(5237 S. K. m. 7, 50, 52, 62) (5252 S. K. m. 9) (4926 S. K. m. 3, 4, 5) (5607 S. K. m. 3) (765 S. K. m. 2) (YİBK. 23.02.1938 T. 1937/23 E. 1938/9 K.)
Dava: Kaçakçılık suçundan sanık Mehmet 'in 5607 sayılı Kanunun 3/5, 5237 sayılı TCK'nun 62, 52/2 ve 50/1. maddeleri uyarınca 3.000 Lira hapisten çevrilen ve 80 Lira doğrudan hükmolunan adli para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin, İskenderun 1. Asliye Ceza Mahkemesince verilen 05.02.2009 gün ve 58-13 sayılı hükmün, katılan vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 7. Ceza Dairesince 05.04.2012 gün ve 3644-7127 sayı ile;
Sanığa atılı eylem için, karar tarihinde yürürlükte bulunan 5607 sayılı Yasanın 3. maddesinde hürriyeti bağlayıcı cezaya ilaveten adli gün para cezası ve suç tarihinde yürürlükte bulunan 4926 sayılı Yasanın 4. maddesinde para cezası öngörmesi nedeniyle sanık lehine olduğu gözetilmeden, sanık hakkında hürriyeti bağlayıcı ceza öngören 5607 sayılı Yasanın tatbiki suretiyle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise 17.08.2012 gün ve 207430 sayı ile;
...5237 sayılı TCK'nun 7/2 maddesi, 'Suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur' hükmünü amirdir.
4926 sayılı Yasanın fiil açısından uygulanması gereken 4/1-a-2 maddesinde öngörülen ceza, '... gümrüklenmiş değerin üç katından az, altı katından fazla olmamak üzere adli para cezasıdır. Gümrüklenmiş değer 5.230,29 TL'dir. Bu yasanın uygulanması halinde, mahkemece kaçak eşya değerinin pek hafif kabul edilmesi halinde dahi verilecek ceza 10.460 TL'dir.
5607 sayılı Yasa kapsamında suç fiili için verilen ceza ise 3.000 TL ve 80 TL adli para cezasıdır.
Sorun, lehe yasa değerlendirmesinde göz önüne alınacak kriterlerin neler olması gerektiğidir. 5252 sayılı Yasanın 9. maddesinin 3. fıkrasına göre, lehe yasa belirlemesinde lehe olan hüküm, önceki ve sonraki kanunların ilgili bütün hükümleri olaya uygulanarak, ortaya çıkan sonuçların birbirleriyle karşılaştırılması suretiyle belirlenmelidir. Yargıtay Ceza Genel Kurulunun müstakar kararlarında da bu konu ayrıntılı olarak irdelenmiştir. O halde 4926 sayılı Yasa ile 5607 sayılı Yasa hükümlerinden hangisinin uygulanması gerektiği konusunda, her iki yasa açısından ayrı ayrı hüküm kurulmalı, sonuç itibariyle daha az cezayı içeren (Daha az kısıtlayıcı olan) hüküm esas alınmalıdır.
Belirtilen açıklamalar ışığında, TCK'nun 50/5. maddesi de gözetildiğinde, sanık lehine olan yasa, yerel mahkemece esas alınan yasadır. Zira 5607 sayılı Yasa uyarınca sanığa verilecek ceza 3.000 TL ve 80 TL, 4926 sayılı Yasa uyarınca verilecek ceza ise, en az 10.460 TL olacaktır. Her ne kadar infaz aşamasında, gün karşılığı olmayan adli para cezaları için, her 100 TL için bir gün hesabı yapıldığında, infaz kurumunda kalınacak süre açısından 4926 sayılı Yasa daha lehe olacak ise de, kanaatimizce esas olması gereken, hüküm kurulma aşamasında verilecek ceza miktarı olmalıdır. Hükümlünün adli para cezasını ödemesi esas alınmalıdır ki, adli para cezası miktarları yönünden de yerel mahkemenin uygulaması daha lehedir. Sanığın, adli para cezasına uymayacağı peşin varsayımıyla hareket, sanığın aleyhine de olabilir. Zira sanık, adli para cezasını öderken, bu kez çok fazla miktarda ödeme yapmak zorunda kalacaktır. Bu nedenle esas olan, verilecek ceza miktar bakımından lehe olma durumudur. TCK'nun 7/2. maddesinde yer alan '... ve infaz olunur' şeklindeki telaffuz, bir zorunluluk olup, kesinleşen ilamlar açısından da lehe yasa değerlendirmesi için bir işaret olsa gerektir görüşüyle itiraz kanun yoluna başvurarak, Özel Daire bozma kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme hükmünün onanmasına karar verilmesi talebinde bulunmuştur.
Karar: 6352 sayılı Kanunla değişik CMK'nun 308. maddesi uyarınca Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazını inceleyen Özel Dairece 27.09.2012 gün ve 22605-24485 sayı ile itirazın reddine karar verilmesi üzerine Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
Özel Daire ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, lehe olan kanunun tespitine ilişkin olarak yapılan değerlendirmede yalnızca adli para cezası öngören kanuna göre, hapis cezası ile birlikte adli para cezası öngören kanunun lehe olduğu sonucuna ulaşılmasının mümkün olup olmadığı ve buna bağlı olarak kaçakçılık suçundan yargılanan sanık hakkında 4926 sayılı Kanun hükümlerinin mi, yoksa 5607 sayılı Kanun hükümlerinin mi lehe olduğunun belirlenmesine ilişkindir.
İncelenen dosya içeriğinden;
Yakalama ve el koyma tutanağına göre, 04.09.2006 günü saat 22.45 sıralarında İskenderun Otogarında, İstanbula hareket etmek üzere olan bir otobüse yolcu olarak binen sanığın valizlerinde usulüne uygun şekilde yapılan aramada 69 şişe JB marka gümrük kaçağı içki ele geçirildiği ve sanığın yakalandığı,
02.07.2007 günlü bilirkişi raporuna göre, ele geçen içkilerde ithalat iznine ilişkin etiketin bulunmadığı, yetkisiz ve belgesiz olarak temin edilmesi nedeniyle kaçak olup, bir şişenin CIF değerinin 11.05 Lira olduğu,
Bilirkişi raporunda tespit edilen CIF değeri esas alınarak düzenlenen İskenderun Gümrük Müdürlüğünün 27.09.2007 tarihli Kaçak Eşyaya Mahsus Tespit Varakasına göre, suç konusu eşyaların toplam CIF değerinin 762,45 Lira, gümrüklenmiş değerinin ise 5.320 Lira olduğunun belirlendiği,
Sanığın aşamalarda suçlamayı kabul ettiği, suça konu eşyayı Suriyeli bir şahıstan aldığını ve satmak için İstanbul'a götüreceği sırada yakalandığını ifade ettiği,
Sanığın soruşturma aşamasında önödeme önerisine uymadığı,
Anlaşılmaktadır.
Suç tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3. maddesi; Aşağıda yazılı fiilleri işlemek kaçakçılıktır:
a) 1 - Herhangi bir eşyayı belirlenen gümrük kapılarından geçirmeksizin Türkiye'ye ithal veya buna teşebbüs etmek.
2 - Herhangi bir eşyayı gümrük işlemine tabi tutmaksızın Türkiye'ye ithal veya buna teşebbüs etmek.
3 - Transit rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakm
