Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2017-3-2 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 17-11/130-59
Karar Tarihi : 23.03.2017
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Adem BİRCAN,
Şükran KODALAK, Mehmet AYAN
B. RAPORTÖRLER : Emin Cenk GÜLERGÜN, Evrim Özgül KAZAK
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - Sanofi Sağlık Ürünleri Ltd. Şti.
Temsilcileri: Av. İlmutluhan SELÇUK, Av. Melis ÖZENBAŞ
Ebulula Mardin Cad. No:57 Akatlar 34335 Beşiktaş/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Sanofi Sağlık Ürünleri Ltd. Şti. ile Aksel Ecza Deposu Ticaret
A.Ş. arasında akdedilen İhale Satış Sözleşmesi’ne muafiyet tanınması talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 11.01.2017 tarihinde giren bildirim ve
27.02.2017 tarihinde giren ek bilgiler üzerine düzenlenen 15.03.2017 tarih ve 2017-3-
2/MM sayılı Muafiyet Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
 Sanofi Sağlık Ürünleri Ltd. Şti. (SANOFİ) ile Aksel Ecza Deposu Ticaret A.Ş.
(AKSEL) arasında imzalanan İhale Satış Sözleşmesi’nin (Sözleşme), kısıtlayıcı
hükümler içermesi nedeniyle, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un
(4054 sayılı Kanun) 4. maddesi kapsamında olduğu ve bu nedenle Sözleşme’ye
menfi tespit belgesi verilemeyeceği,
 Sözleşme’nin Allegra, Amikozit, Amlodis, Arifay, Artril+ Dolven, Azro, Delix Protect,
Eveptin+Gabtin, Festal, Helicol, Lasix, Mirtaron, Nasacort, Nortan, Piogtan, Prosek,
Rifocin, Sarvas, Sarvastan, Sempriban, Tamprost, Tavanic, Trental, Zaltrap,
Zepahex, Sefotak, Zentovir, Taxotere adlı ilaçlar bakımından 2002/2 sayılı Dikey
Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2002/2 sayılı Tebliğ) kapsamında grup
muafiyetinden faydalanabileceği,
 Sözleşme’nin Amaryl, Antibit, Apidra, Arava, Bemiks, Bemiks Ampul, Clexane,
Cordarone, Coumadin, Depakin, Dermo-Rest, Delix, Diazomid, Dideral,
Dogmatil+Sulpir, Emedur, Excegran, Fasturtec, Flantadatin, Fludara, Furacin,
Jevtana, Karvea, Karvezide, Lantus, Muscoril, Nibulan, Nörofren, Paranox, Paranox-
S, Plaquenil, Plavix, Bi-Profenid, Rilutek, Sabril, Sanasol, Seralin, Sinopryl, Sinoretik,
Solian, Surgam, Synvisc, Targocid, Xatral, Prepar, Enterogermina adlı ilaçlar
bakımından 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup muafiyetinden yararlanamayacağı
ancak Sözleşme’ye bu ürünler bakımından 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesi
kapsamında bireysel muafiyet tanınabileceği
ifade edilmiştir.


17-11/130-59

2/11


G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. İlgili Teşebbüsler
G.1.1. SANOFİ
(4) SANOFİ, merkezi Fransa’da bulunan Sanofi Aventis Participations’ın Türkiye’deki
iştirakidir. Sanofi Aventis Participations dünya çapında beşeri ilaçlar, aşı ve hayvan
sağlığı alanlarında faaliyet göstermektedir.
G.1.2. AKSEL
(5) Selçuk Ecza Holding A.Ş. tarafından kontrol edilen AKSEL, sağlık ürünlerinin toptan
dağıtımı ile iştigal etmektedir.
G.2. İlgili Pazar
G.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(6) Avrupa Komisyonu, beşeri ilaç sektörüyle ilgili kararlarında pazar tanımı yaparken,
European Pharmaceutical Marketing Association (EphMRA) tarafından oluşturulan ATC
sınıflandırmasını esas almaktadır. Kurul’un bugüne kadar olan uygulamalarında da aynı
yaklaşım benimsenmiştir. Bilindiği üzere, ATC sınıflandırmasında, etkin maddeler etkili
oldukları ve tedavi ettikleri organlara veya sistemlere göre, ayrıca terapötik, farmakolojik
ve kimyasal özelliklerine göre gruplandırılmaktadır. Hiyerarşik bir yapı içeren bu
sınıflandırmada, gruplar genelden özele doğru sıralanmakta ve 16 temel kategoriden
oluşmaktadır (A, B, C, D, … olarak). Her bir kategoride dörder seviye bulunmaktadır.
Bunlardan birinci seviye en genel (ATC-1), dördüncü seviye ise en detaylı olanıdır
(ATC-4). Pazar tanımı çoğunlukla, ilacın tedavi edici özelliklerine dayanan ATC-3
sınıflandırmasına göre yapılmaktadır. Ancak incelemenin gerektirdiği durumlarda,
pazarın daha dar tanımlanması da mümkündür.
(7) İlaç alımı ihaleleri etkin maddenin yanında form ve doz da belirtilerek açılmaktadır. Buna
bağlı olarak bir ihale kaleminde, farklı etkin maddeli ürünler için teklif verilmesi mümkün
değildir. Dolayısıyla, farklı etkin maddeli ürünlerin rakip konumda olmadığı ilaç alımı
ihaleleri bakımından, ilgili ürün pazarı en geniş haliyle etkin madde seviyesinde
belirlenebilecektir. Nitekim taraf teşebbüsçe gönderilen cevabi yazıda da, Sözleşme
kapsamında SANOFİ ürünlerinin teklif edilebileceği ihalelerin büyük çoğunluğunun etkin
madde esasına göre açıldığı ifade edilmiştir.
17-11/130-59

3/11


(8) SANOFİ ile AKSEL arasında imzalanan Sözleşme’nin konusu olan ürünler ile bu
ürünlerin etkin maddelerine ve pazar paylarına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.
Tablo 1: Sözleşme Konusu Ürünler, Bunların Etkin Maddeleri ve Pazar Payları (%)
İlaç Etkin Madde 2015 2016
1 Allegra Fexofenadine (…..) (…..)
2 Amaryl Glimepiride (…..) (…..)
3 Amikozit Amikacin (…..) (…..)
4 Amlodis Amlodipine (…..) (…..)
5 Anti-Bit Phenothrin (…..) (…..)
6 Apidra Insulin Glulisine (…..) (…..)
7 Arava Leflunomide (…..) (…..)
8 Arifay Aripiprazole (…..) (…..)
9 Artril Ibuprofen (…..) (…..)
10 Azro Azithromycin (…..) (…..)
11 Bemiks Cyanocobalamin + Folic Acid + Nicotinamide + Pantothenic
Acid + Pyridoxine + Riboflavin + Thiamine
(…..) (…..)
12 Bemiks Ampul Cyanocobalamin + Nicotinamide + Pantothenic Acid +
Pyridoxine + Riboflavin + Thiamine
(…..) (…..)
13 Clexane Enoxaparin Sodium (…..) (…..)
14 Cordarone Amiodarone (…..) (…..)
15 Coumadin Warfarin (…..) (…..)
16 Depakin Valproic Acid (…..) (…..)
17 Dermo-Rest Tioconazole (…..) (…..)
18 Delix Ramipril (…..) (…..)
19 Delix Protect Hydrochlorothiazide+Ramipril (…..) (…..)
20 Diazomid Acetazolamide (…..) (…..)
21 Dideral Propranolol (…..) (…..)
22 Dogmatil Sulpiride (…..) (…..)
23 Dolven Ibuprofen (…..) (…..)
24 Emedur Trimethobenzamide (…..) (…..)
25 Eveptin Gabapentin (…..) (…..)
26 Excegran Zonisamide (…..) (…..)
27 Fasturtec Rasburicase (…..) (…..)
28 Festal Pancreatin (…..) (…..)
29 Flantadatin Deflazacort (…..) (…..)
30 Fludara Fludarabine (…..) (…..)
31 Furacin Nitrofural (…..) (…..)
32 Gabtin Gabapentin (…..) (…..)
33 Helicol Lansoprazole (…..) (…..)
34 Jevtana Cabazitaxel (…..) (…..)
35 Karvea Irbesartan (…..) (…..)
36 Karvezide Hydrochlorothiazide + Irbesartan (…..) (…..)
37 Lantus Insulin Glargine (…..) (…..)
38 Lasix Furosemide (…..) (…..)
39 Mirtaron Mirtazapine (…..) (…..)
40 Muscoril Thiocolchicoside (…..) (…..)
41 Nasacort Triamcinolone Acetonide (…..) (…..)
42 Nibulan Ciclopirox (…..) (…..)
43 Nörofren Pimozide (…..) (…..)
44 Nortan Atenolol (…..) (…..)
45 Paranox Paracetamol + Phenobarbital (…..) (…..)
46 Paranox-S Paracetamol (…..) (…..)
47 Piogtan Pioglitazone (…..) (…..)
48 Plaquenil Hydroxychloroquine (…..) (…..)
49 Plavix Clopidogrel (…..) (…..)
50 Bi-Profenid Ketoprofen (…..) (…..)
17-11/130-59

4/11


Tablo 1’in devamı:
İlaç Etkin Madde 2015 2016
51 Prosek Omeprazole (…..) (…..)
52 Rifocin Rifamycin (…..) (…..)
53 Rilutek Riluzole (…..) (…..)
54 Sabril Vigabatrin (…..) (…..)
55 Sanasol Ascorbic Acid + Dexpanthenol + Ergocalciferol +
Nicotinamide + Pyridoxine + Retinol + Riboflavin +
Thiamine
(…..) (…..)
56 Sarvas Losartan (…..) (…..)
57 Sarvastan Hydrochlorothiazide + Losartan (…..) (…..)
58 Sempriban Ibandronic Acid (…..) (…..)
59 Seralin Sertraline (…..) (…..)
60 Sinopryl Lisinopril (…..) (…..)
61 Sinoretik Hydrochlorothiazide + Lisinopril (…..) (…..)
62 Solian Amisulpride (…..) (…..)
63 Sülpir Sulpiride (…..) (…..)
64 Surgam Tiaprofenic Acid (…..) (…..)
65 Synvisc Hylan Gel Polysaccharide (…..) (…..)
66 Tamprost Tamsulosin (…..) (…..)
67 Targocid Teicoplanin (…..) (…..)
68 Tavanic Levofloxacin (…..) (…..)
69 Trental Pentoxifylline (…..) (…..)
70 Xatral Alfuzosin (…..) (…..)
71 Zaltrap Aflibercept (…..) (…..)
72 Zepahex Bosentan (…..) (…..)
73 Prepar Ritodrine (…..) (…..)
74 Sefotak Cefotaxime (…..) (…..)
75 Zentovir Tenofovir Disoproxil (…..) (…..)
76 Taxotere Docetaxel (…..) (…..)
77 Enterogermina Bacillus Clausii (…..) (…..)
(9) Yukarıdaki tablodan görüldüğü üzere, Artril ile Dolven, Eveptin ile Gabtin ve Dogmatil ile
Sulpir ürünleri aynı etkin maddeleri içermektedir. Bu çerçevede, dosya konusu işlem
bakımından yapılacak değerlendirmede 74 ayrı etkin madde dikkate alınacak olup, bu
etkin maddelerden her birini içeren ilaçların hastane piyasasına satışları ayrı birer ilgili
ürün pazarı olarak kabul edilecektir.
G.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
(10) Bildirim konusu Sözleşme, SANOFİ ürünlerinin Türkiye çapında münhasır yetkili tek bir
depo vasıtasıyla satışını konu edindiğinden, ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak
belirlenmiştir.
G.3. Değerlendirme
G.3.1. Bildirim Konusu Sözleşme
(11) Sözleşme, SANOFİ’nin ruhsat ve lisansına sahip olarak ürettiği ve/veya ithal ettiği
beşeri sağlık ürünlerine ilişkin olarak Türkiye sınırları içerisinde kamu sağlık
kuruluşlarınca açılan ihalelerin tek bir depo (AKSEL) tarafından takip edilmesini,
Sözleşme konusu ürünlerin teklif edilmesini ve ihalenin kazanılması halinde ilgili kuruluş
ile sözleşme yapılmasını konu edinmektedir.
17-11/130-59

5/11


(12) 2016 yılı sonuna kadar SANOFİ ürünlerinin ihale satışları, münhasır bölge esasına
dayalı olarak üç ayrı depo (Dekim Ecza ve Kimyevi Maddeler Tic. ve San. A.Ş., Beşer
Ecza Deposu Tic. ve San. Ltd. Şti. ve Özsel Ecza Depoları Tic. ve Paz. A.Ş.) ile
gerçekleştirilmiştir. İlgili sözleşmelere Kurul’un 22.11.2012 tarih ve 12-59/1570-571
sayılı kararı ile bireysel muafiyet tanınmıştır. Söz konusu bireysel muafiyet kararı
kapsamındaki sözleşmeler 2016 sonu itibarıyla feshedilmiş ve SANOFİ tarafından
Türkiye çapında münhasır yetkili olacak şekilde yalnızca AKSEL ile çalışılmasına karar
verilmiştir.
(13) Bu çerçevede, AKSEL ile yapılan Sözleşme’nin süresi 01.01.2017 tarihinde başlamakta
ve imzalandığı yılın sonunda (31.12.2017 tarihinde) sona ermektedir. Taraflardan
herhangi birinin feshetmemesi durumunda ise Sözleşme sonraki dönemlerde otomatik
birer sene süre ile yenilenecek ve her halükarda süresi azami beş yıl olacaktır.
(14) Sözleşme’nin 14.2. maddesinde; Sözleşme’nin, Rekabet Kurulu tarafından Rekabet
Kanunu’na aykırı bulunması ve uygulanmasının yasaklanması veya Sözleşme’ye ilişkin
Rekabet Kurulunun herhangi bir şart getirmesi ve getirilen şartın satıcı değerlendirmesi
çerçevesinde Sözleşme’nin devamı bakımından kabul edilebilir olmaması veya
Sözleşme tadili ile ifa edilemeyecek olması halinde derhal etkili olacak şekilde
feshedilebileceği düzenlenmiştir.
(15) Sözleşme’nin 6.3. maddesinde, ihalelerde bahsi geçen ürünlere ilişkin verilecek
tekliflerin SANOFİ tarafından belirlenecek azami fiyatları geçemeyeceği hükme
bağlanmıştır. Sözleşme’nin 2.2. maddesinde, grup ihalelerinin AKSEL’e tanınan
münhasırlık dışında bırakıldığı düzenlenmiştir. 10.3. madde ile AKSEL’e, Sözleşme’nin
uygulanma tarihinden itibaren Sözleşme’nin yürürlükte olması koşuluyla beş yıl süreyle
rekabet etmeme yükümlülüğü getirilmiştir. 9. maddede ise, Sözleşme konusu ürünlerin
diğer ülkelere doğrudan ve/veya dolaylı olarak satılması (ihraç edilmesi) yasaklanmıştır.
G.3.2. 4054 sayılı Kanun’un 4. Maddesi ve Grup Muafiyeti Çerçevesinde
Değerlendirme
(16) Bildirim konusu Sözleşme’de yeniden satış fiyatının belirlenmesine yönelik herhangi bir
hükme yer verilmemiş, yalnızca SANOFİ’nin ilgili ihalede teklif edilebilecek azami fiyatı
bildirebileceği ve ihalede sunulacak teklifin hiçbir surette bu fiyatın üzerinde
olamayacağı öngörülmüştür. Bununla birlikte Sözleşme’de münhasırlık düzenlenmiş ve
rekabet yasağı getirilmiştir. Bu nedenle Sözleşme 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi
kapsamındadır.
(17) 2002/2 sayılı Tebliğ’in 2. maddesinin 2. fıkrası, “Bu Tebliğ ile sağlanan muafiyet,
sağlayıcının dikey anlaşma konusu mal veya hizmetleri sağladığı ilgili pazardaki pazar
payının %40’ı aşmaması durumunda uygulanır.” şeklindedir. Bu çerçevede,
Sözleşme’nin Tebliğ kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceğinin belirlenmesi
bakımından, Sözleşme konusu ürünlerin etkin madde bazında hastane piya