Rekabet Kurumu Başkanlığından,
(Danıştay Kararları Üzerine Verilen)
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2008-1-153 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 12-41/1171-384
Karar Tarihi : 09.08.2012
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Prof. Dr. Metin TOPRAK, Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, Doç. Dr.
Cevdet İlhan GÜNAY, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR
B. RAPORTÖR : Selen Yersu ŞAHİN
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Eskişehir Sanayi Odası Organize Sanayi Bölgesi
Temsilcisi: Av. Barış SÜTKEN
Şair Fuzuli Cad. No:40 26010 Eskişehir
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Esgaz Eskişehir Şehir İçi Gaz Dağıtım A.Ş.
Hoşnudiye Mah. İsmet İnönü 1 Cad. No:131 Eskişehir
- Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş.
Bilkent Plaza A - II Blok 06800 Bilkent/Ankara
(1) E. DOSYA KONUSU: Esgaz Eskişehir Şehir İçi Gaz Dağıtım A.Ş. ve Boru Hatları ile
Petrol Taşıma A.Ş.’nin serbest tüketici Eskişehir Sanayi Odası Organize Sanayi
Bölgesinden tahsil ettikleri doğal gaz taşıma bedeli ile aşırı fiyatlama yapmak
suretiyle hakim durumlarını kötüye kullandıkları iddiasına ilişkin 25.02.2009 tarih
ve 09-08/158-M sayılı Kurul kararının Danıştay 13. Dairesinin 06.04.2012 tarih ve
2009/2951 E., 2012/601 K. sayılı kararı ile iptali üzerine ilgili dosyanın yeniden
değerlendirilmesi.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Esgaz Eskişehir Şehir İçi Gaz Dağıtım A.Ş. (ESGAZ) ve Boru
Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ)’nin serbest tüketici Eskişehir Sanayi Odası
Organize Sanayi Bölgesi (EOSB)’nden tahsil ettikleri doğal gaz taşıma bedeli ile 4054
sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6. maddesini ihlal ettiklerine yönelik
olarak EOSB tarafından yapılan ve Kurum kayıtlarına 15.12.2008 tarihinde giren
şikayette özetle;
- EOSB tarafından, serbest tüketici olarak BOTAŞ’tan tedarik ettikleri doğal gazın,
işletme hakkı ESGAZ’a ait olan boru hattı ile verilmesi sebebiyle ESGAZ’a taşıma
bedeli ödendiği ve bu bedelin BOTAŞ tarafından kendilerine fatura edildiği,
- Serbest tüketicilere uygulanan taşıma bedeli tarifelerinin, Enerji Piyasası Düzenleme
Kurumu (EPDK) tarafından üst sınır olarak belirlendiği,
- EOSB’ye doğal gaz taşıyan boru hattının yapım maliyeti ile karşılaştırıldığında ve
EOSB’nin söz konusu hattın kapasitesinin yalnızca %10’unu kullanmakta olduğu
dikkate alındığında, BOTAŞ ve ESGAZ’ın, söz konusu taşıma bedelini üst sınırdan
tahsil ederek fahiş fiyat uygulamak suretiyle 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini ihlal
ettiği
belirtilmiş ve 4054 sayılı Kanun çerçevesinde gereğinin yapılması talep edilmiştir.
Anılan şikayete ilişkin olarak hazırlanan 16.02.2009 tarih ve 2008-1-153/BN-09-MSÜ
sayılı bilgi notu üzerine alınan 25.02.2009 tarih ve 09-08/158-M sayılı Rekabet Kurulu
12-41/1171-384
2/6
kararında, şikayetin 4054 sayılı Kanun kapsamında olmadığına ve aynı Kanun’un 42/2.
maddesi uyarınca reddine karar verilmiştir.
Söz konusu Kurul kararının iptali istemiyle EOSB vekili tarafından Danıştayda açılan
dava sonucunda, Danıştay 13. Dairesi, 06.04.2012 tarih ve 2009/2951 E., 2012/601 K.
sayılı kararı ile, EOSB’nin iddialarının 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında
olduğu gerekçesiyle, anılan Kurul kararının iptaline karar vermiştir.
Danıştayın söz konusu kararı üzerine hazırlanan 30.05.2012 tarih ve 2008-1-153/İİ
sayılı ilk inceleme raporu Kurulun 06.06.2012 tarih ve 12-30 sayılı toplantısında
görüşülmüş ve şikayet konusu hususlara ilişkin olarak 4054 sayılı Kanun’un 40.
maddesi uyarınca önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca
düzenlenen 27.07.2012 tarih ve 2008-1-153/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu görüşülerek
karara bağlanmıştır.
(3) G. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, dosya konusu iddialara yönelik olarak 4054
sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına gerek bulunmadığı,
şikayetin reddedilmesi gerektiği görüşü ifade edilmiştir.
H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
H.1. İlgili Pazar
(4) Dosya kapsamında iki ilgili ürün pazarı belirlenmiştir. Bunlardan ilki, “doğal gaz dağıtımı”
pazarıdır. Doğal gaz dağıtım hizmetleri açısından her bir dağıtım bölgesi ayrı bir ilgili
coğrafi pazar olarak kabul edildiğinden, doğal gaz dağıtımı ilgili ürün pazarı bakımından
ilgili coğrafi pazar, ESGAZ’ın dağıtım faaliyeti gösterdiği bölge olan “Eskişehir ili”dir.
Diğer ilgili ürün pazarı ise, “doğal gazın toptan satışı” pazarı olup, toptan satış faaliyeti
bakımından ilgili coğrafi pazar “Türkiye”dir.
H.2. İlgili Sektörel Düzenlemeler
(5) Dosyadaki bilgilere göre, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun 11. maddesi ile
aynı Kanun’un anılan hükmü doğrultusunda çıkarılan Doğal Gaz Piyasası Tarifeler
Yönetmeliği’nin 4. ve 14. madde hükümleri ve şikayetin söz konusu olduğu dönemde,
ESGAZ’ın uygulayacağı taşıma bedeline ilişkin olarak EPDK tarafından alınmış Kurul
kararları uyarınca, ESGAZ için geçerli olacak taşıma bedeli üst sınırının mevcut
durumda, 12.03.2008 tarih ve 1524 sayılı EPDK Kurul kararında belirlenen yöntemle
hesaplandığı1; sekiz yıllık geçiş döneminin ardından ise, serbest tüketicilerden, EPDK
tarafından belirlenecek üst limiti aşmayan sistem kullanım bedeline eşit tutarda bir
taşıma bedeli tahsil edileceği anlaşılmaktadır2.

1 12.03.2008 tarih ve 1524 sayılı Kurul kararının 1(B)(a) maddesinde, 4646 sayılı Kanun’un yürürlüğe
girdiği tarihten önce alınmış bir hak, belge, izin ve yetkilendirmeye dayanarak doğal gaz dağıtım
faaliyetinde bulunan şehir içi doğal gaz dağıtım tüzel kişilerinin sadece taşıma hizmeti alanlara
uygulayacakları taşıma bedelinin üst sınırının hesaplanmasına yönelik bir formül bulunmaktadır:
ftaşıma (i) = ftaşıma (i-1) (1+ÜFE(i-2))
i : Tarifenin uygulanacağı ay,
ftaşıma (i) : i nci ayda, ilgili dağıtım şirketinin taşıma bedeli üst sınırı (YTL / m
3),
ftaşıma (i-1) : i-1 inci ayda, ilgili dağıtım şirketinin taşıma bedeli üst sınırı (YTL / m
3),
ÜFE(i-2) : i-2 nci ayda ÜFE’de meydana gelen ve i-1 inci ay içinde açıklanan değişim oranı (%).
Aynı Kurul kararının 3(c) maddesinde, ESGAZ’ın sadece taşıma hizmeti alanlara uygulayacağı taşıma
bedelinin, ilgili ayda geçerli olan taşıma bedeli üst sınırını aşamayacağı belirtilmiştir. Ayrıca, kararın 3(e)
maddesinde, BOTAŞ’ın ya da diğer tedarikçilerin ESGAZ dağıtım bölgesinde bulunan serbest tüketicilere
doğal gaz satışı yapması halinde, ilgili ayda ESGAZ için geçerli olan taşıma bedelinin, BOTAŞ ya da ilgili
tedarikçiler tarafından ESGAZ’a ödeneceği ifade edilmiştir.
2 Mart 2004 tarihinde özelleştirilen ESGAZ için mevzuatta öngörülen sekiz yıllık sürenin sonuna gelinmiş
olmakla birlikte, Mart 2012 tarihinden itibaren tahsil edilecek taşıma bedeli üst sınırının ne olacağı konusu
EPDK tarafından henüz netleştirilmemiş olduğundan, taşıma bedeli üst sınırının halen 12.03.2008 tarih ve
1524 sayılı EPDK Kurul kararında formülize edilen yöntemle hesaplandığı anlaşılmaktadır.
12-41/1171-384
3/6
H.3. Değerlendirme
(6) Şikayetin konusunu, serbest tüketici statüsündeki EOSB’nin, ESGAZ’a ödenen ve
BOTAŞ tarafından kendilerine fatura edilen taşıma bedelinin EPDK tarafından
belirlenen üst sınırdan tahsil edilmek suretiyle aşırı fiyatlama yapıldığı yönündeki iddia
oluşturmaktadır. Nitekim raportörlerce ESGAZ’dan edinilen yazı ve ekleri
incelendiğinde, Eskişehir ilinde başka bir tedarikçiden (BOTAŞ’tan) doğal gaz tedarik
eden ve ESGAZ’dan yalnızca taşıma hizmeti alan ve tek serbest tüketici olan
EOSB’den, yukarıda yer verilen 12.03.2008 tarih ve 1524 sayılı EPDK Ku