Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2017-1-68 (Ortak Girişim)
Karar Sayısı : 18-03/22-11
Karar Tarihi : 18.01.2018
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Adem BİRCAN, Şükran KODALAK, Mehmet AYAN
B. RAPORTÖRLER: Zeynep ŞENGÖREN ÖZCAN, Hakan EREK, Musa ÇOKUR,
Ahmet YALÇIN
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Kalyon Enerji Yatırımları A.Ş.
Temsilcisi: Av. Erman ERALP
iTower Bomonti, Merkez Mah. Akar Cad. No:3 Kat:27
Şişli/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: YEKA Şartnamesi ve Sözleşmesi gereğince rüzgar enerjisine
dayalı olarak kurulacak olan elektrik enerjisi üretimi santralini kurmak, işletmek
ve elektrik üretimi ile toptan satışı faaliyetinde bulunmak üzere Kalyon Enerji
Yatırımları A.Ş. ile Türkerler İnşaat Turizm Madencilik Enerji Üretim Ticaret ve
Sanayi A.Ş. arasında ortak girişim kurulması işlemine izin verilmesi ve bu
kapsamda Siemens Wind Power Rüzgar Enerjisi A.Ş.’nin fabrika tesisini
kurmasına ve işletmesine menfi tespit verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına en son 12.01.2018 tarihinde giren bildirim
üzerine düzenlenen 15.01.2018 tarih ve 2017-1-68/Öİ sayılı Ön İnceleme Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda,
- Bildirime konu ortak girişim işlemine izin verilmesinde sakınca bulunmadığı,
- Siemens Wind Power Rüzgar Enerjisi A.Ş. (SIEMENS) tarafından Rüzgâr Enerjisi -
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları ve Bağlantı Kapasitelerinin Tahsisine İlişkin
Şartname (YEKA Şartnamesi) kapsamında fabrika ve AR-GE merkezinin kurulmasına,
işletilmesine ve söz konusu tesislerde üretilecek ürünlerin işlem kapsamında kurulacak
olan rüzgar santrallerinde kullanılmasına menfi tespit belgesi verilebileceği
ifade edilmiştir.
18-03/22-11
2/7
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(4) Başvuruda özetle; Rüzgâr Enerjisi - Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları ve Bağlantı
Kapasitelerinin Tahsisine İlişkin Şartname (YEKA Şartnamesi) çerçevesinde rüzgâra
dayalı yenilenebilir enerji alanında Türkiye’deki en büyük proje olan ve belirlenen
bölgelerde Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları’nın (YEKA) tahsisine ilişkin ihaleyi
(İHALE) Kalyon Enerji Yatırımları A.Ş. (KALYON), Türkerler İnşaat Turzim Madencilik
Enerji Üretim Ticaret ve Sanayi A.Ş. (TÜRKERLER) ve Siemens Wind Power Rüzgar
Enerjisi A.Ş. (SIEMENS) taraflarınca oluşturulan Konsorsiyum’un kazandığı belirtilmiştir.
Taraflar ile akdedilecek YEKA Sözleşmesi ve YEKA Şartnamesi kapsamında rüzgar
enerjisine dayalı santralleri kurmak, işletmek ve elektrik üretimi faaliyetlerini yerine
getirmek amacıyla KALYON ve TÜRKERLER tarafından bir ortak girişim şirketi
kurulacağı ve YEKA Şartnamesinde hüküm ve koşulları belirtilen fabrika ile AR-GE
merkezinin ise SIEMENS tarafından kurulup işletileceği ifade edilmiştir. Bu kapsamda,
konsorsiyum üyelerinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji
Müdürlüğünce YEKA Sözleşmesini imzalamak üzere davet edilebilmesi için YEKA
Şartnamesi’nin 3.4.1. maddesi uyarınca Rekabet Kurumundan menfi tespit belgesi
alınmasının gerekli olduğu belirtilerek KALYON ve TÜRKERLER’in kuracağı ortak
girişim şirketine (OG Şirketi) izin verilmesi, YEKA Şartnamesi kapsamında da SIEMENS
tarafından fabrika ve AR-GE merkezi kurulması ve işletilmesi işlemine menfi tespit
belgesi verilmesi talep edilmektedir.
(5) Kurulacak OG Şirketi’nin 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5. maddesi çerçevesinde bir devralma
işlemi olarak kabul edilebilmesi için bu şirketin ana şirketlerin ortak kontrolünde
bulunması ve tam işlevsel olması gerekir1. Söz konusu ortak girişim unsurları bildirim
konusu işlem bakımından aşağıda ele alınmıştır.
(6) Ortak kontrolün varlığından söz edilebilmesi için ortak girişimin karar alma
mekanizmalarının ortak girişimin kurucu unsurlarınca birlikte kontrol edilmesi veya
önemli kararlara ilişkin olarak kurucu unsurlara fiili veya sözleşmeye dayalı veto
haklarının tanınmış olması gerekmektedir. Dosya içeriğinde, işlem sonucunda kurulacak
olan OG Şirketi’nin hisselerinin %50-%50 oranında taraflar arasında paylaşılacağı,
şirketin yönetim kurulunun KALYON tarafından atanan iki üye ve TÜRKERLER
tarafından atanan iki üye olmak üzere toplam dört üyeden oluşacağı; herhangi bir
konuya ilişkin tüm yönetim kurulu kararları için toplantı ve karar nisabının 6102 sayılı
Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümlerine tabi olduğu hususları yer almaktadır. Bu
kapsamda TTK’nın ilgili hükmüne yer vermek faydalı olacaktır. TTK’nın anonim
şirketlerin yönetim kurulu toplantılarına ilişkin olan “Kararlar” başlıklı 390. maddesinde;
“(1) Esas sözleşmede aksine ağırlaştırıcı bir hüküm bulunmadığı takdirde, yönetim
kurulu üye tam sayısının çoğunluğu ile toplanır ve kararlarını toplantıda hazır
bulunan üyelerin çoğunluğu ile alır. Bu kural yönetim kurulunun elektronik ortamda
yapılması hâlinde de uygulanır.
…
(3) Oylar eşit olduğu takdirde o konu gelecek toplantıya bırakılır. İkinci toplantıda da
eşitlik olursa söz konusu öneri reddedilmiş sayılır…”
hükmü yer almaktadır. OG Şirketi’nin hissedarlık yapısına, yönetim kuruluna, yönetim
kurulu toplantı ve karar nisaplarına ilişkin yönetim kurulunun dört kişiden oluştuğu ve
ana şirketlerin ikişer yönetim kurulu üyesi belirleme hakları olduğu dikkate alındığında,
OG Şirketi’nin TTK’nın yukarıda verilen hükmü çerçevesinde ortak kontrol altında
1 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinin üçüncü fıkrası ile Birleşme ve Devralma Sayılan Haller ve Kontrol
Kavramı Hakkında Kılavuz’un (Kılavuz) 79. paragrafı.
18-03/22-11
3/7
bulunacağı anlaşılmaktadır. Aşağıdaki tablolarda işlem sonucunda oluşacak hissedarlık
yapısına yer verilmektedir.
(7) Taraflarca kurulmuş olan OG Şirketi’nin tam işlevsel olarak kabul edilebilmesi için ilgili
ortak girişimin (i) bağımsız olarak faaliyet gösterebilecek kaynaklara sahip olması, (ii)
ana şirketlerinin ötesinde bir işleve sahip olması, (iii) satış ve satın alma ilişkilerinde ana
şirketlere bağımlı olmaması ve (iv) kalıcı olarak faaliyet göstermesi gerekmektedir2.
Aşağıda dosya konusu kapsamında kurulacak olan ortak girişimin belirtilen özellikleri
taşıyıp taşımadığı incelenerek, tam işlevsellik değerlendirmesi yapılmıştır.
- OG’nin Bağımsız Faaliyet için Gereken Kaynaklara Sahip Olması: Taraflarca
gönderilen konuya ilişkin yazıda, OG Şirketi’nin; proje kapsamındaki yatırım
faaliyetleri için gerekli finansal kaynakları, uluslararası veya yerel kredi ve finans
kuruluşlarından ve öz sermaye yatırımından elde etmeyi hedeflediği; proje
kapsamında yer alan faaliyetleri yerine getirecek nitelikte ve sayıda teknik
personel istihdam edeceği ve söz konusu personelin giderlerinin anılan şirket
tarafından karşılanacağı, ana şirketler olan KALYON ve TÜRKERLER’in sahip
oldukları teknik tecrübeyi sadece proje kapsamında kurulacak ve işletilecek olan
santrallerin inşa ve işletmesinde kullanacağı, bunun dışında OG Şirketi’nin
operasyonel bağımsızlığa sahip olacağı belirtilmektedir.
- OG’nin Ana Şirketlerin Ötesinde Bir İşleve Sahip Olması: Bildirim Formundaki
bilgiler çerçevesinde OG Şirketi’nin, 1.000 MWe kurulu güce sahip rüzgar enerjisi
santrallerini (RES) kurması, söz konusu santralleri işletmesi ve elektrik üretmesi
beklenmektedir. Şartname kapsamında santrallerinin lisans sürelerinin 49 yıl
olarak belirlendiği ve santrallerin üretime geçmesini takiben, santraller tarafından
üretilen her kWh’lik üretim için Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme
Mekanizması (YEKDEM) kapsamında 15 yıl süreyle 3,48 ABD Cent’lik alım
garantisi uygulanmasının öngörüldüğü belirtilmiştir. Alım garantisinin sona
ermesinin ardından OG Şirketi tarafından gerçekleştirilecek olan üretim, Gün
Öncesi Piyasasına (GÖP), ikili anlaşmalarla başka piyasa oyuncularına veya
TÜRKERLER ya da KALYON’un kendi ihtiyaçlarını karşılamak için ana şirketlere
satılabileceğinden, OG Şirketi’nin ana şirketlerin ötesinde bir işleve sahip olacağı
değerlendirilmektedir.
- Satış ve Satın Alma İlişkilerinde Ana Şirketlere Bağlı Olmama: OG Şirketi
tarafından kurulacak olan RES’te gerçekleşecek olan elektrik üretimi, YEKA
Şartnamesi kapsamında 15 yıl süreyle alım garantisi altında bulunacaktır. OG
Şirketi'nin bu mekanizmadan yararlanabilmesi için RES’te aylık olarak,
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin
Yönetmelik’te öngörülen asgari miktarlarda elektrik üretimi yapılması ve bu
elektriğin şebekeye verilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, OG Şirketi ürettiği
elektriği ana teşebbüslerine karşılıklı anlaşmalarla da satabilecektir. Fakat bu
şekilde OG Şirketi'nin yalnızca kurucu teşebbüslerine hizmet vermesi yönünde
alınacak bir karar; RES’in 1000 MWe büyüklüğündeki elektrik üretim kapasitesine
sahip olduğu göz önüne alındığında, ticari hayatın sürdürülebil