yılında Rusya’ya girmişlerdir. Bir mahkeme 2014 yılında başvuranları idari suçlar kapsamında (göçmenlik kurallarının ihlali ve izinsiz çalışma) mahkum etmiş ve sınır dışı edilmelerine ve sınır dışı edilmek üzere tutuklanmalarına karar vermiştir. Bir bölge mahkemesi, 27 Mayıs 2014 tarihinde, devam eden çatışmalar nedeniyle başvuranların yaşamlarına yönelik tehlike bulunduğu iddiasının, tek başına, göçmenlik bağlamında idari suçlardan mahkûm edilen kişilerin sınır dışı edilmelerini engelleyecek yeterli gerekçe oluşturmadığını kaydederek, başvuranların itirazını reddetmiştir. Avrupa Mahkemesi, 30 Mayıs 2014 tarihinde, Mahkeme İçtüzüğü’nün 39. maddesi uyarınca, Mahkeme önündeki yargılamalar süresince başvuranların Suriye’ye sınır dışı edilmemeleri noktasında Rus Hükümetine bildirimde bulunulmasına karar vermiştir. İki başvuran o tarihten itibaren yabancı vatandaşların tutulduğu bir tutukevinde tutulmaktayken, üçüncü başvuran kaçmıştır. Başvuranların mülteci statüsü ve geçici sığınma başvuruları olumsuz sonuçlanmıştır.
Hukuki değerlendirme
Madde 2 ve 3: Başvuranlar, sınır dışı ihtimaline itiraz ederken, diğerlerinin yanı sıra, Rus Federal Göçmenlik Hizmetlerinin Suriye kökenli kişilere ilişkin uygulamalarına ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliğinin, Suriye’ye sınır dışı işlemi gerçekleştirilmemesine yönelik tavsiyesine dayanmışlardır. Başvuranlar ayrıca, Suriye’ye dönmeleri halinde gerçekleşebilecek risklere ilişkin olarak bireyselleştirilmiş bilgiler sunmuşlardır. İlgili yetkililerin, Suriye’den çok sayıda sığınmacının gelmiş olduğu ve bu grubun ek korumaya ihtiyaç duyduğu konusunda haberdar olmamaları söz konusu olamaz. Bu nedenle başvuranlar ulusal yetkililere, sınır dışı edilmeleri halinde, yaşamlarına ve kişisel güvenliklerine yönelik gerçek bir riskle karşılaşacakları kanaati oluşturacak somut gerekçeler sunmuşlardır.
Ancak, ulusal mahkemelerce gerçekleştirilen incelemenin kapsamı, başvuranların Rusya’da bulunmalarının hukuka aykırı olduğu tespitiyle sınırlandırılmıştır. Ulusal mahkemeler, başvuranların atıfta bulundukları tehlikeler veya Suriye’nin içinde bulunduğu durumu ortaya koyan uluslararası ve ulusal kaynaklarla ilgili ayrıntılı inceleme gerçekleştirmekten kaçınmıştır. Başvuranlar, iltica ve mülteci statüsü talebinde bulunmak için girişimlerde bulunmuşlar, ancak söz konusu yargılamalara etkin bir şekilde katılmaktan alıkonmuşlardır. Özetlemek gerekirse, başvuranların iddiaları, ulusal yetkililerce hiçbir yargılama kapsamında gereğince incelenmemiştir.
Somut