Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2014-1-132 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 15-12/159-72
Karar Tarihi : 18.03.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: Selen Yersu ŞAHİN, Hakan EREK, İbrahim KUŞCU
C. BAŞVURUDA
BULUNAN :- Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA ÖNARAŞTIRMA YAPILAN:
Aksa Malatya Doğalgaz Dağıtım A.Ş.
Niyazi Mısri Caddesi No:6 Ünal İş Merkezi Malatya
(1) E. DOSYA KONUSU: Aksa Malatya Doğalgaz Dağıtım A.Ş.’nin doğalgaz iç
tesisatlarında temperlenmiş dökme boru bağlantı parçalarının kullanmasını
zorlaştırmak suretiyle hakim durumunu kötüye kullandığı iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Yapılan başvuruda özetle;
- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Doğalgaz Piyasası İç Tesisat
Yönetmeliği’nin (İç Tesisat Yönetmeliği) “Standartlar” başlıklı 5. maddesinde belirtilen
standartlara uyulması gerektiği,
- İç Tesisat Yönetmeliği kapsamında halihazırda doğal gaz iç tesisatlarında
kullanılabilecek iki çeşit boru bağlantı parçasının bulunduğu; bunların, piyasada
“fittings” olarak tabir edilen temperlenmiş dökme demirden boru bağlantı parçaları ile
“patent dirsek” parçaları olduğu,
- Dağıtım bölgesinde hakim durumda bulunan Aksa Malatya Doğalgaz Dağıtım A.Ş.’nin
(MALATYAGAZ) doğal gaz dağıtımı yaptığı coğrafi alanda, doğal gaz iç tesisatlarında
temperlenmiş dökme demirden boru bağlantı parçaları yerine patent dirsek kullanımını
tercih ettiği; bunu açıkça talep etmediği ya da herhangi bir kurala bağlamadığı; ancak
temperlenmiş dökme demirden boru bağlantı parçalarının kullanımını fiili olarak
zorlaştırdığı,
- MALATYAGAZ’ın, İç Tesisat Yönetmeliği kapsamında tesisat firmalarını
sertifikalandırdığı, bu tesisat firmalarının yapacakları proje ve tesisat kurulumlarının
MALATYAGAZ tarafından kontrol edildiği,
- MALATYAGAZ’ın, sertifikalı tesisat firmalarına en az bir mühendis, bir kaynakçı ustası
ve bir de tesisatçı ustası bulundurmaları koşulu getirdiği ve ustaların yeterlilik
belgelerinin bulunmasını istediği,
- Temperlenmiş dökme demirden boru bağlantı parçalarının takılmasında vasıfsız işçi
yeterliyken, patent dirsek kurulumunun, yeterlilik belgesine sahip kaynak ustaları
tarafından yapılabildiği; söz konusu yeterlilik belgeleri için eğitim, düzenleme ve
yenileme işlemlerinin ise MALATYAGAZ tarafından yapıldığı,
15-12/159-72
2 / 5
- MALATYAGAZ’ın, yetkili mühendis ve teknik personelin doğal gaz tesisatlarında
mutlaka patent dirsek kullanılması yönünde talep ve uyarılarda bulunduğu; “fittings” ile
döşenmiş tesisatların sökülerek patent dirsek ile değiştirilmesini talep edebildiği,
- Anılan uygulamanın, dökme demirden boru bağlantı parçaları üreten teşebbüslerin
satışlarının azalmasına neden olduğu,
- Öte yandan, bu parçaların doğal gaz tesisatı haricinde de kullanım alanları
olduğundan, satışların tamamen durmadığı,
- MALATYAGAZ’ın, üst pazardaki hakim durumunu, alt pazardaki fiili uygulamalarla
kötüye kullandığı,
- MALATYAGAZ’ın anılan uygulamalarına ilişkin olarak EPDK ile görüşüldüğü, EPDK
yetkililerince, mevzuata uygun parçaların kullanımına izin verildiği sürece, patent
dirsek kullanımına yönlendirme şeklindeki uygulamanın doğal gaz piyasası
mevzuatına aykırılık teşkil etmeyeceği ve konunun Rekabet Kurumu’na (Kurum)
iletilebileceğinin belirtildiği,
- MALATYAGAZ’ın uygulamalarına benzer uygulamaların AKSA Grubu’nun diğer doğal
gaz dağıtım bölgeleri bakımından da söz konusu olduğu; bunların dışındaki doğal gaz
dağıtım bölgelerinde ise böyle bir uygulamanın bulunmadığı
hususları ifade edilerek MALATYAGAZ hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması
Hakkında Kanun (4054 sayılı Kanun) kapsamında gerekli incelemelerin yapılması talep
edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 31.12.2014 tarih ve 7491 sayı ile giren başvuru
üzerine Rekabet Kurulu (Kurul) 29.01.2015 tarih ve 15-05/66-M sayı ile önaraştırma
yapılmasına karar vermiştir.
(4) İlgili karar uyarınca düzenlenen 09.03.2015 tarih ve sayılı 2014-1-132/ÖA Önaraştırma
Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(5) H. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle; MALATYAGAZ hakkında 4054
sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına yer olmadığı ve şikâyetin
reddinin gerektiği sonuç ve kanaatine ulaşıldığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Hakkında İnceleme Yürütülen Teşebbüs: MALATYAGAZ
(6) Malatya ilini kapsayan dağıtım bölgesinin doğal gaz dağıtım lisansı, 20.10.2005 tarihinde
EPDK tarafından 30 yıllık süre için PEGAZ Malatya Şehir İçi Doğalgaz Dağıtım A.Ş.’ye
verilmiştir. Bu şirketin tüm hisseleri 10.05.2007 tarihli EPDK Kararı ile Kazancı Holding
tarafından devralınmıştır. MALATYAGAZ, Malatya ilinde doğal gaz dağıtımı ve satışı
faaliyetini sürdürmektedir. MALATYAGAZ’ı kontrol eden AKSA Grubu’nun (Kazancı
Holding) Türkiye’de 20 adet bölgede doğal gaz dağıtım lisansı bulunmaktadır.
I.2. İlgili Pazar
I.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(7) Dosya konusu şikâyetin, doğal gaz iç tesisatlarında kullanılan boru bağlantı parçalarına
ilişkin olduğu dikkate alındığında, ilgili ürün pazarı “doğal gaz iç tesisatında kullanılan
boru bağlantı parçaları” olarak tespit edilebilecektir.
(8) Bununla birlikte, İlgili Pazarın Tanımlanmasına İlişkin Kılavuz’un 20. paragrafı da dikkate
alınarak, do
