MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki “ihalenin feshi” isteminden dolayı, bozma kararı üzerine direnme yoluyla Erzurum 1. İcra (Hukuk) Mahkemesince verilen 18.06.2015 tarihli ve 2015/175 E., 2015/214 K. sayılı kararın bozulmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulundan çıkan 02.07.2019 tarihli ve 2017/12-760 E., 2019/838 K. sayılı kararın, karar düzeltme yoluyla incelenmesi alacaklı vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla Hukuk Genel Kurulunca dilekçe, düzeltilmesi istenen karar ve dosyadaki ilgili bütün belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Hukuk Genel Kurulu bozma kararında yer alan açıklamalara göre 6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HUMK)’nun 440. maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirine uygun olmayan karar düzeltme isteminin İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nun 366. ve HUMK'nın 442. maddeleri uyarınca REDDİNE, aynı Kanunun 442/3. ve 4421 sayılı Kanunun 4/b-1 maddeleri gereğince takdiren 450TL para cezasının karar düzeltme isteyenden alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine, Harçlar Kanunu uyarınca eksik kalan 20,80TL harcın karar düzeltme talep edenden alınmasına, 02.06.2020 tarihinde yapılan ikinci görüşmede oy çokluğuyla ve kesin olarak karar verildi.



...

KARŞI OY

Uyuşmazlık ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan ilamlı icra takibinde asıl borçlu şikâyetçi şirket hakkında iflasın ertelenmesi kararı bulunması durumunda borçlu ile birlikte takip edilen ve borcu teminen ipotek veren kendisi hakkında verilmiş iflas erteleme kararı bulunmayan 3. şahsa ait taşınmazın satışının yapılıp yapılamayacağı, İİK 179/b-2 maddesinin bu satışa engel olup olmadığı buradan varılacak sonuca göre yapılan ihalenin feshine karar verilip verilemeyeceğine ilişkindir.
Dosya kapsamından şikâyetçi Tokar A.Ş. hakkında iflas erteleme talebi üzerine İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesince davacı Tokar A.Ş.’nin iflasının 11.10.2013 tarihinden itibaren bir yıl süre ile ertelenmesine “… İİK 179/a ve b maddesindeki sınırlamalar dikkate alınmak suretiyle (rehinli alacaklar için başlatılmış ve başlatılacak rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip hakkı hariç olmak üzere İİK 206. maddesine göre 1. sırada yer alan alacaklıların talep hakları saklı kalmak kaydı ile 6183 sayılı Kanuna göre yapılan takipler de dâhil olmak üzere davacı aleyhine açılmış ve açılacak icra takiplerinin İİK 179/b maddesi uyarınca durdurulmasına…” karar verilmiştir.
Hakkında iflas erteleme kararı verilen Tokar A.Ş.’nin alacaklı T.C. Ziraat Bankası ile akdettiği 15.10.2010 tarihli genel kredi sözleşmesinin müşterek borçlu müteselsil kefili de olan Akay A.Ş.’nin aynı zamanda bu borca teminat olarak gösterdiği adına kayıtlı Erzurum İli, Yakutiye İlçesi, İstasyon Mahallesi, 1176 Ada 323 Parselde kayıtlı taşınmazı doğmuş doğacak her türlü borçlarından 10.000.000TL, 06.10.2010 tarihinde 1. derece aynı şartlarda 20.12.2010 tarihinde 2. derece ipotek ettiği bu taşınmazın ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe konu edilip 02.06.2014 tarihinde 19.987.301TL bedelle satıldığı görülmektedir.
Tokar A.Ş.’nin ihalenin feshi istemi mahkemece reddedilmiş, söz konusu karar 12. Hukuk Dairesince önce onanmış, karar düzeltme aşamasında 11.10.2013 tarihli iflasın ertelenmesi kararında 3. şahıslar tarafından borçlu şirket lehine verilen ipotekler yönünden bir sınırlamaya yer verilmediği, İİK 149. maddesine göre asıl borçlu ile ipotek veren arasında zorunlu takip arkadaşlığının bulunduğu bu nedenle İİK 179/b gereğince taşınmazın satışının gerçekleştirilemeyeceğinden ihalenin feshi talebinin kabulü gerektiği belirtilerek bozulmuştur. Özel Daire kararı heyet çoğunluğu tarafından yerinde bulunarak mahkemece verilen direnme kararı bozulmuş, karar düzeltme talebi de yine heyet çoğunluğunca reddedilmiştir.
Öncelikle İİK 179/b maddesinin birinci fıkrası gereğince iflas erteleme kararıyla beraber kural olarak borçlu şirkete karşı daha önce başlamış olan takipler durur ve erteleme süresi içinde takip yapılamaz. Bu düzenlemenin amacı, iflasın ertelenmesi süresince borçlu şirketin mal varlığının yapılacak takipler sonucu azalmasının önüne geçmektir. İcra ve İflas Kanunu’nun 179/b maddesinin birinci fıkrası gereğince iflasın ertelenmesi sadece iflas erteleme isteyen ve hakkında erteleme hükmü kurulan borçlu şirket hakkındaki takiplere etki eder. Aksinin kabulü hâlinde iflas erteleme davasının tarafı olmayan ve hakkında hüküm bulunmayan 3. şahıs için ilamın infaz edilmesi anlamına gelir.
İflas erteleme ile ilgili hükmün takibe etkisini değerlendirecek olan icra mahkemesi hükmü aynen infaz etmek zorunda olup, ilamın hüküm bölümünü yorum yolu ile belirleyemez (HGK 08.10.1997 tarih ve 1997/12-517 E., 1997/776 K.). 11.10.2013 tarihli kararın hüküm bölümünün 7. fıkrasında “…davacı aleyhine açılmış ve açılacak icra takiplerinin İİK 179/b maddesi uyarınca durdurulmasına” karar verilmiş olup, karar başlığından erteleme talebinde bulunan davacının ise Tokar A.Ş. olduğu açıkça anlaşılmaktadır. Tokar A.Ş. ile birlikte dava açmamış ve hakkında takibinin durdurulması kararı verilmemiş Akay A.Ş. yönünden bu karar nedeniyle takibin durması kabul edilemez. Kaldı ki iflas erteleme müessesesi özel bir düzenleme olup, bu tür kararların etkisi sadece iflası istenen şirket hakkındadır. Bu etkinin kapsamı mahkeme kararı ile genişletilemez. Bu anlamda şirket ile birlikte müteselsilen borçlu olanlar veya borca kefil olanlar hakkında erteleme süresi boyunca takip yapılamayacağı ve başlamış takiplere devam edilemeyeceği yolunda ihtiyati tedbir kararı verilmesi uygun değildir. Aksi kabul edilecek olursa alacaklının maddi hukuktan doğan bir teminatı etkisiz hâle getirilebilecek veya bazı kişilere kanunen tanınmayan bir imkan sağlanmış olacaktır (Doç. Dr. Oğuz Atalay- Borca Batıklık ve İflasın Ertelenmesi, sayfa 140) (Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez /Atalay Sungurtekin Özkan / Ozekeş- İcra ve İflas Hukuku 6. Bası, sayfa 512/513). İflasın ertelenmesi kararı ile birlikte aleyhindeki takip duracak olan sadece hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilen sermaye şirketi veya kooperatiftir. Burada şahıs itibariyle sınırlandırma söz konusu olup sermaye şirke