Sık Sorulan Sorular
Bölge Adliye Mahkemesi hakkında sık sorulan sorular
Tüm Bölge Adliye Mahkemesi kararlarına, Full & Egal arama motorlarından Detaylı Arama filtre seçenekleriyle ülke, mahkeme/kurum kısmından Bölge Adliye Mahkemesi seçeneği seçilerek veri tabanında milyonlarca içtihat kararı arasından arama yapılabilir.
Full & Egal’e ücretsiz olarak üye olduktan sonra, üyeler; İçtihat Paketleri sayfamızdan kendilerine uygun olan içtihat paketini seçerek, tüm dünyadaki mahkeme içtihatlarına sınırsız erişim ve indirme hakkı elde ederler. Hiçbir ülke için kısıtlama yapılmaz.
Tüm Bölge Adliye Mahkemesi kararları, Full & Egal İçtihat Detay sayfasında bulunan çevrilmesi istenilen dil kısmından, istenilen dil seçilerek çevrilebilir. İstenilen karar Full & Egal’in kendi çeviricisi tarafından otomatik olarak tercüme edilir.
26 Eylül 2004 tarih ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkında Kanun, bölge adliye mahkemelerinin kuruluş kanunudur.
İstinaf kelime anlamı olarak yeniden başlama veya baştan alma anlamlarına gelmektedir. Bölge Adliye Mahkemelerinin bir diğer adıdır ve olağan kanun yollarından birisidir. Yani istinaf mahkemeleri ara derece mahkemeleridir. İstinaf mahkemeleri, ilk derece mahkemeleri tarafından verilmiş kararların hem usul yönünden hem de esas yönden denetleme yapan üst dereceli mahkemelerdir.
26 Eylül 2004 tarih ve 5235 sayılı kanunla hukuki zemini hazırlanan istinaf mahkemeleri, kâğıt üzerinde ilk defa 2007 yılında kurulmuştur. Altyapı yetersizliklerinden dolayı, faaliyete başlama tarihleri sürekli ertelenmek zorunda kalmıştır. Ancak 20 Temmuz 2016 tarihinde faaliyete sokulabilmiştir. Şu an itibariyle on beş Bölge Adliye Mahkemesi faaldir.
İstinaf süresi; hukuk davalarında gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta, ceza davalarında ise kararın açıklandığı duruşmaya katılan taraflar için karar tarihinden itibaren yedi gündür. Tarafların yokluğunda karar verilmesi halinde istinaf süresi gerekçeli kararın tebliğinden itibaren başlar. İstinafa cevap süresi de bu sürelerle aynıdır.
Davaların büyük çoğunluğu istinaf edilerek bölge adliye mahkemelerine taşınmaktadır. Bölge adliye mahkemelerinin yıllık ortalama görülme süresi açıklanmamıştır. Her yıl ortalama bir milyon dosya istinaf edilmektedir. Bir adli yıl içerisinde karara çıkan dosya sayısı sekiz yüz bin civarlarındadır. Bu nedenle istinaf edilen bir dosyanın ortalama altı ay ile iki yıl içinde sonuçlanması beklenmektedir.
01.01.2021 tarihinden itibaren verilen kararlar için parasal sınır 5.880 TL’dir. Ancak 5.880 TL’yi aşan uyuşmazlıklar için istinaf kanun yoluna gidilebilir. Bu para sınırının altında kalan değerler için yerel mahkemenin kararı kesindir.
01.01.2021 tarihinden itibaren verilen kararlar için parasal sınır 78.630 TL’dir. Ancak 78.630,00 TL’yi aşan uyuşmazlıklar için istinaf kanun yoluna gidilebilir. Bu para sınırının altında kalan değerler için yerel mahkemenin kararı kesindir.
Bölge adliye mahkemeleri kararlarına ulaşmak için kullanılan, veri tabanları içerisinde arama yapan çevrimiçi uygulamalara karar arama motoru denir. Full & Egal içtihat arama motorunda ülke ve mahkeme/kurum filtrelerini kullanarak ve Bölge Adliye Mahkemesi seçeneği seçilerek, veri tabanından milyonlarca içtihat kararı arasından arama yapılabilir.
Full & Egal’de sınırsız şekilde tüm dünyadaki mahkeme içtihatlarına erişim, içtihat metinlerini istenilen dile sınırsız çevirme, istenilen dilde aranacak anahtar kelimeleri yazarak diğer dillerdeki içtihatlar içerisinde arama yapma, içtihatların içeriklerinin PDF formatında sınırsız olarak indirilebilme özelliklerine sahip karar arama sayfasına ulaşabilirsiniz.
2021 yılı itibariyle İstanbul, Sakarya, Ankara, Samsun, Trabzon, Erzurum, Bursa, İzmir, Konya, Kayseri, Diyarbakır, Van, Antalya, Adana ve Gaziantep olmak üzere toplamda on beş tane Bölge Adliye Mahkemesi bulunmaktadır.
2021 yılı itibariyle İstanbul, Sakarya, Ankara, Samsun, Trabzon, Erzurum, Bursa, İzmir, Konya, Kayseri, Diyarbakır, Van, Antalya, Adana ve Gaziantep olmak üzere toplamda on beş tane Bölge Adliye Mahkemesi bulunmaktadır.
Ön incelemenin ve eğer ön inceleme neticesinde herhangi bir eksiklik bulunmadığına kanaat getirilirse esastan incelemeye geçilir. Tüm bu sürecin ne kadar süreceği, gerek bölge adliye mahkemelerinin iş yükü, gerekse ilgili dairenin iş yükünün belirleyici olduğu bir husustur. Günümüzde bu süre altı ay ile iki yıl arasında değişmektedir.
Bölge Adliye Mahkemelerinin kararlarına karşı olağan kanun yolu Yargıtay’a temyize gitmektir. Bölge Adliye Mahkemelerinin hukuk dairelerinin verdiği nihai kararlara karşı eğer temyizi mümkünse iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabilir. HMK m.362’de sayılan kararlar haricindeki kararların temyizi kabildir. Bu kararlardan bazılarına; miktar veya değeri 78.630 TL’yi aşmayan davalara ilişkin, çekişmesiz yargı işlerinde verilen, geçici hukuki korumalar hakkında verilen ve soy bağına ilişkin sonuçlar doğuran davalar hariç olmak üzere, nüfus kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin davalarla ilgili kararlar örnek olarak verilebilir.
Evet, Bölge Adliye Mahkemesi kararlarında parasal bir sınır vardır. İstinaf mahkemesinin verdiği nihai kararlardan, miktar veya değeri 78.630 TL’yi aşmayan davalarda Bölge Adliye Mahkemesinin kararının temyiz edilmesi mümkün değildir.
İlk derece mahkemesi tarafından verilen nihai kararın olağan kanun yollarından olan istinafa başvurularak görevli ve yetkili Bölge Adliye Mahkemesinin ilgili dairesinde inceleme aşamasında olduğu anlamına gelir.
Bölge adliye mahkemeleri, istinaf başvurusu ile önüne gelen hukuki uyuşmazlığı hem maddi hem de hukuki açıdan inceleyerek karar verir. İstinaf, hukuki uyuşmazlığın yeniden ele alınmasını sağlayan ilk derece mahkemesi ile üst derece mahkemesi arasındaki ara derece mahkemesidir.
İstinaf mahkemesi eğer ilgili kararın hukuka aykırılığına kanaat getirirse temyiz usulündeki gibi yalnızca bozma kararı verip dosyanın gönderilmesine karar vermez. Alt derece mahkemesinin kararını kaldırıp, kendisi esas hakkında karar verir.
Eğer istinaf mahkemesi, ilk derece mahkemesinin kararının hukuka aykırılığına karar verirse, bu durumda Bölge Adliye Mahkemesi duruşma yaparak esas hakkında yeni bir karar verir.
HMK m.353/1’de sayılan aykırılıkların varlığı durumunda, esası incelemeden ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve dosyaya uygun bir mahkeme tayin etme kararı verir. Yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayacak bir hatanın varlığını ya da gerekçede bir hatanın varlığını tespit ederse yalnızca hatayı düzeltmekle, esas hakkında duruşma yapmadan karar verir. Diğer hallerde ve hukuka aykırılık tespit ettiği durumlarda ise ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına karar verir ve duruşma yaparak yeniden karar verir.
Dosyanızın hala inceleme aşamasında olduğunu ve henüz karar verilmediğini ifade etmek için dosya durumu açık ifadesi kullanılır.
Bölge adliye mahkemeleri kararlarına, Full & Egal’de içtihat başlığı altından; yalnızca ülke, mahkeme/kurum kısmından Bölge Adliye Mahkemesi seçeneği seçilerek veri tabanından milyonlarca içtihat kararı arasından arama yapılabilir.
İstinaf aşamasındaki tüm dosyalar, e-devlet uygulamasından E-Devlet Şifresi, Elektronik İmza, Mobil İmza veya İnternet Bankacılığı ile e-Devlet Kapısı sistemine giriş yaparak; https://www.turkiye.gov.tr/davalarim adresinden sorgulama yapılabilir.
Tüm dava dosyaları gibi istinaf aşamasındaki dosyalarI da, e-devlet uygulamasından E-Devlet Şifresi, Elektronik İmza, Mobil İmza veya İnternet Bankacılığı ile e-Devlet Kapısı sistemine giriş yaparak; https://www.turkiye.gov.tr/davalarim adresinden sorgulama yapılabilir. Bunun yanı sıra vekâlet sahibi avukatlar da UYAP sistemi üzerinden erişim sağlayabilirler.
Tüm dava dosyaları gibi istinaf aşamasındaki dosyaları da, e-Devlet uygulamasından e-Devlet Şifresi, Elektronik İmza, Mobil İmza veya İnternet Bankacılığı ile e-Devlet Kapısı sistemine giriş yaparak; https://www.turkiye.gov.tr/davalarim adresinden sorgulama yapılabilir. Bunun yanı sıra bir avukatınız varsa, vekâlet sahibi avukatlar da UYAP sistemi üzerinden erişim sağlayabilirler.
Atamalar Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca yapılır. Bölge Adliye Mahkemesi başkanı ve daire başkanları, birinci sınıfa ayrılmış olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hâkim ve savcıları arasından seçilir.
Atamalar Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca yapılır. Bölge Adliye Mahkemesi üyeleri, birinci sınıf ayrılmış olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hâkim ve savcıları arasından seçilir.
Atamalar Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca yapılır. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet başsavcıları, birinci sınıfa ayrılmış olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hâkim ve savcıları arasından seçilir. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet savcıları ise hâkimlik ve savcılık mesleğinde fiilen en az sekiz yıl görev yapmış ve üstün başarısı ile Bölge Adliye Mahkemesinde yararlı olacağı anlaşılmış bulunan adli yargı hâkim ve savcıları arasından seçilir.
