Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2012-2-98 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 15-04/49-23
Karar Tarihi : 22.01.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: Ümit Nevruz ÖZDEMİR, Beyza AĞVAZ, Mustafa Özgür GÜLTEKİN
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Türk Telekomünikasyon A.Ş.
Turgut Özal Bulvarı 06103 Aydınlıkevler/Ankara
- TTNet A.Ş.
Esentepe Mah. Salih Tozan Sokak, No: 16, Karamancılar İş Merkezi
D Blok 34394 Şişli/İstanbul
- İnnova Bilişim Çözümleri A.Ş.
Türk Telekom Ar-Ge Binası ODTÜ Teknokent Üniversiteler Mah.
No:15 B Blok 06800 Çankaya/Ankara
(1) E. DOSYA KONUSU: Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin veri merkezi erişim
hizmetlerinde fiyat indiriminde bulunarak veri merkezi hizmeti sunan işletmecilerin
rekabet edebilmesini zorlaştırdığı iddiasının değerlendirildiği 2012-2-98 sayılı
dosyaya ilişkin yeni bilgiler sunulması ve bu bilgiler ışığında Türk Telekom A.Ş.,
TTNet A.Ş. ve İnnova Bilişim Çözümleri A.Ş.’nin toptan düzeyde metro ethernet
internet ile veri merkezi erişim hizmeti alanındaki uygulamalarıyla 4054 sayılı
Kanun’u ihlal ettikleri iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 19.08.2014 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan 05.11.2014 tarih ve 2012-2-98/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, 12.11.2014 tarihli
Kurul toplantısında görüşülmüş ve 14-45/820-M sayı ile önaraştırma yapılmasına karar
verilmiştir. İlgili karar uyarınca düzenlenen 13.01.2015 tarih ve 2012-2-98/ÖA2 sayılı
Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) G. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
 Normal şartlarda, Türk Telekomünikasyon A.Ş. (Türk Telekom) tarafından internet
servis sağlayıcılarına (İSS) sunulan metro ethernet hizmetinin ilgili donanım ve
yazılımlarla satın alınan kapasite tutarınca kısıtlanmakta olduğu ve söz konusu
kapasitenin üstüne çıkılmasının engellendiği, fakat Türk Telekom veri merkezlerinde
TTNet A.Ş.’ye (TTNet) sunulan bant genişliğinin (metro ethernet)
sınırlandırılmayarak müşterilerin artan taleplerinin ücret ödenmeden karşılanabilmesi
imkanının sunulduğu, 12-53/1507-526 sayılı Kurul kararının 31. paragrafında
belirtilen bant genişliklerinden daha yüksek kapasitelerin TTNet tarafından
kullanıldığı,
15-04/49-23

2/7

 Türk Telekom veri merkezinde kurulu Cacti isimli programda, hem TTNet’e verilen
kapasite hem de TTNet’in müşterilerine sunduğu toplam kapasitenin grafiksel olarak
görülebileceği,
 12 Haziran 2011 genel seçimlerinde veri merkezinde bulunan bir medya müşterisinin
(Medianova İnternet Hizmetleri A.Ş.-Medianova) (…..) adet (…..) Gbps bant genişliği
için başvuruda bulunarak (…..) Gbps kapasite talep ettiği, fakat bu güne ait TTNet
toplam kapasitesinin yaklaşık (…..)Gbps seviyesinde olduğu ve bu şekilde Türk
Telekom tarafından fatura edildiği; bu örnekte olduğu gibi, TTNet'e Türk Telekom
tarafından kağıt üzerinde sahip olduğu kapasiteden daha fazlasının sağlandığı,
 Veri merkezi işletmecilerinin kapasiteyi müşterileri arasında (…..) ya da (…..)
oranında paylaştırdıkları, ancak Türk Telekom, TTNet ve müşteriler arasındaki
toplam trafik kapasite paylaşımlarında bu oranın (…..) seviyelerine kadar çıktığının
görülebileceği, teknik olarak böylesi bir durumda müşterinin trafiğinin kesintiye
uğrayacağı, fakat müşteri trafiğinin kesintiye uğradığı yönünde herhangi bir şikayete
şirket içi yazışmalarda rastlanmadığı, dolayısıyla bu durumda müşterilere
kapasitelerin fazladan verildiği sonucuna ulaşılabileceği,
 Kurul kararının 45. paragrafında yer alan paylaşım oranının veri merkezindeki
müşteri tipine göre değişiklik arz ettiği, veri merkezi müşterilerinin hangi ülkeye,
hangi müşteri kitlesine ve hangi zamanda hitap ettiğinin bu oranları değiştirdiği, Türk
Telekom veri merkezindeki gibi ağırlıklı medya ve eğlence sektörüne ilişkin
müşterilerin ise aynı zamanda, aynı ülkede yaşayan, aynı müşteri tipine hitap ettiği,
bu nedenle bu oranların çok geçerliliğinin olamayacağı,
 Türk Telekom’un, 2011 yılı sonu ve 2012 yılı başı itibarıyla yine grup şirketi olan
İnnova Bilişim Çözümleri A.Ş.’ye (İnnova) de avantajlı hizmet sunulması için bazı
müşterilerini devrettiği ve daha uygun faturalama yapıldığı, İnnova’nın bir İSS
olmamasına ve elektronik haberleşme hizmeti sağlama lisansının bulunmamasına
rağmen müşterilerine internet hizmeti içeren barındırma (hosting) hizmeti
faturalandırdığı, İnnova’nın 2012 yılı itibarıyla müşterilerin pazarda farklı bir veri
merkezine gitmesini engellemek için fiyat avantajı sağladığı, Türk Telekom’un metro
ethernet hizmetini TTNet'e, TTNet’in İnnova’ya, İnnova’nın da müşterilerine "sözde"
paylaştırarak sunduğu, oysa TTNet paylaştırdıktan sonra İnnova’nın da
paylaştırmasının teknik olarak trafiğin kesilmesi anlamına geleceği,
 Kurul kararının 47. paragrafına ilişkin olarak TTNet’in, kendi sunucuları için garanti
bant genişliği tanımı yaptırdığı, ilgili teknik birimlerde bu konu ile ilgili iç yazışmaların
bulunabileceği, yani TTNet firmasının kendi sunucuları için aldığı toplam kapasite
üzerinden VLAN (Virtual Local Area Network) ayrılarak, satüre (doygunluğa
ulaşmak) olmamasının sağlandığı, oysa yukarıda bahsedilen paylaşım oranlarında
bu kapasitenin sanki ayrılmamış gibi hesaplandığı, bu açıdan bakıldığında
paylaştırma oranının mümkün olamayacak şekilde yüksek bir oran çıkacağı,
 Türk Telekom ile TTNet arasında yapılan müşterilerin devrine ilişkin protokolün 2011
yılının Mayıs ayında tamamlanmış olduğu, ilgili protokole ait damga vergisinin daha
sonraki aylarda ödendiği, fakat protokolün 31.12.2010 tarihinde imzalanmış gibi
düzenlendiği, TTNet’in karar defterindeki karar tarihinin bu anlaşmanın 31.12.2010
tarihinde yapılmadığını göstereceği, ilgili protokolün yine 2011 yılının Mayıs ve
Haziran aylarında müşterilere sunulmuş olduğu ve geriye dönük işlemler yapıldığı,
müşterilerin devrine ilişkin çalışmanın 2011 yılı Haziran ayında kısmen
tamamlanmasına rağmen müşterilere Ocak 2011 itibarıyla, TTNet ile anlaşma
15-04/49-23

3/7

yapılmış gibi faturalar iletildiği, Türk Telekom’un pazardaki başka İSS müşterilerine,
TTNet’e yaptığı gibi, geçmişe yönelik indirimli ve avantajlı zaman tanımadığı
iddia edilmiştir.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; Türk Telekom, TTNet ve İnnova hakkında 4054
sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına gerek olmadığı belirtilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) Başvurunun temel olarak, 28.08.2012 tarih ve 12-42/1283-M sayılı Rekabet Kurulu
kararı ile yürütülen önaraştırma kapsamında Türk Telekom tarafından Rekabet
Kurumuna sunulan bilgi ve belgelerin eksik ve yanıltıcı olduğuna, mezkûr şikâyetin yeni
bilgiler ışığında tekrar ele alınması durumunda Türk Telekom’un iddia konusu eyleminin
4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini ihlal edip etmediğinin belirlenmesine dayandığı
anlaşılmaktadır.
(6) Önaraştırmaya konu başvuru incelendiğinde, iddiaların esasen dört ana başlık altında
toplanabileceği görülmektedir:
1. Türk Telekom tarafından TTNet’e fazla kapasite kullandırılması,
2. Yüksek kapasite sıkıştırma oranı kullanılması,
3. Türk Telekom tarafından İnnova’ya ayrıcalık tanınması,
4. Diğer hususlar.
(7) Aşağıda, her bir şikâyet başlığı için gerçekleştirilen incelemelerin sonuçlarına
01.11.2012 tarih ve 12-53/1507-526 sayılı Rekabet Kurulu kararında yer alan tespit ve
değerlendirmeler göz önünde bulundurularak yer verilmiştir.
I.1. Türk Telekom Tarafından TTNet’e Fazla Kapasite Kullandırıldığı İddiası
(8) Başvurunun temelinde, TTNet’in veri merkezine erişim hizmeti vermek için Türk
Telekom’dan sağladığı metro ethernet internet kapasitesinin, satın alınan kapasite ile
sınırlı tutulması ve TTNet’in Türk Telekom tarafından fatura edilenden daha yüksek bant
genişliklerini ek ücret ödemeden kullanarak avantaj elde etmesi yer almaktadır.
Başvuruda, ayrıca, Türk Telekom tarafından TTNet’e sağlanan gerçek bant genişliğinin
tespit edilebilmesi için “Cacti” isimli program üzerinden sorgu yapılması gerektiği
vurgulanmaktadır.
(9) Söz konusu iddiaya yönelik olarak raportörlerce Türk Telekom’un Ankara Ümitköy’deki
Veri Merkezi’nde inceleme gerçekleştirilmiş, ayrıca bilgi ve belge talep edilmiştir. Söz
konusu incelemede, Cacti programı ile sadece güncel verilere ulaşılabilmiş, iddiaya konu
2011-2012 dönemine ilişkin verilere ulaşılamamıştır. İncelenen döneme ilişkin Cacti
üzerinden yapılan sorgu sonucunda ancak 2012 yılının Kasım ve Aralık ay