Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2016-3-35 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 16-29/487-219
Karar Tarihi : 25.08.2016
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Adem BİRCAN
B. RAPORTÖRLER : Nesrin ATA, Hatice ODABAŞ BUBA, Mehmet GERÇEK
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Roche Diagnostics Turkey A.Ş.
Temsilcileri: Av. İlmutluhan SELÇUK, Şahin YAVUZ
Ebulula Mardin Cad. No:57 Akatlar Beşiktaş/İstanbul
D. DOSYA KONUSU: Roche Diagnostics Turkey A.Ş ile bayileri arasında akdedilecek
moleküler diagnostik, dizilim sistemleri ve merkezi hasta başı tanı çözümleri ürün
gruplarına ilişkin bayilik sözleşmesine muafiyet tanınması talebi.
(1) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 07.06.2016 tarih ve 3664 sayı ile giren bildirim
üzerine düzenlenen 19.08.2016 tarih ve 2016-3-35/MM sayılı Muafiyet/Menfi Tespit Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(2) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- Roche Diagnostics Turkey A.Ş. (ROCHE) ile bayileri arasında akdedilen Bayilik
Sözleşmesi’nin 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (4054 sayılı
Kanun) 4. maddesi kapsamında olduğu,
- Klinik kimya sistemleri, kanama/pıhtılaşma sistemleri, hematoloji cihazları,
mikrobiyoloji test sistemleri, idrar cihazları, sekans sistemleri, hasta başı sistemleri,
genetik ve araştırma sistemleri pazarları bakımından Bayilik Sözleşmesi’nin 2002/2
sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2002/2 sayılı Tebliğ) ile
sağlanan grup muafiyetinden faydalandığı,
- Self testing cihazları ve immüno-kimya test sistemleri bakımından anılan
Sözleşme’nin 2002/2 sayılı Tebliğ ile sağlanan grup muafiyetinden faydalanamadığı,
bununla birlikte söz konusu pazarlar bakımından Sözleşme’nin 4054 sayılı Kanun’un
5. maddesi kapsamında bireysel muafiyetten yararlanabileceği
sonuç ve kanaatine ulaşıldığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. İlgili Teşebbüsler
G.1.1. Roche Diagnostics Turkey A.Ş (ROCHE)
(3) ROCHE Merkezi İsviçre’de bulunan F. Hoffman La Roche Ltd. şirketinin Türkiye’deki
iştirakidir. Teşebbüs, moleküler diagnostik, dizilim sistemleri ve merkezi hasta başı tanı
çözümleri ürün gruplarına ilişkin faaliyet göstermektedir.

G.2.2. Bayiler
(4) Bayiler, sözleşme konusu moleküler diagnostik, dizilim sistemleri (sequencing systems) ve
merkezi hasta başı tanı çözümleri ürün gruplarına ilişkin kamu hastane birlikleri, il halk
16-29/487-219
2/6
sağlığı laboratuvarları, üniversite hastaneleri, özel hastane ve laboratuvarları tarafından
açılacak hizmet alım ihaleleri ve mal alım ihalelerine iştirak edecek medikal firmalarıdır.
G.3. İlgili Pazar
G.3.1. İlgili Ürün Pazarı
(5) Başvuruya konusu Bayilik Sözleşmesi (Sözleşme) kapsamında tarafların işbirliği yapacağı
ürünler, moleküler diagnostik, dizilim sistemleri ve merkezi hasta başı tanı çözümleri ürün
gruplarıdır. Söz konusu ürünler temelde iki gruba ayrılmaktadır.
 Kişisel kullanıma yönelik olarak sunulan “Self Testing Cihazları”:
“Self testing cihazları” hasta tarafından bizzat kullanılarak pıhtılaşma zamanını
ölçmekte ve bu ölçüm neticesinde Warfarin içeren ilaç dozunun ayarlanması mümkün
olmaktadır.
 Hastaneler ve Kliniklere Yönelik Kullanılan Profesyonel Cihazlar:
Söz konusu cihazlar temelde tıbbi görüntüleme ve teşhis imkânı tanımakla beraber
kullanım amaçları farklılık göstermektedir. Bildirim formunda profesyonel cihazlardan
oluşan bu sistemler şu şekilde gruplandırılmıştır:
 Klinik kimya sistemleri: Ölçüm teknolojisi olarak fotometreyi kullanan, daha çok rutin
testler denilebilecek glikoz, kolesterol vb. testleri çalıştıran cihazlardır. Genellikle
klinik kimya veya biyokimya laboratuvarlarında bulunmaktadır.
 lmmüno-kimya test sistemleri (cihaz, reaktif ve hizmetleri pazarı): "Makro Eliza"
olarak da anılan ölçüm teknolojisini kullanan sistemlerdir. Hormon, tümör
belirteçleri, enfeksiyon testleri gibi testleri çalıştırmakta ve genellikle klinik kimya,
biyokimya veya mikrobiyoloji laboratuvarlarında bulunmaktadır.
 Kanama/pıhtılaşma sistemleri: Kanın pıhtılaşma sürecinde etkin olan testleri
çalıştırmaktadır. Genellikle klinik kimya veya biyokimya laboratuvarlarında
bulunmaktadır.
 Hematoloji cihazları, reaktifleri ve hizmetleri pazarı: Genellikle kan sayım cihazları
olarak tabir edilen sistemlerdir. Kanın bileşenleri olan lökosit, eritrosit, trombosit ve
bunların alt kümeleri ile ilgili testlere bakmaktadır. Genellikle klinik kimya veya
biyokimya laboratuvarlarında bulunmaktadır.
 Mikrobiyoloji test sistemleri: Genellikle DNA/RNA bazında ölçüm yapan sistemlerdir.
Enfeksiyon, genetik ve araştırma testleri ana alanlarıdır. Bu grubun kan kültürü, idrar
kültürü, viroloji, kan bankası, yaşam bilimleri ve araştırma gibi alt grupları
bulunmaktadır. ROCHE, bu alt gruplardan sadece viroloji, kan bankası, yaşam
bilimleri ve araştırma alanlarında faaliyet göstermektedir.
 İdrar cihazları: İdrarda bulunan glikoz gibi normal maddelerin veya şekilli maddelerin
ölçümünü yapmaktadır.
 Sekans sistemleri: Ölçüm yöntemi olarak DNA sekanslamasını kullanmaktadır. Çok
farklı test çeşitliliğine sahiptir ve aynı zamanda araştırma için de kullanılmaktadır.
Genellikle mikrobiyoloji, genetik gibi laboratuvarlarda bulunmaktadır
 Hasta başı sistemleri: Özellikle yoğun bakım hastalarının hayati testlerini ölçen
sistemlerdir. Kan gazı, kuru kimya metoduyla çalışan küçük test cihazları gibi alt
grupları bulunmaktadır
 Genetik ve araştırma sistemleri: Genellikle DNA/RNA bazında ölçüm yapan
sistemlerdir. Genetik testleri ana alandır.
16-29/487-219
3/6
(6) İşbu dosya bakımından Rekabet Kurulunun (Kurul) 09.10.2007 tarihli ve 07-78/966-367
sayılı kararında olduğu gibi kullanım alanları ve amaçlarının farklı olması dikkate alınarak,
her bir ürün grubunun ayrı bir ilgili ürün pazarı oluşturduğu değerlendirilmektedir. Bu
bağlamda, ilgili ürün pazarları;
 “Self testing cihazları”,
 “Klinik kimya sistemleri”,
 “lmmüno-kimya test sistemleri”,
 “Kanama/pıhtılaşma sistemleri”,
 “Hematoloji cihazları”
 “Mikrobiyoloji test sistemleri”,
 “İdrar cihazları”,
 “Sekans sistemleri”,
 “Hasta başı sistemleri”,
 “Genetik ve araştırma sistemleri”
şeklinde belirlenmiştir.
G.3.2. İlgili Coğrafi Pazar
(7) Başvuruya konu Sözleşme Türkiye genelinde uygulamaya konulacak olup, Sözleşme
konusu ürünler açısından giriş koşulları, tedarik kaynakları ile dağıtım ve pazar koşullarının
bölgesel farklılıklar göstermemesi nedeniyle, ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak
tanımlanmıştır.
G.4. Değerlendirme
G.4.1. Bildirime Konu Sözleşmenin Niteliği
(8) Başvuruya konu Sözleşme’nin;
 2.1. maddesinde; bayinin belirlenen bölge içinde Sözleşme’de belirlenen süre ile sınırlı
olarak, Kamu Hastane Birlikleri, İl Halk Sağlığı Laboratuvarları, Üniversite Hastaneleri,
özel hastane ve laboratuvarlar tarafından açılacak hizmet alım ihaleleri ve mal alım
ihalelerine iştirak ve bunlara yapıla