Hukuk Genel Kurulu 2006/15-545 E., 2006/569 K. İFAYA EKLİ CEZA MENFİ TESPİT
2004 S. İCRA VE İFLAS KANUNU [ Madde 72 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 158 ] 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 355 ]
"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki "menfi tespit ve ifaya ekli ceza" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Aksaray Asliye 1.Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 30.10.2003 gün ve 2002/653-2003/707 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 12.01.2005 gün ve 2004/2921-2005/101 sayılı ilamı ile;
(....1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı, davada Ş…
….. 2 isimli bloğun kapılarının 27 gün geç teslim edilmesi nedeniyle sözleşmenin 4.maddesi uyarınca 2.700.000.000 lira ifaya ekli cezanın da ödetilmesine karar verilmesi isteminde bulunmuş, mahkemece bu istem aynen kabul edilerek 2.700.000.000 liranın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki 26.10.2001 tarihli sözleşmenin cezai şart başlıklı 4.maddesinde "..taşeron sözleşmeyi süresinde bitirmez ise, işverenin uğradığı tüm zararı tazmin etmekle beraber teslim etmediği her gün için 100.000.000 TL.da tazminat olarak işverene öder" hükmüne yer verilmiş olup, bu hüküm Borçlar Kanununun 158/II.maddesi gereğince ifaya eklenen cezai şart niteliğindedir.
Anılan maddeye göre, edanın ihtirazı kayıt dermeyan edilmeksizin kabulü halinde bu ceza istenemez.
Dava dilekçesinde Ş…
….. 2 bloğunun kapılarının 28.8.2002 tarihinde teslim alındığı davacı tarafça kabul edilmiştir. Teslim alınırken, cezayı isteme hakkının da saklı tutulduğu da ileri sürülmüş ve kanıtlanmış değildir.
Bu durumda cezai şart isteminin reddine karar verilmesi gerekirken, anılan yasa hükmü göz ardı edilerek kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir....)gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davalı vekili
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 72.maddesine dayalı menfi tespit ve Borçlar Kanunu'nun 158/II maddesine dayalı geç teslim nedeniyle ifaya ekli ceza istemlerine ilişkindir.
Menfi tespit isteminin kabulüne ilişkin karara yönelik temyiz itirazları dairece reddedilmekle bu yön kesinleşmiş olup, uyuşmazlık; ifaya ekli ceza noktasındadır.
Taraflar arasındaki temel ilişki, eser sözleşmesinden kaynaklanmaktadır.
26.10.2001 tarihli sözleşme ile , davalı yüklenici firma tarafından toplam 403 adet kapının imalatı ve davacıya ait inşaata montajı üstlenilmiş; İşin bitim tarihlerinin Şelale 1 için 28.02.2003, Şelale 2 için 30.07.2003, villalar için ise 30.08.2003 tarihi olacağı kararlaştırılmış; aynı sözleşmenin 4. maddesi ile de ayrıca kapıların teslim edilmediği her gün için yüklenici tarafından iş sahibine 100.000.000.TL tazminat ödeme yükümü getirilmiştir.
Davalı taraf, Ş…
….. 2 yönünden sözleşme ile üstlendiği edimini zamanında yerine getirmemiş, bunun davacıdan kaynaklandığını ileri sürmüştür.
Davacı ise zamanında takılmayan kapılar yönünden 21.8.2002 tarihinde tespit istemiş, 21.08.2002 tarihli tespit zaptı ve 23.08.2002 tarihli raporla kapıların monte edilmemiş olduğu tespit edilmiş; 29.08.2002 tarihinde de davacı eldeki davayı açmıştır.
Davacı, bu sözleşme nedeniyle bedel olarak yükleniciye verilen çeklerin eksik işlere karşılık gelenleri yönünden borçlu olmadığının tespitini ve ayrıca geç teslim nedeniyle sözleşme ile kararlaştırılan tazminatın davalıdan alınmasını istemektedir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda "…
…Asıl uyuşmazlık Şelale 2 inşaatına takılması kararlaştırılan kapıların zamanında takılmaması nedenine dayanmaktadır, Aksaray 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/105 d.iş sayılı dosyasında 21.08.2002 tarihi itibariyle Şelale 2 inşaa
