Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2010-4-166 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 10-69/1465-563
Karar Tarihi : 4.11.2010
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, Mehmet Akif ERSİN, 10
İsmail Hakkı KARAKELLE, Doç. Dr. Cevdet İlhan GÜNAY,
Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR
B. RAPORTÖRLER : Muhammed GÜNDOĞDU, Burcu CAN, Zeynep ŞENGÖREN
C. BAŞVURAN : …
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : Fer Mas Oto Ticaret A.Ş.
Kuruçeşme Cd. No: 29 34345 Kuruçeşme/İstanbul
E. DOSYA KONUSU: Fer Mas Oto Ticaret A.Ş. (Fer Mas)’nin … ait özel servisin yedek
parça taleplerini karşılamamak suretiyle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun’u ihlal ettiği iddiası. 20
F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda; şikâyetçi tarafından işletilen ve Ferrari, Maserati,
Lamborghini, Aston Martin ve Porsche markalarına yönelik hizmet sunan özel servisin yedek
parça taleplerinin, bu yedek parçaların Türkiye distribütörlüğünü yapan Fer Mas tarafından
herhangi bir haklı gerekçeye dayanmaksızın reddedildiği, bu durumun özel servis açısından
telafisi mümkün olmayan zararlara neden olduğu belirtilerek, söz konusu uygulamanın 4054
sayılı Kanun’a ve 2005/4 sayılı Motorlu Taşıtlar Sektöründeki Dikey Analaşmalar ve Uyumlu
Eylemlere İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’ne aykırılık teşkil ettiği iddia edilmiştir.
G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 18.5.2010, 30.6.2010 ve 1.7.2010 tarihlerinde,
3975, 5095 ve 5115 sayılar ile giren başvuru üzerine hazırlanan 8.7.2010 tarih ve 2010-4-
166/İİ-10-183.O.S. sayılı İlk İnceleme Raporu, 5.8.2010 tarih ve 10-52 sayılı Kurul 30
toplantısında görüşülmüş ve soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının belirlenmesi
amacıyla, Kanun'un 40/1. maddesi uyarınca önaraştırma yapılmasına 10-52/970-M sayı ile
karar verilmiştir.
İlgili karar uyarınca düzenlenen 27.10.2010 tarih ve 2010-4-166/ÖA-10-371.MG sayılı
Önaraştırma Raporu 1.11.2010 tarih ve REK.0.08.00.00-110/453 sayılı Başkanlık önergesi
ile 10-69 sayılı Kurul toplantısında görüşülerek karara bağlanmıştır.
H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili Rapor’da; başvuru konusu iddiaları destekler nitelikte kanıt
bulunmadığından, Fer Mas hakkında 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma
açılmasına gerek olmadığı görüşüne yer verilmiştir.
40
10-69/1465-563
2
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İlgili Pazar
I.1.1. İlgili Ürün Pazarı
Şikâyete konu iddialar göz önünde bulundurularak, ilgili ürün pazarı “Ferrari ve Maserati
marka otomobillerin satış sonrası yedek parça, bakım ve onarım hizmetleri pazarı” olarak
belirlenmiştir.
I.1.2. İlgili Coğrafi Pazar 50
İncelemeye konu ürünlerin dağıtımı, pazarlaması, satışı ve fiyatlandırılması tüm Türkiye
genelinde benzer nitelik arz ettiğinden, ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak tespit edilmiştir.
I.2. Yapılan Tespitler ve Deliller
I.2.1. Teşebbüslerin Yetkilileri ile yapılan Görüşmeler
I.2.1.1. Fer Mas Oto Ticaret A.Ş.
Şirket yetkilisi konuya ilişkin olarak; Ferrari marka araçların Türkiye’deki tek yetkili satıcı,
servis ve yedek parça sağlayıcısı olduklarını; İstanbul, Ankara ve İzmir’de Ferrari marka
araçlara yönelik hizmet veren özel servislere yedek parça satışı yaptıklarını; şikâyetçi … ile
firma sahibinin eski çalışanları olması ve işten çıkarılması ile başlayan bazı problemlerinin
bulunduğunu; bu firmanın yedek parça talepleri hakkında ise fiyat konusunda anlaşmazlık 60
yaşandığını; şikâyetçinin Amerika’daki yedek parça fiyatları üzerinden alım yapmak
istediğini, ancak Amerika’da Ferrari marka araçların satış koşulları, maliyetleri gibi hususların
farklılık arz etmesi nedeniyle, söz konusu fiyatlardan parça satmayı kabul etmediklerini;
yedek parça fiyatlarının TOFAŞ’ın bayi otomasyon sistemi üzerinden, ilgili yedek parçanın
maliyet kalemleri dikkate alınarak, Fer Mas’ın finans departmanı tarafından hesaplandığını
ifade etmiştir.
Yetkili, ayrıca, hâlihazırda Türkiye’de toplam … adet Ferrari ve Maserati marka araç
bulunduğunu; özel servislerin yedek parçaları kendileri dışında, ithal ederek ve internet
üzerinden, özellikle e-bay kanalıyla da satın aldıklarını; parça fiyatının yüksekliğine bağlı
olarak parçanın internetten alınması ile Fer Mas’tan temin edilmesi arasında fiyat farkı 70
oluştuğunu; ithalat maliyetleri tüm parçalar için aynı olduğundan, ucuz parçalarda fiyat
farkının daha fazla olduğunu belirtmiştir.
I.2.1.2. Özel Servislerin Yetkilileri ile Yapılan Görüşmeler
Raportörlerin görüştüğü Zeymot Otomotiv Ltd. Şti., Porschem Motor Anıl Bergüzar
(Porschem Motor) ve Umut Oto Maserati Özel Servis (Umut Oto) yetkilileri, Fer Mas’tan
yedek parça temini konusunda sorun yaşamadıklarını belirtirken, Porschem Motor ve Umut
Oto yetkilileri, bazı parçalar için Fer Mas’ın fiyatlarının yüksek olması nedeniyle, yurt
dışından temin etmeyi tercih ettiklerini ifade etmişlerdir.
I.2.2. Tespitler
- Fer Mas’ta yapılan yerinde incelemede, adı geçen teşebbüs tarafından Umut Oto, Uzlar 80
Oto Servis Yedek Parça İnş. San. Tic. Ltd. Şti., Karalar Kaporta Boya Servisi, SS Otomotiv
Murat Yurdusev, Saylam Motorlu Araçlar San. ve Tic. A.Ş., Dr. Car Services Ltd. ve Lastikçi
Otomotiv Lastik ve Jant Servisi unvanlı özel servislere yapılan Ferrari ve Maserati marka
otomobillere yönelik yedek parça satışlarına ilişkin, 2010 yılı içerisinde çeşitli tarihlerde
düzenlenmiş faturalar elde edilmiştir.
10-69/1465-563
3
- Fer Mas’tan elde edilen özel servisler ile bireysel talepte bulunan araç sahiplerine satılan,
aynı tür yedek parçalara ait, yakın tarihli muhtelif fatura örnekleri dikkate alınarak hazırlanan
karşılaştırmalı fiyat tablosuna aşağıda yer verilmiştir:
Tablo: Fer Mas tarafından özel servislere ve bireysel müşterilere uygulanan satış bedellerine ilişkin
karşılaştırmalar 90
MÜŞTERİ ADI PARÇA NO FATURA TARİHİ BİRİM FİYATI (TL)
… … … …
… … … …
… … … …
… … … …
… … … …
… … … …
… … … …
… … … …
… … … …
… … … …
- Önaraştırma kapsamında görüşülen özel servislerden elde edilen bilgiler neticesinde,
, , ,
, , vb.
internet sitelerinden Ferrari ve Maserati marka araçlara yönelik yedek parçaların temin
edilmesinin mümkün olduğu anlaşılmıştır.
Bununla birlikte, Ferrari ve Maserati marka araçlara yönelik hizmet sunan özel servisler
tarafından verilen bilgiye göre, sözü edilen araçların yedek parçalarının Türkiye dışındaki
ülkelerden münferit olarak satın alınarak Türkiye’ye getirilmesi ve onarımı yapılan araca
monte edilmesi mümkündür. Söz konusu uygulamanın maliyeti ise parçanın niteliğine ve
fiyatına bağlı olmakla birlikte, Fer Mas’tan ilgili parçanın temin edildiği takdirde katlanılacak 100
maliyetten daha düşük olabilmektedir.
I.3. Değerlendirme
I.3.1. 2005/4 Sayılı Motorlu Taşıtlar Sektöründeki Dikey Anlaşmalar ve Uyumlu
Eylemlere İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği Kapsamında Değerlendirme
Motorlu taşıtlar sektöründeki dikey anlaşmaların 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi
hükümlerinin uygulanmasından grup olarak muaf tutulmasının koşullarını belirleyen 2005/4
sayılı Tebliğ yetkili servisler ile özel servisler arasındaki rekabetin kısıtlanmamasına özen
göstermiş ve bu yönde hükümlere yer vermiştir. Nitekim Tebliğin yürürlüğe konmasındaki
temel amaçlardan birisi de bağımsız servislerin bakım onarım hizmetlerine ilişkin teknik bilgi,
teçhizat ve teşhis cihazlarına erişiminin kolaylaştırılması yoluyla tüketicilere alternatif 110
oluşturmalarının önünü açmaktır. Bu bağlamda, Tebliğde özel servislerin lehine olacak
şekilde, anılan servislerin yetkili servislere tanınan tüm teknik, bilgi, araç ve ekipmana
erişiminin sağlanmasına veya seçici dağıtım sistemi üyelerinin, motorlu taşıtların yedek
parçalarını, bu parçaları motorlu araçların bakım onarımında kullanacak olan özel servislere
satma serbestîsinin kısıtlanmasını engellemeye yönelik birtakım hükümler getirilmiştir. Yetkili
servislerin bağımsız servislere yedek parça satışının kısıtlanması hükmünü içeren
anlaşmalar Tebliğ’in 4. maddesi uyarınca Tebliğ ile getirilen grup muafiyetinden
yararlanamamaktadır