"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ(İŞ)
...
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ve davalı T.C. ... vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davacının ... Sigorta sicil numarası ile 01.06.1998 tarihinde davalı kurumda bekçi olarak işe başladığını, müvekkilinin 2005 yılı temmuz maaşının 458,00 TL maaş aldığını, sonrasında kurum maaşı ödenmediğini, buna rağmen müvekkilinin sigortasının yatırıldığını, maaş almadan bekçilik görevine devam ettiğini, davalı kurumun 14.05.2007 tarihinde müvekkili hakkında işe giriş bildirgesi vermediğini, işten çıkartıp bekçilik görevine son verildiğini, müvekkilinin bekçilik görevine 14.05.2007 tarihine kadar devam ettiğini, müvekkilinin resmi bekçi olarak 2003 yılından itibaren işten çıkış tarihine kadar yıllık 2 takım resmi elbise, 2004 yılından itibaren yıllık 2 adet ikramiye haklarını alamadığını, müvekkilinin 2005 ağustos ayından itibaren işten çıkmış olduğu tarih olan 14.05.2007 tarihine kadar aylık maaşını alamadığını ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ücret, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram genel tatil ücreti, 2003 yılından itibaren yıllık 2 takım elbise, 2004 yılından itibaren yıllık 2 ikramiye alacaklarını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davada temsil yetkisinin kaymakamlığa ait olmadığını, temsil yetkisinin Çifçi Malları Koruma Başkanlığı olduğu, Kaymakamlığın temsilci olarak gösterilmesinin yasaya aykırılık teşkil ettiğini, esastan da davanın reddine karar verilmesini, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın davacının, çiftçi mallarını koruma başkanlığında çalıştığı iddiası ile ilgili işçi alacağına yönelik husumetin temsilen ... Kaymakamlığına yöneltilerek açıldığı, Kaymakamlık ilçelerde, Devlet’i temsil etse de hukuken tüzel kişiliği bulunmadığı, dolayısıyla temsil yetkisinin bulunmadığı, davalarda husumetin kaymakamlıklara değil ...' na yöneltileceği, Çiftçi Mallarını Koruma Kanunu gereği İlçelerde Çifçi Mallarının Koruma Başkanlığı kurulduğu, Başkanlık atanan başkan tarafından davalarda temsil edildiği, temsilcinin Kaymakam değil başkan olduğu, ( Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Başkanlığının 25.09.2012 tarih ve 2012/14941 E, 2012/31709 K. sayılı ilamı) , dolayısıyla çiftçi malları koruma başkanlığının ... nezdinde temsilinin mümkün olmamaması karşısında açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verildiği, Yargıtay 7. Hukuk Diaresinin 2014/15714 Esas sayılı ilamında''Bir kişinin belli bir davada gerçekten davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı hususu usul hukuku değil, dava konusu hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk meselesidir. Bir davanın tarafları o davada gerçekten taraf sıfatına sahip değilse, mahkeme dava konusu hakkın esasına girip karar veremez. Davayı sıfat yokluğundan reddetmesi gerekir. Davacı olma sıfatı dava konusu hakkın sahibine davalı sıfatı ise sübjektif hak kendisinden istenebilecek kişiye aittir. Kuşkusuz bu hak sözleşmeden, haksız fiilden, sebepsiz iktisaptan veya kanundan doğabilir. Bir alacak davasında davalı olma sıfatı o alacağın gerçek borçlusuna aittir. Alacak davası, o alacağın gerçek borçlusundan başka bir kişiye karşı açılırsa, dava konusu alacağın mevcut olmadığından dolayı değil, davalının davalı sıfatına sahip olmadığından dolayı reddedilir.( Hukuk Muhakemeleri Usulü, Prof. Dr. Baki Kuru, I. Cilt, s. 1159)Taraf sıfatı dava şartı değildir. Ancak taraf sıfatı itiraz niteliğinde olduğundan hakim diğer itirazlar gibi dosyadan anlaşılabildiği sürece resen dikkate alır.( Prof. Dr. Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, I. Cilt, s. 1195; Prof. Dr.Hakan Pekcanıtez - Prof.Dr.Oğuz Atalay - Prof.Dr.Muhammet Özekes Medeni Usul Hukuku Temel Bilgiler, s. 214) 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 124. Maddesi ile bir davada taraf değişikliğinin, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkün olduğu, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebinin, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilebileceği, dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesinin kabul edilebilir bir yanılgıya dayanması halinde hâkimin karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebileceği düzenlenmiştir. Hasımda yanılma halinde taraf değişikliği karşı tarafın muvafakati ile gerçekleştirilebilirken maddi hata bulunması, dürüstlük kuralına aykırı olmaması veya hasımda yanlışlığın kabul edilebilir bir yanılgıya dayanması halinde ise karşı tarafın muvafakati aranmaksızın hakim tarafından kabul edilmek suretiyle yapılabilmektedir. Kaymakamlık ilçelerde devleti temsil etse de hukuken tüzel kişiliği yoktur. Dolayısıyla temsil yetkisinin bulunduğundan da bahsetmek mümkün değildir. Açılacak davalarda husumet kaymakamlıklara değil ...’na yöneltilir.Somut olayda, Kaymakamlığın tüzel kişiliği bulunmadığından temsil sıfatı bulunmadığı gibi, davanın temsilciye değil 1998-2007 yılları arasında sigortalı olarak göründüğü Çitçi Mallarını Koruma Başkanlığına karşı açılması gerekir. Davacı davasını Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı’nı temsilen ... Kaymakamlığına karşı açmıştır. Dava dilekçesinden davalının Çiftçi Mallarını Koruma Başkanlığı olduğu anlaşıldığından temsilcide hata bulunduğu açıktır. Ancak, ilçede Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı’nın kurulamadığı anlaşıldığından ...’na Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı’nı ihya etmesi için süre verilmeli, temsilci atandıktan sonra tebligat yapılarak davaya devam edilmelidir. Verilen süreye rağmen Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı’nı kurmayan davalı idare hizmet alan konumunda olduğundan işçilik alacaklarından sorumluluğu gündeme gelecektir.