MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı payı( esasen katılma alacağı)

DURUŞMA BAŞLIĞI:

... ile ... aralarındaki katkı payı (esasen katılma alacağı) davasının kabulüne dair ... 5. Aile Mahkemesi'nden verilen 11.06.2013 gün ve 562/470 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili, duruşmasız olarak davacı vekili taraflarından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 17.12.2013 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı vekili Av. ... geldi. Başka kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı ... vekili, tarafların muris ...’nin mirasçıları olduğunu, vefatından sonra taraflara bir kısım menkul ve gayrimenkul intikal ettiğini ancak davalıya intikal eden araç üzerinde müvekkilinin 1/2 oranında katılım payı bulunduğunu, aracın davalı tarafından kullanılmakta olup davacının araçtan faydalanması engellendiğinden fazlaya ilişkin hakları ve belirsiz alacak kaleminin belirli hale dönüşmesi anında davasını belirli alacak davasına dönüştürme hakkı saklı kalmak üzere öncelikle aracın trafik kayıtlarının 1/2'sinin iptali ile davacı adına tesciline, mümkün değil ise edinilmiş mallara katılım değeri olarak 7.000 TL'nin yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, 21.05.2013 tarihinde harcını yatırdığı dilekçesi ile talebini 14.500 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı ... vekili, dava konusu aracın evlilik içinde alınmasına rağmen bu araç alınırken muris ... adına 07.03.2005 tarihinde satın alınan ... plakalı aracın takas edilip ayrıca bedel farkının da ödendiğini, önceki aracın 23.000 TL sayılıp 35.000 TL'ye yeni araç alınırken aradaki 12.000 TL'nin de muris tarafından ödendiğini, davacının kısa süren evlilikte hiç çalışmadığını açıklayarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, 14.500 TL’nin karar tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacıya ödenmesine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı ... ile ölen eşi ... ... 12.06.2009 tarihinde evlenmişler, taraflar arasındaki mal rejimi ... ...’un 18.12.2011 tarihinde ölümü ile sona ermiştir. (TMK’nun 225.m.) Sözleşmeyle başka mal rejimi seçilmediğinden, eşler arasında evlenme tarihinden mal rejiminin sona erdiği ölüm tarihine kadar yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK'nun 202, 4722 s.Y.nın 10.m.). Temyize konu ... plakalı araç taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli iken 04.03.2010 tarihinde satın alınarak ... ... adına trafikte tescil edilmiştir.
Dava; katılma alacağı isteğine ilişkindir. Evlilik içinde 01.01.2002 tarihi sonrası eşlerden biri adına edinilen mal varlığı üzerinde diğer eşin yasadan kaynaklanan artık değerin yarısı oranında katılma alacağı isteme imkanı bulunmaktadır (TMK'nun 231, 236/1.m.). TMK'nun 222. maddesi gereğince, belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. Bir eşin bütün mallarının aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal olarak kabul edilmesi gerekir. Katılma alacağı bakımından talepte bulunan eşin çalışıp çalışmaması veya herhangi bir katkıda bulunup bulunmamasının bir önemi de yoktur. Katılma alacağı yasadan kaynaklanmaktadır. Bu tür davalarda, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK.m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK.m.219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.m.231) yarısı üzerinden (TMK.m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak katılma alacağının hesaplanması gerekir.
İşin esasının incelenmesinden önce mal rejiminin “ölüm” nedeniyle sona erdiği dikkate alınarak bu konuda bir takım açıklamalar yapılması gerektiği düşünülmüştür. Mal rejiminin sona ermesi halinde sağ kalan eşin, ölen eş adına edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli iken edinilen mal varlığı üzerinde artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı bulunduğu açıktır. Bu katılma alacağına hükmedilirken davacı sağ kalan eşin miras payının terekeye olan borcu nedeniyle istek olsun veya olmasın doğrudan doğruya yani kendiliğinden katılma alacağından düşürülmesi mümkün değildir.
Katılma alacağı, TMK'nun 202 ve devamı maddeleri gereğince kabul edilen edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan ve kanundan doğan şahsi nitelikte bir alacak hakkıdır. Gerek katılma alacağı ve gerekse katkı payı alacağı için aynı hakkın (mülkiyetin) istenemeyeceği konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. (07.10.1953 T.1953/8 E, 1953/7 s. YİBBGK.)
TMK'nun 219. maddesinde, “edinilmiş mal, her eşin bir mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği mal varlığı değerleridir” biçiminde tanımlanmıştır.
TMK'nun 495 ve devamı maddelerinde, düzenlenen Miras Hukukundan (terekeden) doğan hak bir alacak hakkı olmayıp ayni nitelikte bir haktır. Yani bir ayni paylaşım söz konusudur. TMK'nun 641. maddesine göre, mirasçılar, tereke borçlarından müteselsilen sorumludur. Aynı Kanun'un 654. maddesinde ise, miras bırakanın bir mirasçıdaki alacağı, paylaşma sırasında o mirasçının payına mahsup edilir denilmektedir. Ancak, TMK'nun 654. maddesi, katılma alacağı bakımından somut olayda uygulama olanağı bulunmamaktadır. Yalnızca miras paylaşımı sırasında miras bırakanın bir mirasçıdaki alacağı için uygulanabilmektedir. Halbuki katılma alacağı murisin borcu olup, ödünç verilmiş bir alacağının olduğundan söz edilemez.
Eşler arasındaki mal rej