REKABET KURUMU
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2010-1-267 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 11-54/1394-502
Karar Tarihi : 27.10.2011
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı KARAKELLE,
Doç. Dr. Cevdet İlhan GÜNAY, Dr. Murat ÇETİNKAYA,
Reşit GÜRPINAR, Prof. Dr. Metin TOPRAK 10
B. RAPORTÖR : Harun ULU
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : OPET Petrolcülük A.Ş.
Temsilcisi: Dr. Kemal Tahir SU
Turan Güneş Bul. 63/1 Yıldız/Ankara
D. DOSYA KONUSU: OPET Petrolcülük A.Ş. (OPET) ile Ufuk Petrol Ürünleri Tic.
San. Ltd. Şti. (Ufuk Petrol) arasındaki dikey ilişkiye EPDK lisans tarihinden
başlamak üzere 10 yıl süreyle muafiyet tanınması talebi.
E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 01.09.2010 tarihinde 6856 sayı ile giren
bildirim üzerine, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un ve 2002/2 sayılı 20
Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’nin ilgili hükümleri uyarınca yapılan
inceleme sonucunda düzenlenen 17.10.2011 tarih ve 2010-1-267/MM-11-264.HU
sayılı Muafiyet Ön İnceleme Raporu 20.10.2011 tarih ve REK.0.15.00.00-130/295
sayılı Başkanlık Önergesi ile 11-54 sayılı Kurul toplantısında görüşülerek karara
bağlanmıştır.
F. RAPORTÖRÜN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, bildirilen dikey ilişkiye EPDK lisans
tarihinden başlamak üzere bireysel muafiyet tanınamayacağı, bununla birlikte ilgili
dikey sözleşmenin 18.09.2010 tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup
muafiyetinden yararlandığı görüşü ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME 30
G.1. İlgili Pazar
Taraflar arasındaki “Bayilik Sözleşmesi”nin kapsamı göz önüne alındığında, bildirime
konu işlem çerçevesinde ilgili ürün pazarı, “oto-LPG dışında kalan otomotiv yakıtları”,
“oto-LPG” ve “madeni yağ” pazarları olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte, emsal Kurul
kararları ve başvurunun içeriği ve etki alanı da dikkate alınarak, değerlendirmede
öncelikle oto-LPG dışında kalan otomotiv yakıtları pazarı göz önünde
bulundurulmuştur. Diğer taraftan, gerek beyaz akaryakıt ürünleri, gerekse oto-LPG ve
madeni yağ dağıtım faaliyetlerinin yurt çapında gerçekleştirilmesi ve ilgili hizmetler
bakımından rekabet şartlarının farklılaşmasına neden olacak bir unsur bulunmaması
nedeniyle ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak kabul edilmiştir. 40
G.2. Bildirim Konusu İşlem
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, Kocaeli ili, Gebze ilçesi Durhasan mevkiinde
bulunan taşınmaz ile ilgili olarak OPET ve Ufuk Petrol Arasında 09.02.2004 tarihinde
anılan taşınmazda inşa edilecek akaryakıt istasyonu ile ilgili bir bayilik sözleşmesi
yapılmıştır. Mülkiyeti Ufuk Petrol’e ait olan bu taşınmazın kullanım hakkı 11.03.2004
tarihinde 15 yıl süre ile OPET’e bırakılmıştır. 11.03.2004 tarihinden itibaren akaryakıt
verilmeye başlayan Ufuk Petrol ile 28.12.2006 tarihinde yeni bir bayilik sözleşmesi
11-54/1394-502
2
imzalanmıştır. Çeşitli nedenlerle faaliyete başlayamayan istasyon bayilik lisansını
14.02.2007 tarihinde almıştır.
Bildirimde ilgili taşınmazın önceden beyaz baraklı istasyon olarak faaliyet gösterdiği, 50
bununla birlikte OPET tarafından istasyonun ilk etapta baştan sona yenilendiği ve aynı
zamanda aynı taşınmazın başka bir bölümünde yeni bir istasyon inşa edildiği
belirtilmektedir. Öte yandan, devlet kurumlarından kaynaklanan nedenlerle de istasyon
faaliyete hemen geçememiştir. Bildirim başvurusunda, anılan istasyona yüksek
miktarda yatırım yapıldığı, fakat faaliyete geçmesinde problemler çıktığı dikkate
alınarak ilgili dikey ilişkiye EPDK lisans tarihinden itibaren 10 yıl süre ile bireysel
muafiyet tanınması talep edilmektedir.
G.3. Değerlendirme
2002/2 sayılı Tebliğ’in sağladığı grup muafiyetinden yararlanabilmek için öncelikle
sağlayıcının veya tek alıcıya sağlama yükümlülüğü içeren anlaşmalarda alıcının pazar 60
payının %40 eşiğini aşmaması gerekmektedir. Rekabet Kurulunun ilgili ürün pazarında
aldığı benzer kararlarda ve EPDK tarafından yayınlanan 2010 yılı Petrol Piyasası
Sektör Raporu’nda da sabit olduğu üzere, oto-LPG dışında kalan otomotiv yakıtları
pazarında tek başına %40 pazar payı eşiğini aşan herhangi bir teşebbüs
bulunmamaktadır. Bu açıdan, bildirilen dikey ilişkinin 2002/2 sayılı Tebliğ’in 4.
maddesinde yer alan “Anlaşmaları Grup Muafiyeti Kapsamı Dışına Çıkaran
Sınırlamalar” ve 5. madde ile getirilen “Rekabet Etmeme Yükümlülüğü” açısından
değerlendirilmesi gerekm