Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2010-1-353 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 11-25/470-141
Karar Tarihi : 21.04.2011
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı KARAKELLE,
Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR 10
B. RAPORTÖRLER : Çiğdem ÜNAL, Fatma ATAÇ
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - Emek Ecza Deposu İlaç ve Kimyevi Maddeler İth. İhr. ve Tic. A.Ş.
Molla Şeref Mah. Oğuzhan Cad. No:21/4
Fındıkzade/İstanbul
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR :-Lundbeck İlaç Tic. Ltd. Şti
Rüzgarlıbahçe Mah. Cumhuriyet Cad. No:22 Gülsan Plaza
Kat 1/1 34829 Kavacık Beykoz/İstanbul
- Servier İlaç ve Araştırma A.Ş. 20
Büyükdere Cad. Meydan Sok. No:28 Beybi Giz Kule No:28
Kat 22-23-24 Maslak/İstanbul
- Pierre Fabre İlaç A.Ş.
Abbasağa Mah. Keşşat Sok. No:4 Şatıroğlu İşhanı D:10
Beşiktaş/İstanbul
- Guerbet Tıbbi ve Kimya Madde Tic. A.Ş.
Kısıklı Cad. Haluk Türksoy Sok. No:4 Kat:2 34662 Altunizade
Üsküdar/İstanbul
- Opakim Tıbbi Ürünler Tic. Ltd. Şti.
Tophanelioğlu Cad. No:76 Altunizade Üsküdar/İstanbul 30
- Schering-Plough Tıbbi Ürünler Tic. A.Ş.
Maya Plaza Yıldırım Oğuz Göker Cad. 34335 Akatlar/İstanbul
- Merck Sharp Dohme İlaçları Ltd. Şti.
Balabandere Cad. No:2/4 İstinye/İstanbul
- Kansuk Laboratuarı San. ve Tic. A.Ş.
Beşyol Mah. Eski Londra Asfaltı No:4 Sefaköy/İstanbul
- GlaxoSmithKlein İlaçları San. ve Tic. A.Ş.
Büyükdere Cad. 1. Levent Plaza B Blok No:173 1.
Levent/İstanbul
- Chiesi İlaç Ticaret A.Ş. 40
Büyükdere Cad. No:122 Özsezen İş Mer. C Blok K:3
Şişli/İstanbul
- Sandoz İlaç Sanayi ve Tic. A.Ş.
Küçükbakkalköy Mah. Şehit Şakir Elkovan Cad. No:2 34750
Kadıköy/İstanbul
- Bristol Myers Squibb İlaçları Inc. İstanbul Şubesi
Plaza Spring Giz Meydan Sok. Kat:8 Maslak/İstanbul
- Fako İlaçları A.Ş.
Gültepe Mah. Harman Cad. Ali Kaya Sok. Polat İş Merkezi
B Blok No:2 K:1-7-8 Levent/İstanbul 50
11-25/470-141
2
- Kurtsan İlaçları A.Ş.
Ali Rıza Gülcan Cad. Alparslan İş Merkezi No:27/10
Merter/İstanbul
- Wyeth İlaçları A.Ş.
Büyükdere Cad. Maya Akar Center No:100-105 Kat:9
Esentepe/İstanbul
E. DOSYA KONUSU: İlaç sağlayıcısı bazı teşebbüslerin diğer ecza depolarıyla
Emek Ecza Deposu İlaç ve Kimyevi Mad. Itr. İth. İhr. ve Tic. A.Ş. arasında adı
geçen teşebbüs aleyhine fiyat ayrımcılığı yaptıkları iddiası.
F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle; 60
- Emek Ecza Deposunun 35 yıldır ilaçların serbest eczanelere ve hastane
eczanelerine satışı ve sevkiyatı alanında faaliyet gösterdiği,
- Haklarında başvuruda bulunulan ilaç sağlayıcısı teşebbüslerin diğer ecza
depolarına ve ecza kooperatiflerine sağladığı iskonto, mal fazlası, çıkışa prim,
dönemsel prim gibi imkânları Emek Ecza Deposuna sağlamadıkları ve
dolayısıyla diğer ecza depolarıyla Emek Ecza Deposu arasında Emek Ecza
Deposu aleyhine ayrımcılık yaptıkları,
- İddia edilen ayrımcı uygulamanın diğer ecza depolarıyla Emek Ecza Deposu
arasında maliyet farklılıklarına yol açtığı,
- Bu maliyet farklılıklarının Emek Ecza Deposunun mal tedarikinde sorunlara ve 70
dolayısıyla finansal bir krize yol açtığı, bu finansal kriz neticesinde Emek Ecza
Deposunun ticari faaliyetlerinin zorunlu olarak sona erdiği
belirtilerek haklarında başvuruda bulunulan teşebbüslerin hakim durumda
bulundukları ve bu hakim durumlarını kötüye kullandıkları iddia edilmiştir.
G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 29.12.2010 tarih ve 9710-9724 sayı ile
intikal eden başvuru üzerine yapılan inceleme sonucunda düzenlenen 03.03.2011
tarih, 2010-1-353/ İİ-11-375.ÇÜ sayılı İlk İnceleme raporu Kurul’un 10.03.2011 tarih
ve 11-15/257-M sayılı toplantısında değerlendirilmiş ve konu hakkında önaraştırma
yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca yapılan inceleme sonucunda
hazırlanan 15.04.2011 tarih ve 2010-1-353/ÖA-11-375.ÇÜ sayılı Önaraştırma 80
Raporu, 18.04.2011 tarih ve REK.0.05.00.00-110/87 sayılı Başkanlık Önergesi ile 11-
25 sayılı Kurul toplantısında görüşülerek karara bağlanmıştır.
H. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; Lundbeck İlaç Tic. Ltd. Şti., Servier
İlaç ve Araştırma A.Ş., Pierre Fabre İlaç A.Ş., Guerbet Tıbbi ve Kimya Madde Tic.
A.Ş., Opakim Tıbbi Ürünler Tic. Ltd. Şti., Schering-Plough Tıbbi Ürünler Tic. A.Ş.,
Merck Sharp Dohme İlaçları Ltd. Şti., Kansuk Laboratuarı San. ve Tic. A.Ş.,
GlaxoSmithKlein İlaçları San. ve Tic. A.Ş., Chiesi İlaç Ticaret A.Ş., Sandoz İlaç
Sanayi ve Tic. A.Ş., Bristol Myers Squibb İlaçları Inc., Fako İlaçları A.Ş., Kurtsan
İlaçları A.Ş., Wyeth İlaçları A.Ş.’nin diğer ecza depolarıyla Emek Ecza Deposu İlaç ve
Kimyevi Maddeler Itriyat İth. İhr. ve Tic. A.Ş. arasında Emek Ecza Deposu İlaç ve 90
Kimyevi Maddeler Itriyat İth. İhr. ve Tic. A.Ş. aleyhine fiyat ayrımcılığı yaptığı iddiasını
destekleyecek bulgulara rastlanmadığı, bu nedenle anılan teşebbüsler hakkında bir
soruşturma açılmasına yer olmadığı ve şikayetin reddedilmesi gerektiği ifade
edilmiştir.
11-25/470-141
3
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Firmalara İlişkin İncelemeler
I.1.1. Lundbeck’e İlişkin İncelemeler
Lundbeck, tüm ecza depolarına fiyat listelerinde ilan edilmiş bulunan imalatçı satış
fiyatı ve iskonto oranları üzerinden satış yaptığını, söz konusu fiyat listelerinin isteyen
ecza depolarına faks veya elektronik posta yoluyla bildirildiğini, herhangi bir ecza 100
deposuna ayrıcalıklı bir fiyat ve/veya iskonto oranı uygulanmadığını bildirmiştir.
Dosya kapsamındaki bilgilerden şirketin hâlihazırda herhangi bir ecza deposu ile ciro
anlaşmasının veya özel iskonto oranları uygulamasının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ancak belirli ilaçlar için, depolar tarafından eczanelere yönelik belli sayıda kutunun
sipariş edilmesi durumunda depoların belli bir miktar mal fazlasına hak kazandıkları
aylık kampanyalar yapılabilmektedir. Bu kampanyalar elektronik posta ya da faks
yoluyla tüm ecza depolarına duyurulmakta ve tüm depolar bakımından eşit şekilde
uygulanmaktadır.
Ayrıca teşebbüs 2005-2009 döneminde ecza depolarıyla zaman zaman şifahi olarak
dönemsel ciro primi anlaşmaları yapılmış olduğunu –ticari sır olması itibarıyla bu 110
kısım çıkarılmıştır-, prim uygulamasının tüm depolar bakımından aynı koşullarda
geçerli olduğunu belirtmiştir.
Lundbeck’in 2005-2009 döneminde bazı ecza depolarına satışlarının kutu ve ciro
olarak miktarları Tablo 1’de yer almaktadır:
Tablo 1- Lundbeck’in 2005-2009 Yıllarında Bazı Ecza Depolarına Yaptığı Satışlar
2005 2006 2007 2008 2009 Depo
Adı Kutu TL Kutu TL Kutu TL Kutu TL Kutu TL
Dilek
Emek
Galenos
Hedef
Nevzat
Selçuk
Tablo 1’den görüldüğü üzere Emek Ecza Deposunun 2005-2009 yılları arasında
Lundbeck’ten yapmış olduğu alımların miktarı, incelen diğer ecza depolarının alım
miktarlarının hayli altında kalmaktadır.
I.1.2. Servier’e İlişkin İncelemeler
Servier ecza depoları ile çalışma şartlarının satılan ürün bazında tanımlandığını ve 120
bu şartların tüm ecza depoları için aynı olduğunu bildirilmiştir. Söz konusu koşulların
revize edildiği dönemlerde ecza depolarına elektronik posta ve/veya faks ile
duyurulduğu ifade edilmiştir.
Servier’in 2005-2009 döneminde bazı ecza depolarına satışlarının kutu ve ciro olarak
miktarları Tablo 2’de yer almaktadır:
11-25/470-141
4
Tablo 2- Servier’in 2005-2009 Yıllarında Bazı Ecza Depolarına Yaptığı Satışlar
2005 2006 2007 2008 2009
Depo
Adı
Kutu TL Kutu TL Kutu TL Kutu TL Kutu TL
Dilek
Emek
Galenos
Hedef
Nevzat
Selçuk
Tablo 2’den görüldüğü üzere Emek Ecza Deposunun 2005-2009 yılları arasında 130
Servier’den yapmış olduğu alımların miktarı, incelen diğer ecza depolarının alım
miktarlarının hayli altında kalmıştır.
I.1.3. Pierre Fabre’ye İlişkin İncelemeler
Firmanın 2005 yılında ….. ve ….. adlı ürünlerin satışlarının artması amacıyla ….. ve
….. ile belli bir satış hedefine ulaşmaları koşuluyla yıllık ciro primi anlaşması
yaptıkları tespit edilmiştir. Aynı ürünler için 2007’den sonraki dönemlerde Emek Ecza
Deposu dâhil tüm ecza depolarına eşit şartlarda, yılda bir veya iki kez uygulanan
satış kampanyaları ile alım miktarlarına göre ekstra vade ve iskonto uygulanmıştır.
Kampanya şartları depolara telefon, faks, elektronik posta ve saha kadroları
aracılığıyla duyurulmuştur. Bununla birlikte hâlihazırda özel şartlarla çalışılan 140
herhangi bir ecza deposu bulunmamaktadır.
Pierre Fabre’nin 2005-2009 döneminde bazı ecza depolarına satışlarının kutu ve ciro
olarak miktarları Tablo 3’de yer almaktadır:
Tablo 3- Pierre Fabre’nin 2005-2009 Yıllarında Bazı Ecza Depolarına Yaptığı Satışlar
2005 2006 2007 2008 2009
Depo
Adı
Kutu TL Kutu TL Kutu TL Kutu TL Kutu TL
Dilek
Emek
Galenos
Hedef
Nevzat
Selçuk
Tablo 3’den görüldüğü üzere Emek Ecza Deposunun 2005-2009 yılları arasında
Pierre Fabre’den yapmış olduğu alımların miktarı, incelen diğer ecza depolarının alım
miktarlarının hayli altında kalmıştır.
I.1.4. Guerbet’e İlişkin İncelemeler
Guerbet’e gönderilen bilgi isteme yazısına cevap olarak gönderilen yazıya göre
firmanın ecza depolarına yaptığı satış koşulları sözlü olarak belirlenmektedir. Ecza 150
depolarına 90 günlük vade uygulayan firma, iskonto, mal fazlası gibi satış koşulları
11-25/470-141
5
hakkında dönemsel olarak firmanın ihtiyacına ve müşterilerin durumuna göre karar
vermektedir. Firma, 2008 ve 2009 yıllarında Hedef, Selçuk ve Dilek ecza depolarına
özel koşullu satış yapmıştır. Bu koşullar Tablo 4’de özetlenmiştir:
Tablo 4- Guerbet’in Bazı Ecza Depolarına Uyguladığı Özel Satış Koşulları
Dönem
Depo Adı Nisan-Haziran
2008
Temmuz-Eylül
2008
Ekim-Aralık
2008
Ocak-Mart 2009 Nisan-Haziran
2009
Hedef
Selçuk
Dilek
Guerbet’in 2005-2009 döneminde bazı ecza depolarına satışlarının kutu ve ciro
olarak miktarları Tablo 5’de yer almaktadır:
Tablo 5 - Guerbet’in 2005-2009 Yıllarında Bazı Ecza Depolarına Yaptığı Satışlar
Tablo 5’den görüldüğü üzere Emek Ecza Deposunun Guerbet’ten yaptığı alımlar
incelenen dönem boyunca Hedef ve Selçuk Ecza Depolarının alımlarının önemli 160
ölçüde altında kalmıştır. Diğer ecza depoları bakımından ise yıllar itibarıyla
değişiklikler olsa da özel koşullar uygulandığı belirtilen 2008 ve 2009 yıllarında özel
koşullar uygulanan ecza depolarının alımlarının Emek Ecza Deposunun alımlarının
üzerinde olduğu anlaşılmıştır.
I.1.
