Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2018/4152 Esas 2019/3671 Karar

MAHKEMESİ:Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, hasımsız olarak 09/09/2013 gününde verilen dilekçe ile ... Ziraat Odasına kayyım tayini istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08/01/2015 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi ilgili ...Ziraat Odası ve ... vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildi. Geri çevirme kararının gereğinin yerine getirilmiş olduğu anlaşıldı. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.Dava, ... Ziraat Odasına kayyım tayin edilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, ilgililer ...Ziraat Odası ve ... vekillerince temyiz edilmiştir.Davacı, ... Ziraat Odası Meclis Başkanı iken ... Yönetim Kurulunun 12/12/2012 tarihli kararıyla Oda Meclisinin görevden alınmasına karar verilerek 7 kişilik kayyım heyeti atandığını, bu karara karşı ... 17. İdare Mahkemesinde açılan davada yürütmenin durdurulması isteminin reddedildiğini, birlik yönetim kurulunun 07/01/2013 tarihli kararıyla odanın kapatıldığını, bu kararın iptali amacıyla ... 8. İdare Mahkemesinde açılan davada yürütmenin durdurulmasına karar verildiğini, bu karar üzerine birlik yönetim kurulu tarafından odanın kapatılmadan önceki hukuki durumuyla yeniden açıldığını, kayyım heyetinin tekrar göreve çağrılmasına karar verildiğini, kayyım heyetinin toplanarak görevini yapmadığını belirterek, seçim sürecini başlatmak üzere Oda’ya kayyım heyeti atanmasına karar verilmesini istemiştir.Mahkemece, ... Yönetim Kurulunun 07/01/2013 tarihli kararının hukuka aykırı olduğu, 6360 sayılı Kanunla her ne kadar ... ili büyükşehir statüsüne kavuşsa da eski Oda’nın ...Ziraat Odası şeklinde ismini değiştirerek ilçe sınırlarında görevine devam edebileceği, kaldı ki Odayı kapatmaya ilişkin yetkinin birlik yönetim kuruluna ait olmadığı, bu nedenle 12/12/2012 tarihli kararın da hukuka aykırı olduğu, İdare Mahkemesince verilen yürütmenin durdurulması kararı üzerine odanın yeniden açılmasına ve kayyum heyeti oluşturulmasına karar verildiği, ancak bu kayyım heyetinin görevini ifa etmemesi nedeniyle kapatılan ... Ziraat Odasının gerekli organlardan yoksun kaldığı ve yönetiminin başka yoldan sağlanamadığı gerekçeleriyle, istemin kabulüne karar verilmiştir.4721 sayılı TMK’nun 427. maddesinin 4. bendinde, bir tüzel kişi gerekli organlarından yoksun kalmış ve yönetimi başka yoldan sağlanamamışsa vesayet makamı tarafından yönetim kayyımı atanacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanun'un 431. maddesinde ise vasinin atanma usulüne ilişkin kuralların, kayyım ve yasal danışmanın atanmasında da uygulanacağı belirtilmiştir.
Dosya kapsamından; ... Ziraat Odası hakkında yapılan müfettiş incelemesi neticesinde ... Yönetim Kurulunun 04/10/2012 tarihli kararı ile zimmet ve görevi kötüye kullanma suçlaması bulunan bazı yönetim kurulu üyelerinin oda meclisince görevine son verilmesi ve yeni bir yönetim kurulunun yargı gözetiminde seçilmesi, bazı oda meclisi ve yönetim kurulu üyelerine disiplin cezası verilmesi ile yönetim kurulu ve meclis üyeliklerinin sona erdirilerek yerlerine yedek üyelerin çağrılmasının istendiği, Oda tarafından bu kararın uygulanmaması ve uygulanmamakta ısrar edilmesi üzerine ise 12/12/2012 tarihinde 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanunu'nun 18/7. maddesi uyarınca ... Ziraat Odası Meclisinin görevden alınmasına ve aynı karar ile yeni oda organlarının seçiminin yapılmasına kadar kanun ve tüzükte gösterilen görevlerin yürütülmesi için 7 kişilik kayyım heyetinin görevlendirilmesine karar verildiği, bu kararla görevinden alınmasına karar verilen ... Ziraat Odası Meclis Başkanı olan davacının 12/12/2012 tarihli kararın iptali için ... 17. İdare Mahkemesinin 2012/1605 esasında açtığı davada dava konusu işlemin hukuka aykırı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, görevden alınan davacının da içinde bulunduğu eski yöneticilerin yasa gereği yeni organ seçimine kadar kanun ve tüzükte belirtilen işleri yürütmekle görevli kayyım heyetinin ve birlik müfettişlerinin görevini yapmasını engelledikleri, odanın faaliyetlerini yürütemediği gerekçesiyle 6964 sayılı Kanun'un 2/5. maddesinde öngörülen yetkiyle, Birlik Yönetim Kurulunun 07/01/2013 tarihli kararıyla ... Ziraat Odasının kapatılmasına ve en yakın oda olan ... Ziraat Odasına bağlı temsilcilik olarak faaliyetini sürdürmesine karar verildiği, işbu kapatma kararının iptali için eldeki davanın davacısı tarafından ... 8. İdare Mahkemesinin 2012/56 esasında açılan davada mahkemece 04/04/2013 tarihinde yürütmenin dururulması kararı verildiği, bu karar üzerine Birlik Yönetim Kurulunun 09/05/2013 tarihli kararı ile ... Ziraat Odasının kapatmadan önceki hukuki statüsü ile açılmasına ve bu amaçla kayyım heyetinin göreve çağılmasına karar verilerek ... Valiliğine bildirildiği, bu arada kapatılan ... Ziraat Odası yerine birlik yönetim kurulunun 20/02/2013 tarihli toplantısında verilen kuruluş izni çerçevesinde ... Merkez İlçe Seçim Kurulunun gözetim ve denetiminde 09/03/2013 tarihinde kuruluş genel kurulu ve organ seçimlerinin yapılması suretiyle Yeni ... Ziraat Odasının kurulduğu ve 11/03/2013 günü tüzel kişilik kazandığı, bu arada 13 ilde büyükşehir kurulmasına ilişkin 01/04/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun'da 22/03/2013 gün ve 28595 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6447 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle; ... ilinin de bu kanun uygulamasına dahil edilerek ... ilinde ... belediyesinin mahalleleri merkez olmak üzere ... Merkez ilçe sınırları içinde köylerle belediyelerden oluşan ...ilçesi ve aynı adla belediyenin kurulduğu, bir başka deyişle merkez ilçenin hukuken ortadan kalktığı, bu gelişme üzerine Birlikce ...ilçesinin kurulması nedeniyle yeni oda kuruluşlarının oluşturulmasına kadar ... ili merkez ilçesinde ziraat odası faaliyetinin Yeni ... Ziraat Odası tarafından yürütüleceği yönünde Valiliğe görüş bildirildiği, ...ilçesinin kurulması ile birlikte de Yeni ... Ziraat Odasının tüzel kişiliğini kaybettiği, 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanunu’nun 2. maddesinin 3. Fıkrası uyarınca, odaların kuruluş ve çalışma alanlarının ilçe sınırlarından ibaret olduğu, bir başka deyişle bir ilçe sınırları içinde yalnızca bir odanın faaliyet gösterebileceği, merkez ilçenin hukuken ortadan kalkması ve kanunla kurulan ...ilçesinde de usulüne uygun ziraat odası kuruluşu ile ... Ziraat Odasının faaliyet alanının da kalmadığı, nihayetinde 6360 sayılı Kanun'un getirdiği yeni idari yapılanma kapsamında Birlik Yönetim Kurulunun 14/03/2014 tarihli toplantısında alınan kararla ... Ziraat Odasının kapatılarak yerine ...Ziraat Odasının kurulmasına karar verdiği, böylece ... Ziraat Odasının tüzel kişiliğinin son bulduğu, diğer taraftan yeni kurulan ...ilçesi sınırları içinde bulunan çiftçilerin 6964 sayılı kanun kapsamında kuruluş talepleri üzerine genel kurulunu yaparak ...Ziraat Odasının tüzel kişilik kazandığı, hatta kayıtlı üyesi olan davacının 07/12/2014 tarihinde kurulan ...Ziraat Odası delege seçimlerine katılarak ... Köyü delegesi olarak seçildiği, davacı tarafından Birlik Yönetim Kurulunun 14/03/2014 tarihli ... Ziraat Odasının kapatılarak yerine ...Ziraat Odasının kurulmasına ilişkin kararının iptali istemiyle ... 15. İdare Mahkemesinin 2015/345 esasında 23/02/2015 tarihinde açtığı davanın süre aşımı yönünden reddedildiği, işbu kararın Danıştayca onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.Ayrıca eldeki temyize konu davada karar tarihinden önce ...Ziraat Odasının 25/12/2014 tarihli müzekkere cevabı ekinde, Birlik Yönetim Kurulunun 14/03/2014 tarihli kararıyla ... Ziraat Odasının tüzel kişiliğin sona erdiği, merkez Oda görevinin ...Ziraat Odasına verildiğine dair belgelerin dosyaya gönderildiği görülmektedir.Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, eldeki davanın yargılama aşamasında yönetim kayyımı tayini istemine konu ... Ziraat Odasının kapatılarak ...Ziraat Odasının kurulmasına ilişkin 14/03/2014 tarihli ... Yönetim Kurulunda karar verilmiş ve bu karar kesinleşmiş olmakla, davanın konusu kalmamıştır. Mahkemece konusu kalmayan kayyım tayini istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 01/07/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.