Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2010-4-265 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 11-19/354-114
Karar Tarihi : 31.03.2011
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı KARAKELLE, Doç. Dr. 10
Cevdet İlhan GÜNAY, Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR
B. RAPORTÖRLER : Kerem TOMUR, Esin AYGÜN, Sinan BOZKUŞ
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Lucien ARKAS ve Arkas Denizcilik ve Nakliyat A.Ş.
Temsilcisi: Av. H. Bumin ANAL
Şehit Nevres Blv. No:5 K:4 35210 İzmir
D. TARAFLAR : - Arkas Denizcilik ve Nakliyat A.Ş.
Şehit Nevres Bulvarı No:5 Kat:4 35210 İzmir
- Tarros SPA
Via Privata Enel 19100 La Spezia (SP) İtalya 20
E. DOSYA KONUSU: Arkas Grubu bünyesinde bulunan Tarros Denizcilik ve
Nakliyat A.Ş. (Tarros Denizcilik)'nin %50 oranında hissesinin Tarros SPA
tarafından devralınarak şirketin taraflar arasında ortak girişim haline getirilmesini
amaçlayan anlaşmaya izin verilmesi talebi.
F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 11.10.2010 tarih ve 7725 sayı ile giren
başvuru üzerine düzenlenen 02.12.2010 tarih ve 2010-4-265/BN-10-257.KT sayılı Bilgi
Notu, 08.12.2010 tarih ve 10-76 sayılı Kurul toplantısında görüşülerek, bildirime konu
işlemin 4054 sayılı Kanun’un 7. maddesi ve 1997/1 sayılı Tebliğ çerçevesinde devralma
olarak nitelendirilemeyeceğine, söz konusu başvuruya ilişkin olarak muafiyet-menfi
tespit incelemesi yapılmasına 10-76/1576-M sayı ile karar verilmiştir. 30
Taraflardan istenen ilave bilgilerin en son 21.01.2011 tarih ve 657 sayı ile Kurum
kayıtlarına intikal etmesini takiben, söz konusu karar çerçevesinde hazırlanan,
25.03.2011 tarih ve 2010-4-265/ MM-11-257.KT sayılı Muafiyet Ön İnceleme Raporu,
28.03.2011 tarih ve REK.0.08.00.00-130.01.03/112 sayılı Başkanlık önergeleri ile 11-19
sayılı Kurul toplantısında görüşülerek karara bağlanmıştır.
G. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili Raporda;
- Bildirime konu Ortak Girişim Anlaşması’nın, Kanun’un 4. maddesi kapsamında
değerlendirilebileceği,
- Ancak anılan Anlaşma’nın, Kanun’un 5. maddesinde öngörülen muafiyet şartlarını haiz
olduğu ve bu nedenle söz konusu anlaşmaya 5 yıl süre için muafiyet tanınabileceği 40
görüşüne yer verilmiştir.
11-19/354-114
2
H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
H.1. İlgili Pazar
H.1.1. İlgili Ürün Pazarı
Tarafların faaliyet alanları dikkate alınarak, ilgili ürün pazarları “gemi acentelik hizmetleri
pazarı” ve “hatlı konteynır taşımacılığı pazarı” olarak belirlenmiştir.
H.1.2. İlgili Coğrafi Pazar
Gemi acenteliği hizmetinin ülkemizdeki tüm limanlarda ve tüm yük tipleri için (konteynır,
kuru dökme yük gibi) verilebilmesi mümkündür. Diğer taraftan, ilgili mevzuat hükümleri 50
uyarınca acentelik hizmetlerinin sunumunda coğrafi bir sınırlama bulunmamaktadır. Bir
ilde kurulu bulunan acenteler diğer illerde doğrudan (yerel şubeler vasıtasıyla) veya tali
acenteler aracılığı ile faaliyet gösterebilme imkânına sahiptirler. Bu çerçevede, gemi
acentelik hizmetleri için ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak belirlenmiştir.
Hatlı konteynır taşımacılığı pazarı içinse, işlemin etkisinin görülebileceği “Türkiye-İtalya
hattı” ilgili coğrafi pazar olarak tespit edilmiştir.
H.2. Tespitler ve Değerlendirme
H.2.1. İşlemin 4054 sayılı Kanun’un 4. ve 5. Maddeleri Kapsamında
Değerlendirilmesi
İnceleme konusu Anlaşma’nın tarafları arasında konteynır taşımacılığı pazarındaki 60
rakiplik münasebeti, Anlaşma’nın 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti
Tebliği kapsamında ele alınmasına engel teşkil ettiğinden, Kanun’un 5. maddesi
çerçevesinde bireysel muafiyet incelemesi yapılmıştır.
Bildirim konusu ortak girişimin ana teşebbüsleri gemi acenteliği ve konteynır taşımacılığı
alanında faaliyet göstermektedirler. Bu çerçevede, bildirim konusu işlemin teşebbüsler
arasında koordinasyon doğurucu bir etkisinin olup olmayacağının incelenmesi
gerekmektedir.
H.2.1.1. Acentelik Hizmetleri Bakımından
Dosya mevcudu bilgilere göre, Tarros Grubu Türkiye’de, mevcut bildirim ile kurulması
planlanan Tarros Denizcilik dışında, gemi acenteliği hizmeti vermemekte veya böyle bir 70
hizmet sunan teşebbüste ortaklığı bulunmamaktadır. Arkas Grubu ise Arkas Denizcilik
ve Nakliyat A.Ş. (Arkas Denizcilik) vasıtasıyla Türkiye’de gemi acenteliği hizmeti
sunmaktadır. Dolayısıyla, ana teşebbüslerden yalnızca birinin acentelik hizmet vermesi
nedeniyle, gemi acenteliği hizmetleri bakımından taraflar arasında koordinasyon
doğurucu bir etkinin oluşmayacağı anlaşılmıştır.
H.2.1.2. Konteynır Taşımacılığı Hizmetleri Bakımından
Bildirim Formu’nda yer alan bilgilere göre hem Arkas Grubu hem de Tarros Grubu
konteynır taşımacılığı alanında faaliyet göstermektedir. Tarafların faaliyetleri arasındaki
çakışma Türkiye-İtalya hattı bakımından söz konusu olup, anılan pazarda Arkas
Grubu’nun pazar payı …, Tarros Grubu’nun pazar payı ise … olarak bildirilmiştir. 80
Dolayısıyla konteynır taşımacılığı pazarındaki faaliyetlerinde, anılan hatta örtüşme
bulunan tarafların, ortaklaşa kurdukları acentelik şirketi vasıtasıyla koordinasyona yol
açma riskinin bulunup bulunmadığı incelenmiştir.
11-19/354-114
3
Esasen, herhangi bir rekabet kısıtlamasına bireysel muafiyet tanınması için iki olumlu iki
olumsuz koşulun birlikte sağlanması gerekmektedir. Bu hallerden birinin dahi
karşılanmaması halinde, bireysel muafiyet tanınması mümkün olmayacaktır.
a) Malların üretim veya dağıtımı ile hizmetlerin sunulmasında yeni gelişme ve
iyileşmelerin ya da ekonomik veya teknik gelişmelerin sağlanması
Bu hüküm çerçevesinde hangi hallerin ekonomik yarar sağladığının somut olayın 90
özelliklerine göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, üretim ve dağıtım
maliyetlerinin düşürülmesi, kalitenin artırılması, malın arzında devamlılığın sağlanması,
yeni piyasalara girişin kolaylaştırılması ve yeni ürünlerin ya da üretim tekniklerinin
bulunması ekonomik yararın sağlandığı hususlar arasında görülmektedir.
İnceleme konusu olayda, yeni şirketin kurulma amacı, gemi acenteliği sektöründe
dünyadaki gelişmelere ayak uydurabilmek ve küresel ölçekte faaliyet gösteren Tarros
Grubu’nun Türkiye’de böyle bir ortaklıkla mevcudiyetini sağlayarak sunulan hizmetin
kalitesini arttırmak ve müşteri lehine avantajlı fiyatlar uygulanmasını temin etmek olarak
bildirilmi