Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2004-2-34
Karar Sayısı : 04-42/489-117
Karar Tarihi : 17.6.2004
A- TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
10
Başkan : Mustafa PARLAK
Üyeler : Tuncay SONGÖR, A. Ersan GÖKMEN,
R. Müfit SONBAY, Murat GENCER,
Rıfkı ÜNAL, Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI,
M.Sıraç ASLAN, Süreyya ÇAKIN.
B- RAPORTÖR : İbrahim AYDEMİR
C- BİLDİRİMDE
BULUNAN : - Sonoco Products Company 20
- Ahlstrom Corporation
Temsilcileri: Av. Gülay KARAN
Cumhuriyet Bulv. 140/1 Kat:8
35210 Alsancak/İzmir
D- TARAFLAR : - Sonoco Products Company
1 North Second Street Post Office Box 160
Hartsville, South Carolina 29550-3305 ABD
- Ahlstrom Corporation
Etelaesplanadi 14 FIN-00130 Helsinki/Finlandiya 30
E- DOSYA KONUSU : Sonoco Products Company ve Ahlstrom
Corporation’un ortak girişim kurmalarına izin verilmesi talebi.
F- DOSYA EVRELERİ : Kurum kayıtlarına 21.5.2004 tarih, 2596 sayı ile
giren ve 27.5.2004 tarih ve 2770 sayı ile eksiklikleri tamamlanan bildirim
üzerine 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 7. maddesi ile
1997/1 sayılı Rekabet Kurulu'ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve
Devralmalar Hakkında Tebliğ'in ilgili hükümleri uyarınca yapılan inceleme
sonucunda düzenlenen 11.6.2004 tarih, 2004-2-34/Öİ-04-İA sayılı Ortak 40
Girişim Ön İnceleme Raporu 14.6.2004 tarih, REK.0.06.00.00/75 sayılı
Başkanlık önergesi ile 04-42 sayılı Kurul toplantısında görüşülerek karara
bağlanmıştır.
G- RAPORTÖRÜN GÖRÜŞÜ: İlgili Rapor'da, Sonoco ve Ahlstrom arasında
oluşturulan ortak girişimin 1997/1 sayılı Tebliğ kapsamında Rekabet
Kurulu'nun iznine tabi bir işlem olduğu, ancak söz konusu işlemin ilgili pazarda
hakim durum oluşturmaması ve mevcut bir hakim durumu güçlendirmemesi
nedeniyle işleme izin verilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
04-42/489-117
2
H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME 50
H.1. Taraflar
H.1.1. Sonoco Products Company (Sonoco)
Sonoco, merkezi South Carolina-ABD'de, New York Borsası’na kote olan ve
yaklaşık 50.000 hissedara sahip bir şirkettir. Şirket hiçbir teşebbüs veya şahıs
tarafından kontrol edilmemekte ve kağıt kartondan plastiğe, alüminyum
kutulardan cama kadar geniş bir ürün yelpazesini içeren ambalaj ve
paketleme malzemeleri üretimi yapmaktadır. Şirketin 2003 yılı toplam cirosu
yaklaşık 2.7 Milyar ABD Doları’dır.
Sonoco’nun dünya üzerinde çok sayıda bölgesel bağlı şirketi ve bu bağlı
şirketlerin kurduğu ülkesel ölçekte faaliyet gösteren bağlı şirketleri vardır. 60
Türkiye’de faaliyet gösteren Sonoco Ambalaj Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Sonoco
Ambalaj)’nin hisselerinin tamamı, Sonoco Products Company’nin sahip
olduğu Sonoco Hollanda Holding BV şirketine aittir. Sonoco Ambalaj’ın
yönetim kurulu üyeleri James A. Harrell, Heinz Stephan Gluepker ve
Stamatios Trantas’dır. Bu kişiler Türkiye’de rakip herhangi bir teşebbüsün
yönetim kurulunda yer almamaktadır.
Sonoco Ambalaj kağıt masura/bobin üretmektedir. Şirketin 2003 yılı üretimi
yaklaşık 19.000 tondur. 2003 yılı cirosu ise 21.5 Milyon Euro'dur (30 Trilyon
100 Milyar TL.). Şirket, devir işleminden sonra faaliyetlerini ortak girişime
aktaracaktır. 70
H.1.2. Ahlstrom Corporation (Ahlstrom)
Ahlstrom Finlandiya hukukuna göre kurulmuş, Helsinki-Finlandiya’da mukim
bir teşebbüstür. Ahlstrom hiçbir teşebbüs veya şahıs tarafından kontrol
edilmeyen, dağınık hisse yapısına sahip bir şirkettir. Ahlstrom başta çeşitli
kağıt ürünleri olmak üzere cam-elyaf kumaşı, filtreleme spesiyalleri ve conta
materyalleri gibi ürünler üretmektedir. Ahlstrom da Sonoco gibi dünyanın çok
sayıda ülkesinde bağlı şirketlere sahiptir. Ancak bu teşebbüsün Türkiye’de
faaliyet gösteren herhangi bir bağlı şirketi yoktur. Ahlstrom Türkiye’de
herhangi bir teşebbüsün hissedarı da değildir. Şirketin 2003 yılında elde ettiği
toplam ciro 1.5 Milyar Euro olarak bildirilmiştir. 80
Ahlstrom’un 2003 yılında Türkiye’ye yaptığı satışlardan elde ettiği ciro
6.172.000 Euro (yaklaşık 8.65 Trilyon TL.) olarak bildirilmiştir. Bu satışlar
denizaşırı üretim tesislerinden yapılan satışlardır ve ortak girişimin faaliyet
alanını oluşturan kağıt masura üretimiyle ilgili değildir. Ahlstrom’un satışları
otomotiv ve motor filtreleme ürünleri, vernikli kağıt, cam-elyaf kumaşı gibi
ürünlerden oluşmaktadır.
H.2. İlgili Pazar
H.2.1. Ürün Pazarı
Ortak girişimin taraflarından Sonoco ambalaj sanayiinde uzmanlaşan bir firma
iken, Ahlstrom çeşitli endüstrilerde kullanılan kağıt ürünleri üretmektedir. Ortak 90
girişimin konusunu ise tarafların ortak faaliyet alanını teşkil eden Avrupa’daki
kağıt masura (paper core) ve kağıt masura mukavvası (coreboard) üretiminin
tam işlevsel bir ortak girişime devredilmesi oluşturmaktadır.
04-42/489-117
3
Kağıt masura, spiral veya paralel üretim süreçlerinde kağıt masura
mukavvasından üretilen ve üzerine film, yapıştırıcı bant, kağıt, kumaş ve iplik
gibi çeşitli ürünlerin sarıldığı ruloları (bobinleri) ifade etmektedir.
Kağıt masura mukavvası esas olarak kağıt masura üretimi için kullanılan lif
bazlı maddeler içeren bir karton çeşididir. Kağıt masura mukavvası genellikle
geri dönüşüm yoluyla elde edilmiş olan maddelerden üretilmektedir. Bu
maddenin üretiminde, geri dönüşüm yoluyla elde edilen birleşime ilave etmek 100
suretiyle kağıt hamuru kullanılsa da bunun ekonomik olmadığı belirtilmektedir.
İlgili ürün pazarının kağıt masuralar yanında plastik gibi diğer maddelerden
üretilen ve aynı amaçla kullanılan masuraların da dahil olduğu
anlaşılmaktadır. Raportörce pazardaki müşterilerle yapılan görüşmelerde de
bu husus beyan edilmiştir. Ancak taraflardan birinin Türkiye pazarına masura
satışının bulunmaması; dolayısıyla yoğunlaşma analizini etkilemeyecek
olması nedeniyle bu
