Rekabet Kurumu Başkanlığından;
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2013-3-87 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-15/274-117
Karar Tarihi : 16.04.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER : Hakan Deniz KARAKOÇ, Osman Tan ÇATALCALI, Yusuf ÜLKER,
Mesut KOÇ
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Gizlilik talebi bulunmaktadır
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN :
1. Sodexo Avantaj ve Ödüllendirme Hizmetleri A.Ş.
Kavacık Mahallesi Ertürk Sok. No:1 K:1 Plaza Kat:2 Beykoz / İstanbul
2. Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş. (eski unvanıyla Accor Servis International A.Ş.)
Talatpaşa Cad. No:5 Kat:1 34394 Gültepe, Kâğıthane / İstanbul
3. Multinet Kurumsal Hizmetler A.Ş.
Fulya Mah. Mevlüt Pehlivan Sok. No:12 Multinet Plaza Şişli / İSTANBUL
(1) E. DOSYA KONUSU: Yemek kartı sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin üye iş
yerlerine uygulanan komisyon oranlarını birlikte belirledikleri iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- Yemek kartı piyasasında faaliyette bulunan Sodexo Avantaj ve Ödüllendirme Hizmetleri
A.Ş. (SODEXO), Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş. (EDENRED) ve Multinet Kurumsal
Hizmetler A.Ş. (MULTİNET)’nin aralarında anlaşmak suretiyle üye iş yerlerinden kesilen
komisyon bedellerini yükselttikleri,
- Üye iş yerlerinin kredi kartlı satışlar için yaklaşık %1 civarında komisyon ödemelerine
karşın yemek kartları ile satışlarda bu oranın % 7 ve üzerine çıktığı,
- Anılan firmaların aralarında anlaşarak rekabeti ortadan kaldırmaları nedeniyle
komisyon oranlarını düşürmeye yönelik tüm çabaların sonuçsuz kaldığı,
- Bu durumun özellikle yemek kartı kullanmaya alışan müşterileri için yemek kartları ile
satış işlemi yapmak zorunda kalan küçük esnaf işletmelerinin faaliyetlerini son derece
zorlaştırdığı,
- Bununla birlikte SODEXO, EDENRED ve MULTİNET’ in aralarında anlaşmak suretiyle,
hizmet kullanmak isteyen işletmelere aynı şartları ihtiva eden sözleşmeler sunarak
pazarlık imkânlarını ortadan kaldırdıkları
ifade edilmiş olup, söz konusu uygulamalar ile ilgili olarak 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde gereğinin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 23.12.2013 ve 06.01.2014 tarihlerinde intikal
eden başvurular üzerine hazırlanan 06.01.2014 tarih ve 2013-3-87/İİ sayılı İlk İnceleme
Raporu 16.01.2014 tarihli Kurul toplantısında görüşülerek, 14-02/52-M sayı ile
önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca yapılan inceleme üzerine
14-15/274-117
2/3
hazırlanan 07.04.2014 tarih ve 2014-3-87/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu görüşülerek
karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; önaraştırma konusuna ilişkin olarak SODEXO,
EDENRED ve MULTİNET hakkında 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca
soruşturma açılmasına gerek olmadığı sonucuna ulaşıldığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) Dosya mevcudu bilgiler çerçevesinde, ilgili ürün pazarı "para temsili araçlarla müşterilere
tüketime hazır yiyecek ve gıda temini pazarı" olarak belirlenmekle birlikte, bu pazarın iki
adet alt pazara ayrılması ve bu pazarların ayrı ayrı ilgili ürün pazarı olarak tanımlanması
gerektiği değerlendirilmiştir. Bu nedenle, yemek kartı firmalarının müşterilerin
kullanıcılara dağıtacakları yemek kartları için yaptıkları rekabet için ilgili ürün pazarının
“kullanıcıların hazır yiyecek ve gıda tüketimlerini yemek kartlarıyla gerçekleştirmesi için
yemek kartı hizmeti alımı” pazarı olarak belirlenmesi, yemek kartı firmalarının üye
işyerlerinde kendi yemek kartlarıyla alışveriş yapılabilmesi için yaptıkları rekabet içinse
ilgili ürün pazarının “yemek kartı kullanıcılarının hazır yiyecek ve gıda tüketimlerini
gerçekleştirebilmeleri için yemek kartı hizmeti verilmesi pazarı” olarak belirlenmesi
gerektiği kanaatine ulaşılmıştır. İlgili coğrafi pazar ise "Türkiye" olarak belirlenmiştir.
(6) Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasında; “Belirli bir mal veya hizmet piyasasında
doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan
veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar,
uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve
yasaktır.” hükmüne yer verilmiştir.
(7) Yukarıda yer verilen madde uyarınca, yemek kartı sektöründe faaliyet gösteren
teşebbüslerin üye iş yerlerine uygulanan komisyon oranlarını birlikte belirledikleri iddiası
4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında yasaklanan eylemlerden biridir.
(8) Dosya mevcudu bilgiler çerçevesinde, SODEXO, EDENRED ve MULTİNET’in ofislerinde
yapılan yerinde incelemelerde söz konusu teşebbüslerin aralarındaki rekabeti engelleme,
bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğurabilecek nitelikte olan bir
anlaşma içerisinde olduklarını işaret edecek bir bilgi ya da belgeye ulaşılamadığı
anlaşılmıştır.
(9) Dosya kapsamında, ilgili teşebbüslerin 2012 Ocak – 2013 Aralık tarihleri arasında
müşterilerine verdikleri iskonto oranları ve müşteriler için belirledikleri vadelerin
birbirinden farklı olduğu ve birbirleriyle uyumlu bir şekilde azalmadığı, benzer şekilde
anılan teşebbüslerin 2012 Ocak - 2013 Aralık tarihleri arasında üye işyerlerine
uyguladıkları komisyon oranı ve üye işyerleri için belirledikleri vadenin de birbirinden farklı
olduğu ve birbirleriyle uyumlu b