1 REKABET KURUMU
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : D1/1/E.C.G.-00/3 (Devralma)
Karar Sayısı : 00-41/450-245
Karar Tarihi : 24.10.2000
A- TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. M. Tamer MÜFTÜOĞLU
Üyeler : Dr. Kemal EROL, Sadık KUTLU, İsmet CANTÜRK,
Nejdet KARACEHENNEM, Mustafa PARLAK, R. Müfit SONBAY,
Kubilay ATASAYAR, Murat GENCER
B- RAPORTÖRLER : E.Cenk GÜLERGÜN, Harun ULU
C- BİLDİRİMDE BULUNAN: - Novartis AG ve AstraZeneca PLC
Temsilcileri
Av.Zümrüt ESİN , Av.Tunç LOKMANHEKİM
Levent Cad. No:12, 80620,1.Levent-İSTANBUL
D- TARAFLAR: - Novartis AG
Schwarzwaldallee 215, CH-4058 Bazel-İSVİÇRE
- AstraZeneca PLC
15 Stanhope Gate, Londra W1Y 6LN, İNGİLTERE
E- DOSYA KONUSU: Novartis AG’nin tohumculuk ve bitki koruma ürünleri,
AstraZeneca PLC’nin ise sadece bitki koruma ürünleri alanlarında dünya
çapındaki faaliyetlerini yeni kurulacak olan Syngenta AG çatısı altında
birleştirmelerine izin verilmesi talebi.
F- DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 25.08.2000 tarih, 3067 sayı ile giren
bildirim üzerine, 4054 sayılı Kanun’un 7 nci maddesi ile 1997/1 sayılı Rekabet
Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’in ilgili
hükümleri uyarınca yapılan inceleme sonucu düzenlenen 16.10.2000 tarih ve
D1/1/E.C.G.-00/3 sayılı Devralma Ön İnceleme Raporu, 20.10.2000 tarih ve
REK.0.05.00.00/111 sayılı Başkanlık önergesi ile 00-41 sayılı Kurul toplantısında
görüşülerek karara bağlanmıştır.
G- RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: 4054 sayılı Kanun’un 7 nci maddesine
dayanılarak çıkarılan 1997/1 sayılı Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken
Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ kapsamında söz konusu işleme izin
verilmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığı düşünülmektedir.
H- İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
1. İlgili Pazar
a) Ürün Pazarı: İlgili ürün pazarı; özelliği, kullanım amacı ve fiyatı açısından tüketici
gözünde denk olan ürünlerden oluşan pazar şeklinde tanımlanmaktadır. Ürünlerin,
2 REKABET KURUMU
aynı ilgili ürün pazarında sayılması için, öncelikle talep ve/veya bazı durumlarda arz
yönünden birbirlerinin yerine ikame edilmesinin mümkün olması gerekmektedir.
Bitki koruma ürünleri (ilaçları), zirai bitki ve ürünleri yabancı ot, haşarat ve
mantardan kaynaklanabilecek her türlü zarardan koruyarak verim ve kalite artışı
sağlamak amacıyla bitkiye uygulanan kimyevi maddelerden oluşmaktadır. İçerdiği
kimyasal maddeler, uygulanacağı bitkiler ve uygulama şekillerine göre çeşitli
şekillerde sınıflandırılabilen bitki koruma ürünleri, kullanım amaçlarına göre üç ana
grup altında toplanmaktadır.
Yabancı Ot İlaçları (Herbicides)
Yabancı ot, yetiştirilecek bitki (kültür bitkisi) dışındaki tüm bitki ve otları ifade
etmektedir. Yabancı ot, genelde bitki yetiştirilmesine zarar veren otların yanı sıra
yetiştirilecek bitkiyle birlikte tarlada bulunmaması gereken diğer bitkilerin tümünü
kapsamaktadır.
Yabancı ot ilaçları, yetiştirilmek istenen bitkiye zarar veren, bitkinin verimini ve
kalitesini düşüren yabancı otları kontrol altında tutmak amacıyla kullanılan kimyevi
ürünlerdir. Tarla boşken atılan ve tarladaki tüm bitki ve ürünleri öldürerek kültür
bitkisinin sağlıklı bir şekilde ekilip yetiştirilmesini sağlayan ilaçlar “total ürünler”,
ekimden sonra yetiştirilecek bitkinin dışındaki tüm ya da belirli bitki veya otları
öldüren ilaçlar ise “selektif ürünler”dir. Yabancı ot ilaçları, öldürülecek bitki veya otun
geniş ya da dar yapraklı oluşuna göre farklılaşabilmekte olup, bu kriter göz önüne
alınarak yabancı ot ilaçlarına yönelik alt sınıflama yapmak mümkündür.
Mantar İlaçları (Fungicides)
Mantar ilaçları, hasat öncesi ve sonrasında bitki ve bitki ürünlerini mantar ve
küften korumak amacıyla kullanılan kimyevi ürünlerdir. Bu ilaçlar genellikle belirli bir
tür mantarı kontrol etmek amaçlı kullanılmaktadır. Ancak birkaç tür mantarı kontrol
etmeye yönelik ilaçlar da bulunmaktadır.
Haşarat İlaçları (Insecticides)
Haşarat ilaçları, bitkilere zarar veren haşaratları kontrol altına almak amacıyla
kullanılan kimyevi ürünlerdir. Haşarat ilaçları, içerdiği kimyasal maddelere göre,
belirli bir veya birden fazla haşaratın öldürülmesi amacıyla kullanılmaktadır.
Yabancı ot ilaçları, mantar ilaçları ve haşarat ilaçları olarak üç ana başlık
altında incelenen bitki koruma ürünlerinin; bu ana gruplar altında belirli kimyasal
özelliklerine, etkili oldukları zararlılar ve korudukları bitki cinslerine göre daha küçük
ve ayrıntılı sınıflara ayrılması mümkündür. Uygulandığı bütün otları yok edip
etmemesine göre total ürünler ve selektif ürünler olarak iki kısma ayrılan yabancı ot
ilaçları, etkili oldukları yabancı otların geniş yapraklı veya küçük yapraklı (çimen gibi)
olup olmadığına göre de sınıflandırılabilmektedir. Diğer yandan, yabancı ot ilaçlarını,
korudukları kültür bitkisinin cinsine göre meyve, fındık, ceviz ve sebzeler için
kullanılan ürünler olarak alt gruplara ayırmak mümkündür. Aynı şekilde haşarat
ilaçları meyve, fındık, ceviz, sebzeler ve hayvan yemi olarak yetiştirilen bitkilerde
kullanılan ürünler olarak; mantar ilaçları ise meyve, fındık, ceviz, tahıllar, patates,
şeker pancarı ve hayvan yemi olarak yetiştirilen bitkilerde kullanılan ürünler olarak
sınıflandırılabilmektedir.
3 REKABET KURUMU
Öte yandan, bitki koruma ürünleri, birden fazla zararlı üzerinde etkili
olabilmektedir. Bir yabancı ot ilacı birden fazla bitki cinsindeki çeşitli yabancı otların
yok edilmesinde kullanılabilmektedir. Bu nedenle, bitki koruma ürünlerine ruhsat
verilirken, bu ürünlerin içerdiği etken maddeler ile etkili olduğu tüm zararlılar ve
hastalıklar ruhsata işlenmekte, böylece ilacın bir çok bitki veya zararlıya yönelik
olarak kullanılabilmesi mümkün olmaktadır.
Bitki koruma ürünlerini söz konusu üç ana ürün grubundan daha dar ve
ayrıntılı ürün gruplarına ayırmak teorik olarak mümkün olmakla birlikte; yukarıda da
ifade edildiği üzere, bazı ürünler geniş etkili olmaları sebebiyle birden çok bitki ve
zararlıyı kontrol edebilmekte, bundan da öte bu ürünlerin hangi bitki veya zararlı için
alındığı ve kullanıldığı tam olarak belirlenememektedir. Dolayısıyla, bu üç ana ürün
grubundan daha dar ürün pazarlarına yönelik anlamlı değerlendirmelerde bulunmak
olanaklı değildir.
Bildirime konu işlem, tohumculuk alanındaki faaliyetleri de ilgilendirmektedir.
Şöyle ki; taraflardan Novartis AG tohumculuk alanındaki etkinliklerini Syngenta
AG’ye devredecek, dolayısıyla bu şirket yeni olanaklarla bu alanda faaliyet
gösterecektir. Ayrıca, tarımı doğrudan ilgilendiren ve müşterileri ortak olan bitki
koruma ürünleri ve tohumlukların oluşturduğu pazarlar ilişkili pazarlardır. Buna bağlı
olarak işlemin değerlendirilmesinde, bildirimde tohumculuk alanına yönelik ilgili ürün
pazarı belirlenmesine gerek olmadığının ileri sürülmesine karşın, tohumculuk
alanındaki faaliyetlere yönelik ilgili ürün pazarı tanımı yapılmıştır. Taraflardan birinin
tohumculuk alanında doğrudan faaliyet göstermiyor oluşu, işlemin 4054 sayılı
Kanun’un 7 nci maddesi karşısında değerlendirilmesinde göz önünde
bulundurulmuştur.
Bildirime konu işlem, bitki koruma ürünleri pazarının yanında tohum pazarını
da ilgilendirmektedir. Tohum, bitkilerin jeneratif kısmı olup döllenme sonucu
meydana gelen
