1 REKABET KURUMU
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2002-2-41 (Devralma)
Karar Sayısı : 02-39/435-185
Karar Tarihi : 20.6.2002
A- TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. M. Tamer MÜFTÜOĞLU
Üyeler : Dr.Kemal EROL, İsmet CANTÜRK, Necdet KARACEHENNEM,
R. Müfit SONBAY, Kubilay ATASAYAR, Mustafa PARLAK,
Prof. Dr. Zühtü AYTAÇ, Rıfkı ÜNAL
B- RAPORTÖRLER: Ilgaz SARIOĞLU, A. Özlem UZUN
C- BİLDİRİMDE BULUNAN: - Fintur Holdings B.V.
- Fintur Technologies B.V.
Temsilcileri: Av. Tolga İŞMEN
Büyükdere Cad. Maya Akar Center No:100 Kat.17
80280 Esentepe/İstanbul
D- TARAFLAR: - Fintur Holdings B.V.
Weena 336, 3012 NJ Rotterdam, HOLLANDA
- Fintur Technologies B.V.
Weena 336, 3012 NJ Rotterdam, HOLLANDA
E- DOSYA KONUSU: Fintur Technologies B.V.’nin Fintur Holdings B.V.’den
Superonline Uluslararası Elektronik Bilgilendirme ve Haberleşme Hizmetleri
A.Ş., Dijital Platform İletişim Hizmetleri A.Ş., Verinet Uydu Haberleşme Sanayi
ve Ticaret A.Ş., Mobicom Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Topaz
Telekomünikasyon Yayıncılık Reklam Sanayi A.Ş.’nin hisselerini devralması
işlemine izin verilmesi talebi.
F- DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına en son 4.6.2002 tarih ve 2507 sayı ile giren
bildirim üzerine, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 7. maddesi ile
1997/1 sayılı Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar
Hakkında Tebliğ’in ilgili hükümleri uyarınca yapılan inceleme sonucunda düzenlenen
11.6.2002 tarih ve 2002-2-41/Öİ-02-I.S. sayılı Devralma Ön İnceleme Raporu,
17.6.2002 tarih ve REK.0.06.00.00/53 sayılı Başkanlık önergesi ile 02-39 sayılı Kurul
toplantısında görüşülerek karara bağlanmıştır.
G- RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, Fintur Technologies B.V.’nin Fintur
Holdings B.V.’den Türkiye’de kurulu Superonline Uluslararası Elektronik
Bilgilendirme ve Haberleşme Hizmetleri A.Ş. (Superonline), Digital Platform İletişim
Hizmetleri A.Ş. (Digitürk), Verinet Uydu Haberleşme Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Verinet),
Mobicom Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. (Mobicom), Topaz Telekomünikasyon
Yayıncılık Reklam Sanayi A.Ş. (Topaz)’nin hisselerini devralması işlemi sonucunda
ilgili ürün pazarlarında hakim durum yaratılması ya da mevcut bir hakim durumun
2 REKABET KURUMU
güçlendirilmesi ve böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılması durumunun ortaya
çıkmayacağı, bu nedenle söz konusu işlemlere 4054 sayılı Kanun'un 7. maddesi
çerçevesinde izin verilmesinde herhangi bir sakınca olmadığı ifade edilmiştir.
H- İNCELEME ve DEĞERLENDİRME
H.1. Taraflar
H.1.1. Fintur Holdings B.V.
Geden Lines B.V. olarak tanınan Fintur Holdings B.V. (Fintur Holdings),
1968’de kurulmuş Hollanda- Rotterdam kökenli bir şirkettir. Esas olarak
telekomünikasyon, medya ve teknoloji sektörlerinde yatırım yapmaktadır.
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. (Turkcell)’nin Şubat 2000’de Fintur Holdings
hisselerinin bir kısmını devralmasıyla şirketin ortaklığı %35 Sonera Holding B.V.’ye,
%65 Çukurova Grubu’na ait hale gelmiştir. Söz konusu devralma işlemi sonrasında
Fintur Holdings sermayesinin önemli bir kısmını Türkiye, Orta Asya, Kafkaslar ve
Doğu Avrupa ülkelerinde yerleşik şirketlerin büyük ortaklıklarını elde edebilmek için
kullanmıştır. Bu iştirakler, mobil telekomünikasyon, veri transferi, internet servis
sağlayıcılığı, multimedya gibi çeşitli sektörlerde faaliyet göstermekte olup temel
olarak FTT ve FTI şirketleri olarak ikiye ayrılmaktadır.
FTT şirketleri; Türkiye’de Faal Teşebbüsler (Süperonline, Mobicom, Verinet,
Digitürk ve Topaz), Fintur Technologies B.V. ve European Telecommunication
Holding E.T.H. A.G.’den oluşmaktadır.
FTI şirketleri ise Azercell Telecom MMM, Azeronline Limited, Azertel
Telekomünikasyon Yatırım ve Dış Ticaret A.Ş., Global LLC, Gürtel
Telekomünikasyon Yatırım A.Ş., Geocell LLC, LLP GSM Kazakhstan
OJSC "Kazakhtelecom", I.M. Moldcell S.A. ve I.C.S. Molfintur S.R.L.’den
oluşmaktadır.
H.1.2. Fintur Technologies B.V.
Fintur Technologies B.V. (Fintur Technologies), Fintur Holdings’in %100
iştirakidir. Şirket sözleşmesinde şirketin ana amacı, “Telekomünikasyon, medya,
basın, bilgisayar donanımı ve yazılımı hizmetlerini sağlama, nakliye, turizm,
reklamcılık, pazarlama, yatırım ve organizasyon alanlarında faaliyet gösteren
teşebbüslere ortak olmak, bu teşebbüsleri finanse etmek, yönetimlerinde yer almak
ve bu teşebbüslerde üçüncü kişiler adına ve hesabına hareket etmek” olarak tespit
edilmiştir. Nitekim 2001 faaliyet raporunda da, Fintur Technologies’in, özellikle
Türkiye’deki internet, dijital ve kablolu TV, veri transferi ve diğer yüksek teknoloji
sektörlerinde yatırım yapmak amacıyla kurulduğu belirtilmiştir.
Bildirime konu devralma öncesinde Fintur Technologies’in herhangi bir
faaliyeti ya da iştiraki, bulunmamaktadır.
3 REKABET KURUMU
H.2. İlgili Pazar
H.2.1. İlgili Ürün Pazarı
Hisseleri devre konu Superonline, Digitürk, Verinet, Mobicom ve Topaz’ın
faaliyetleri esas alınarak devralma işleminin etkili olduğu 5 ilgili ürün pazarı
belirlenmiştir.
Superonline'nın başlıca faaliyeti, abonelerin bir modem aracılığı ile internete
erişimlerinin sağlanmasıdır. İnternet erişim sağlayıcılığı hizmeti, e-mail adresi
sağlama, bir erişim portalı sunma ve çeşitli teknik eğitim destekleri vermek gibi
tamamlayıcı hizmetleri de içermektedir. Superonline’nın bunun yanı sıra bireysel ve
kurumsal olarak tanımlanabilecek hizmetleri bulunmaktadır. Bireysel internet hizmeti
olarak abonelerine içerik sağlayan şirket, kurumsal hizmet olarak da kurumsal
müşterilerin web sayfalarını hizmet sağlayıcının sunucularında barındırmaktan,
internet protokolü kullanan B2B uygulamalarına platform sağlamaya kadar uzanan
geniş bir yelpazede faaliyet sunmaktadır. Her ne kadar internet içerik sağlama ve
kurumsal internet hizmetleri ayrı alt pazarlar olarak tanımlanabilse de işlemin
değerlendirilmesi açısından, Superonline’nın faaliyet gösterdiği ilgili ürün pazarı,
“internet erişim hizmetleri pazarı” olarak tanımlanmıştır.
Digital Platform, ödemeli yayın piyasasında faaliyet göstermektedir. Ödemeli
kanallar, reklam geliri ile finanse edilen kanallardan ayrı bir pazar teşkil etmektedir.
Zira reklam geliri ile finanse edilen kanallarda ticari ilişkinin TV kanalı ile reklam
veren arasında olmasına karşılık, ödemeli kanallarda bu ilişki kanal ile abonesi
arasındadır. Bu nedenle, ödemeli yayın piyasasında pazar payı aboneler esas
alınarak yapılmaktadır. Sayısal teknolojinin sağladığı olanaklar sonucunda; çok
sayıda televizyon kanalı ile oluşturulan kanal buketlerinin, uzmanlaşmış kanalların
(müzik, spor, film v.b.) oluşması ve "pay per view" (izlediğin kadar öde), "video on
demand" (ısmarlama video), internet, evden bankacılık, evden alışveriş gibi
etkileşimli hizmetler ile yayıncılıkla ilintili ek hizmetler (veri hizmetleri) mümkün
kılınmıştır. Alt pazarlar olarak spor yayın hakları, sinema filmleri yayıncılığı ile
interaktif TV hizmetleri pazarlarından bahsedilebilir. Ancak, değerlendirmede pazar
bir bütün olarak ele alınmış ve ilgili ürün pazarı “şifreli yayıncılık” olara
