Hukuk Genel Kurulu 2010/4-377 E., 2010/365 K. BEYYİNE KÜLFETİ KİŞİLİK HAKLARINA SALDIRI MANEVİ TAZİMATIN ŞARTLARI MANEVİ TAZMİNAT DAVASI
818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 49 ] 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 429 ]
"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki "Manevi tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Senirkent Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 22.10.2008 gün ve 2008/42 E-135 K. Sayılı kararın incelenmesi davalı E... A...tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4.Hukuk Dairesinin 12.11.2009 gün ve 2009/1211-12780 sayılı ilamı ile;
("...Dava, yayın yolu ile kişilik haklarına saldırı nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, istemin bir bölümü kabul edilmiş; karar, davalılardan E... A...tarafından temyiz olunmuştur.
Dava konusu haberde, "İşte Gerçekler..! Kalmış öğrencinin sınıfta işi ne?" başlığı altında; "Senirkent EML öğrencisi A... B... 3 yıldır Lise 1 de okuyor. İki yıl üst üste Senirkent ÇPL'de kalmış okuma hakkı bittiği ve bu bilindiği halde sahte evraklarla 1. sınıfa kaydı yapılmış ve hala okumaktadır." biçimindeki anlatımlara yer verilmiştir.
Dava konusu haberin, dava dışı okul müdürü Erol Alyüz ile ilgili olduğu, adı geçenin tutum ve davranışlarının eleştirildiği ve bu arada davacının durumunun da örnek olarak gösterildiği, yayının davacıya yönelik olmadığı anlaşılmaktadır. Şu durumda, davacının kişilik haklarına yönelik bir saldırı bulunmamaktadır.
Yerel mahkemece açıklanan yönler gözetilerek, matufiyet (yöneliklilik) yokluğu nedeniyle istemin tümden reddedilmesi gerekirken, yerinde olmayan yazılı gerekçeyle, davalının manevi tazminat ile sorumlu tutulmuş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir...")
gerekçesi ile bozulmakla yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, yayın yolu ile kişilik haklarına saldırıdan kaynaklanan manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı, 06.12.2007 tarihinde Isparta Objektif Gazetesi'nde manşetten "Denetlenemeyen Müdür" "İşte Gerçekler" başlığıyla yayımlanan haberin 3.sayfadaki devamında kendisi ile ilgili olarak yer verilen haberin gerçek dışı olduğunu, zira kendisinin 2004-2005 öğretim yılında hazırlık sınıfını okuduğunu, bu yılın eğitim ve öğretimden sayılmadığını, 2005-2006 öğretim yılında Senirkent çok programlı Lisesine kayıt olduğunu ve başarısız olduğundan sınıfta kaldığını, 2006-2007 öğretim yılında ise bir dönem hiç okula gitmeyerek okuma hakkını isteğiyle kullanmadığını, Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme Yönetmeliğinin 57. maddesine dayanarak ikinci kez aynı sınıfta okumak amacıyla tasdiknamesini aldığını, 2007-2008 öğretim yılında Senirkent Endüstri Meslek Lisesi 1. sınıfına kayıt olduğunu ve mevcut olan okuma hakkını kullandığını, gerçek olmayan bu haber nedeniyle ilçe halkı nezdinde itibarının kalmadığını, arkadaşlarının arasına çıkamaz olduğunu, psikolojisinin bozulduğunu, kendisinin ve esnaf olan babası ile annesinin kişilik haklarına yapılan bu saldırı nedeniyle zarara uğradıklarını, ifadeyle 10.000 YTL manevi tazminatın davalılardan tahsilini istemiştir. Davalı gazete sahibi dışındaki davalılar hakkındaki davadan ise daha sonra feragat etmiştir.
Mahkemece; "yayımlanan habere konu edilen ve davacının gerçekleştirdiği iddia olunan eylemlerin varlığının ispat edilemediği gibi, bu olguların gerçekte var olmadığının anlaşıldığı, zira davacının Senirkent Endüstri Meslek Lisesine kaydının mevzuata uygun olduğu, bir usulsüzlük bulunmadığı, bir an için haber doğru kabul edi