Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2010-3-190 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 10-67/1425-541
Karar Tarihi : 27.10.2010
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
10
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, Mehmet Akif ERSİN, İsmail Hakkı
KARAKELLE, Doç. Dr. Cevdet İlhan GÜNAY, Murat
ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR
B. RAPORTÖRLER: Hilmi BOLATOĞLU, İmren SEYRANTEPE
C. ŞİKAYET
EDEN : Gizlilik talebi bulunmaktadır.
20
D. HAKKINDA ÖNARAŞTIRMA YAPILANLAR:
Gabay Dış Ticaret ve Gıda San. A.Ş.
1477. Sokak No:7/4 Alsancak / İzmir
Osman Akça Tarım Ürünleri İthalat İhracat San. ve Tic. A.Ş.
Üniversite Cad. No:84 Bornova / İzmir
Cevdet Aksüt ve Oğulları Kolektif Şirketi
Dallıca Köyü Mevkii Devlet Yolu Üzeri Nazilli / Aydın
30
Şentaş Tarım Ürünleri İhracat San. ve Tic. A.Ş.
Ege Caddesi No:34 Sarnıç / İzmir
Selçuk Gıda Endüstri İhracat İthalat A.Ş.
Kazım Dirik Cad. No:4 Gayret Han Kat:7 Pasaport / İzmir
Elmas Dış Ticaret A.Ş.
Turanlar Caddesi No:41 Germencik / Aydın
Franko Meyve İhracat Tic. ve San. A.Ş. 40
1479. Sok. No:22/10 Alsancak / İzmir
S.S. Tariş İncir Tarım Satış Koop. Birliği
Yeni Mahalle Sevimli Sokak No:5 Germencik / Aydın
E. DOSYA KONUSU: İncir ihracatı yapan firmaların aralarında anlaşarak, ilk
yükleme tarihi olarak adlandırılan ihracatın başlama tarihini alım fiyatını
baskılamak amacıyla geciktirdikleri ve aracı firmaların anılan tarihten önce
yurtiçine satış amacıyla Aydın ilindeki üreticilerden incir alımı yapmalarına
engel oldukları iddiası. 50
10-67/1425-541
2
F. İDDİALARIN ÖZETİ: Yapılan başvuruda özetle; incir ihracatı yapan firmaların
aralarında anlaşarak ilk yükleme tarihi olarak adlandırılan ihracatın başlama tarihini
geciktirdikleri ve aracı firmaların anılan tarihten önce yurtiçine satış amacıyla Aydın
ilindeki üreticilerden incir alımı yapmalarına engel oldukları iddia edilerek, gereğinin
yapılması talep edilmiştir.
G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 23.8.2010 tarih ve 6599 sayı ile giren
başvuru üzerine hazırlanan 31.8.2010 tarih ve 2010-3-190/İİ-10-396.İS sayılı İlk
İnceleme Raporu, Rekabet Kurulu’nun 16.9.2010 tarih ve 10-59/1207-M sayılı 60
toplantısında görüşülmüş ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun
çerçevesinde soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının belirlenmesi amacıyla,
Kanun’un 40/1. maddesi uyarınca önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili
karar uyarınca yapılan inceleme sonucunda düzenlenen 19.10.2010 tarih ve 2010-3-
190/ÖA-10-265.HB sayılı Önaraştırma Raporu 25.10.2010 tarih ve REK.0.07.00.00-
110/475 sayılı Başkanlık önergesi ile 10-67 sayılı Kurul toplantısında görüşülerek
karara bağlanmıştır.
H. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili Raporda özetle; İncelemeye konu kuru incir ilk
yükleme tarihinin ilgili yasal ve yönetsel düzenlemelerde yer alan açık yetkiler 70
uyarınca Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliğince belirlenen tarihe onay
vermek ya da 2010 yılı ürün sezonunda olduğu gibi doğrudan doğruya resen
belirlemek suretiyle Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından gerçekleştirilen idari bir işlem
niteliğinde olduğu anlaşıldığından konuya ilişkin olarak 4054 sayılı Kanun
kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığı,
sonuç ve kanaatine ulaşıldığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Taraflar 80
Şikayette yer verilen iddialar kuru incir ihracatçısı tüm firmaları içermekle birlikte
gümrük beyannamelerinin ilk kayda alınış tarihi, diğer bir deyişle “ilk yükleme” tarihi
olarak adlandırılan ihracatın başlama tarihinin Ege İhracatçı Birlikleri çatısı altında
bulunan Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde gerçekleştirilen Genel
Kurul toplantısında kararlaştırılmakta olduğundan hareketle önaraştırma kapsamında
yürütülen incelemede Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde Yönetim
Kurulu üyesi1 olan ve/veya Aydın ilinde önemli miktarda incir alımı yapan kuru incir
ihracatçıları temel alınmıştır.
90
I.1.1. Gabay Dış Ticaret ve Gıda San. A.Ş. (Gabay)
1 03.09.2009 tarih, 27338 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye İhracatçılar Meclisi İle İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve
Görevleri Hakkında Yönetmeliğin 19. maddesi uyarınca Yönetim Kurulunda görev alabilmek için belirli eşiklerin üzerinde
ihracat yapma koşulu aranmaktadır.
10-67/1425-541
3
Kuru incir ve kuru kayısı ihracatı yapan Gabay, kuru incir ihracatında Türkiye’nin
önde gelen firmalarından biridir.
Şirket ortaklarından Menaşe Gabay Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
Yönetim Kurulu üyesidir. Şirketin 2009 yılı cirosu ……… TL’dir.
I.1.2. Osman Akça Tarım Ürünleri İthalat İhracat San. ve Tic. A.Ş. (Osman Akça)
Akça Holding bünyesindeki şirketlerden biri olan İzmir ilinde yerleşik şirket 1955 100
yılında Osman Akça tarafından kurulmuştur. Kuru incir ihracatında önde gelen bir
şirket olarak faaliyet gösteren Osman Akça, kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incir
ihracatı ile iştigal etmekte olup Aydın ilinde bulunan bir kuru incir işleme tesisine
sahiptir.
Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Göksan aynı zamanda Ege Kuru Meyve ve
Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu üyesidir. Şirketin 2009 yılı cirosu
…………. TL’dir.
I.1.3. Cevdet Aksüt ve Oğulları Kolektif Şirketi (Kral İncir) 110
Aydın ilinde yerleşik bir firma olan Kral İncir, ihracat amacıyla önemli miktarda incir
alımı gerçekleştirmektedir. Kuru incir ihracatı sektörünün önemli oyuncularından biri
olan Cevdet Aksüt ve Oğulları Kolektif Şirketi Kral İncir adıyla da bilinmektedir.
Firmanın sahibi olan Ziya Aksüt mevcut durumda Ege Kuru Meyve ve Mamulleri
İhracatçıları Birliği’nde Yönetim Kurulu üyesi olmamakla birlikte geçmiş dönemlerde
üyelik faaliyetini yürütmüş olup halihazırda Nazilli Ticaret Odası Yönetim Kurulu
Başkanıdır.
I.1.4. Elmas Dış Ticaret A.Ş. (Elmas) 120
Aydın ilinde yerleşik bir firma olan Elmas kuru incir ihracatı faaliyetini gerçekleştiren
önemli firmalardan biridir.
Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Tahsin Elmas, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri
İhracatçıları Birliği’nde Yönetim Kurulu üyesidir. Şirketin 2009 yılı cirosu ………….
TL’dir.
I.1.5. Şentaş Tarım Ürünleri İhracat San. ve Tic. A.Ş. (Şentaş)
130
Şentaş önde gelen kuru incir ihracatçısı firmalardan biridir. Şirket hissedarlarından
Gürcan Şen, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde Yönetim Kurulu
üyesidir. Şirketin 2009 yılı cirosu ……….. TL’dir.
I.1.6. Selçuk Gıda Endüstri İhracat İthalat A.Ş. (Selçuk)
1932 yılında Alharal Kollektif Şirketi adıyla kurulan şirket, daha sonraki yıllarda unvan
değiştirmiş, 1998 yılında da hisseleri İMKB’ye kote edilmiştir. Şirketin Yönetim Kurulu
Başkanı Eli Alharal Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nde Yönetim
Kurulu üyesidir. Şirketin 2009 yılı cirosu ……….. TL’dir. 140
10-67/1425-541
4
I.