"İçtihat Metni"
Kararı Veren
Yargıtay Dairesi :15. Ceza Dairesi
Mahkemesi :Ağır Ceza
Sayısı : 41-189
Sanık ... hakkında nitelikli dolandırıcılık ve resmî belgede sahtecilik suçlarından ayrı ayrı açılan kamu davalarının birleştirilmesine karar verilerek yapılan yargılama sonucunda; sanığın nitelikli dolandırıcılık suçundan TCK'nın 158/1-f, 62 ve 52/2-4. maddeleri uyarınca 2 yıl 6 ay hapis ve 33.320 TL adli para cezası, resmî belgede sahtecilik suçundan aynı Kanun'un 204/1 ve 62. maddeleri uyarınca 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, her iki suç yönünden TCK'nın 53. maddesi uyarınca hak yoksunluğuna ilişkin Isparta Ağır Ceza Mahkemesince verilen 07.06.2011 tarihli ve 41-189 sayılı hükümlerin, sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 15. Ceza Dairesince 31.03.2014 tarih ve 15271-5876 sayı ile onanmasına karar verilmiştir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise 01.12.2014 tarih ve 263161 sayı ile;
"...Dosya kapsamındaki mevcut deliller değerlendirildiğinde, suçun işlenmesi konusunda, sanık ... ile müşteki ...'nın birlikte hareket ettikleri anlaşılmaktadır. Sanık ...'nun mevcut delillere göre suçu işlemediği anlaşıldığından beraatine karar verilmesi gerektiği,” görüşüyle itiraz kanun yoluna başvurmuştur.
CMK'nın 308. maddesi uyarınca inceleme yapan Yargıtay 15. Ceza Dairesince 13.01.2015 tarih ve 23340-198 sayı ile itiraz nedeni yerinde görülmediğinden bahisle Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI
İtirazın kapsamına göre inceleme sanık ... hakkında nitelikli dolandırıcılık ve resmî belgede sahtecilik suçlarından kurulan mahkûmiyet hükümleri ile sınırlı olarak yapılmıştır.
Özel Daire ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanığa atılı nitelikli dolandırıcılık ve resmî belgede sahtecilik suçlarının sabit olup olmadığının belirlenmesine ilişkindir.
İncelenen dosya kapsamından;
Sanık ... ile inceleme dışı sanık ...'ın....... Oto Kir. Tar. Nak. Ve Tur. Tic. Ltd. Şti.'nin eşit hissedarları oldukları, müşterek arkadaşları olan katılan ...'nın Isparta'da bulunan katılan ...'den satın aldığı kerestelere karşılık şirketi temsile ve çek keşide etmeye yetkisi bulunmayan inceleme dışı sanık ... emrine düzenleyip keşide ettiği çeki verdiği, çekin bankaya ibrazında karşılığının olmadığının bildirildiği,
Dosyada bir sureti bulunan Türkiye Finans Katılım Bankası Büsan Şubesi'ne ait çekte; keşide tarihinin 07.04.2009, bedelinin 20.000 TL, emrine düzenlenen kişinin ..., seri numarasının 4419119, keşidecisinin....... Oto Kir. Tar. Nak. Ve Tur. Tic. Ltd. Şti. olduğu, çekin arka tarafında ise birinci cirantanın ..., ikinci cirantanın katılan ...'a ait olduğu anlaşılan Canmak İnşaat Şirketi, üçüncü cirantanın İnal Ayvazoğlu, dördüncü cirantanın tekrar Canmak İnşaat Şirketi, beşinci cirantanın ise ... Orman Ürünleri, ibraz tarihinin 07.04.2009 olduğu ve bu tarih itibarıyla çekin karşılığının bulunmadığına dair ibare bulunduğu,
Türkiye Finans Bankasının 24.09.2009 tarihli yazısında; 07.04.2009 tarihli 4419119 numaralı 20.000 TL bedelli çekin....... Oto Kiralama Tar. Nak. Ve Tur. Tic. Ltd. Şti.'ye ait olup, ilgili çekle alakalı düzeltme hakkının kullanılmadığı, ibraz tarihinde hesap bakiyesinin müsait olmadığı, ihtiyati tedbir ve ödeme yasağı ile ödemeden men talimatının bulunmadığının bildirildiği,
10.09.2008 tarihli faturada; katılan ...'a ait Canmak İnşaat Şirketine sanıkların sahibi olduğu....... Ltd. Şti. tarafından 36.635 TL bedelinde buğday satıldığının yazılı olduğu,
Sanık ...'nun Konya Cumhuriyet Başsavcılığına hitaben yazdığı 03.04.2009 tarihli "aslı gibidir" onaylı dilekçe fotokopisinde;....... Ltd. Şti.'nin yetkilisi ve müdürü olduğunu, şirketi adına Türkiye Finans Katılım Bankası Büsan Şubesinden aldığı imzası, miktarı, lehtarı yazılı olmayan 4419119 ve 4419120 numaralı boş çek yapraklarının ortadan kaybolduğunu, kötü niyetli kişilerin eline geçip bankaya ibraz edilmesi veya icraya konulması söz konusu olabileceğinden şikâyetçi olduğunu beyan ettiği,
Anlaşılmaktadır.
Katılan ... 20.07.2009 tarihinde bilgi sahibi sıfatıyla Kollukta; ortak olan sanıklar ile arkadaşlık ilişkisinin bulunduğunu, peşin para ile orman ürünleri alışverişi yapacağı sırada sanık ...'in bu durumu öğrenip paraya ihtiyacı olduğunu, nakit parayı kendisine vermesi hâlinde alışverişte kullanması için şirketine ait çek verebileceğini böylece işinin görülmüş olacağını söylediğini, sanığın teklifini kabul ettiğini, o sırada yanlarında inceleme dışı sanık ...'ın da bulunduğunu, alışveriş için inceleme dışı sanık ... ile birlikte Isparta'ya gideceğini söylediğinde sanık ...'in bir çek koçanı çıkartıp inceleme dışı sanık ...'a verdiğini, "Birlikte gidecekseniz Ramazan Bey orada çeki düzenleyip verir." dediğini, sanık ...'e inceleme dışı sanık ...'ın çek düzenleme yetkisinin bulunup bulunmadığını sorduğunda "Yetkisi var. Şirketin yarısı onun. Çek düzenleyebilir." şeklinde cevap verdiğini, inceleme dışı sanık ...'ın çek koçanını aldığını, Isparta'ya gittiklerini, orada alışveriş yaptıklarını, konuştukları gibi aldıkları kerestenin bedelini çek ile ödediklerini, suça konu çeki inceleme dışı sanık ...'ın düzenleyip imzaladığını,
Kovuşturma evresinde 27.04.2011 tarihinde istinabe suretiyle alınan beyanında farklı olarak; sanık ... ve inceleme dışı sanık ...'ı arkadaşları olması nedeniyle tanıdığını, inşaat işi ile uğraşması nedeniyle olay tarihinde kereste almak istediğini, sanık ...'in ihtiyacı olduğundan bahisle elindeki çekleri istediğini, işi görülsün diye kabul ederek 20.000 ve 19.000 TL bedelli iki adet çeki sanık ...'e verdiğini, karşılığında inceleme dışı sanık ...'ın 20.000 TL bedelli iki adet çeki sanık ...'in yanında kendisine verdiğini, Kamil'in bu sırada inceleme dışı sanık ...'ın da çek keşide etme yetkisinin bulunduğunu söylediğini, bu çekleri alıp inceleme dışı sanık ... ile birlikte Isparta'ya kereste almaya gittiklerini, çekleri ciro edip katılan ...'e verdiğini, sanıklar hakkında şikâyetinin devam ettiğini, zararının karşılanmadığını,
Katılan ... 16.12.2009 tarihinde Savcılıkta; suça konu çeki kendilerinden kereste satın almaya gelen inceleme dışı sanık ... ile katılan ...'nın birlikte verdiklerini, arada Canmak İnşaat isimli şirketten sonra İnal Ayvazoğlu isimli bir şahsın da ciranta olarak yer alması nedeni ile fatura kesebilmek için Canmak Ltd. Şti. yetkilisi olan katılan ...'ya tekrar ciro yaptırdığını, çeki bankaya ibraz ettiğinde rıza dışı elinden çıktığı için arkasına "karşılıksızdır" şerhi yazamayacaklarını söylediklerini, yaptığı araştırmada inceleme dışı sanık ...'ın çekin sahibi Nakıpoğlu isimli şirketin imzaya yetkili temsilcisi olmadığını öğrendiğini,
Katılan ...'in oğlu olan tanık Tamer Demir Mahkemede; ..., ... ve Mehmet Eren isimli kişilerin beraber geldiklerini, Mehmet isimli kişinin soyadını tam olarak hatırlayamadığını, bu şahısları sanayideki yakın komşularının tanıdığını, ilk gece komşularının demirci dükkânında şahıslarla buluştuklarını, tanıştıklarını, kendilerinden inşaatta ve kalıp yapmakta kullanılmak üzere 60-65 metreküp kereste istediklerini, katılan ...'nın öne çıkan ve pazarlığı yapan kişi olduğunu, "Mal bana lazım, Ankara'da büyük işlerimiz var. Gerisi gelecek. Kereste karşılığı sana da bir daire vereceğiz." dediğini, hatta daireye ait tapusunun fotokopisini verdiklerini, inceleme dışı sanık ... ile katılan ...'dan ilk etapta çek istediğini, ellerinde bulunan Nakıpoğlu Oto Kiralama isimli şirkete ait çeki verdiklerini, söz konusu çekin ön yüzünün tamamen yazılmış olduğunu, çekin arkasını ...'nın kendisi ve Canmak isimli şirket adına ciro ettiğini, diğer sanıklar Kamil ve Ramazan'ın çeki imzalamadıklarını, zaten sanıklardan sadece Ramazan'ın olay yerinde bulunduğunu, bir hafta içerisinde mal sevkiyatını yaptığını, çeki Türkiye Finans Bankasına sorduklarını, "Herhangi bir sıkıntı yok." cevabını aldıklarını, 19.800 TL'lik mal gönderdiğini, şahısların daha sonra yeni sipariş vermediklerini, inceleme dışı sanık ...'ın bu alışverişteki rolünü belli etmeseler de üçünün beraber geldiklerini, alışverişte ortak olduklarını düşündüğünü, bu çekin imzasını sonradan fark ettiğini, inceleme dışı sanık ...'ın arka planda durduğunu, katılan ...'nın ön planda olduğunu, inceleme dışı sanık ... Öszusamlar'ın "Bu benim ortak olduğum firmanın çekidir." dediğini, daha sonra araştırdığında inceleme dışı sanık ...'ın şirkette imza yetkisinin olmadığını öğrendiğini, olay sırasında suça konu ön yüzü doldurulmuş çeki inceleme dışı sanık ...'ın cebinden çıkartıp katılan ...'ya verdiğini, ...'nın da çekin arka yüzüne hem kendi adını yazıp hem de Canmak firmasının kaşesini basarak imzaladığını, önceki ciroların kendisinin önünde yapılmadığını,
İnceleme dışı sanık ... 16.07.2009 tarihinde Kollukta; sanık ...'in eski ortağı olduğunu, kendisini yüklü miktarda dolandırdığı için ortaklıklarının bittiğini, suça konu çek üzerindeki imzanın kendisine ait olduğunu, bu çeki keşide edip sanık ... ile ortak arkadaşları olan katılan ...'ya verdiğini, o tarihte katılan ...'nın peşin para ile kereste alacak olduğunu, sanık ...'in acil paraya ihtiyacı olması nedeni ile katılan ...'ya "Parayı sen bana ver, ben sana çek vereyim. Alışverişini bu çekle yap, böylece benim sıkıntım hallolur. Çeki de vadesi gelince ben öderim." dediğini, katılan ...'nın bu teklifi kabul etmesi üzerine sanık ...'in üzerinde sekiz ya da on yaprak kalmış çek koçanını çıkarıp kendisine verdiğini, "Alışverişi birlikte yaparsınız. Çeki sen keser kullanırsın." dediğini, koçanı alıp cebine koyduğunu, bu çeki düzenlemek için sanık ...'den bir vekâlet ya da şirketten yetki belgesi alması gerektiğini bilmediğini, bu işleri bilmediği için sanık ...'e güveninin tam olduğunu, katılan ... ile bilikte Isparta'ya gittiklerini, katılanın bir orman ürünleri şirketi ile anlaşıp sözleşme yaptığını, malların daha sonra gönderilmesi konusunda anlaştıklarını, bahse konu çek karnesinden bir adet çeki düzenleyip imzalayarak şirketin yetkilisine verdiğini, daha sonra da çek karnesinden sanık ...'in haberi ve yönlendirmesi ile üç tane daha kullandığını, kalan çekleri iade ettiğini, iki ay kadar Konya'dan uzak kaldığını, döndüğünde sanık ...'in şirketi kapatıp kayıplara karıştığını, kendisini bulamadığını, araştırma yaptığında para karşılığında çiftçilere fatura sattığını, gayriresmî işlere bulaştığını öğrendiğini, uzun zaman sonra Kamil ile telefonla konuştuklarında karşılıklı küfürleşmeler olduğunu, maliyede şirketin kayıtlarına baktırdığında 450.000 TL borç oluştuğunu öğrendiğini, sanık ... ile tekrar telefonda konuştuğunda "Nasılsa her şeyi ben yaptım. Sen şirketin %49 hissesini bana devret böylece sana bir şey olmaz. Geri kalanını da ben hallederim." dediğini, bunun üzerine şirketteki hisselerinin %49'unu sanık ...'e bedelsiz devrettiğini, %1 hissenin kedisinde kaldığını,
İstinabe suretiyle Konya 2. Ağır Ceza Mahkemesince alınan 12.05.2010 tarihli ifadesinde farklı olarak; suça konu çeki kendisinin düzenleyip katılan ...'ya verdiğini, fakat bunun karşılığında ortağı olan sanık ...'in katılan ...'dan Fortisbank'a ait iki adet çek aldığını fakat verdiği çekler karşılığında nakit para aldığını görmediğini, bu iddiayı ilk defa duyduğunu, çekteki imza ve yazıların kendisine ait olduğunu, buna benzer iki adet 20.000 TL bedelli çeki aynı anda katılan ...'ya verdiğini, sözlü yetkiye dayanarak çekleri imzaladığını, ancak tek başına imzaya yetkili olmadığını bilmediğini, ilk defa çek imzaladığını, çeklerin çalındığı yönündeki iddiaları kabul etmediğini,
İstinabe suretiyle Konya 2. Ağır Ceza Mahkemesince alınan 01.12.2010 tarihli ifadesinde farklı olarak; sanık ...'in katılan ...'dan kullandığı kredilere teminat olması için Fortisbanka ait iki adet çek aldığını,
10.02.2011 tarihinde Mahkemede; sanık ...'in katılan ...'ya çek keşide ettiğinden haberdar olduğunu, bu konuda şahitlerinin bulunduğunu, sanık ...'in şirketi idare edemeyip batırdığını, çekin çalıntı olduğuna dair ifade verdiğini, aslında çalınma diye bir şeyin olmadığını,
Sanık ... müdafisi tarafından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına hitaben yazılmış 07.07.2014 tarihli dilekçe ekindeki sanık ... ismi ve kimlik numarası bulunan el ile yazılıp "aslı gibidir" onaylı fakat imzasız dilekçe ile yine aynı dilekçe ekindeki sanık ... ismi ile imzalanmış bilâ tarihli dilekçelerde özetle; kendisine verilen hapis cezasının haksız olduğunu, sanık ...'in çekin katılan ...'e verilmesinden haberi olmadığını, şirket ortağı olması nedeni ile birkaç tane çekin de kendisinde bulunduğunu, ortağı olan sanık ...'in bu durumu bilmediğini, kendisindeki çeki katılan ...'e verdiğini, katılan ... ile birlikte keresteleri aldığını, ancak yurt dışından parası gelmediği için çek bedelini katılan ...'ya ödeyemediğini, sanık ...'in çek bedelini ödemesini sağlamak için bu çeklerden haberinin olduğunu söylediğini, ortada dolandırıcılık ve resmî belgede sahtecilik suçunun bulunmadığını, sanık ...'in suça konu çekle, kereste alışverişiyle ve dosyanın taraflarıyla hiçbir alakasının bulunmadığını,
İfade etmişlerdir.
Sanık ... 06.04.2009 tarihinde şikâyetçi olarak başvurduğu Savcılıkta; Türkiye Katılım Finans Bankasından şirket adına açtırdıkları hesaba istinaden aldıkları ve keşide etmeye yetkili olduğu çek koçanının kalan son iki yaprağının iş yerindeki masasının çekmecesindeyken 30.03.2009 tarihinde kaybolduklarını fark ettiğini, çalışanlarından sorduğunda bilgi sahibi olmadıklarını öğrendiğini, çeklerin henüz piyasaya çıkmadığını ancak başkası tarafından sahte olarak tanzim edilip piyasaya sürülme ihtimali bulunduğundan şikâyetçi olduğunu,
12.07.2009 tarihinde şüpheli sıfatıyla Kollukta; suça konu çek ile başka bir çekinin daha inceleme dışı sanık ... ile ortak olarak çalıştırdıkları iş yerinden Mart ayı başlarında çalındığını, çeklerin çalındığını fark edince savcılığa suç duyurusunda bulunduğunu, ilgili bankaya da dilekçe ile başvurup durumu bildirdiğini, dilekçesinde çekleri çalan kişilere ilişkin isim bildirmediğini, şikâyetçi şirketi tanımadığını, çekteki alacaklı olarak görünen ...'nın ortağı olan diğer sanığın iyi arkadaşı olması nedeni ile tanıdığını, bu şahsın geçmişte kendilerinden araç kiraladığını, birlikte oturup kalktıklarını, çekteki keşideci imzasının kendisine ait olmadığını fakat ortağı olan inceleme dışı sanık ...'ın imzasına benzediğini, şimdi masasının çekmecesinden çekleri alan kişinin inceleme dışı sanık ... olduğunu düşündüğünü, daha önceki suç duyurusuyla ilgili dosyada gidip ek ifade vereceğini, inceleme dışı sanık ...'ın ortağı olmasına rağmen çek keşide etme yetkisinin bulunmadığını, bu çekten dolayı aleyhine başlatılmış herhangi bir takibin olmadığını, ortağı olan sanık ...'dan şikâyetçi olduğunu,
İstinabe suretiyle Konya 2. Ağır Ceza Mahkemesindeki 12.05.2010 ve 27.10.2010 tarihli savunmalarında benzer olarak; Nakipoğlu Oto Kiralama isimli şirketinin o zamanki ortaklarının kendisi ile birlikte inceleme dışı sanık ... olduğunu, %50 hisselerinin bulunduğunu, kendisinin çek imzalamaya münferiden yetkili olduğunu, ...'ın böyle bir yetkisinin bulunmadığını, bu durumu Ramazan'ın da çok iyi bildiği hâlde suça konu çeki bilgisi ve onayı dışında düzenleyip katılan ...'ya verdiğini, inceleme dışı sanık ...'ın suça konu çeki doldurduğunu ve katılana verdiğini görmediğini, kendisinin bulunmadığı bir sırada bu işi yapmış olabileceğini, söz konusu çekler karşılığında katılan ...'dan iki adet çek aldığı iddiasının doğru olmadığını, ancak katılan ile yaptığı alışverişler nedeni ile daha önceden çek aldığını, söz konusu çeklerin iddianamede anlatılan olayla bir ilgisinin bulunmadığını, katılan ...'ya buğday sattığına dair faturalarının mevcut olduğunu,
Temyiz aşamasında 01.07.2011 havale tarihli dilekçede; sanık ...'ın 2008 yılında yurt dışından geldiğini, yüklü miktarda para getireceğini söyleyip şirketine ortak olmak istediğini söylediğini, kendisine güvenerek hiçbir sermaye koymamasına rağmen şirketine %50 ortak yaptığını, katılanların dolandırılması ve kereste alınması ile bir ilgisinin bulunmadığını, şirketinin kereste almasının mümkün olmadığını, bu zamana kadar da kereste ile bir işinin bulunmadığını, şirketinin resmî defterlerinin incelenmiş olması hâlinde böyle bir alışveriş ile ilgisinin olmadığının anlaşılacağını, bildiği kadarıyla inceleme dışı sanık ...'ın bilgisi dışında Konya'da Keresteciler Sanayisinde bir kişi ile ortak olduğunu ve buraya katılan ...'ten aldığı keresteleri yıktığını, inceleme dışı sanık ...'ın ortak olduğu firmanın isminin Dekor Art Mrk. olduğunu, kendisi ile ortaklığını bitirdikten sonra bu firmayla kereste işi yapmaya devam ettiğini, hatta Hüseyin İnce ve Mehmet Ali Kolay isimli tanıklarının dinlenilmeleri hâlinde inceleme dışı sanık ...'ın kerestecilik işi yaptığı ve katılan ...'ten aldığı keresteleri bu iş yerine getirdiğinin ortaya çıkacağını, inceleme dışı sanık ... ile katılan ...'nın yakın köylü olup bir düzen içerisinde olduklarını, kerestelerin satış işlemlerini yapan tanık ......'in ifadesinde bahsettiği inceleme dışı sanık ... ile katılan ...'nın yanında gelen Mehmet isimli şahsın araştırılması gerektiğini, katılan ...'nın dolandırıcılık suçu nedeni ile hâlen cezaevinde olduğunu, onlarca kaydının bulunduğunu, bu şahsı inceleme dışı sanık ...'ın arkadaşı olarak tanıdığını, paraya sıkışık olması nedeni ile buğday ticareti yapmak istediğini söylediğini, ortağının arkadaşı olması nedeni ile ve kendisinin de 2003 yılından son seneye kadar buğday ticareti yaptığından katılan ...'ya 0,45 TL yerine vadeli 0,50 TL'ye buğday sattığını, karşılığında Fortisbanka ait iki adet çek aldığını, çekleri Türkiye Finans Katılım Bankası Büsan Şubesine tahsil için verdiğini, çeklerin vade tarihinde ödenmediğini ve halâ Türkiye Finans Katılım Bankasında olduklarını, bu hususun bankadan araştırılabileceğini,
Sanık ...'nun 12.05.2014 tarihli onama kararından sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderdiği dilekçesinin ekindeki kimlik kontrolü yapılmamış ancak katılan ... ismi yazılı ve ıslak imzalı dilekçede; sanıkları tanıdığını, sanık ... ile birlikte Isparta'ya gittiklerini, orada inceleme dışı sanık ...'ın iki adet çek keşide ettiğini, kendisinin de bu çekleri ciro ettiğini, çekler karşılığında kereste aldıklarını, sanık ...'i tanıdığı için şirket yetkilisi olduğunu bildiğini, bunu inceleme dışı sanık ...'a söylediğinde "Olur mu ben de şirketin ortağıyım, zaten gününden önce çek bedellerini öderim." dediğini, ardından "Şu anda param yok. Bu keresteleri bana alalım, yurt dışından param gelecek çek bedellerini gününde öder geri alır, Kamil'e öderim. Amacım kimseyi dolandırmak değil. Dükk