Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2015-4-62 (Menfi Tespit)
Karar Sayısı : 16-14/217-94
Karar Tarihi : 20.04.2016
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN,
Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK, Adem BİRCAN
B. RAPORTÖRLER : Dr. Hakan BİLİR, Hale GÜNDÜZ,
Kasım ŞENGÜL, Şevket GÜLTEKİN
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - Türkiye Bankalar Birliği
Temsilcisi: Av. Dr. İ. Yılmaz ASLAN
Gazi Umur Paşa Sok. Bimar Plaza No:38/8 34349
Beşiktaş/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi tarafından alınan
Yönetim Kurulu kararı uyarınca Bankalararası Kart Merkezi A.Ş.’den üye iş yeri
ciro bilgilerine ilişkin dönem, üye işyerinin kimlik numarası, üye işyeri cirosu
ve cironun kaynağı banka sayısı bilgilerinin, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ek
maddesi ve sair mevzuat uyarınca paylaşımına menfi tespit belgesi verilmesi
talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 13.11.2015 tarih ve 5328 sayı ile intikal
eden bildirim üzerine; 30.11.2015 tarih ve 12524 sayı ile Türkiye Bankalar Birliği’nden
(TBB), 30.11.2015 tarih ve 12525,12527 sayılar ile Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası (TCMB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan (BDDK)
bilgi/belge talebinde bulunulmuştur. TCMB tarafından gönderilen cevap yazısı
28.12.2015 tarih ve 6173 sayı; BDDK tarafından gönderilen cevap yazısı 04.01.2016
tarih ve 21 sayı; Türkiye Bankalar Birliği (TBB) tarafından gönderilen cevap yazısı
ise 19.02.2016 tarih ve 1151 sayı ile Kurum kayıtlarına intikal etmiştir. Elde edilen
bilgi ve belgeler çerçevesinde düzenlenen 06.04.2016 tarih ve 2015-4-62/MM sayılı
Menfi Tespit Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; dosya konusu işlemlere 4054 sayılı
Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (4054 sayılı Kanun) 8. maddesi
çerçevesinde menfi tespit belgesi verilmesinde sakınca bulunmadığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. Türkiye Bankalar Birliği (TBB)
(4) TBB, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 79. maddesine göre tüm mevduat bankaları
ile kalkınma ve yatırım bankalarının üye olmak zorunda oldukları, tüzel kişiliğe sahip
kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşudur.


16-14/217-94
2/6


(5) TBB, piyasa ekonomisi ve tam rekabet ilkeleri çerçevesinde, bankacılık düzenleme
ilke ve kuralları doğrultusunda bankaların hak ve menfaatlerini savunmak; bankacılık
sisteminin büyümesine, sağlıklı bir şekilde çalışmasına, bankacılık mesleğinin
gelişmesine, bankacılık sektörünün rekabet gücünün artırılmasına yönelik çalışmalar
yapmak; rekabetçi bir ortamın yaratılması ve haksız rekabetin önlenmesi için gerekli
kararları almak/alınmasını sağlamak, uygulamak ve uygulanmasını sağlamak
amaçlarını gerçekleştirmek için kurulmuştur.
G.2. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi (RİSK MERKEZİ)
(6) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na ilave edilen ek madde 1 ile TBB nezdinde, kredi
kuruluşları ile BDDK’ca uygun görülecek finansal kuruluşların müşterilerinin risk
bilgilerini toplamak ve söz konusu bilgileri bu kuruluşlar ile gerçek veya tüzel kişilerin
kendileriyle ya da onay vermeleri koşuluyla özel hukuk tüzel kişileri ve üçüncü gerçek
kişiler ile paylaşılmasını sağlamak üzere RİSK MERKEZİ kurulmuştur.
(7) RİSK MERKEZİ’nin kuruluşuna, faaliyetine ve çalışmasına, yönetiminin oluşumuna,
toplanmasına ve karar almasına, RİSK MERKEZİ’ne verilen bilgilerin kapsam, biçim
ve içeriğine ve bunların paylaşılmasına, paylaşılacak bilgilerin kapsam ve içeriğine,
ücretlendirilmesine ve üyelerce ödenecek aidatların belirlenmesine ilişkin usul ve
esaslar, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Yönetmeliği (Yönetmelik) ile
belirlenmiştir. Yönetmelik, 10.04.2012 tarih ve 28260 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. RİSK MERKEZİ 28.06.2013 tarihinde faaliyete
geçmiştir. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ek madde 1’in 2. bendi uyarınca; kredi
kuruluşları ile BDDK tarafından uygun görülen finansal kuruluşlar RİSK MERKEZİ’ne
üye olmak zorundadır. RİSK MERKEZİ’nin 187 adet üyesi bulunmaktadır.
(8) Yönetmelik’in 4. maddesi hükümlerine istinaden 10.05.2012 tarihinde yapılan TBB
Yönetim Kurulu’nda RİSK MERKEZİ görev ve faaliyetlerini sevk ve idare edecek
RİSK MERKEZİ Yönetim Kurulu üyeleri belirlenmiştir.
G.3. İlgili Pazar
G.3.1. İlgili Ürün Pazarı
(9) RİSK MERKEZİ bankalar, faktoring şirketleri, finansal kiralama şirketleri, finansman
şirketleri, varlık yönetim şirketleri ve diğer finansal kuruluşlar olmak üzere çok sayıda
finansal kuruluşla temsil edilmektedir. Yapılan bildirim ile RİSK MERKEZİ tarafından
üyelerinden toplanıp paylaşılması düşünülen bilgi, belge ve üye işyeri ciro bilgilerinin
finans sektöründe etkili olacağı anlaşılmakla birlikte, değerlendirmeyi etkilememesi
nedeniyle bu dosya kapsamında ilgili ürün pazarının tanımlanmasına gerek
görülmemiştir.
G.3.2. İlgili Coğrafi Pazar
(10) RİSK MERKEZİ üyeleri Türkiye’nin tamamında faaliyet göstermektedir. Finansal
hizmetlerin arzının ve bu hizmeti talep edenlerin Türkiye içerisinde herhangi bir
coğrafi sınırlamaya tabi olmadıkları dikkate alınarak, ilgili coğrafi pazar “Türkiye”
şeklinde belirlenmiştir.


16-14/217-94
3/6


G.4. Değerlendirme
(11) Bildirimde özetle; RİSK MERKEZİ tarafından alınan Yönetim Kurulu kararı uyarınca
Bankalararası Kart Merkezi A.Ş.’den (BKM) üye işyeri ciro bilgilerine ilişkin dönem,
üye işyerinin kimlik numarası (TCKN/VKN/YKN), üye işyeri cirosu (TL) ve cironun
kaynağı banka sayısı bilgilerinin 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ek madde 1 ve sair
mevzuat uyarınca paylaşılacağı ifade edilerek, söz konusu bilgi paylaşımına menfi
tespit belgesi verilmesi ve/veya bireysel muafiyet tanınması talep edilmektedir.
(12) 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesine göre, ilgili teşebbüslerin veya teşebbüs
birliklerinin başvurusu üzerine Rekabet Kurulu elinde bulunan bilgiler çerçevesinde
bir anlaşmanın, kararın, eylemin veya birleşme ve devralmanın aynı Kanun’un 4, 6 ve
7. maddelerine aykırı olmadığını gösteren bir menfi tespit belgesi verebilmektedir.
(13) Yönetmelik’in “Risk Merkezince kaynak kuruluşlardan bilgi talep edilmesi” başlıklı 11.
maddesi kapsamında, üye işyerlerinin kartlı ödemelerden elde ettikleri aylık cironun
ve bu cironun işyeri bazında elde edildiği anlaşmalı banka adedinin RİSK
MERKEZİ’ne elektronik ortam aracılığıyla bildirilmesine yönelik olarak BKM’den
talepte bulunulmasına RİSK MERKEZİ tarafından karar verilmiştir. Bu doğrultuda
RİSK MERKEZİ tarafından alınan karar