Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI


Dosya Sayısı : 2009-2-258 (Ortak Girişim)
Karar Sayısı : 09-57/1392-361
Karar Tarihi : 25.11.2009
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI (Başkan V.) 10
Üyeler : Mehmet Akif ERSİN, İsmail Hakkı KARAKELLE, Doç. Dr.
Cevdet İlhan GÜNAY, Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR

B. RAPORTÖRLER : Hakan Suat ÖLMEZ, Sinan ÇÖRÜŞ

C. BİLDİRİMDE : - Summer Investment S.A.R.L.
BULUNAN Temsilcisi: Av . Efser Zeynep ERGÜN
Büyükdere Cad. No: 127 Astoria A Kule Kat 5-6
Esentepe/İstanbul
D. TARAFLAR : - Summer Investment S.A.R.L. 20
67, Rue Ermesinde L-1469 LÜKSEMBURG
- Sancak İnşaat Turizm Nakliyat ve Dış Ticaret A.Ş.
Basın Ekspres Yolu Kavak Sok. Ser Plaza A Blok Kat 3 Yeni
Bosna/İstanbul
- Muharrem USTA
Emirhan Cad. Atakule Plaza 145-A Kat:21 Dikilitaş
Beşiktaş/İstanbul
- İzzet USTA
Emirhan Cad. Atakule Plaza 145-A Kat:21 Dikilitaş
Beşiktaş/İstanbul 30
- Saliha USTA
Emirhan Cad. Atakule Plaza 145-A Kat:21 Dikilitaş
Beşiktaş/İstanbul
- Adem ELBAŞI
Emirhan Cad. Atakule Plaza 145-A Kat:21 Dikilitaş
Beşiktaş/İstanbul
- Nurgül Dürüstkan ELBAŞI
Emirhan Cad. Atakule Plaza 145-A Kat:21 Dikilitaş
Beşiktaş/İstanbul
E. DOSYA KONUSU: Medikal Park Sağlık Hizmetleri A.Ş.’nin %40 oranında 40
hissesinin Carlyle MENA Partners, L.P.’nin (Carlyle) bir iştiraki Summer
Investment S.a.r.l. (Summer) tarafından devralınması suretiyle bir ortak girişim
kurulması işlemine izin verilmesi talebi.
F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 10.11.2009 tarih, 8044 sayı ile intikal eden
bildirim üzerine, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ve 1997/1 sayılı
Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında
Tebliğ’in ilgili hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirme sonucunda düzenlenen
09-57/1392-391

2
24.11.2009 tarih, 2009-2-258/Öİ-09-HSÖ sayılı Ön İnceleme Raporu, 24.11.2009
tarih ve REK.0.06.00.00-120/490 sayılı Başkanlık Önergesi ile 09-57 sayılı Kurul
toplantısında görüşülerek karara bağlanmıştır. 50
G. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili Rapor’da; bildirim konusu devralma işleminin
1997/1 sayılı Tebliğ kapsamında bir devralma işlemi olduğu, işlemin 4054 sayılı
Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 7. maddesi kapsamında bir hakim durum
yaratmaya veya mevcut bir hakim durumu güçlendirmeye yönelik olarak rekabetin
önemli ölçüde azaltılması sonucu doğurmayacağı, işleme izin verilmesi gerektiği
ifade edilmiştir.
H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
H.1. İlgili İşlem ve Taraflar
H.1.1. İşleme İlişkin Bilgiler
Bildirim konusu işlem, Carlyle tarafından kontrol edilen Summer’ın Medikal Park’ın 60
%40 oranındaki hissesini devralması yoluyla, şirketin kontrolüne ortak olmasıdır.
Bildirim formunda işlem neticesinde Carlyle Grubu’nun, kontrol sahibi yeni bir ortak
olarak şirkette hisse sahibi olacağı ve şirketin Sancak Grubu, Usta Grubu ve Carlyle
Grubu tarafından ortak kontrol ile yönetileceği ifade edilmektedir. İşlemin, Carlyle’ın
Summer aracılığıyla Medikal Park hisselerinin %6.83’ünü devralması ve kapanışı
takiben yapılacak sermaye artırımlarıyla bu grubun şirketteki payının %40’a
çıkarılması yoluyla gerçekleştirileceği belirtilmektedir.
Bildirim formunda, Carlyle’ın temel saikinin Türkiye sağlık pazarına girerek yeni ve
uzun vadeli bir yatırım yapmak olduğu ifade edilmektedir. Buna göre işlem, Medikal
Park’ın doğrudan ve ortak kontrol aracılığıyla işletmekte olduğu Türkiye’nin çeşitli 70
bölgelerinde bulunan grup hastanelerinin yanı sıra, ileriki dönemlerde gerçekleşecek
yeni yatırımları da kapsamaktadır. Carlyle’ın bir ortak olarak girmesiyle Medikal Park
yeni finansman ve daha geniş bir coğrafyada yatırım yapma imkanına kavuşacak,
Carlyle ise hastane işletmeciği pazarına, yaygın bir coğrafyada ve satıcı
konumundaki hissedarların bu alandaki geniş bilgi birikim ve know-how’ından
yararlanarak giriş yapmış olacaktır. Ayrıca, bildirimde bulunan tarafça, işlem
kapsamında satıcı hissedarlara ödenen satın alma bedelinin büyük bir kısmının yeni
hastane yatırımlarında kullanılmak üzere Medikal Park’a aktarılacağına dikkat
çekilmekte, hali hazırda hastane işletmeciği alanında büyük bir oyuncu olmayan
Medikal Park’ın yeni yatırımlar aracılığıyla pazarda daha etkin ve canlı bir rekabet 80
ortamının tesis edilmesine katkıda bulunacağı iddia edilmektedir.
H.1.2. Taraflar
H.1.2.1. Devralan Taraf: Carlyle Grup
Carlyle, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Türkiye’de sermaye yatırımcısı olarak şirket satın
almaları ve stratejik sermaye yatırımları alanlarında faaliyet gösteren özel bir yatırım
fonudur.
Carlyle’ın Türkiye’de ilgili ürün pazarında ya da ilgili ürün pazarı ile bağlantılı
herhangi bir yatay veya dikey pazarda faaliyeti bulunmadığı anlaşılmaktadır.
H.1.2.2. Devredilen Taraf: Medikal Park
09-57/1392-391

3
Medikal Park özel hastane işletmeciliği alanında faaliyet göstermektedir. Medikal 90
Park’ın doğrudan kendisi ya da kendisinin mutlak kontrolü altındaki iştirakleri
tarafından işletilen hastaneleri gösterir bir tabloya aşağıda yer verilmiştir:
Tablo – 1: Medikal Park’ın doğrudan işlettiği ya da mutlak kontrolü altındaki işletmeler
Hastane İl
Medical Park Bahçelievler İstanbul
Medical Park Göztepe Hast. Kompleksi İstanbul
Medical Park Antalya Hast. Kompleksi Antalya
Medical Park Bursa Hast. Bursa
Medical Park Sultangazi Hast. İstanbul
Medical Park Fatih Hast. İstanbul
Bildirim formunda aşağıdaki hastanelerin Medikal Park’ın ortak kontrolü altındaki
şirketleri aracılığıyla işletildiği ifade edilmektedir:
Tablo – 2: Medikal Park’ın ortaklıklar aracılığıyla işlettiği işletmeler
Hastane İl
Medical Park Elazığ Hast. Elazığ
Medical Park Van Hast. Van
Medical Park Batman Hast. Batman
Medical Park Gaziantep Hast. Gaziantep
Medical Park Tokat Hast. Tokat
Medical Park Ordu Hast. Ordu
Medical Park Samsun Hast. Samsun
Medikal Park’ın mevcut hissedarlık yapısı aşağıdaki gibidir:
Tablo – 3: Medikal Park’ın mevcut ortaklık yapısı
Hissedar Hisse Oranı (%)
Sancak İnşaat (….)
Muharrem Usta (….)
Adem Elbaşı (….)
İzzet Usta (….)
Nurgül D. Elbaşı (….)
Saliha Usta (….)
Medikal Park’ın hissedarlık yapısının hisse devrinin gerçekleşmesinden sonra
aşağıdaki şekilde olacağı ifade edilmektedir: 100
Tablo – 4: Medikal Park’ın işlem sonrası ortaklık yapısı
Hissedar Hisse Oranı (%)
Summer (….)
Sancak İnşaat (….)
Muharrem Usta (….)
Adem Elbaşı (….)
İzzet Usta (….)
Nurgül D. Elbaşı (….)
Saliha Usta (….)
Bildirim formunda verilen bilgilerden, Medikal Park’ın 2008 yılında elde ettiği cironun
(……….) TL, iştirakleriyle beraber elde ettiği konsolide cironun (……….) TL olduğu
anlaşılmaktadır.
H.2. İlgili Pazar
H.2.1. İlgili Ürün Pazarı
09-57/1392-391

4
Bildirim formunda ilgili ürün pazarına ilişkin bir tanım yapılmasının gerektiğinin
düşünülmediği ifade edilmektedir. Ayrıca bir pazar tanımı benimsenmesi halinde de
ilgili ürün pazarının Rekabet Kurulu’nun geçmiş kararlarının aksine “özel hastane
işletmeciliği pazarı” olarak değil “hastane işletmecililiği pazarı” ya da daha geniş 110
şekilde “sağlık hizmetleri pazarı” olarak benimsenmesi gerektiği ifade edilmektedir.
Bildirim formunda
 Özel hastanelerin sunduğu hizmetlerinin kamunun sunduğu hizmetlerden farklı
olmadığı,
 Özel hastane işletmeciliğini kamu hastanelerinin işletmeciliğinden ayıran belirgin
özellikler bulunmadığı,
 Kamuya ait hastanelerin kalite ve kapsam bakımından özel hastanelerle aynı
sağlık hizmetini sağladığı,
 Özel hastanelerin başta SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) olmak üzere ilgili sosyal
güvenlik kuruluşlarıyla yapılan anlaşmalar çerçevesinde kamu hastaneleriyle aynı 120
grup hastalara hizmet sunduğu, kendi müşterilerinin de büyük bir kısmının SGK
güvencesinden yararlandığı,
 Bu durumun hastalara istedikleri hastaneyi seçme serbestisini tanıdığı, hastanın
seçimini yapmasında temel kriterin hastanenin güvenilirliği ve uzmanlığının olacağı
unsurlardan hareketle geniş bir pazar tanımının belirlenmesinin gerektiği ifade
edilmektedir.
Rekabet Kurulu tarafından alınan kararlar incelendiğinde özellikle yakın tarihli
kararlarda ilgili ürün pazarının istikrarlı bir şekilde “özel hastane işletmeciliği pazarı”
olarak tanımlandığı görülmektedir1.
Her ne kadar yapılacak derinlemesine bir analiz neticesinde bu pazarın ürün 130
nitelikleri, kaliteleri, talep ve arza ilişkin unsurlar dikkate alındığında daha alt
pazarlara bölünmesi ya da daha geniş tanımlanması gibi bir ihtimalden
bahsedebilirse de, Carlyle Grubu’nun halihazırda özel hastane işletmeciliği ya da bu
alanla ilintili herhangi bir dikey pazarda faal olmaması, bu alanda sadece Medikal
Park’ın faaliyet göstermesi ve işlem neticesinde sadece bir kontrol değişikliği
doğacak olması, piyasada herhangi bir yoğunlaşma artışı yaşanmayacağından
hareketle, kesin bir ilgili ürün pazarının tanımının yapılmasına gerek olmadığı
sonucuna varılmıştır.
Ancak, işlem kapsamında ortak girişimin faaliyet alanı göz önüne alınarak geçmiş
Rekabet Kurulu Kararlarıyla uyumlu bir şekilde ilgili ürün pazarının “özel hastane 140
işletmeciliği pazarı” olduğu varsayılacak ve değerlendirmeler bu tanım üzerinden
yapılacaktır.
H.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
Bildirimde bulunan tarafça ilgili coğrafi pazara ilişkin bir tanım yapılmasının
gerektiğinin düşünülmediği ifade edilmektedir. Öte yandan, bir pazar tanımı yapılması
halinde hedef şirket olan Medikal Park’ın Türkiye’nin hemen her bölgesinde
faaliyetleri ve yatırımları bulunmasından hareketle ilgili coğrafi pazarının “Türkiye”
olarak belirlenmesi gerektiği ifade edilmektedir.

1 Bkz. 24.6.2009 tarih ve 09-30/663-154 sayılı, 18.02.2009 tarih ve 09-07/144-44 sayılı, 7.2.2008 tarih
ve 08-12/125-42 sayılı, 21.8.2007 tarih ve 07-65/797-293 sayılı Rekabet Kurulu Kararları.
09-57/1392-391

5
Özel hastane işletmeciliği alanında alınan geçmiş Rekabet Kurulu kararlarına
bakıldığında ilgili coğrafi pazarın ağırlıkla devralma işleminin gerçekleştiği illerle, 150
hatta bu illerin bazı ilçeleri/kesimleri ile sınırlı tutulduğu gözlemlenmektedir2. Ancak
mevcut dosya özelinde Carlyle Grubu’nun halihazırda özel hastane işletmeciliği ya da
bu alanla ilintili herhangi bir dikey pazarda faal olmaması, bu alanda sadece Medikal
Park’ın faaliyet göstermesi ve işlem neticesinde sadece bir kontrol değişikliği
doğacak olması, piyasada herhangi bir yoğunlaşma artışı yaşanmayacak olmasından
hareketle, kesin bir ilgili coğrafi pazar tanımının yapılmasına gerek olmadığı
sonucuna varılmıştır.
Ancak, işlem kapsamında ortak girişimin faaliyet alanı göz önüne alınarak geçmiş
Rekabet Kurulu kararlarıyla uyumlu bir şekilde ilgili coğrafi pazarların hastanelerin
bulunduğu iller temel alınarak ayrı ayrı olmak üzere “Antalya”, “Batman”, “Bursa”, 160
“Elazığ”, “Gaziantep”, “İstanbul”, “Ordu”, “Samsun”, “Tokat” ve “Van” illeri olduğu
varsayılacak ve değerlendirmeler bu tanımlar üzerinden yapılacaktır.
H.3. Değerlendirme
H.3.1. İşlemin Niteliği Bakımından Yapılan Değerlendirme
4054 sayılı Kanun’un 7. maddesine dayanılarak çıkarılan 1997/1 sayılı “Rekabet
Kurulu'ndan İzin Alması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ'in”
(Tebliğ) “Birleşme ve Devralma Sayılan Haller” başlıklı 2. maddesi (c) bendinde
belirtilen özellikleri haiz ortak girişimler, birleşme ve devralma olarak
değerlendirilmektedir. Buna göre bir ortak girişimin birleşme devralma olarak
sayılabilmesi için; 170
 Ortak kontrol altında bir teşebbüsün bulunması,
 Ortak girişimin, amaçlarını gerçekleştirmek üzere işgücü ve malvarlığına sahip
olacak şekilde bağımsız bir iktisadi varlık olarak ortaya çıkması,
 Taraflar arasındaki veya taraflarla ortak girişim arasındaki rekabeti sınırlayıcı amaç
veya etkinin olmaması
gerekmektedir.
H.3.1.1. Ortak Kontrol
1997/1 sayılı Tebliğ’in 2. maddesinde kontrol kavramı ile ilgili olarak “…ayrı ayrı ya
da birlikte, fiilen ya da hukuken bir teşebbüs üzerinde belirleyici etki uygulama
olanağını sağlayan haklar, sözleşmeler veya başka araçlarla ve özellikle bir 180
teşebbüsün malvarlığının tamamı veya bir kısmı üzerinde mülkiyet veya işletilmeye
müsait bir kullanma hakkıyla veya bir teşebbüsün organlarının oluşumunda veya
kararları üzerinde belirleyici etki sağlayan haklar veya sözleşmelerle meydana
getirilebilir” ifadelerine yer verilmektedir.
Bir teşebbüs üzerinde kontrol, şirketin hisse yapısından bağımsız olarak bir kontrol
grubu tarafından mutlak olarak sağlanabileceği gibi birkaç grup tarafından da ortak
bir şekilde oluşturulabilir. Kontrolün mutlak bir şekilde bir kontrol grubu tarafından
sağlandığı, şirketin azınlık hissedarı konumundaki hissedarların yaptıkları yatırımların
korunması için bu hissedarlara tanınan bazı haklar saklı kalmak kaydıyla, bu kontrol
grubunun şirketin stratejik ticari kararlarını belirlediği ya da tek taraflı veto yetkisi 190

2 Bkz. ilk dipnotta yer alan kararlar.
09-57/1392-391

6
aracılığıyla çözümsüzlük durumu yaratabildiği durumlarda mutlak kontrolden
bahsetmek mümkündür.
Mutlak kontrol hukuki ve fiili olmak üzere iki