"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
Davacı vekili, davacıya Dr. ... ... Onkoloji Hastanesi tarafından soluk borusu kanseri tanısı konulduğunu, alınan raporlarda % 80 oranında vücut fonksiyon kayıp tespit edildiğini, bu nedenle Kurumca 1190 gün sigortalılık süresi üzerinden aylık bağlandığını, 30/05/2012 tarihli hastane raporunda; hastanın 16/05/2012 tarihli tüm vücut kemik sintigrafisi bulgularına göre metastatik alanların kaybolduğunun bildirildiğini, davacının düzenlenen rapora istinaden kurumca bağlanan maaşının kesildiğini, ayrıca rapor sonrası ödendiği belirtilen 1.942,24 TL yersiz ödemeden dolayı da Sincan 2. İcra Dairesi'nin 2013/16245 esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, bu miktarın ödendiğini belirterek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla kesilen malulen emeklilik maaşının yeniden bağlanmasına, bu kesinti süresi boyunca mahrum kaldığı maaşların yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
B)Davalı Cevabı :
Davalı vekili,yetkisiz mahkemeye verdiği cevap dilekçesi ile; yetki itirazında bulunduklarını, maluliyet oranına da itiraz ettiklerini belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece ''...Davanın açıldığı Sincan İş Mahkemesi tarafından 2014/26 E. Sayılı dosyada yetkisizlik nedeniyle usulden red kararı verilerek kesinleşmesi ve talep üzerine dosyanın mahkememize tevzi edildiği anlaşılmıştır.
Bildirilen deliller toplanmış, davacının sigorta sicil dosyası, hasta dosyası celbedilmiştir. Davacının adli yardım talebi nedeniyle ekonomik sosyal durumu araştırılıp, tapu kayıtları sorulmuştur. Dosya Adli Tıp Kurumuna gönderilerek, maluliyetine ilişkin 3. İhtisas kurulundan ve adli tıp genel kurulundan ayrı ayrı rapor aldırılmıştır.
Toplanan delillerin incelenmesinden; YSK raporu ile davacının çalışma gücünün %60 ını kaybetmediğine karar verildiği, Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas kurulu raporunda da çalışma gücünün en az %60'ını kaybetmemiş olduğu ve malul sayılamayacağına karar verildiği, Adli Tıp Kurumu Genel Kurul raporunun da aynı nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesi sonucunda; davanın, davacının % 60 oranında malul olup olmadığı ve kurum işleminin yerinde olup olmadığına ilişkin olduğu, davacının maluliyet oranına ilişkin alınan tüm raporların bir birini doğrular nitelikte olup davacının çalışma gücünün en az %60'ını kaybetmemiş olduğu ve malul sayılamayacağına ilişkin olduğu anlaşıldığından ispat edilemeyen davanın reddine. ... '' karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
İstinaf kanun yoluna başvuran davacı vekili, Mahkemece mevcut duruma uygun olarak bilirkişi incelemesi yaptırılmadan dosya nihayete erdirilmeden karar verildiği gerekçesi ve resen nazara alınacak gerekçelerle kararın kaldırılmasını istemiştir.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesi gerekçesinde ve kararında " ...Dava, davacının maluliyet aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Somut olayda; ... Maluliyet ve Sağlık Kurulları Daire Başkanlığı'nın 12/01/2011 tarih, 886 sayılı kararında; “01/01/1966 doğumlu olan davacının çalışma gücünün en az % 60'ını kaybettiği, başka birisinin sürekli bakımına muhtaç olmadığı, 24/06/2012 tarihinde kontrol muayenesi gerektiğinin” belirtildiği, bunun üzerine malullük aylığı bağlanan davacının ... ... ... Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından kontrol muayenesine tabi tutulduğu, kontrol muayenesi sonucunda ... Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından düzenlenen 22/06/2012 tarih, 14063 sayılı raporda, “davacının çalışma gücünün en az % 60'ını kaybetmediğinin” belirtildiği, bunun üzerine davacının malullük aylığının kesildiği, itiraz üzerine Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu'nca düzenlenen 17/08/2012 tarih, 63/6882 sayılı raporda; “sigortalının mevcut hastalık ve arızalarına göre Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği çerçevesinde çalışma gücünün en az % 60’ını kaybetmemiş olduğundan malul sayılamayacağının” belirtildiği, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu'nun 26/06/2013 tarih, 49/487? sayılı kararında da; sigortalının mevcut hastalık ve arızalarına göre Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit işlemleri Yönetmeliği çerçevesinde çalışma gücünün en az % 60’ını kaybetmemiş olduğundan malul sayılmayacağının” belirtildiği, yargılama aşamasında Adli Tıp 3. İhtisas Kurulundan alınan 11/04/2016 tarih 7176 karar sayılı rapor ile Adli Tıp Genel Kurulundan alınan 25/05/2017 tarih 816 karar sayılı raporda; “davacının mevcut hastalık ve arızası nedeniyle 03/08/2008 tarih ve 28727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği muvcehesinde çalışma gücünün en az %60 kaybetmemiş olduğu, malul sayılamayacağının” belirtildiği, tüm dosya kapsamından sabittir.
Uyuşmazlık, davacının çalışma gücü kaybı oranı ile maluliyet aylığına hak kazanıp kazanmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı Kanunun “Malûllük Sigortasından Sağlanan Haklar Ve Yararlanma Şartları” başlıklı 26. maddesi; “Malûllük sigortasından sigortalılara sağlanan hak, malûllük aylığı bağlanmasıdır. Sigortalıya malûllük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının; a) 25 inci maddeye göre malûl sayılması, b) (Değişik bend:17/04/2008-5754 S.K./14.mad) En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması, c) Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması, halinde malûllük aylığı bağlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların kendi sigortalılığı nedeniyle genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.” şeklindedir.
Bedensel ve ruhsal arızalar nedeniyle sigortalıya ya da hak sahiplerine sosyal sigorta yardımlarının yapılabilmesi, yasal çerçevede bir raporun alınmış olmasına bağlıdır.
Konunun yasal dayanağını oluşturan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 25. maddesinde “malul sayılma” başlığı altında; “Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını, (c) bendi kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûl sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
5510 sayılı Yasa'nın 95. maddesinde "Bu Kanun gereğince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iş göremezlik ödeneklerinin verilmesine ilişkin raporlar ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teşkil edecek sağlık kurulu raporlarının usul ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili sağlık hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usulüne uygun olmayan sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeleri düzenleyen sağlık hizmet sunucusuna iade edecek belirlenen bilgileri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir. Usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu'nca karara bağlanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Sağlık Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir. Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 55. maddesine göre sigortalının malullük durumunun Kurumca yetkilendirilen Sağlık sunucularının sağlık kurulunca usulüne uygun düzenlenecek raporların Kurum Sağlık Kurulunca incelenmes