Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2017/453 Esas 2019/3667 Karar

MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... Müdürlüğüne izafeten ... Orman İşletme Müdürlüğü vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 03/02/2011 gününde verilen dilekçe ile taksirle orman yangınına sebebiyet verme nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 10/03/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalılar ... ve ... tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, taksirle orman yangınına sebebiyet verme nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm davalılar ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir.Davacı vekili, davalıların küçük çocukları ..., ... ve ...’in mangal yaptıkları sırada ormana sıçrayan ateş nedeniyle orman yangınına sebebiyet verdiklerini belirterek, maddi tazminat isteminde bulunmuştur.Davalı olarak haksız eylemi gerçekleştiren çocukların kanuni temsilcilerine dava dilekçesi tebliğ edilmiş, ancak davaya cevap verilmemiştir.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.Şekli taraf kavramına göre, davanın tarafları dava dilekçesiyle belirlenir ve davada taraf olmak için dava dilekçesinde davacı veya davalı olarak gösterilmiş olmak yeterlidir. Kanuni temsilciler davanın tarafı değillerdir. Davanın tarafı, kanuni temsilci tarafından temsil edilen kişilerdir. Dava dilekçesinde taraf olarak gösterilen kişilerle dava yürütülür ve hüküm de davanın tarafları hakkında kurulur. Yine dava esnasında 18 yaşından küçük olması sebebiyle kanuni temsilci tarafından temsil edilen taraf, 18 yaşını doldurursa davaya kendisi tarafından devam edilir. Tarafların taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları dava şartlarından olup, bu husus kamu düzeniyle ilgilidir. Mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırmakla yükümlüdür. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.
Dosya kapsamından; dava dilekçesinde davalı olarak ...’ya velayeten ..., ...’ye velayeten ... ve ...’e velayeten ...’in gösterildiği, yargılama sırasında davacı vekilinin davanın küçüklere velayeten babalarına yöneltildiğini beyan ettiği, dava dilekçesinde TMK’nun 369. maddesinde düzenlenen aile başkanının sorumluluğuna ilişkin herhangi bir ifadenin de yer almadığı göz önüne alındığında; davanın ..., ... ve ...’ye karşı açıldığı, babalarının ise kanuni temsilci sıfatıyla hasım olarak gösterildiğinin kabulü gerektiği, ancak dava tarihinde reşit olan davalı ... ve yargılama sırasında 18 yaşını ikmal eden diğer davalılar ... ve ...’e yargılamada usulüne uygun şekilde tebligat yapılıp davaya katılımlarının sağlanmadığı ve yargılamaya bu davalılarla devam edilmeyip hukuki dinlenilme ve adil yargılanma haklarını kullanamadıkları, usul ve yasaya aykırı şekilde dava dilekçesinde kanuni temsilci olarak gösterilen babalarının davada taraf konumuna getirilerek haklarında hüküm kurulduğu, gerekçeli kararın kanuni temsilciler ..., ... ve UYAP’ta davalı olarak kayıtlı olan ... adına tebliğe gönderildiği anlaşılmaktadır. Şu halde mahkemece, usulüne uygun şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra yanların gösterecekleri delillerin toplanması ve hasıl olacak sonuca göre davalılar ..., ... ve ... hakkında hüküm kurulması gerekirken, yukarıda açıklanan yönler gözetilmeksizin, davalı yanın hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilerek yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya uygun düşmediğinden, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalıların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harçların istek halinde geri verilmesine 01/07/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.