MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 01/11/2016 tarih ve 2015/77 E- 2016/115 K. sayılı kararın katılma yoluyla davacılar vekili ve davalı Demirli Grup Mimarlık Yapı San. İç Dış Tic. A.Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine-kısmen kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince verilen 30/11/2018 tarih ve 2017/1344 E- 2018/2573 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacılar vekili ve davalı Demirli Grup Mimarlık Yapı San. İç Dış Tic. A.Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkili ile davalı Demirli Grup Mimarlık Yapı San. İç Dış Tic. A.Ş. arasında, İstanbul ...'de bulunan 1204m²'lik yerde konut ve ticari kompleks mimari konsept, avan, ruhsat ve uygulama projesi hazırlanması için mimarlık hizmet akdi yapıldığını, sözleşme gereği müvekkili şirket ortağı diğer müvekkili mimar ... tarafından hazırlanan bu inşaatın projelerinin ozalit ve dijital olarak teslim edildiğini, ancak teslim edilen mimari proje taslaklarının davalılarca bedel ödenmeksizin ve izinsiz olarak, kötüniyetle, hukuka aykırı olarak kullanıldığını, mimari proje sahibi olarak davalı Promeda şirketinin, mimar olarak da ...'ın gösterildiğini ve 25.11.2014 tarihinde 00548.14 no'lu ruhsat alındığını, projeye hukuka aykırı olarak GRAND 34 ismi verilerek, davalı Demirli Grup Mimarlık Yapı San. İç Dış Tic. A.Ş. tarafından inşaata başlandığını, inşaatın halen devam ettiğini, ayrıca internet sitesinde de GRAND 34 projesi için mimar ... ile çalışıldığının belirtildiğini, bu belirtme durumunun davadan kısa bir süre önce sitede yayından kaldırıldığını, mimar olan müvekkilince hazırlanan bu mimari projelerin FSEK 2. maddesi kapsamında ilim-edebiyat eseri olduklarını, müvekkillerinin FSEK'den kaynaklanan mali ve manevi haklarının ihlal edildiğini,
umuma arz ve adın belirtilmesi manevi hakların ve çoğaltma ve yayma mali haklarının çiğnendiğini ileri sürerek projenin uygulandığı inşaatın durdurulmasını, internet sitesinden GRAND 34 adı altında yapılan tanıtımın kaldırılmasını, müvekkili şirket yönünden 50.000 TL manevi tazminat, FSEK 70/2 uyarınca mali hak ihlali nedeniyle şimdilik 5.000 TL maddi tazminatın, FSEK 68/1 maddesi uyarınca varsayımsal sözleşme bedelinin 3 katı hesabıyla şimdilik 5.000 TL mali hak tazminatının tecavüz tarihinden itibaren ticari avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini; müvekkili mimar ... yönünden; internetteki web sitesindeki mimari proje isminin izinsiz kullanımı ve eser sahibi olmasına rağmen, site eser sahibinin Promeda Mimarlık şirketi olarak gösterilmesi nedeniyle 50.000 TL manevi tazminatın, FSEK 70/2 uyarınca mali hak ihlali için şimdilik 5.000 TL maddi tazminatın ve FSEK 68/1 maddesi uyarınca 3 kat hesabına göre şimdilik 5.000 TL mali hak tazminatının, tecavüz tarihinden itibaren ticari avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalılardan Demirli Grup Mimarlık Yapı San. İç Dış Tic. A.Ş. vekili, müvekkili ile davacı arasında mimarlık hizmet sözleşmesi yapıldığını, sözleşmeye göre davacının öncelikle mimari konsept ve avan projeyi, sonrasında ise belediye ruhsatı uygulama projelerini hazırlayacağını, işin teslim tarihinin 19.08.2013 olarak belirlendiğini, ödeme planının ise başlangıçta % 50 avans verilmesi, mimari konsept ve avam projesinin ilgili belediye veya kamu kuruluşunun onay tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde yapılacak sunum sonrasında %50 ödenmesi biçiminde olduğunu, mimari ruhsat projesi için ödeme şeklinin, ruhsat projesinin belediye tarafından onaylanmış halinin işverene teslimi ve işveren onayı ile %50 ödenmesi, kalan %50'nin ise tarafların mutabakatı ile yapılması biçiminde olduğunu, uygulama projesi için ödeme şeklinin ise projelerin bitmiş halinin işverene teslimi ve onaylanması ile %50, tarafların mutabakatıyla %50 biçiminde olduğu, buna göre avan proje ve konsept proje için davacıya çeşitli tarihlerde 35.000 TL ödeme yaptığını, müvekkilinin sözleşmeden doğan edimlerini yerine getirdiğini, ancak davacı tarafın en önemli edimlerinden olan mimari avan projenin belediye ruhsat normuna uygun olarak hazırlanıp işverene teslimi edimini yerine getirilmediğini, belediye tarafından da ruhsat verilmediğini, ayrıca beklenmeyen hatalar da yapıldığından müvekkilinin sözleşmeyi feshettiğini, yapılan işin telif ücretinin ödendiğini, TMMOB tarafından yapılan incelemede de davacı ... tarafından hazırlanan proje ile ruhsat eki proje arasında herhangi bir benzerlik bulunmadığını, sözleşme başlangıç tarihi ile ruhsat alınmasına kadar ki süreçte, kat malikleri için broşür ve web sayfası üzerinden proje tanıtımı yapıldığını, Promeda Mimarlık ve ... ile yapılan mimari projenin ise yepyeni bir konsept ve proje olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalılar Promeda Mimarlık Ltd. ile ... vekili, davacıların hazırladığı projelerin müvekkilleri tarafından kullanıldığı ve bu proje ile ruhsat alındığı iddiasının gerçek dışı olduğunu, onaylı proje ile davacılara ait proje arasında benzerlik bulunmadığını, projelerin farklı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, internet ortamında ki bilirkişi incelemesine göre sözleşmenin feshinden sonra da görsellerin sitede kullanıldığı, dolayısıyla umuma erişilebilir kılma hakkının ihlal edildiğini, bilirkişi heyetince yapılan maddi tazminat hesabında sözleşmenin 5. maddesinde yazılı 60.000 TL bedelin esas alındığını, ihlalin sadece internet sitesinde projenin kamuya sunulması ile sınırlı olmayışı nedeniyle, bu rakamın %10'una denk gelen 6.000 TL'nin emsal bedel olarak kabul edilmesi gerektiği, 3 kat hesabıyla da 18.000 TL rakamına ulaşıldığı, sözleşmenin feshinden önce davacıya 18.000 TL ödediği, FSEK 68. maddesi çevresinde karşılanmayan zararın da ispat edilemediği, bu nedenle FSEK 70/2. maddesi gereğince zarar talebinde bulunulmayacağı, projeye ait görsellerde