Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2013-5-26 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 13-55/761-320
Karar Tarihi : 27.09.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı KARAKELLE,
Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER : Makbule Nazlı AKSOY, M. Mete BAŞBUĞ, Mehmet TOKGÖZ
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - İhbar
- Resen
D. HAKKINDA İNCELEME
(1) E. DOSYA KONUSU: Muğla ili Fethiye ilçesinde faaliyet gösteren hazır beton
üreticilerinin aralarında anlaşarak yüksek fiyat uyguladıkları iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle, Muğla ili Fethiye ilçesinde hazır beton
sektöründe faaliyet gösteren As Ado Hazır Beton San. Nak. ve Tic. A.Ş. (AS ADO), Batı
Beton A.Ş.(BATI BETON), Modern Beton San. ve Tic. A.Ş.(MODERN) teşebbüslerinin
aralarında anlaşarak ürün fiyatlarını ülke genelindeki fiyatlardan %25 daha yüksek
belirledikleri, aynı sınıf hazır beton ürünlerine aynı birim fiyatı verdikleri ifade edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 05.07.2013 tarih 4120 sayı ve 09.07.2013
tarih 4178 sayı ile giren gizlilik talepli ihbarlar üzerine hazırlanan 10.07.2013 tarih ve
2013-5-26/İİ sayılı ilk inceleme raporu Rekabet Kurulunun 18.07.2013 tarihli
toplantısında görüşülmüş ve 13-46/611-M sayılı Rekabet Kurulu kararıyla şikâyete konu
teşebbüsler hakkında önaraştırma yapılması kararlaştırılmıştır. Bunun sonucunda
düzenlenen 10.09.2013 tarih ve 2013-5-26/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu görüşülerek
karara bağlanmıştır.
YAPILANLAR : - Urantaş İnş. San. Tic. A.Ş.
Erenbeleni Mevkii 1418. Sok. No: 78 Fethiye/Muğla
- Muslular San. Tic. ve Tur. Ltd. Şti.
Karagedik Mah. 1491. Sokak Fethiye/Muğla
- As-Ado Hazır Beton San. Nak. ve Tic. A.Ş.
Deliktaş Mevkii No: 7 Çaltıözü Köyü Eşen Fethiye/Muğla
- Modern Beton San. ve Tic. A.Ş.
Temsilcisi: Av.Gönenç GÜRKAYNAK
Yıldız Mah. Çitlenbik Sok. No:12 Beşiktaş 34349 Beşiktaş/İstanbul
- Tekeli Hazır Beton İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.
Çamurköy Köyü Hafızlar Mah. No: 166 Seydikemer Fethiye/Muğla
- Batı Beton A.Ş.
Adnan Menderes Bulvarı Günlükbaşı Fethiye/Muğla
- Yiğit Beton Hafriyat Oto. İnş. Nak. Tur. Tic. ve San Ltd. Şti.
Karagedik Mah. . No:6 Fethiye/Muğla
13-55/761-320
2/6
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, 4054 sayılı Kanun kapsamında soruşturma
açılmasına gerek olmadığı ifade edilmiştir.
I.İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İnceleme
(5) Önaraştırma çerçevesinde Denizli merkezli MODERN’in Fethiye Tesisinde, Fethiye
merkezli Yiğit Beton Hafriyat Oto. İnş. Nak. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. (YİĞİT)’in tesisinde,
Dalaman merkezli Muslular San. Tic. ve Tur. Ltd. Şti. (MUSLULAR)’ın Fethiye tesisinde,
Fethiye merkezli Urantaş İnş. San. Tic. A.Ş. (URANTAŞ)’ın tesisinde, Antalya merkezli
AS-ADO’nun Fethiye tesisinde ve Fethiye merkezli Tekeli Hazır Beton İnş. Tur. San. Tic.
Ltd. Şti. (TEKELİ)’nin tesisinde yerinde incelemelerde bulunulmuştur. Şikâyete konu olan
teşebbüslerden İzmir merkezli BATI BETON’un ise 2009 yılından itibaren Fethiye
tesisindeki üretimi durdurduğu tespit edilmiş olup söz konusu teşebbüste yerinde
inceleme yapılmamıştır. URANTAŞ’ın 2012 yılı başına kadar Fethiye’de hazır beton
sektöründe faaliyet gösterdiği ancak bu tarihten sonra tesisini MODERN’e kiraladığı ve
hazır beton pazarından çıktığı tespit edilmiş olup söz konusu teşebbüs hakkında da
başkaca bir inceleme yapılmamıştır.
(6) İlgili teşebbüslerden Ocak 2013’den Ağustos 2013’e kadar geçen sürede ürünlerine
uyguladıkları fiyatlar, maliyetler ve fiyat artışlarının nedenlerine ilişkin birtakım bilgi ve
belge istenmiştir.
(7) İlgili ürün pazarı “hazır beton pazarı” olarak belirlenirken, ilgili coğrafi pazar söz konusu
teşebbüslerin Muğla ilinin Fethiye ilçesi çevresinde faaliyet göstermeleri nedeniyle
“Fethiye” pazarı olarak belirlenmiştir.
I.2. Değerlendirme
(8) Dosya konusu temelde, Fethiye Bölgesinde faaliyet gösteren teşebbüslerin aralarında
anlaşarak hazır beton fiyatlarını birlikte belirledikleri iddiası ile Kanun’un 4. maddesinin 2.
fıkrasının (a) bendinin ihlal edilip edilmediğine ilişkindir. Önaraştırma sürecinde şikâyet
konusu ilgili teşebbüslerde yapılan yerinde incelemelerde söz konusu iddiaları destekler
nitelikte herhangi bir bilgi veya belgeye ulaşılamamış ancak teşebbüslerin birbirlerinden
beton alış verişi yaptıklarına dair çeşitli belgeler tespit edilmiştir. Bununla beraber, ilgili
teşebbüslerden talep edilen bilgilere dayanılarak Ocak–Ağustos 2013 dönemine ait hazır
beton satış fiyatları, maliyet analizi ve çimento alım fiyatları incelenmiştir. Yapılan
inceleme ve analizlerden teşebbüslerin fiyatlarını birlikte artırmasının 4054 sayılı
Kanun’un 4. maddesinde kapsamında rekabeti kısıtlayıcı bir anlaşmadan
kaynaklandığına işaret eder nitelikte herhangi bir delil bulunamamıştır. Teşebbüslerin
maliyetlerinin dolayısıyla da satış fiyatlarının artışının genel olarak çimento fiyatlarındaki
artışa paralel seyrettiği gözlenmiştir.
(9) 4054 sayılı Kanun, rekabet hukuku anlamında bir anlaşmanın varlığının ispatlanamadığı
durumlarda, muhtemel bir ihlalin varlığının tespiti bakımından uyumlu eylem
kavramından bahsetmiştir. Rekabet Kurulunun 25.08.2011 tarih ve 11-46/1132-397 sayılı
kararında uyumlu eyleme ilişkin olarak “…gerçekte anlaşma ile uyumlu eylem arasında
yapay bir ayrım bulunduğu, her iki kavramın da özünde aynı olmakla beraber, ispat
standardı bakımından farklılaştığı, 4054 sayılı Kanun 4. maddesi kapsamındaki
uzlaşmalar ile paralel davranışlar arasındaki ayrımın, ilave çeşitli delillerle ortaya
konulması gerektiği…” ifade edilmiştir.
(10) Yine Kurulun uyumlu eylemin tespitinde kullanılması gereken araçları saydığı 26.07.2007
tarih ve 07-62/742-269 sayılı kararında “… Uyumlu Eylem halinin tespitinde üç temel
bulgunun ortaya çıkartılması yeterlidir. Bu bulgular şunlardır:
13-55/761-320
3/6
i- Rakip teşebbüsler arasında bir ilişkinin varlığı,
ii- Rakip teşebbüsler arasında ortak tavır sonucunu doğuran ve diğer rakip
teşebbüslerin hareketlerini etkileyen davranışların varlığı,
iii- Rakip teşebbüsler arasında bağımsız hareket etme durumunun ortadan kalktığı
durumların varlığı…” ifade edilmiştir.
(11) Gerçekten de rakipler
