MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa tenkis istemine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakan babaları ...'in maliki olduğu çekişme konusu 121 ada 14 ve 122 ada 8 parsel sayılı taşınmazlarını 2010 yılında kadastro tespiti sırasında hibe suretiyle davalı adına tescilini sağladığını; 250 ada 18 ve 249 ada 4 parsel sayılı taşınmazların kadastro tespiti sırasında mirasbırakan adına tescil edildiğini ancak davalının kadastro komisyonuna itirazı üzerine anılan taşınmazlarında davalı adına tescil edildiğini, bu işlemlerin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek tapu iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişler; yargılama sırasında 03.10.2012 tarihli dilekçe ile tapu iptal ve tescil mümkün olmaz ise tenkise karar verilmesini, yine 04.10.2012 tarihli oturumda muvazaaya dayalı tapunun iptali ve tescile olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini talep etmişler, 13.12.2012 tarihli oturumda ise; taşınmazların tapu kayıtlarının iptalini istemediklerini, davalarını tenkis davasına dönüştürdüklerini belirterek tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, dava konusu taşınmazları bedeli karşılığında satın aldığını ve temliklerin muvazaalı olmadığını, ayrıca tenkis isteminin zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; taşınmazların davalıya devri işlemlerinin bedeli karşılığında gerçek satış olduğu; tenkis talepleri bakımından ise, bir yıllık hak düşürücü sürenin geçmiş olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; mirasbırakan ...’in tapunun 121 ada 14 ve 122 ada 8 parsel sayılı taşınmazlarını 2010 yılında yapılan kadastro tesbiti sırasında bağış şeklinde, 250 ada 18 ve 249 ada 4 parsel sayılı taşınmazlarını da kadastro tesbiti öncesi harici satış sözleşmesiyle davalı oğluna temlik ettiği, kadastro sırasında dava konusu 4 parça taşınmazın davalı adına tescil edildiği, mirasbırakanın kadastro tespitinden sonra 17.02.2011 tarihinde öldüğü, geriye davacılar ve davalı dışında eşi ...'in mirasçı olarak kaldığı, eldeki davanın 14.03.2011 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki; dava dilekçesinin içeriği ve iddianın ileri sürülüş biçiminden, davacıların öncelikle muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak tapu iptal ve tescil isteğinde bulunduğu kuşkusuzdur. Uyuşmazlık, davacılar vekilinin dosyaya sunduğu 03.10.2012 tarihli dilekçe ve oturumlardaki beyanları ile davasını ıslah edip etmediği, eğer ıslah ettiği kabul edilir ise tenkis isteği bakımından hak düşürücü sürenin geçip geçmediği noktasında toplanmaktadır.
Bilindiği üzere, ıslah, taraflardan birinin yapmış olduğu usul işleminin tamamen veya kısmen düzeltilmesine denir. (HMK m.176, HUMK m.83) (Prof.Dr.Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, B.6.C.IV, İstanbul 2001, s 3965). Islah müessesesi, dava değiştirme, başka deyişle iddia ve müdafaanın değiştirilmesi veya genişletilmesi yasağını bertaraf eden bir imkandır. Zira bu suretle, aslında yasal itiraz ile karşılaşabilecek olan her hangi bir taraf muamelesi, ıslah kurumu yardımı ile artık bu itirazı davet etmeksizin yapılabilmektedir (Saim Üstündağ: Medeni Yargılama Hukuk, C.I-II, B.5, İstanbul 1992, s534)
Islahın konusu tarafların yapmış oldukları usul işlemleri olduğu için, gerek öğreti gerekse Yargıtay uygulaması, ıslahla davanın değiştirilebileceğini ve genişletilebileceğini, aynı şekilde savunmanın genişletilebileceğini ilke olarak kabul etmektedir.
Islahın amacı, yargılama sürecinde, şekil ve süreye aykırılık sebebiyle ortaya çıkabilecek maddi hak kayıplarını ortadan kaldırmaktır. Maddi hakkı sona erdiren maddi hukuk işlemleri, ıslahla düzeltilemez çünkü ıslah, yargılama hukukunun şekle ve süreye bağlılığından kaynaklanan zımni hak kayıplarının telafisi için öngörülmüş bir müessesedir.
Davanın tamamen ıslahı durumunda, dava dilekçesinden itibaren bütün usul işlemlerinin yapılmamış sayılmasını gerektirir (HMK m. 179). Gerek öğretide, gerekse yerleşik yargısal kararlarda, davanın tamamen ıslahında yeni bir dava açılmamış sayılacak, tamamen ıslah edilen dava ilk açılan davanın devamı niteliğinde olduğundan, bunun doğal sonucu olarak, zamanaşımı, hak düşürücü süre, ilk davanın açıldığı tarihteki duruma göre dikkate alınacaktır. Onun için davanın tamamen ıslahında ıslah olunan dava, ilk dava gününde açılmış sayılacaktır.
Davanın kısmen ıslahı durumunda ise davacı, kısmı davada saklı tuttuğu fazlaya ilişkin haklarını ek bir dava açarak isteyebilir.
Somut olaya gelince, yukarıda değinildiği üz