Mahkemesi :Ağır Ceza Mahkemesi
Suçlar : Göçmen kaçakçılığı, taksirle öldürme
Hükümler : 1- Sanıklar hakkında göçmen kaçakçığı suçundan dolayı TCK'nın 79/1-b- son, 79/2-a-son, 62, 52/2-4, 53/1. maddeleri ve sanıklar... ve ... hakkında ayrıca TCK'nın 58/6-7. maddesi gereğince mahkumiyet, sanık ... adına kayıtlı göçmen kaçakçılığı suçunda kullanılan Torun isimli teknenin TCK'nın 54/1. maddesi gereğince müsaderesine
2- Sanıklar hakkında taksirle öldürme suçundan dolayı TCK'nın 85/2, 22/3, 62, 63. maddeleri gereğince mahkumiyet

Göçmen kaçakçılığı ve taksirle öldürme suçlarından sanıkların mahkumiyetlerine ilişkin hükümler, sanıklar Kerem ve ...ile sanıklar müdafiileri tarafından süresinde duruşmalı olarak temyiz edilmekle, sanıklar ...ve ...'a her iki suçtan ve sanık ...'e göçmen kaçakçığı suçundan dolayı hükmedilen hapis cezalarının sürelerinin on yıldan az olması nedeniyle bu hükümler açısından 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK'un 318 ve 5271 sayılı CMK'nın 299. maddeleri gereğince duruşmasız, sanık ...'e taksirle öldürme suçundan dolayı hükmedilen hapis cezasının süresinin on yıldan fazla olması nedeniyle bu hüküm açısından sözü geçen kanun maddeleri gereğince duruşmalı olarak temyiz incelemesi yapılmasına karar verilip, 07.10.2016 tarihinde yapılan duruşmada hazır olan sanık ... müdafii Av. ...'ın, sanık ... müdafii Av. ...'ın ve sanık ... müdafii Av. ...'nun sübuta, sanıklara yüklenen suçların yasal unsurlarının oluşmadığına ilişkin sözlü açıklamaları ile temyiz dilekçelerinde yer verdikleri ve içeriğini tekrarladıkları itirazları üzerine, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
A) Sanıklar hakkında göçmen kaçakçılığı suçundan kurulan mahkumiyet hükümlerinin incelenmesinde;
Oluşa ve dosya kapsamına göre; yasal olmayan yollardan ülkeye giren ve yasa dışı yollarla Türkiye'den çıkış yaparak Romanya'ya gitmek isteyen Afganistan vatandaşı toplam 42 göçmenin, sanık ...'ın sahibi olduğu, gövde boyu 8.60 metre, genişliği 3.00 metre ve derinliği 1.20 metre olan, ana makinesi 6 silindirli dizel makine olup, maksimum 6-8 kişi taşınabilen, yapısal gerekli ekipmanların özellikleri, makine gücü ve akaryakıt yeterliliği verilerine göre açık denize açılmaya elverişli olmadığı tespit edilen “Torun” isimli tekneye bindirilmelerinden kısa süre sonra gece vakti olumsuz hava şartlarının etkisiyle teknenin devrildiği ve suda boğularak hayatını kaybeden 13'ü çocuk 27 göçmen ile tekne kaptanı ...'in cesetlerine ulaşıldığı, 6 göçmenin ise sağ olarak kurtarıldığı olayda,
Olaydan kısa süre önce “Torun” isimli teknenin satın alınıp, teknenin bulunduğu limandan Riva'daki çıkış bölgesine götürülerek, teknenin bakım ve yola hazırlanma işlerinin yapılması, göçmenlerin teknenin yanına getirildikleri ve sessizce tekneye bindirildikleri sırada onlara refakat edilmesi, örgüt faaliyeti çerçevesinde göçmen kaçakçılığı suçundan daha önce hakkında dava açılmış olan ve kaçak olması nedeniyle dosyası tefrik edilen Afgan uyruklu sanık Murtaza ve tekne kaptanı ile sanıklar arasındaki görüşmeler dikkate alındığında, aralarındaki işbölümü gereği farklı görevler üstlenmekle beraber olaydan önceki, olay esnasındaki ve olaydan sonraki tutum ve davranışlarına göre suçun icrasına etkin katkıda bulunup, birlikte hareket ettikleri ve maddi menfaat elde etmek amacıyla yabancı uyruklu 42 göçmenin yasal olmayan yollardan yurt dışına çıkmalarına imkan sağlama amacını taşıdıkları anlaşılan, aynı zamanda arkadaş olan sanıkların, TCK'nın 37/1. maddesi kapsamında doğrudan fail olarak aynı Kanun'un 79/1-b-son maddesinde tanımlanan göçmen kaçakçılığı suçunu işlediklerine; ayrıca, müsait olmayan mahal ve hava şartları, teknenin yapısal özellikleri, taşınan göçmen sayısı, yeterli güvenlik ekipmanlarının bulunmayışı hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, suçun mağduru olan göçmenlerin hayatı bakımından tehlike oluşması nedeniyle sanıklar hakkında TCK'nın 79/2-a-son maddesinin uygulanmasına dair yerel mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Gece vakti, olumsuz hava şartlarına rağmen elverişsiz vasıtaya bindirilen yabancı uyruklu 42 göçmenin yasal olmayan yollardan yurt dışına çıkmalarına imkan sağlamaya teşebbüs eden sanıkların kasıtlarının yoğunluğu, suçun işleniş biçimi, suçun işlenmesinde kullanılan araç, suçun işlendiği zaman, meydana gelen zarar ve tehlikenin ağırlığı gözetilip, alt sınırdan daha fazla uzaklaşılarak hak ve nasafete uygun bir ceza yerine, TCK'nın 79/1-b maddesi gereğince üç yıldan sekiz yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası tayin ve takdir etmek durumunda olan yerel mahkemece, sanık ... hakkındaki temel cezanın 6 yıl hapis ve 1500 gün adli para cezası, sanıklar ...ve ... hakkındaki temel cezaların 5 yıl hapis ve 900 gün adli para cezası olarak belirlenmesi suretiyle adalet ve hakkaniyete uygun olmayacak şekilde sanıklara az ceza tayini, aleyhe temyiz bulunmadığından, bozma nedeni olarak kabul edilmemiştir.
Göçmen kaçakçılığı suçunda, uluslararası toplum düzeninin yanı sıra kaçak göçmenlerin yararları da dikkate alınmalıdır. Esasen suçun mağduru, ceza hükmünün koruduğu hak ve yararın maliki veya bunlar üzerinde tasarruf yetkisi olan kişi olarak kabul edildiğinde, bu suçla korunan birden fazla hukuki menfaat arasında göçmenlere ait bir takım yararların da bulunmakta olması nedeniyle bu kişilerin de suçun mağduru olarak görülmeleri bakımından bir engel bulunmamaktadır. TCK'nın 79. maddesinin gerekçesin de; “Bu suçta asıl mağdurların, çaresizlik ve yoksulluk nedeniyle kendilerine bir ekmek kapısı açmak için çırpınan insanlar” olduğuna dair bir tespite de yer verilmiştir. Son olarak 2010 yılında 6008 sayılı Kanun'la TCK'nın 79. maddesinde yapılan değişiklikler ile kanun koyucunun iradesinin de göçmenlerin bu suçun mağduru olduğu yönündeki görüşün madde hükmüne yansıdığı görülmektedir. Özellikle maddenin ikinci fıkrasında: “Suçun, mağdurların; a) Hayatı bakımından bir tehlike oluşturması, b) Onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi halinde, verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar arttırılır.” ibarelerine yer verilmek suretiyle göçmenlere mağdur sıfatı tanınmıştır. TCK'nın 43/3. maddesinde sayılan suçlar arasında yer almayan göçmen kaçaklığı, zincirleme suç şeklinde işlenmesi mümkün suçlar arasındadır. Birden fazla göçmeni tek bir araçla yurt dışına çıkartma eyleminde de göçmenlerin suçun mağduru olarak kabulü ile TCK'nın 43/2. maddesinde belirtilen zincirleme suç hükümlerinin uygulanması gerekmektedir (Bayraktar Köksal /Kurt Gülşah, Özel Ceza Hukuku, c. I, Uluslararası Suçlar, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016).
Açıklanan nedenlerle atılı suçu birden fazla mağdura (göçmene) karşı tek bir fiil ile gerçekleştiren sanıklara hükmedilen cezalarda, TCK'nın 43/2. maddesi yollamasıyla aynı Kanun'un 43/1. maddesi gereğince artırım yapılması gerektiğinin gözetilmemesi, temyiz edenlerin sıfatlarına göre, bozma sebebi olarak kabul edilmemiştir.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, sanık ...'in sübuta, hakkında gönüllü vazgeçme hükümlerinin uygulanması gerektiğine, sanık ...'ın fikri içtima hükmünün gözetilmediğine, aynı kazada kaybolduğu iddia olunan dokuz kişi hakkındaki soruşturma dosyasının sonuçlanması beklenilmeden karar verilmesinin isabetsiz olduğuna, işlenen suçtan dolayı ancak yardım eden olarak sorumlu tutulabileceğine, sanık ... müdafiinin sübuta, suçun yasal unsurunun oluşmadığına, fazla ceza hükmedildiğine, sanık ... hakkında TCK'nın 41. maddesinin uygulanması gerektiğine, sanık ... müdafiilerinin sübuta, suçun yasal unsurunun oluşmadığına, fazla ceza hükmedildiğine, sanık ... hakkında TCK'nın 39. maddesinin uygulanması gerektiğine, sanık ... müdafiinin suçun yasal unsurunun oluşmadığına ilişkin sair temyiz itirazlarının reddine, ancak;
1- Olaydaki rol ve etkinlikleri farklı olmakla beraber sanıkların birlikte hareket ederek TCK'nın 37/1. maddesi kapsamında doğrudan fail olarak göçmen kaçakçılığı suçunu işledikleri kabul edildiği halde, sanıklar hakkında temel cezalar tayin edilirken, uygulanan kanun maddesinin, “TCK'nın 37/1. maddesi yollamasıyla aynı Kanun'un 79/1-b-son maddesi” şeklinde gösterilmesi gerektiğinin gözetilmemesi suretiyle CMK'nın 232/6. maddesine aykırı hareket edilmesi,
2- Sanıklara hükmedilen adli para cezaları taksitlendirildikten sonra, TCK'nın 52/4. maddesi gereğinc