BU KARAR DANISTAY 13.DAIRESI’NCE IPTAL
EDILMISTIR. REKABET KURULU’NUN AYNI
KONUYA ILISKIN 07.07.2006 TARIH VE VE 06-
41/519-139 NOLU KARARINA INTERNET
SAYFAMIZDAKI KARAR ARAMA BÖLÜMÜNDEN
ERİŞEBİLİRSİNİZ.
(01-58/599-155)
2
Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : D3/1/P.U.-99/2 (Soruşturma)
Karar Sayısı : 01-58/599-155
Karar Tarihi : 4.12.2001
Dosya Konusu : Meyve suyu konsantresi sektöründe faaliyet gösteren 16
teşebbüsün elma, vişne, kayısı ve şeftali alım fiyatlarını
birlikte tespit ederek 4054 sayılı Kanun’u ihlal ettikleri
iddiası.
A- TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. M. Tamer MÜFTÜOĞLU.
Üyeler : Dr. Kemal EROL (II.Başkan), İsmet CANTÜRK, Necdet
KARACEHENNEM, A. Ersan GÖKMEN, R. Müfit SONBAY,
Kubilay ATASAYAR, Murat GENCER, Mustafa PARLAK.
B- SORUŞTURMA HEYETİ
Başkan : Murat GENCER
Raportörler : Kürşat ÜNLÜSOY, Orçun SENYÜCEL, Burak
BÜYÜKKUŞOĞLU, Onur Yelda TOY.
C- ŞİKAYET EDEN
T.C. Çivril Ziraat Odası Başkanlığı
Çivril Ziraat Odası, Çivril/Denizli
D- HAKKINDA SORUŞTURMA YAPILANLAR
Arısu Gıda Dış Ticaret A.Ş. (Arısu A.Ş.)
Kızılcasöğüt Beldesi Çivril/Denizli
Aroma Bursa Meyve Suları ve Gıda Sanayi A.Ş. (Aroma
A.Ş.)
Ankara Asfaltı, Gürsu Kavşağı, Gürsu/Bursa
Temsilcisi Av. İ. Yılmaz ASLAN
Çıkıntı Sok. Altıparmak Sitesi C/21 Altıparmak/Bursa
Elma-Su Elma ve Diğer Meyveler Özü ve Suları San. ve
Tic. A.Ş. (Elma-Su A.Ş.)
Atabey -İslamköy Yolu Üzeri, Isparta
Temsilcisi Av. İ. Yılmaz ASLAN
Çıkıntı Sok. Altıparmak Sitesi C/21 Altıparmak/Bursa
Asya Meyve Suyu ve Gıda Sanayi A.Ş. (Asya A.Ş.)
Tahran Caddesi, 19/4, 06700 Kavaklıdere/Ankara
(01-58/599-155)
3
Dimes Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Dimes A.Ş.)
Gıda Sanayi Sitesi, No:1, Tokat
Ersu Meyve ve Gıda Sanayi A.Ş. (Ersu A.Ş.)
Uğur Mumcu Cad., No:19, Gaziosmanpaşa/Ankara
Temsilcisi: Av. Nejat ÖZEN
Strazburg Cad., No: 12/10, Sıhhıye/Ankara
Golden Meyve Suyu ve Gıda Sanayi A.Ş. (Golden A.Ş.)
Uğur Mumcu Cad., No:19, Gaziosmanpaşa/Ankara
Temsilcisi: Av. Nejat ÖZEN
Strazburg Cad., No: 12/10, Sıhhıye/Ankara
Etap Tarım ve Gıda Ürünleri Ambalaj San. ve Tic. A.Ş.
(Etap A.Ş.)
Tarsus Karayolu Üzeri, 10. Km, Kazanlı/Mersin
Temsilcileri: Av. İbrahim GÜL, Av. Nurkut İNAN
Kenedy Cad., Yalım Sok., No: 8/1 Kavaklıdere/Ankara
Kerevitaş Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Kerevitaş A.Ş.)
Bağlariçi Caddesi, No:29, Avcılar/İstanbul
Konfrut Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Konfrut A.Ş.)
İnönü Caddesi, No: 73/2, Taksim/İstanbul
Temsilcisi: Av. Ali Turan HÜR
İnönü Cad., No: 73/1, Taksim/İstanbul
Meykon Meyve ve Kaynak Suları San. ve Tic. A.Ş. (Meykon
A.Ş)
Adana-Mersin Karayolu, Yenice, Tarsus/Mersin
Temsilcisi: Üner DAĞ
Nişantaşı Rumeli Cad., No: 53/7, Şişli/İstanbul
Nimsa Niğde Meyve Suyu ve Gıda Sanayi A.Ş. (Nimsa
A.Ş.)
Kayseri Yolu 2. Km., Niğde
Penkon Penguen Konsantre Sanayi A.Ş. (Penkon A.Ş.)
Atatürk Cad., Kurtul Apartmanı, Kat:1, Osmangazi/Bursa
Tamek Gıda ve Konsantre Sanayi A.Ş. (Tamek A.Ş.)
Nispetiye Mah., Hakkı Şehit Han Sok., No:35,
Beşiktaş/İstanbul
Temsilcileri: Av. Rıfat Yaşar SİRER, Av. Sibel ENGİN
Tünel Geçid Han B Blok No: 309-310 Beyoğlu /İstanbul
Targıd Tarım ve Gıda Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. (Targıd
Ltd. Şti.)
Karaduvar Mahallesi, 1727 Sokak, Mersin
Yummy Meyve Suları Gıda San. Tic. Ltd. Şti. (Yummy Ltd.
Şti.)
Tarsus yolu , Anadolu Cam Sanayi Civarı, Mersin
(01-58/599-155)
4
E- İDDİALARIN ÖZETİ
Çivril Ziraat Odası Başkanı’na ait şikayet dilekçesinde;
- konsantre meyve suyu fabrikalarının her yıl toplanarak üreticiden alacakları
sanayi elmasının fiyatını belirledikleri,
- sadece kendi bölgelerinde değil, alım yaptıkları Türkiye’deki tüm bölgelerde
düşük fiyatla alım politikalarını uyguladıkları,
- 1997 yılında aralarında anlaşarak fiyat tespit ettikleri ve alınan karara
uymayan fabrika sahiplerine baskı yoluyla belirlenen fiyatı kabul ettirdikleri,
- 1998 yılında yine anlaşarak bu fiyat üzerinden alım yaptıkları,
- 1999 yılında kendilerine bu durumu Rekabet Kurumu’na şikayet edeceklerini
söylemelerine rağmen yine alım fiyatını 15,000 TL olarak belirledikleri, ancak
bir firmanın buna uymayarak fiyatı 18,000 TL’den açıklaması üzerine yeniden
anlaşarak fiyatı 34,000 TL’ye yükselttikleri ve daha sonra fiyatın 25,000 TL’ye
çekilmesi yönünde karar verdikleri (fiyatın 25,000 TL’ye düşürülmesinin
kararlaştırıldığı toplantıya Penkon A.Ş., Konfrut A.Ş., Meykon A.Ş., Elma-Su
A.Ş., Asya A.Ş., Elmataş A.Ş. ve Aroma A.Ş. firmalarının katıldığı),
- dolayısıyla hem Çivril ilçesindeki hem de Türkiye genelindeki elma üreticilerini
zor duruma düşürdükleri
iddialarına yer verilmiştir.
F- DOSYA EVRELERİ
Çivril Ziraat Odası Başkanının elma alım fiyatlarının tespit edilmesiyle ilgili
8.10.1999 tarih ve 3267 sayılı şikayet dilekçesi üzerine hazırlanan 20.12.1999
tarih ve D3/1/P.U.-99/2 sayılı İlk İnceleme Raporu’nun görüşülmesi sonucunda;
25.1.2000 tarih ve 00-4/35-17 sayılı Rekabet Kurulu Kararı ile, Penkon A.Ş.,
Konfrut A.Ş., Meykon A.Ş., Elma-Su A.Ş., Asya A.Ş., Puccinelli Elmataş Göller
Bölgesi Meyve ve Sebze Değerlendirme A.Ş. ve Aroma A.Ş. teşebbüsleri
hakkında konuya ilişkin önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.
Yapılan önaraştırma sonucunda Kurum raportörleri tarafından hazırlanan
9.5.2000 tarih ve D3/2/K.Ü.-00/2 sayılı Önaraştırma Raporu Rekabet Kurulu’nun
30.5.2000 tarihli toplantısında görüşülmüş ve 00-20/199-108 sayılı karar ile;
- sanayi tipi elma alım fiyatlarının tespiti ile ilgili olarak; Penkon A.Ş., Konfrut
A.Ş., Elma-Su A.Ş., Meykon A.Ş., Asya A.Ş., Aroma A.Ş., Arısu A.Ş., Golden
A.Ş., Ersu A.Ş., Tamek A.Ş., Dimes A.Ş., Özgü A.Ş. (Etap’ın eski ticaret
unvanı), Etap A.Ş., Targıd Ltd. Şti., Nimsa A.Ş., Yummy Ltd Şti. teşebbüsleri
hakkında, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinin ihlal edildiğine dair iddiaların
ciddi bulunmasından dolayı, aynı yasanın 41. maddesi uyarınca soruşturma
açılmasına,
- vişne, kayısı, şeftali alım fiyatlarının tespiti ile ilgili olarak; Elma-Su A.Ş.,
Konfrut A.Ş., Asya A.Ş., Aroma A.Ş., Kerevitaş A.Ş., Meykon A.Ş., Golden
A.Ş., Ersu A.Ş., Tamek A.Ş., Dimes A.Ş., Özgü A.Ş. ve Targıd Ltd. Şti.
(01-58/599-155)
5
teşebbüsleri hakkında, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinin ihlal edildiğine
dair iddiaların ciddi bulunmasından dolayı, aynı yasanın 40/1. maddesi
uyarınca doğrudan soruşturma açılmasına,
- anılan soruşturmaların birleştirilerek yürütülmesine,
- Puccinelli Elmataş Göller Bölgesi Meyve ve Sebze Değerlendirme A.Ş.’nin
ilgili ürün pazarı olarak tespit edilen sanayi elması alım pazarında satın alma
faaliyetlerinde bulunmadığı yapılan önaraştırma çerçevesinde
belirlendiğinden, bu teşebbüs hakkında soruşturma açılmasına gerek
olmadığına,
karar verilmiştir.
Soruşturma kararı üzerine Kanun’un 43/2. maddesi uyarınca, 14.6.2000 tarihinde
haklarında soruşturma açılan teşebbüslere bildirimlerde bulunulmuş ve Nimsa
A.Ş. teşebbüsü dışındaki tarafların tümünün ilk yazılı savunmaları yasal süreleri
içerisinde alınmıştır.
Kurul 16.11.2000 tarih ve 00-45 sayılı kararı ile; yürütülmekte olan soruşturmanın
30.11.2000 tarihinde sona eren süresinin, 4054 sayılı Kanun’un 43/1. maddesi
çerçevesinde 6 ay uzatılmasına karar vermiştir.
Soruşturma Heyetince tamamlanan 30.5.2001 tarih ve SR/01-3 sayılı Soruşturma
Raporu, Kanun’un 45/1. maddesi uyarınca Başkanlıkça tüm Kurul Üyeleri ile ilgili
taraflara 30.5.2001 tarihinde tebliğ edilmiş ve aynı maddenin ikinci fıkrası
gereğince taraflardan 30 gün içinde yazılı savunmalarını göndermeleri
istenilmiştir.
Hakkında soruşturma yürütülen taraflardan Aroma A.Ş., Asya A.Ş., Elma-Su
A.Ş., Etap A.Ş., Konfrut A.Ş. ve Targıd Ltd. Şti. savunmalarını Kurul’a sunmak
için ek süre talebinde bulunmuşlar ve söz konusu talebin Kurul’ca uygun
bulunması üzerine, Nimsa A.Ş. dışındaki tarafların tümü ikinci savunma yazılarını
ek sürenin bitim tarihi olan 13.8.2001 tarihine kadar Kurumumuz kayıtlarına
intikal ettirmişlerdir.
Soruşturma Heyeti’nin hazırladığı “Ek Yazılı Görüş”, Kanun’un 45/2. maddesi
uyarınca, 28.8.2001 tarihinde tüm Kurul Üyeleri ve ilgili taraflara tebliğ edilmiştir.
Arısu A.Ş., Asya A.Ş., Nimsa A.Ş. ve Yummy Ltd. Şti. dışındaki ilgili
teşebbüslerin ek yazılı görüşe karşı yazılı savunmaları, yasal süreleri içinde
Rekabet Kurumu kayıtlarına intikal etmiştir.
Rekabet Kurulu’nun 16.10.2001 tarih ve 01-49/502-M sayılı toplantısında,
yürütülen soruşturma ile ilgili olarak 21.11.2001 tarihinde sözlü savunma
toplantısı yapılmasına karar verilmiş ve sözlü savunma toplantısı davetiyeleri,
Kanun’un 46/2. maddesi uyarınca ilgililere gönderilmiştir.
21.11.2001 tarihinde yapılan sözlü savunma toplantısına şikayetçi katılmazken,
Aroma A.Ş., Elma-Su A.Ş., Asya A.Ş., Dimes A.Ş., Ersu A.Ş., Golden A.Ş., Etap
A.Ş., Kerevitaş A.Ş., Konfrut A.Ş., Meykon A.Ş., Tamek A:Ş. ve Targıd Ltd.
Şti.'nin temsilcileri katılmışlardır. Toplantıda söz konusu teşebbüslerin
savunmaları dinlenmiştir.
(01-58/599-155)
6
Rekabet Kurulu, 4.12.2001 tarihinde nihai kararını vermiş ve karar 5.12.2001
tarihinde tefhim edilmiştir.
G- RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ
İlgili raporda;
- 3 Eylül 1996 tarihinde düzenlenen toplantıya temsilcileri aracılığıyla katılan
Elma-Su A.Ş., Asya A.Ş. ve Konfrut A.Ş. teşebbüslerinin elma alım fiyatını ve
bu fiyatı oluşturan unsurları tespit ederek 4054 sayılı Rekabetin Korunması
Hakkında Kanun’un 4. maddesini ihlal etmeleri nedeniyle Kanun’un 16.
maddesinin ikinci fıkrası uyarınca cezalandırılmaları gerektiği,
- 11 Eylül 1996 tarihinde düzenlenen toplantıya temsilcileri aracılığıyla katılan
Elma-Su A.Ş., Aroma A.Ş., Meykon A.Ş. ve Konfrut A.Ş. teşebbüslerinin elma
alım fiyatını tespit ederek Kanun’un 4. maddesini ihlal etmeleri nedeniyle
Kanun’un 16. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca cezalandırılmaları gerektiği,
- 11 Eylül 1997 tarihinde düzenlenen toplantıya temsilcileri aracılığıyla katılan
Elma-Su A.Ş., Aroma A.Ş., Konfrut A.Ş., Meykon A.Ş., Asya A.Ş., Ersu A.Ş.
ve Golden A.Ş. teşebbüslerinin elma alım fiyatını ve bu fiyatı oluşturan
unsurları tespit ederek Kanun’un 4. maddesini ihlal etmeleri nedeniyle
Kanun’un 16. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca cezalandırılmaları gerektiği,
- 5 Temmuz 1997 tarihinde düzenlenen toplantıya temsilcileri aracılığıyla
katılan Elma-Su A.Ş., Aroma A.Ş., Ersu A.Ş., Golden A.Ş., Asya A.Ş.,
Meykon A.Ş., Etap A.Ş., Dimes A.Ş. ve Targıd Ltd. Şti. teşebbüslerinin vişne,
kayısı ve şeftali alım fiyatlarını tespit ederek Kanun’un 4. maddesini ihlal
etmeleri nedeniyle Kanun’un 16. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca
cezalandırılmaları gerektiği,
- anılan anlaşmaların hüküm ve sonuçlarının Rekabet Kurumu’nun teşkilatını
oluşturduğu 5.11.1997 tarihinden önce sona ermiş olması ve anılan tarihte var
olmamaları nedeniyle söz konusu anlaşmaların bildirim yükümlülüğünün
bulunmadığı,
- diğer yandan Arısu A.Ş., Kerevitaş A.Ş., Nimsa A.Ş., Penkon A.Ş., Tamek
A.Ş. ve Yummy Ltd. Şti. teşebbüslerinin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesini
ihlal ettiklerine dair yeterli bilgi ve belge bulunamaması nedeniyle anılan
teşebbüsler hakkında ceza uygulanmasına gerek olmadığı
ifade edilmektedir.
(01-58/599-155)
7
H- İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
H.1. İLGİLİ PAZAR
H.1.1. İlgili Ürün Pazarı
İlgili ürün pazarının tespitinde; satın alanların gözünde fiyatı, kullanım amaçları,
fiziksel özellikleri ve nitelikleri bakımından aynı sayılan ya da yüksek ikame
edilebilirliği olan mal ve hizmetlerden oluşan pazarın dikkate alınması
gerekmektedir.
Meyve suyu konsantresi üreticisi firmalar tarafından alımı yapılarak üretim
sürecinde işlenen meyveler genellikle “sanayi tipi meyveler” olarak
adlandırılmaktadır. Ülkemizdeki meyve yetiştiriciliği hemen hemen tümüyle
doğrudan tüketime sunulan taze meyve (sofralık meyve) alanındadır ve özellikle
sanayiye yönelik olarak yetiştirilen meyve miktarı yok denecek kadar azdır.
Dolayısıyla, sanayi tipi meyveler; sofralık meyve kalitesinde olmayan, dökülmüş,
ezilmiş, rüzgar ya da don nedeniyle yıpranmış, lekeli, yaralı, kaliteleri son derece
düşük olan “ıskarta” ya da “çıkma” olarak adlandırılan, kısacası ayrı bir pazar
oluşturan meyvelerdir.
Sanayi tipi meyvelerden elma, vişne, kayısı ve şeftaliden herhangi birinin alım
fiyatının artmasıyla bir diğerinin talebinde bu nedenden kaynaklanan bir artış
olmaması (çapraz fiyat esnekliğinin düşük olması), alıcı firmaların çeşitli ticari
bağlantıları nedeniyle yalnızca hedeflenen ürünü almak zorunda olması ve
esasen konsantre üretiminde kullanım açısından farklı ürünler olmaları nedeniyle
pazarın sanayi tipi meyve çeşitleri temelinde yani her meyvenin ayrı bir pazar
olarak ele alınması gerekmektedir.
Yukarıda yer verilen bilgiler ışığında ve şikayet konusu fiyat tespiti anlaşmalarının
belirli bir ürüne yönelik alımları kapsadığı da göz önünde bulundurulursa; ilgili
ürün pazarı "sanayi tipi elma pazarı", "sanayi tipi vişne pazarı", "sanayi tipi kayısı
pazarı" ve "sanayi tipi şeftali pazarı” olarak ayrı pazarlar şeklinde belirlenmiştir.
H.1.2. İlgili Coğrafi Pazar
Teşebbüslerin faaliyet gösterdikleri alanın, rekabet koşullarının yeterli derecede
homojen ve özellikle rekabet koşullarının komşu bölgelerden hissedilir derecede
farklı olması; ilgili coğrafi pazarın tespitinde büyük bir önem taşımakta ve
belirleyici olmaktadır.
Bu çerçevede; elma, vişne, kayısı ve şeftalinin ülkenin hemen hemen her yerinde
üretilmesi ve firmaların taşıma maliyetlerine katlanarak her bölgeden gerek
doğrudan gerekse aracılar vasıtasıyla meyve alımında bulunmaları nedeniyle ilgili
coğrafi pazar “Türkiye Cumhuriyeti sınırları” olarak belirlenmiştir.
(01-58/599-155)
8
H.2. Hakkında Soruşturma Yapılan Teşebbüsler
H.2.1. Arısu A.Ş.
Arısu A.Ş. üç ortaklı bir firmadır. Firmanın %34’ü merkezi Antakya’da bulunan
Mavi Deniz firmasına, %33‘ü Hollanda uyruklu K. Heinz’a ve diğer %33’ü Alman
uyruklu Ari De Kimpe’ye aittir. 1997 senesinde deneme üretimi yapan şirket 1998
senesinde tam olarak faaliyete geçmiş ve yalnızca elma suyu konsantresi
üretmektedir.
Şirket Yönetim Kurulu; Garip Yılmaz (Yön.Kur. Bşk.), Adrianus Franciscus
Johannes Maria De Kimpe (Yön.Kur. Bşk.V.) ve Nayif Yılmaz'dan oluşmaktadır
Şirketin 1998 ve 1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 1'de gösterilmiştir.
Tablo 1-Arısu A.Ş. 1998 ve 1999 Yılı Ciroları
Yıllar 1998 1999
Ciro (TL) 600,874,774,000 657,385,432,000
H.2.2. Aroma A.Ş.
Aroma A.Ş. 1968 yılında Bursalı işadamları tarafından bir ortaklık olarak
kurulmuş, 1980’li yılların başında firmanın %51’lik hissesi Çavuşoğlu-Kozanoğlu
Grubu eline geçmiştir. Bu grup iki yıl içinde, hisselerini Ziraat Bankası’na
devretmiştir. Daha sonra Toplu Konut İdaresi’ne özelleştirilmek amacıyla
devredilen firmanın hisseleri zamanla Ömer DURUK ve oğullarının eline geçmiş,
1989 yılında firma bugünkü konumuna gelmiştir. Aroma A.Ş.'nin ürettiği ürünler;
vişne, kayısı, şeftali, elma, portakal, erik, domates suları, elma ve vişne
konsantreleri, şeftali, kayısı, erik püreleri, kola, mandalina ve portakal aromalı
gazlı içeceklerdir.
Aroma A.Ş.'nin ortaklık yapısına Tablo 2'de yer verilmiştir.
Tablo 2- Aroma A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin
Adı/Unvanı
Pay Tutarı
(TL)
Pay Oranı
(%)
Ömer DURUK 119,920,517,000 58.90
M. Atom DURUK 27,861,865,000 13.68
M. Çetin DURUK 27,768,079,000 13.64
A. Metin DURUK 27,861,759,000 13.68
Diğer 155,355,000 0.10
Toplam 203,567,575,000 100.00
Şirketin Yönetim Kurulu ise Ömer Duruk (Yön.Kur. Bşk.), Abdulgani Sınık
(Yön.Kur. Bşk.V.), Ahmet Erdem, Mustafa Kurtoğlu, Ekrem Şafak, Nedret
Aslaner, Yeşim Aydın'dan oluşmaktadır.
Aroma A.Ş.’nin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 3'te sunulmuştur.
(01-58/599-155)
9
Tablo 3- Aroma A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 7,754,487,449,868 12,159,535,048,858 20,637,929,631,703
H.2.3. Asya A.Ş.
Asya A.Ş., Age İnşaat Grubu bünyesinde faaliyet gösteren ve merkezi Ankara’da
olan bir şirkettir. Asya A.Ş. 1972 yılında çok ortaklı olarak kurulmuş olup
fabrikanın ilk üretim yeri olan Nevşehir/Avanos’taki tesis 1975 yılında faaliyete
geçmiş, fabrika 1993 senesinde halen üretimde bulunulan Tepeliköy-
Eğirdir/Isparta'daki yerine taşınmıştır. Fabrika bünyesinde üretilen ürünler elma,
üzüm, şeftali, vişne, kayısı konsantre ve püreleri, meyve suyu, meyve nektarı ve
meyveli içecekler ve gazlı meşrubatlardır.
Asya A.Ş.’nin ödenmiş sermayesi 2,000,000,000,000 TL olup, en büyük hissedar
Atilla Önen Şirketin % 59.62’lik hissesine sahiptir. Yönetim Kurulu; Atilla Önen
(Yön. Kur. Bşk.), Behiç Küpeli (Yön. Kur. Bşk. V.), İhsan Önen'den oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 4'te sunulmuştur.
Tablo 4-Asya A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 2,492,960,936,277 6,122,110,044,747 9,029,508,742,620
H.2.4. Dimes A.Ş.
Dimes A.Ş., 1958 yılında şarap üretimine başladıktan sonra 1964 yılında meyve
suyu sektöründe ilk adımı atarak Dimes markası altında Tokat Bölgesi
meyvelerini değerlendirerek meyve suyu üretimine başlamıştır. Şirket, meyve
suyu ve konsantreleri, şarap, süt ve süt ürünleri üretimiyle uğraşmaktadır. Şirket,
meyve suyu ve konsantresi alanında vişne, kayısı, şeftali, elma, portakal ve
kuşburnu alımlarında bulunmaktadır.
Şirketin ortaklık yapısına Tablo 5'te yer verilmiştir.
Tablo 5- Dimes A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
Orhan Ziya DİREN 306,459,000,000 18.027
Ali Rıza DİREN 367,659,000,000 21.627
Enver DİREN 243,882,000,000 14.346
Erol DİREN 306,000,000,000 18.000
Halka Arz 170,000,000,000 10.000
Diğer 306,000,000,000 18.000
Toplam 1,700,000,000,000 100.000
Şirket Yönetim Kurulu; Orhan Ziya Diren (Yön. Kur. Bşk.), Ali Rıza Diren (Yön.
Kur. Bşk.V.), Erol Diren ve Nihal Diren Suner'den oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 6'da sunulmuştur.
(01-58/599-155)
10
Tablo 6-Dimes A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 3,154,298,401,744 6,278,651,864,015 11,149,831,617,226
H.2.5. Elma-Su A.Ş.
Elma-Su A.Ş., 1995 yılında kurulan ve Demirel Grubu bünyesinde faaliyet
gösteren bir şirkettir. Üretim tesisi Isparta'da olan şirketin merkezi de aynı yerde
bulunmakla birlikte şirketin İstanbul’da bir irtibat bürosu vardır. Ürün gamını
ağırlıklı olarak vişne ve elma konsantresi oluşturan şirketin 1999 yılı itibarıyla
ortaklık yapısı Tablo 7'de sunulmuştur.
Tablo 7-Elma-Su A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
Şevket Demirel 162,496,000,000 4.924121212
Nihan Atasagun 50,000,000,000 1.515151515
Binhan Kesici 50,000,000,000 1.515151515
Neslihan Demirel 50,000,000,000 1.515151515
Yılmaz Kasap 5,000,000,000 0.151515152
Gölyatırım Holding A.Ş. 1,497,501,000,000 45.378818180
Göltaş A.Ş. 1,485,000,000,000 45.000000000
Diğer 3,000,000 0.000000900
Toplam 3,300,000,000,000 100.000000000
Şirket Yönetim Kurulu; Şevket Demirel (Yön. Kur. Bşk. ve Mur. Aza), Şehriban
Nihan Atasagun (Yön. Kur. Bşk.V.), Ummuhan Binhan Kesici, Neslihan Demirel
ve Yılmaz Kasap'tan oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 8'de sunulmaktadır.
Tablo 8- Elma-Su A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 261,069,079,061 2,132,744,740,405 2,295,571,918,927
H.2.6. Ersu A.Ş.
1969 yılında kurulan şirket 1984 yılından itibaren Ersu A.Ş. adıyla meyve suyu,
meyve suyu konsantre ve püreleri, salça ve plastik varil üretimi alanlarında
faaliyet göstermektedir. Akman Holding bünyesinde faaliyet gösteren ve merkezi
Ankara’da bulunan şirketin konsantre meyve suyu üretimi Ereğli ve Niğde’de
bulunan tesislerinde gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, Akman Holding’in Golden
Meyve Suyu ve Gıda Sanayi A.Ş. adında meyve suyu konsantresi üretimi
konusunda faaliyet gösteren bir şirketi daha bulunmaktadır.
Şirketin ortaklık yapısına Tablo 9'da yer verilmiştir.
(01-58/599-155)
11
Tablo 9- Ersu A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
Akman Holding A.Ş. 375,000,000 31.25
Akman Dış Tic. A.Ş. 374,629,000 31.22
Ali AKMAN 246.235,000 20.52
Halka arz edilen 200,000,000 16.66
Diğer 4,136,000 0.35
Toplam 1,200,000,000 100.00
Şirket Yönetim Kurulu; Kemal Akman (Yön. Kur. Bşk.), Ali Akman (Yön. Kur.
Bşk.V.), S. Saba Akman ve Betül Bayazıt'dan oluşmaktadır:
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 10'da sunulmuştur.
Tablo 10- Ersu A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 3,062,221,040 4,285,790,940,597 6,429,070,125,224
H.2.7. Etap A.Ş.
Etap A.Ş. ilk olarak 6 Şubat 1991 tarihinde “Özgü Gıda Ürünleri Sanayii ve
Ticaret Anonim Şirketi” unvanıyla İzmir’de kurulmuş; ancak şirketin ticaret unvanı
22 Aralık 1997 tarihinde “Etap Tarım ve Gıda Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş."
olarak, 5 Mart 1998 tarihinde ise “Etap Tarım ve Gıda Ürünleri Ambalaj San. ve
Tic. A.Ş” olarak tadil edilmiştir. Şirketin merkezi İzmir’de bulunmakla birlikte
üretim tesisi Mersin’dedir. Etap A.Ş., meyve suyu ve konsantresi üretimi alanında
ağırlıklı olarak portakal, vişne, kayısı, şeftali ve elma alımlarında bulunmaktadır.
Şirketin 1999 yılı itibarıyla ortaklık yapısına Tablo 11'de yer verilmiştir.
Tablo 11- Etap A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
A.Nevzat ÖZGÖRKEY 375,000,000,000 30.00
Lale ÖZGÖRKEY 218,750,000,000 17.50
A.Cemal ÖZGÖRKEY 218,750,000,000 17.50
Armağan ÖZGÖRKEY 218,750,000,000 17.50
Özlem ÖZGÖRKEY 218,750,000,000 17.50
Toplam 1,250,000,000,000 100.00
Şirketin Yönetim Kurulu; Ahmet Nevzat Özgörkey (Yön. Kur. Bşk.), Ahmet Cemal
Özgörkey (Yön. Kur. Bşk.V. ve Mur. Aza), Lale Özgörkey, Armağan Özgörkey ve
Ahmet Muhtar Kent'den oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 12'de gösterilmiştir.
Tablo 12- Etap A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 999,590,604,074 3,051,283,312,246 5,944,160,456,573
(01-58/599-155)
12
H.2.8. Golden A.Ş.
1988 yılında kurulan şirket ağırlıklı olarak meyve suyu ve meyve suyu
konsantresi üretimi alanlarında faaliyet göstermektedir. Akman Holding
bünyesinde faaliyet gösteren ve merkezi Ankara’da bulunan şirketin konsantre
meyve suyu üretimi Antalya-Korkuteli ve Afyon-Dereçine’de bulunan tesislerinde
gerçekleştirilmektedir.
Şirketin ortaklık yapısına Tablo 13'te yer verilmiştir.
Tablo 13-Golden A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı ( TL)
Pay Oranı
(%)
Akman Holding A.Ş. 139,742,000,000 69.87
Ali AKMAN 56,013,000,000 28.01
Kemal AKMAN 2,685,000,000 1.34
Saba AKMAN 520,000,000 0.26
Betül BAYAZIT 520,000,000 0.26
Birsen AKMAN 520,000,000 0.26
Toplam 200,000,000,000 100.00
Şirketin Yönetim Kurulu; Kemal Akman (Yön. Kur. Bşk.), Ali Akman (Yön. Kur.
Bşk.V.), S. Saba Akman ve Betül Bayazıt'dan oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 14'te gösterilmiştir.
Tablo 14- Golden A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 1,165,806,825,443 1,284,794,288 2,143,584,459
H.2.9. Kerevitaş A.Ş.
Kerevitaş A.Ş.; gıda maddelerinin, yaş sebze ve meyvelerin, su ürünlerinin
işlenerek konserve ve konsantre haline getirilmesi, bu ürünlerin satışı, ithali ve
ihracı konusunda faaliyet göstermek üzere 20.12.1977 tarihinde nev’i değişikliği
yapılarak 20,000,000 TL sermaye ile kurulmuştur. Şirket, kuruluşundan bu yana
yurtdışına ihraç ettiği ürünlerini 1990 yılından beri “Superfresh” markası ile
yurtiçinde de satmaktadır. Şirketin Bursa ve İstanbul’da üretim tesisleri
bulunmaktadır.
Şirketin 1999 yılı itibarıyla ortaklık yapısına Tablo 15'te yer verilmiştir.
Tablo 15- Kerevitaş A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
Merzeci Holding A.Ş. 1,501,251,000,000 40.10
Schöller Holding GmbH 942,540,000,000 25.17
Diğer 1,300,209,000,000 34.73
Toplam 3,744,000,000,000 100.00
(01-58/599-155)
13
Şirketin Yönetim Kurulu; Mehmet Cemil Merzeci (Yön. Kur. Bşk.), Osman
Merzeci (Yön. Kur. Bşk.Y.), Hildegard Bauer, Dr. Klaus Dietrich Korn, Hasan
Kamuran Merzeci, Remzi Merzeci ve Mustafa Köse'den oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 16'da gösterilmiştir.
Tablo 16- Kerevitaş A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 8,366,062,000,000 14,027,406,000,000 17,363,096,000,000
H.2.10. Konfrut A.Ş.
Konfrut A.Ş., 1990 yılında kurulan ve merkezi İstanbul’da olan şirket paylarının
çoğu Merko A.Ş.'ye aittir. Şirketin üretim tesisi Akkent (Çal/Denizli)’tedir. Bu
tesiste; portakal, greyfurt, limon, mandalina, çilek, nar, vişne, kiraz, erik
konsantreleri; şeftali, kayısı, ayva, elma püresi ve konsantresi ve salça
üretilmektedir. Konfrut A.Ş.'nin %32’si halka açık olup üretilen ürünlerin %55’i
ihraç edilmektedir. Şirketin meyve ve sebze alımlarının bir kısmını yine Merko
A.Ş.'nin kontrol ettiği ve merkezi Bursa’da bulunan Agromer Zırai Alım ve Ticaret
A.Ş. yapmaktadır.
Şirketin ortaklık yapısı Tablo 17'de sunulmuştur.
Tablo 17- Konfrut A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
Merko Gıda San. ve Tic. A.Ş. 601,150,000,000 50.096
Hasan GÜRGEN 96,850,000,000 8.071
Hüseyin Avni KEFELİ 108,000,000,000 9.000
Diğer 394,000,000,000 32.833
Toplam 1,200,000,000,000 100.000
Şirketin Yönetim Kurulu; Mehmet Hakkı Severge (Yön. Kur. Bşk.), Duncan John
Blake (Yön. Kur. Bşk.Y.), Hüseyin Avni Kefeli (Murahhas Üye) ve Mehmet Hakan
Severge'den oluşmaktadır.
Şirket’in 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 18'de gösterilmiştir.
Tablo 18- Konfrut A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 2,755,249,472,106 3,946,683,054,784 8,548,452,502,742
H.2.11. Meykon A.Ş.
Meykon A.Ş. ilk olarak İzmir’in Aliağa İlçesi’nin Helvacı Beldesi’nde bulunan
tesisinde üretime geçmiştir. Ancak söz konusu tesis 1996 yılının Mayıs ayında
halen bulunduğu Antalya’nın Elmalı İlçesi’ndeki yerine taşınmıştır. Şirketin aynı
zamanda Mersin Yenice’de bulunan ve elma konsantresi üretimi konusunda
faaliyet gösteren bir fabrikası daha bulunmaktadır. Tesislerde işlenilen ürünlerin
(01-58/599-155)
14
%80’ini elma, %10’unu vişne ve yine %10’luk bir oranını da portakal
oluşturmaktadır.
Şirketin ortaklık yapısı Tablo 19'da sunulmuştur.
Tablo 19- Meykon A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
İsmet KOYUN. 45,600,000,000 76.0
İsmail KOYUN 6,000,000,000 10.0
KOBİL GMBH 6,000,000,000 10.0
Diğer 2,400,000,000 4.0
Toplam 60,000,000,000 100.0
Yönetim Kurulu; İsmet Koyun (Yön. Kur. Bşk.), İsmail Koyun (Yön. Kur. Bşk. Yrd.)
ve Yeşim Koyun'dan oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 20'de gösterilmiştir.
Tablo 20- Meykon A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 833,214,163,000 1,259,868,457,000 3,082,380,978,714
H.2.12. Nimsa A.Ş.
Şirketin faaliyetlerine son verilmiş olması ve üretim tesisinin kapanmış olması
nedeniyle söz konusu firma hakkında herhangi bir bilgi edinilememiştir.
H.2.13. Penkon A.Ş.
Penkon A.Ş., Gençoğlu Holding A.Ş. bünyesinde faaliyet gösteren ve merkezi
Bursa’da bulunan bir şirkettir. Şirketin üretim tesisleri Akçaköy (Çivril/Denizli)’de
bulunmaktadır. Şirket, 1997 yılında bir Alman şirketi olan ve dünyanın en büyük
konsantre alıcılarından Jahncke GMBH ile %50-50 şeklinde ortaklık kurmuş ve
1998 yılında üretime geçmiştir. Şirketin söz konusu tesisinde ağırlıklı olarak çilek,
vişne ve elma konsantresi üretilmekte olup, ortaklık yapısına Tablo 21'de yer
verilmiştir.
Tablo 21- Penkon A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
Gençoğlu Holding 208,320,000,000 49.6
Turhan GENÇOĞLU 420,000,000 0.1
Orhan Ümit GENÇOĞLU 420,000,000 0.1
Bergin GENÇOĞLU 420,000,000 0.1
Nilgün GENÇOĞLU 420,000,000 0.1
Sunshine Fruit GMBH 210,000,000,000 50.0
Toplam 420,000,000,000 100.0
(01-58/599-155)
15
Yönetim Kurulu; Konrad Jahncke (Yön. Kur. Bşk.), Orhan Ümit Gençoğlu (Yön.
Kur. Bşk.V.), Monika Jahncke ve Turhan Gençoğlu'ndan oluşmaktadır.
Şirket’in 1998 -1999 yıllarındaki ciroları Tablo 22'de gösterilmiştir.
Tablo 22-Penkon A.Ş. 1998 ve 1999 Yılı Ciroları
Yıllar 1998 1999
Ciro (TL) 1,650,971,779,632 5,261,728,723,247
H.2.14. Tamek A.Ş.
1955 yılında kurulan şirket; meyve suyu, meyve suyu konsantresi, salça, sebze
konserveleri, hazır yemek, reçel, marmelat, komposto, çorba gibi alanlarda
faaliyet göstermektedir. Tamek Holding A.Ş. bünyesinde faaliyet gösteren ve
merkezi İstanbul’da bulunan şirketin Bursa, Bursa-Karacabey, Bursa-Nilüfer,
Tokat, Amasya ve Kızıksa-Manyas’ta üretim tesisleri bulunmaktadır.
Şirketin ortaklık yapısı Tablo 23'de sunulmuştur.
Tablo 23-Tamek A.Ş. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (TL)
Pay Oranı
(%)
Tamek Holding A.Ş. 3,121,733,155,000 87.98
M. Melih SİPAHİOĞLU 209,748,745,000 5.91
Güngör SİPAHİOĞLU 170,424,770,000 4.80
Sema KIZIL 22,619,785,000 0.63
Selda GOCAY 22,619,785,000 0.63
Diğer 946,865,000 0.05
Toplam 3,548,093,105,000 100.00
Yönetim Kurulu; Mehmet Melih Sipahioğlu (Yön. Kur. Bşk.), Mehmet Asım
Şengör (Yön. Kur. Bşk.V.), İlhan Köseoğlu (Murahhas Aza), Fikret Şevki Bulut
(Murahhas Aza), Sema Kızıl, Selda Gocay, Haluk Taşlıklıoğlu, İkbal Meral
Taşlıklıoğlu ve Rıfat Yaşar Sirer'den oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 24'te gösterilmiştir.
Tablo 24- Tamek A.Ş. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 12,290,571,887,415 13,881,567,818,485 20,875,645,684,992
H.2.15. Targıd Ltd. Şti.
Targıd Ltd. Şti., 1993 yılında kurulan ve merkezi İçel’de bulunan bir şirkettir.
Şirket, Mersin’de bulunan kendi tesisinde ve Kayseri-Garipçe’de kiralamış olduğu
fabrikada kayısı ve şeftali püreleri; elma, vişne, üzüm ve portakal suyu
konsantreleri üretmektedir.
Şirketin ortaklık yapısına Tablo 25'te yer verilmiştir.
(01-58/599-155)
16
Tablo 25- Targıd Ltd. Şti. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı ( TL)
Pay Oranı
(%)
Alaaddin GÜÇ 16,000,000,000 80.0
Mustafa ASPARUK 2,000,000,000 10.0
Necati Tamer ARISOY 2,000,000,000 10.0
Toplam 20,000,000,000 100.0
Yönetim Kurulu ise; Alaaddin Güç (Yön. Kur. Bşk.), Mustafa Asparuk ve Necati
Tamer Arısoy'dan oluşmaktadır.
Şirketin 1997-1999 yıllarında gerçekleşen ciroları Tablo 26'da gösterilmiştir.
Tablo 26- Targıd Ltd. Şti. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 486,114,739,612 1,308,341,976,325 600,175,693,627
H.2.16. Yummy Ltd. Şti.
1995 yılında kurulan şirket; meyve suyu ve meyve suyu konsantresi üretimi
alanında faaliyet göstermektedir. Şirketin merkezi ve üretim tesisi Mersin’de
bulunmaktadır. Meyve suyu konsantresi üretiminde kullanılmak üzere şeftali,
kayısı, vişne ve elma alımları yapmakta olan şirketin ortaklık yapısına Tablo
27'de yer verilmiştir.
Tablo 27-Yummy Ltd. Şti. Ortaklık Yapısı
Pay Sahibinin Adı/Unvanı Pay Tutarı (Milyon TL)
Pay Oranı
(%)
Selahattin ÖDER 250,000,000,000 25.0
Şahin ÖDER 240,000,000,000 24.0
Vedat ÖDER 250,000,000,000 25.0
Atilla ÖDER 250,000,000,000 25.0
Hatice ÖDER 10,000,000,000 1.0
Toplam 1,000,000,000,000 100.0
Şirketin Yönetim Kurulu; Selahattin Öder (Yön. Kur. Bşk.), Şahin Öder (Yön. Kur.
Bşk. Yrd.) ve Vedat Öder'den oluşmaktadır.
Şirketin son üç yıla ait ciroları Tablo 28'de gösterilmiştir.
Tablo 28- Yummy Ltd. Şti. 1997-1999 Yıllarına Ait Ciroları
Yıllar 1997 1998 1999
Ciro (TL) 696,199,174,000 1,665,085,749,000 3,263,562,317,000
(01-58/599-155)
17
H.3. Yapılan Tespitler ve Deliller
H.3.1. Elma Alımına İlişkin Tespitler
H.3.1.1. 3 Eylül 1996 Tarihli Toplantıya İlişkin Belge
İlk olarak Konfrut A.Ş.’de, daha sonra ise Aroma A.Ş.’de yapılan yerinde
inceleme sırasında tespit edilen 3.9.1996 tarihli toplantıya ilişkin belgede,
toplantının katılımcıları arasında Elma-Su A.Ş.’den Yönetim Kurulu Başkanı,
Genel Müdür, Yönetim Kurulu Üyesi ve Fabrika Müdürü'nün; Asya A.Ş.’den
Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı'nın; Konfrut A.Ş.’den Genel Müdür'ün
bulunduğu görülmektedir. Söz konusu belgenin önemli bölümleri şu şekilde
kaleme alınmıştır:
“…Toplantı Tarihi: 3 Eylül 1996 Saat: 13.30 Göltaş Toplantı Salonu.
Gündem: Elma alımında ve mamül satışında uygulanacak fiat politikası.
Bugünkü müzakerelerde iki ana konuda mutabakata varılmıştır.
1) Alım fiyatları:
Komisyoncuya verilecek fiat.
1.a) Köy kantarında 5,000 TL/kg.
Kantarcıya 300 TL/kg.
Yükleme 200 TL/kg.
Nakliye vasati 1,800 TL/kg.
(3.4) Stopaj vasati 200 TL/kg.
Komisyon 500 TL/kg.
TOPLAM 8,000 TL/kg.
1.b) Direk üreticinin fabrikaya tesliminde 6,000-6,500 TL/kg.
ödenecektir.(Teslim edeceği fiat +stopaj)…”
Aynı belgede yukarıda yer verilen açıklamaların altında 3.09.1996 şeklinde bir
tarih kaydı ve katılımcılardan Elma-Su A.Ş., Asya A.Ş. ve Konfrut A.Ş.'nin Genel
Müdürlerinin imzaları bulunmaktadır.
H.3.1.2. 11 Eylül 1996 Tarihli Toplantıya İlişkin Belge
Konfrut A.Ş.’de yapılan yerinde inceleme sırasında tespit edilen 11.9.1996 tarihli
toplantıya ilişkin belgede şu ifadeler yer almaktadır:
“ KONSANTRE ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİNİN 11/9/1996 TARİHİNDE
YAPILAN TOPLANTIDA ALINAN KARARLAR
(01-58/599-155)
18
25/9/1996 TARİHİNE KADAR SIKMALIK ELMA HAMMADDE FİATI - ALIM
NOKTASINDA TAVAN FİAT- 6,500 TL/KG OLACAKTIR… ”.
Toplantı metninde söz konusu toplantının katılımcıları olan Elma-Su A.Ş.’den
Fabrika Müdürü'nün, Aroma A.Ş.’den Meyve Satınalma Sorumlusu'nun, Meykon
A.Ş.’den Yönetim Kurulu Başkanı'nın ve Konfrut A.Ş.’den Genel Müdür'ün
imzaları bulunmaktadır. Bunun yanında anılan metnin altına söz konusu
firmaların telefonları yazılarak “yukarıdaki fiyatlarda değişiklik durumunda
birbirimize haber verilecektir” şeklinde not düşülmüştür.
Söz konusu belgenin altına herhangi bir not düşülmeyen ancak aynı şekilde
firmalarca imzalanmış hali de aynı firmada raportörlerce yapılan yerinde inceleme
sırasında tespit edilmiştir.
H.3.1.3. 11 Eylül 1997 Tarihli Toplantıya İlişkin Belge
Aroma A.Ş.’de tespit edilen, 13.9.1997 tarihinde Elmataş A.Ş. tarafından Aroma
A.Ş.’ye gönderilen 11.9.1997 tarihli ORKAV’da düzenlenen toplantıya ilişkin faks
mesajından; toplantıya Elma-Su A.Ş.’den Yönetim Kurulu Başkanı, Genel Müdür
ve Fabrika Müdürü'nün; Aroma A.Ş.’den Yönetim Kurulu Başkanı'nın; Konfrut
A.Ş.’den Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi'nin; Meykon A.Ş.’den Genel
Müdür'ün katıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca aynı yazıda Asya A.Ş.’den Genel
Müdür'ün ve Akman Grubu’ndan Ersu A.Ş. ve Golden A.Ş. Yönetim Kurulu
Başkan Vekili'nin toplantıya telefonla katıldıkları belirtilmektedir.
Anılan belgede; “…KONSANTRELİK ELMA ALIM SEZONUNUN BAŞLAMASI
VE FİRMALARIN KENDİ ARALARINDAKİ ZARARLI OLABİLECEK REKABETİ
ÖNLEMEK AMACIYLA DÜZENLENMİŞ OLUP…” ifadesinin ardından Asya
A.Ş’nin fabrika teslimi elma fiyatını 15,000 TL/kg. olarak verdiği, firmaların elma
alımı ile ilgili olarak Eğirdir ve Gelendost bölgesinde alım merkezlerinde 15,000
TL/kg. diğer yerlerde 13,303 TL/kg (stopaj dahil) fiyatından hareket etmelerinin
uygun görüldüğü belirtilmektedir. Diğer bölgelerden Yalova, Çanakkale ve
Adapazarı’nda elma alım fiyatının 11,000 TL/kg. olabileceğinin Aroma A.Ş.'nin
Yönetim Kurulu Başkanı tarafından söylendiği, firmaların Çivril’de alım
merkezlerinde elma alım fiyatını 11,000 TL/kg. olarak belirledikleri ve diğer
masrafların mesafesine göre firmalarca karşılanacağı da söz konusu toplantı
metninde yer almaktadır. Ayrıca elma alım fiyatlarına ilişkin hesaplamalarda ve
tespitlerde kantar, komisyon ve yükleme bedelleri toplamının 2500 TL/kg. olarak
öngörüldüğü görülmektedir.
H.3.1.4. Diğer Bulgular
Yapılan yerinde incelemelerde tespit edilen diğer belge ve bulgulara aşağıda yer
verilmiştir.
(01-58/599-155)
19
- Aroma A.Ş.’de Tespit Edilen 1995 Yılına Ait Ajanda Notu: Aroma A.Ş Yön. Kur.
Bşk.’nın odasında yapılan yerinde inceleme sırasında tespit edilen 1995 yılına ait
ajandanın 8 Eylül tarihine ayrılan bölümüne “Isparta Elma ile ilgili toplantı -
yerinde 4,500 TL/kg. ” notunun kaydedildiği görülmüştür.
- Penkon A.Ş.’de Tespit Edilen 1995 Yılına Ait Ajanda Notları: 1995 yılında Aroma
A.Ş.’nin Genel Müdürü'ne ait ajandanın 18, 19 ve 20 Eylül tarihlerine ayrılan
sayfalarına “Elma Su Toplantı” başlığı altında diğer firmalarla olan görüşmelerin
ve fiyatların not edildiği görülmüştür.
- Tamek A.Ş.’de Tespit Edilen 11.9.1995 Tarihli İç Yazışma: Tamek A.Ş.’de
yapılan yerinde incelemede tespit edilen Fabrika Müdürü tarafından gönderilen
yazıda; 8.9.1995 tarihinde Isparta’da elma alım fiyatının tespitine yönelik olarak
düzenlenen toplantıya ilişkin bilgi verilmektedir.
- Etap A.Ş.’de Tespit Edilen 26.6.1996 Tarihli İç Yazışma: Etap A.Ş.’de yapılan
yerinde incelemede tespit edilen 26.6.1996 tarih ve “MEYED Danışma Kurulu
Toplantısı”na ilişkin iç yazışmada; hammadde alımı ve fiyatı konusunda
halihazırda yürüyen sistemin dışına çıkılmasının mümkün olmadığı ancak
fiyatların gereksiz yere yükselmemesi ya da yükseltilmemesi için şirket sahipleri
veya üst düzey yöneticilerinin birbirleri ile irtibat sağlamasından daha etkili bir
yolun olmadığı kanaatinde birleşildiği belirtilmektedir. Aynı yazışmada
“Toplantıdan Edinilen Diğer Bilgiler” başlığı altında ürünlere ilişkin rekolte ve fiyat
beklentilerinin konuşulduğu, ödemelerin her yörede başlangıçta peşin yapılma
zorunluluğu ve ürün bollaştığında peşin ödeme yüzdesinin düşürülebileceğinin
firmalarca kabul edildiği ve ilk iki ay elma alım fiyatlarındaki yükselmeyi
engellemenin önemli olduğuna karar verildiği ifade edilmektedir.
- Aroma A.Ş., Etap A.Ş., Targıd Ltd.Şti. ve Dimes A.Ş.’de Tespit Edilen 5.7.1997
Tarihli Toplantıya İlişkin Belge: Anılan tarihte Elma-Su A.Ş., Aroma A.Ş., Akman
Grubu, Asya A.Ş., Meykon A.Ş., Özgü A.Ş. ve Targıd Ltd. Şti.’nin temsilcileri
tarafından elma fiyatlarının 25-30 Ağustos 1997 tarihlerinde toplanılarak
ka
