Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2013-3-57 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 13-52/737-309
Karar Tarihi : 12.09.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK (İkinci Başkan), Doç. Dr. Mustafa ATEŞ,
İsmail Hakkı KARAKELLE, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER : Hakan Deniz KARAKOÇ, Nesrin SAĞLAM, Hatice ODABAŞ BUBA
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Coca-Cola Satış ve Dağıtım A.Ş.
Temsilcisi: Av. Gökçe ÜNAL KAYIKÇI
Esenkent Mah. Deniz Feneri Sokak No:4 34776
Ümraniye/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Coca-Cola Satış ve Dağıtım A.Ş. ile Doğadan Gıda Ürünleri
Sanayi ve Pazarlama A.Ş. arasında imzalanan Ana Distribütörlük Sözleşmesi’ne
muafiyet tanınması talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına en son 02.09.2013 tarihinde giren yazıyla
tamamlanan bildirim üzerine düzenlenen 04.09.2013 tarih ve 2013-3-57/MM sayılı
Devralma Ön İnceleme Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, %40 pazar payı eşiğinin aşılmadığı “siyah çay
ürünleri” pazarı bakımından 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında olduğu, %40 pazar payı
eşiğinin aşıldığı “paketlenmiş bitki ve meyve çayları” pazarı bakımından 4054 sayılı
Kanun’un 5. maddesinde sayılan şartların tamamının karşılanması nedeniyle bireysel
muafiyetten yararlanabileceği ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1.Taraflar
Doğadan Gıda Ürünleri Sanayi ve Pazarlama A.Ş. (DOĞADAN)
(4) DOĞADAN şirketinin kontrolü, İrlanda Cumhuriyeti merkezli ve hisselerinin tamamı
dolaylı olarak merkezi Atlanta, Georgia, ABD’de bulunan The Coca-Cola Company
(TCCC)’ye ait olan European Refresments (ER)’e aittir.
(5) TCCC, TCCC’nin mülkiyet zincirinde bulunan şirketlerin yöneticilerini atama yetkilerini
kullanarak ER’yi kontrol etmektedir. Dolayısıyla DOĞADAN tek başına ER ve dolayısıyla
TCCC tarafından kontrol edilmektedir.
Coca-Cola Satış ve Dağıtım A.Ş. (CCSD)
(6) 2002 yılında Coca-Cola İçecek A.Ş. (CCİ), Coca-Cola Satış ve Dağıtım A.Ş. (CCSD)’nin
hisselerinin %(…..)’sini satın almıştır. Bunun neticesinde CCSD, CCİ tarafından kontrol
edilen bir şirket durumuna gelmiştir. CCSD’yi kontrol eden en büyük ortak CCİ, Anadolu
Grubu ve TCCC tarafından birlikte kontrol edilen bir ortak girişimdir.
(7) CCSD son beş yıldır paketlenmiş bitki ve meyve çayı ile siyah çay pazarında satış ve
dağıtım faaliyetinde bulunmakta olup 2012 yılında gerçekleşen toplam net cirosu (…..)
13-52/737-309
2/5
dir. Ancak çay işi finansal olarak ayrı takip edilmediğinden paketlenmiş bitki ve meyve
çayı pazarı ayrımında kesin ciro bilgisi mevcut olmamakla birlikte hacim bazında CCSD
satışlarının % (…..) ’sini paketlenmiş bitki ve meyve çayı oluşturmaktadır.
G.2. İlgili Pazar
(8) Önceki Kurul kararlarındaki değerlendirmeler dikkate alınarak ilgili ürün pazarı,
“paketlenmiş bitki ve meyve çayları pazarı” ve “siyah çay pazarı” şeklinde ikiye ayrılırken
(9) ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak belirlenmiştir.
G.3. Değerlendirme
G.3.1. İşlemin Niteliği
(10) Bildirime konu işlem, CCSD ile DOĞADAN arasında akdedilen “Ana Distribütörlük
Sözleşmesi (Sözleşme)”ne pazar payı eşiğinin aşıldığı “paketlenmiş bitki ve meyve
çayları” pazarı bakımından bireysel muafiyet tanınması talebidir. Sözleşme’nin süresi 1
yıl olarak belirlenmiştir.
(11) Sözleşme ile DOĞADAN, Sözleşme konusu ürünlerin belirlenen bölge (Türkiye) içindeki
yeniden satışı için CCSD’yi tek münhasır distribütörü olarak tayin etmektedir. İlgili
teşebbüslerin dağıtım zincirinin farklı seviyelerinde faaliyet göstermeleri nedeniyle, anılan
Sözleşme rekabet hukuku çerçevesinde bir dikey anlaşmadır.
G.3.2. Sözleşmenin 4054 Sayılı Kanun’un 4. ve 5. Maddeleri Kapsamında
Değerlendirilmesi
(12) Başvuru konusu Sözleşme ile CCSD, Sözleşme konusu DOĞADAN ürünlerinin satışı için
tek münhasır satıcı olarak tanımlanmakta ve münhasır distribütör olarak
yetkilendirilmekte, bu çerçevede DOĞADAN Sözleşme yürürlükte olduğu sürece ürünleri
bölgede dağıtmak veya satmaktan veya dağıtımı ve satışı için 3. kişileri
yetkilendirmekten kaçınmayı taahhüt etmektedir (m. 1 ve 2). Diğer yandan CCSD
Sözleşme ile ürünleri münhasıran DOĞADAN’dan almak, ürünleri Sözleşme’de
tanımlanan bölge dışına satmamak, ürünleri doğrudan veya belirli alt distribütörlere
satmak ve marka bütünlüğü, şirket imajı, ürün kalitesi vb. ile ilgili standartlara uygun
hareket etmek yükümlülükleri altına girmektedir (m. 3). Bunun yanında CCSD, Sözleşme
süresi boyunca taraflar arasında belirlenmiş olanlar dışında pazarlama faaliyetlerinde
bulunmamayı (m. 6) ve rakip ürün üretmemeyi, paketlememeyi, satmamayı,
dağıtmamayı, bunlara ilişkin işlem yapmamayı veya herhangi bir şekilde bağlantılı
olmamayı taahhüt etmektedir (m. 11). Ayrıca CCSD, her bir alt distribütör ile yapacağı
sözleşmede alt distribütörün rakip ürünleri satmamayı, dağıtmamayı, bunlara ilişkin işlem
yapmamayı veya herhangi bir şekilde bağlantılı olmamayı taahhüt etmesini sağlamakla
yükümlüdür (m. 7). Bunun yanında, Sözleşme’nin ekinde yer alan “Ek. 2 Hüküm ve
Şartlar” metninin 1.6. maddesine göre DOĞADAN yürürlükteki rekabet mevzuatına
uygun olmak kaydıyla a