Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2006-2-53 (Menfi Tespit)
Karar Sayısı : 06-51/659-186
Karar Tarihi : 13.7.2006
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Mustafa PARLAK
Üyeler : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI, M. Sıraç ASLAN
Süreyya ÇAKIN, Mehmet Akif ERSİN.
B. RAPORTÖRLER : Hakan Suat ÖLMEZ, Erdem AYGÜN
C. BİLDİRİMDE BULUNAN : Türkiye Futbol Federasyonu
Temsilcisi Av. Cansel ÇEVİKOL TUNCER
Konaklar Mahallesi Ihlamurlu Sokak no:9
4. Levent 34330 İstanbul
D. İLGİLİ TARAFLAR : Türkiye Futbol Federasyonu
Pluton Televizyon ve Yayıncılık A.Ş.
Yıldız Cad. No:34 Polat Tower
34353 İstanbul
E. DOSYA KONUSU : Türkiye Futbol Federasyonu ile Pluton
Televizyon ve Yayıncılık A.Ş arasında imzalanan ikinci lig A kategorisi
maçlarının yayınlanmasına ilişkin Sözleşmeye menfi tespit belgesi
verilmesi talebi.
F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 15.5.2006 tarih ve 3069 sayı ile intikal
eden başvuru üzerine düzenlenen 19.6.2006 tarih ve 2006-2-53/MM-06-HSÖ
sayılı Menfi Tespit Ön İnceleme Raporu, 3.7.2006 tarih ve REK.0.06.00.00-
130/99 sayılı Başkanlık önergesi ile 06-51 sayılı Kurul toplantısında görüşülerek
karara bağlanmıştır.
G. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, 2005-2006 futbol sezonunun
ikinci yarısında oynanan Türkiye Profesyonel 2. Lig A kategorisi maçlarından
haftada toplam üç adet maçın ve Turkcell Süper lig’e yükselme play-off
maçlarının yurt içi ve yurt dışı canlı yayın hakkı ile sözleşme konusu maçların
yurt içi ve yurt dışına banttan ve/veya özet yayın hakkının satışına ilişkin
sözleşmeye menfi tespit belgesi verilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
H. YAPILAN İNCELEME VE TESPİTLER
06-51/659-186
2
H.1. Taraflar Hakkında Bilgi
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu’nun
Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca kurulmuştur. Aynı Kanun’un 29.
maddesi ile TFF, futbol müsabakalarının televizyon, radyo ve her türlü teknik
cihaz ve benzeri araçlarla yayımlanması, yayınların düzenlenmesi ve
programlanmasına münhasıran yetkili kılınmıştır.
3813 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan ve Resmi Gazete’de 18.8.2005 tarih ve
25910 sayı ile yayımlanan “Türkiye Futbol Federasyonu Yayın Talimatı”nın 4.
maddesi ise aşağıda yer verildiği üzere TFF’ye futbol müsabakalarının
yayınlarının düzenlenmesine ilişkin genel bir yetki vermektedir:
“… Futbol müsabakalarının televizyon, radyo ve her türlü teknik cihaz ve benzeri
araçlarla yayınlanmasına, yayınların düzenlenmesine ve programlanmasına
münhasıran Federasyon Yönetim Kurulu yetkilidir.
En üst lig ve onun bir altındaki ligin kulüpleri yayın haklarını, Türkiye Futbol
Federasyonu'nun bu liglere ait müsabakaların yayınlanması için yayın kuruluşları
ile yaptığı ve / veya yapacağı sözleşmeler çerçevesinde kullanır. …”
Aşağıda belirtilen, aynı talimatın “Yayın Sözleşmesi” başlıklı 6. maddesi ise
TFF’nin yayın haklarının satışı konusundaki münhasır yetkisini ne şekilde
kullanacağını belirlemektedir.
“…
A – En üst lig ve onun bir altındaki lige ait müsabakalarla ilgili olarak Kulüpler
adına ve hesabına yayın sözleşmesi yapmaya münhasıran Federasyon yetkilidir.
Federasyon, en üst lig ve onun bir altındaki lig ile Türkiye Kupası kupa
aşamasındaki müsabakaların yayın haklarının satış suretiyle devrine ilişkin
esasları ve satış şeklini tek taraflı olarak belirler. …”
Pluton Televizyon ve Yayıncılık A.Ş şifreli televizyon, radyo ve interaktif
hizmetleri abonelik sistemi ile sağlayan bir uydu platform işletmecisi olan ve lig tv
logosuyla da futbol yayınlarını yapan kanalın yayıncısıdır. Abonelik esasına
dayalı olarak yayın paketlerini satışa sunmaktadır.
H.2. Anlaşmanın Konusu ve Niteliği
Başvuruya konu olan 2005, 2006 ikinci yarısında oynanacak Türkiye Profesyonel
2. Lig A kategorisi maçlarından pazartesi günleri oynanan bir adedinin ve her
hafta oynanan maçlardan en fazla iki adet olmak üzere haftada toplam üç adet
maçın ve Turkcell Süper lig’e yükselme play-off maçlarının yurt içi ve yurt dışı
canlı yayın hakkı ile sözleşme konusu maçların yurt içi ve yurt dışına banttan
ve/veya özet yayın hakkının satışına ilişkindir.
Sözleşme konusunu oluşturan 2. Lig A Kategorisi maçlarının yayın haklarının
satışı daha önce TRT tarafından alınmış olup, tarafların beyanıyla, sezon
başında hiçbir kanalın ilgi göstermemesi nedeniyle yeniden satışı
gerçekleştirilememiştir. Ligin bitimine kısa bir süre kala kulüplere ek gelir
sağlamak amacıyla, yeni bir ihale yapmanın süresi ve zorluğu ve ayrıca bu
06-51/659-186
3
yayınları yapabilmek için (şifreli) ciddi teknik donanım ve altyapı gerektiğinden
dolayı, TFF sahip olduğu yetkiye dayanarak bu anılan sözleşmeyi imzalamıştır.
H.3. İlgili Pazar
H.3.1. İlgili Ürün Pazarı
İnceleme konusu anlaşma Türkiye Profesyonel 2. Lig A Kategorisi maçlarının
yayın hakkının münhasıran Digitürk’e verilmesine ilişkindir. Önemli spor
olaylarının yayın haklarının devri söz konusu olduğunda, bu devrin rekabet
üzerindeki etkilerinin, bu etkilerden ise özellikle potansiyel “kapama” riskinin
(potential foreclosure effects) değerlendirilebilmesi için, iki farklı seviyede ilgili
pazardan bahsedilmesi mümkündür: hakların ve yayın içeriğinin (yayıncılar
açısından hammadde niteliğinde) lisanslara konu olduğu üst pazar ve içeriğin
izleyicilere iletildiği yayın faaliyetlerini kapsayan alt pazarlar.
Yukarıda bahsedilen ilk aşama, yayın hakkı sahipleri ile yayıncıların karşı karşıya
geldiği ve haklar ile görüntülerin hak sahiplerince yayıncılara devredildiği alandır.
Hakların satışa konu olduğu bu pazar, toptan pazar olarak da
tanımlanabilmektedir. Belirli türde spor olayları, izlenme oranlarının yüksekliğine
dayalı olarak reklam toplama kapasitelerinin çok fazla olması nedeniyle kritik
veya birincil nitelikteki içerik olarak tanımlanabilmektedir. Profesyonel futbol
karşılaşmaları da bu nitelikte spor olayları arasında ön sıralarda gelmektedir.
Burada vurgulanması gereken nokta, bu yayın haklarının, özellikle paralı yayın
yapan kuruluşların abone kaydedebilmek gayesiyle duydukları bir ihtiyacı
karşılıyor olmasından dolayı ayrı bir kategori olarak ele alınması gerektiğidir.
Paralı yayıncılar açısından, 1. lig yayın hakları veya yeni vizyona çıkmış filmlerin
yayın hakları, belirli yayın dönemleri boyunca abone kaydedebilme kapasitesi
yaratabilmeleri nedeniyle, diğer yayın haklarına kıyasla çok daha değerli ve
vazgeçilmez niteliktedir. Dolayısıyla 1. lig yayın haklarının ayrı bir pazar olarak
ele alınması, esasen paralı yayıncıların belirli türdeki yayın ihtiyaçları ile
açıkl
